< Powtórzonego 24 >
1 Gdyby pojął kto żonę, a stałby się jej małżonkiem, a przydałoby się, żeby nie znalazła łaski w oczach jego, przeto, że znalazł przy niej co sprośnego, tedy jej napisze list rozwodny i da w rękę jej, a puści ją z domu swego.
“If a man takes a wife, and he has her, and she does not find favor before his eyes because of some vileness, then he shall write a bill of divorce, and he shall give it to her hand, and he shall dismiss her from his house.
2 A gdyby wyszła z domu jego, a odszedłszy szłaby za drugiego męża;
And when, having departed, she has married another,
3 A mając ją w nienawiści on mąż drugi, napisałby jej list rozwodny, i dałby w rękę jej i puściłby ją z domu swego; albo jeźliby też umarł on mąż drugi, który ją był pojął sobie za żonę:
and if he likewise hates her, and has given her a bill of divorce, and has dismissed her from his house, or if indeed he has died,
4 Nie będzie mógł mąż jej pierwszy, który ją był opuścił, znowu jej pojąć, aby mu była żoną, gdyż jest splugawiona; albowiem obrzydliwością to jest przed obliczem Pańskiem. Przetoż nie dopuszczaj grzeszyć ziemi, którą Pan, Bóg twój, dawa tobie w dziedzictwo.
then the former husband cannot take her back as a wife. For she has been polluted and has become abominable in the sight of the Lord. Otherwise, you may cause your land, which the Lord your God will deliver to you as a possession, to sin.
5 Gdyby się kto świeżo ożenił, nie wynijdzie na wojnę, ani nań włożona będzie jaka praca; wolen będzie w domu swym przez cały rok weseląc się z żoną swoją, którą pojął.
When a man has recently taken a wife, he shall not go out to war, nor shall any public office be enjoined upon him. Instead, he shall be free at home without guilt, so that for one year he may rejoice with his wife.
6 Nikt nie weźmie w zastawie zwierzchniego i spodniego kamienia młyńskiego; bo takowy jakoby duszę brał w zastawie.
You shall not accept an upper or lower millstone as collateral. For then he will have placed his life with you.
7 Jeźliby kto był znalezion, coby ukradł człowieka z braci swej, synów Izraelskich, a handlowałby nim, i sprzedał go, tedy umrze on złodziej, i odejmiesz złe z pośrodku siebie.
If a man has been caught soliciting his brother among the sons of Israel, and selling him in order to receive a price, then he shall be put to death. And so shall you take away the evil from your midst.
8 Strzeż się zarazy trądu, a przestrzegaj pilnie, żebyś czynił wszystko, czego was nauczą kapłani Lewitowie; jakom im rozkazał, przestrzegać tego, i czynić to będziecie.
Observe diligently, lest you incur the wound of leprosy. But you shall do whatever the priests of the Levitical stock shall teach you to do, according to what I have instructed them. And you shall fulfill it carefully.
9 Pamiętaj co uczynił Pan, Bóg twój, Maryi w drodze, gdyście wyszli z Egiptu.
Remember what the Lord your God did to Miriam, along the way, as you were departing from Egypt.
10 Gdy pożyczysz czego bliźniemu twemu, nie wchodźże do domu jego, abyś wziął co w zastawie od niego.
When you require from your neighbor anything that he owes to you, you shall not enter into his house in order to take away the collateral.
11 Ale na dworze zostaniesz, a człowiek, któremuś pożyczył, wyniesie do ciebie zastaw przed dom.
Instead, you shall stand outside, and he will carry out to you what he has.
12 A jeźliby on człowiek był ubogi, nie układziesz się z zastawem jego.
But if he is poor, then the collateral shall not remain with you through the night.
13 Bez omieszkania wrócisz mu on zastaw, gdy słońce zajdzie, żeby leżał na odzieniu swem, i błogosławił ci; a będzieć to sprawiedliwością przed Panem, Bogiem twoim.
Instead, you shall return it to him promptly, before the setting of the sun, so that, sleeping in his own garment, he may bless you, and you may have justice in the presence of the Lord your God.
14 Nie uczynisz krzywdy najemnikowi ubogiemu, i potrzebnemu z braci twojej, albo z cudzoziemców twoich, którzy są w ziemi twej, w bramach twoich.
You shall not refuse the pay of the indigent and the poor, whether he is your brother, or he is a new arrival who dwells with you in the land and is within your gates.
15 Tegoż dnia dasz mu zapłatę jego przed zajściem słońca, albowiem ubogi jest, a z tego żywi duszę swoję; żeby nie wołał przeciwko tobie do Pana, a zostałby na tobie grzech.
Instead, you shall pay him the price of his labor on the same day, before the setting of the sun. For he is poor, and with it he sustains his life. Otherwise, he may cry out against you to the Lord, and it would be charged to you as a sin.
16 Nie umrą ojcowie za syny, a synowie nie umrą za ojce; każdy za grzech swój umrze.
The fathers shall not be put to death on behalf of the sons, nor the sons on behalf of the fathers, but each one shall die for his own sin.
17 Nie wywrócisz sądu przychodniowi, ani sierocie, ani weźmiesz w zastawie szaty wdowy;
You shall not pervert the judgment of the new arrival or the orphan, nor shall you take away the widow’s garment as collateral.
18 Ale pamiętaj, żeś niewolnikiem był w Egipcie, a iż cię wybawił Pan, Bóg twój, stamtąd; dla tegoż ja przykazuję tobie, abyś to czynił.
Remember that you served in Egypt, and that the Lord your God rescued you from there. Therefore, I am instructing you to act in this way.
19 Gdybyś żął zboże twoje na roli twojej, a zapamiętałbyś snopa na polu, nie wracaj się, abyś go wziął; przychodniowi, sieroci, i wdowie to będzie, abyć błogosławił Pan, Bóg twój, w każdej sprawie rąk twoich.
When you have reaped the grain in your field, and, having forgotten, you leave behind a sheaf, you shall not return to take it away. Instead, you shall permit the new arrival, and the orphan, and the widow to take it away, so that the Lord your God may bless you in all the works of your hands.
20 Gdy będziesz obierał oliwki twoje, nie oglądajże się na każdą gałązkę za sobą; przychodniowi, sierocie, i wdowie to będzie.
If you have gathered the fruit of your olive trees, you shall not return in order to gather whatever may remain on the trees. Instead, you shall leave it behind for the new arrival, the orphan, and the widow.
21 Gdy będziesz obierał winnicę twoję, nie zbierajże gron pozostałych za tobą; przychodniowi, sierocie, i wdowie to będzie.
If you harvest the vintage of your vineyard, you shall not gather the remaining clusters. Instead, they shall fall to the use of the stranger, the orphan, and the widow.
22 A pamiętaj, iżeś był niewolnikiem w ziemi Egipskiej; przetoż ja tobie przykazuję, abyś to czynił.
Remember that you also served in Egypt, and so, for this reason, I am instructing you to act in this way.”