Powtórzonego 30
1 Gdy tedy przyjdą na cię wszystkie te rzeczy, błogosławieństwo, i przeklęstwo, którem przełożył przed oczy twoje, a wspomnisz sobie w sercu twem między wszystkimi narody, do których cię wypędzi Pan, Bóg twój;
“I have now told you about the ways that Yahweh our God will bless you [if you obey him] and the ways that he will curse you [if you disobey him]. I am saying that you must choose which you want. But when [you choose not to obey his laws], some day you will be living in the countries to which he will scatter you, and you will remember [what I told you].
2 I nawrócisz się do Pana, Boga twego, a będziesz posłuszny głosowi jego we wszystkiem, co ja rozkazuję tobie dziś, ty, i synowie twoi, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej:
Then, if you return to Yahweh our God and faithfully [IDM] obey all that I have today commanded you to do,
3 Tedy cię wywiedzie Pan, Bóg twój, z więzienia twego, i zmiłuje się nad tobą, a przywróci i zgromadzi cię ze wszystkich narodów, do których cię rozproszył Pan, Bóg twój.
he will be merciful to you. He will bring you back from the nations to which he scattered you, and he will cause you to be prosperous again.
4 By też kto z twoich wygnany był i na kraj świata, stamtąd zgromadzi cię Pan, Bóg twój, i stamtąd zbierze cię;
Even if you have been scattered to the most distant places on the earth, Yahweh our God will gather you from there and bring you back [to your land].
5 A przyprowadzi cię Pan, Bóg twój, do ziemi, którą odziedziczyli ojcowie twoi, i osiędziesz ją, i będzieć dobrze czynił, i rozmnoży cię nad przodki twoje.
He will enable you to possess again the land where your ancestors lived. And he will cause you to be more prosperous and more numerous than you are now.
6 I obrzeże Pan, Bóg twój, serce twoje, i serce nasienia twego, abyś miłował Pana, Boga twego, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej, abyś mógł żyć.
Yahweh our God will change [MET] your inner beings, with the result that you will love him more than you love anything else and want to do only what he wants you to do. And then you will continue to live in that land.
7 I obróci Pan, Bóg twój, wszystkie te przeklęstwa na nieprzyjacioły twoje, i na te, którzy cię nienawidzili, i którzy cię prześladowali.
Yahweh our God will cause your enemies and those who oppressed/persecuted you to experience all the disasters that I have told you about.
8 A ty nawróciwszy się posłuszny będziesz głosowi Pańskiemu, i czynić będziesz wszystkie przykazania jego, które ja tobie dziś rozkazuję.
You will do what Yahweh wants you to do, as you did before, and you will obey all the commands that I have given to you today.
9 I poszczęścić Pan, Bóg twój, w każdej sprawie rąk twoich, w owocu żywota twego, i w owocu bydła twego, i w owocu ziemi twej, ku dobremu; albowiem obróci się Pan, aby się cieszył z ciebie, czyniąc ci dobrze, jako się cieszył z ojców twoich,
Yahweh our God will cause you to be very successful in all that you do. You will have many children [IDM], and a lot of cattle, and you will have abundant crops. He will again be happy to enable you to prosper, just like he was happy to enable your ancestors to prosper.
10 Będzieszli posłusznym głosowi Pana, Boga twego, przestrzegając przykazań jego, i ustaw jego, napisanych w księgach zakonu tego, nawracając się do Pana, Boga twego, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej.
[But he will do those things only] if you do what he has told you to do, and if you obey all his rules and regulations that I have written about [in this scroll], and if you will love him more than you love anything else and want to do only what he wants you to do.
11 Albowiem przykazanie, które ja przykazuję tobie dziś, nie jest przed tobą zakryte, ani daleko odległe;
The commands that I am giving to you today are not very difficult for you [to obey], and they are not [difficult to know].
12 Nie jest w niebie, żebyś rzekł: Któż nam wstąpi do nieba, a wziąwszy je, przyniesie do nas, i opowie je nam, abyśmy je pełnili?
They are not in heaven, with the result that you need to say, ‘(Who will need to go up to heaven for us to bring them [down here to us] in order that we can hear them and obey them?/Someone will need to go up to heaven for us to bring them [down here to us] in order that we can hear them and obey them.)’ [RHQ]
13 Ani też jest za morzem, żebyś rzekł: Któż nam popłynie za morze, a wziąwszy je przyniesie, i opowie je nam, abyśmy je pełnili.
And they are not on the other side of the sea, with the result that you need to say, ‘(Who will need to cross the sea for us and bring them back to us, in order that we can hear them and obey them?/Someone will need to cross the sea for us and bring them back to us, in order that we can hear them and obey them.)’ [RHQ]
14 Ale bardzo blisko ciebie jest to słowo, w uściech twoich i w sercu twojem, abyś je czynił.
[You do not need to do that because] his commands are here with you. You know them [MTY] and you have (memorized them/put them in your minds). So you can [easily] obey them.
15 Otom położył przed oczy twoje dziś żywot i dobre, także śmierć i złe.
So listen! Today I am allowing you to choose between [doing what is] evil and [doing what is] good, between what will enable you to live [for a long time] and [what will cause you] to die [while you are still young].
16 Albowiem ja rozkazuję tobie dziś, abyś miłował Pana, Boga twego, i chodził drogami jego, i przestrzegał przykazań jego, i ustaw jego, i sądów jego, abyś żył, i rozmnożył się, i żebyć błogosławił Pan, Bóg twój, w ziemi, do której idziesz, abyś ją posiadł.
[I say again], if you obey the commands of Yahweh our God that I am giving to you today, and if you love him and conduct your lives as he wants you to do, and if you obey all his rules and regulations, you will prosper and become very numerous, and Yahweh our God will bless you in the land that you are about to enter and possess.
17 Jeźli się zaś odwróci serce twoje, a nie usłuchasz, ale dawszy się zwieść, będziesz się kłaniał bogom obcym, i będziesz im służył:
But if you turn away [from Yahweh] and refuse to heed what he says, and if you allow yourselves to be led away to worship other gods,
18 Opowiadam wam dziś, że pewnie poginiecie, ani przedłużycie dni na ziemi, do której się przeprawiasz przez Jordan, abyście tam wszedłszy, posiedli ją.
I am warning you today that you will [soon] die. You will not live for a long time in the land that you are about to cross the Jordan [River] to enter and possess.
19 Oświadczam się dziś przeciwko wam, niebem i ziemią, żem żywot i śmierć przedłożył przed oczyma twemi, błogosławieństwo, i przeklęstwo; przetoż obierz żywot, abyś żył, ty i nasienie twoje,
I am requesting that [everyone in] heaven and the earth testify to you, that today I am allowing you to choose whether you [want to] live for a long time or to soon die, whether [you want Yahweh to] bless you or to curse you. So choose to live.
20 A miłował Pana, Boga twego, i posłuszny był głosowi jego, i przy nim trwał; albowiem on jest żywotem twoim, i przedłużeniem dni twoich, żebyś mieszkał na ziemi, o którą przysiągł Pan ojcom twoim, Abrahamowi, Izaakowi, i Jakóbowi, iż im ją dać miał.
[Choose to] love Yahweh our God, and to obey him [MTY], and to (be faithful to/have a close relationship with) him. If you do that, you and your descendants will live for a long time in the land that Yahweh solemnly promised to your ancestors Abraham, Isaac, and Jacob, that he would give to them.”
