< Daniela 3 >
1 Nabuchodonozor król uczynił obraz złoty, którego wysokość była na sześćdziesiąt łokci, a szerokość jego na sześć łokci, i postawił go na polu Dura w krainie Babilońskiej.
Nebuchadnezzar king the he made an image of gold height its [was] cubits sixty width its [was] cubits six he set up it on [the] plain of Dura in [the] province of Babylon.
2 Tedy król Nabuchodonozor posłał, aby zebrano książąt, starostów i hetmanów, starszych, poborców, w prawach biegłych, urzędników, i wszystkich przełożonych nad krainami, aby przyszli na poświęcenie obrazu, który był wystawił król Nabuchodonozor.
And Nebuchadnezzar king the he sent to gather - satraps the prefects the and governors the counselors the ministers the judges the magistrates the and all [the] authorities of provinces the to come to [the] dedication of image the which he had set up Nebuchadnezzar king the.
3 Tedy się zgromadzili książęta, starostowie i hetmani, starsi, poborcy, w prawach biegli, urzędnicy, i wszyscy przełożeni nad krainami ku poświęcaniu obrazu, który był wystawił Nabuchodonozor król, i stanęli przed obrazem, który był wystawił Nabuch odonozor.
Then [were] gathered satraps the prefects the and governors the counselors the ministers the judges the magistrates the and all [the] authorities of provinces the for [the] dedication of image the which he had set up Nebuchadnezzar king the (and [they were] standing *Q(k)*) before image the which he had set up Nebuchadnezzar.
4 A woźny wołał wielkim głosem: Wam się opowiada, ludziom, narodom, i językom;
And herald the [was] proclaiming with power to you [they are] saying peoples O nations and languages.
5 Skoro usłyszycie głos trąby, piszczałki, lutni, skrzypiec, harfy, symfonału, i wszelakiego instrumentu muzyki, upadnijcie a kłaniajcie się obrazowi złotemu, który wystawił król Nabuchodonozor;
At time the which you will hear [the] sound of horn the flute the (zither *Q(k)*) trigon harp pipe and all kinds of music you will fall down so you may pay homage to [the] image of gold which he has set up Nebuchadnezzar king the.
6 A ktoby nie upadł i nie pokłonił się, tejże godziny wrzucony będzie w pośród pieca ogniem pałającego.
And whoever that not he will fall down so he may pay homage at it moment the he will be thrown to [the] midst of [the] furnace of fire the burning.
7 Zaraz tedy, skoro usłyszeli wszyscy ludzie głos trąby, piszczałki, lutni, skrzypiec, harfy i wszelakiego instrumentu muzyki, upadli wszyscy ludzie, narody i języki, kłaniając się obrazowi złotemu, który wystawił król Nabuchodonozor.
As to because this at it time the as that [were] hearing all peoples the [the] sound of horn the flute the (zither *Q(k)*) trigon harp (and pipe *X*) and all kinds of music [were] falling down all peoples the nations the and languages the [they were] paying homage to [the] image of gold which he had set up Nebuchadnezzar king the.
8 Przetoż tego czasu przystąpiwszy mężowie Chaldejscy skargę uczynili przeciwko Żydom;
As to because this at it time the they approached men Chaldean and they ate pieces their of Jews the.
9 A mówiąc rzekli do króla Nabuchodonozora: Królu, żyj na wieki!
They replied and [were] saying to Nebuchadnezzar king the king O for ever live!
10 Ty, królu! uczyniłeś dekret, żeby każdy człowiek, któryby usłyszał głos trąby, piszczałki, lutni, skrzypiec, harfy, i symfonału i wszelakiego instrumentu muzyki, upadł i pokłonił się obrazowi złotemu;
(You *Q(k)*) king O you made a decree that every person who he will hear [the] sound of horn the flute the (zither *Q(k)*) trigon harp (and pipe *Q(k)*) and all kinds of music he will fall down so he may pay homage to [the] image of gold.
11 A ktobykolwiek nie upadł i nie pokłonił się, aby był wrzucony w pośrodek pieca ogniem pałającego.
And whoever that not he will fall down so he may pay homage he will be thrown to [the] midst of [the] furnace of fire the burning.
12 Wszakże się znaleźli niektórzy Żydowie, którycheś przełożył nad sprawami krainy Babilońskiej, Sadrach, Mesach i Abednego; ci mężowie lekce poważyli, o królu! dekret twój, bogów twoich nie chwalą, i obrazowi się złotemu, któryś wystawił, nie kłaniają.
There [are] men Jewish whom you have appointed them over [the] administration of [the] province of Babylon Shadrach Meshach and Abed-nego men the these not they have set (to you *Q(k)*) king O discretion (to god your *Q(K)*) not [they are] paying reverence and to [the] image of gold which you have set up not [they are] paying homage.
13 Tedy Nabuchodonozor w popędliwości i w gniewie rozkazał przyprowadzić Sadracha, Mesacha i Abednego, których wnet przywiedziono przed króla.
Then Nebuchadnezzar in rage and anger he said to bring Shadrach Meshach and Abed-nego then men the these they were brought before king the.
14 I mówił Nabuchodonozor a rzekł im: Umyślnież wy, Sadrachu, Mesachu, i Abednego, bogów moich nie czcicie, i obrazowi się złotemu, którym wystawił, nie kłaniacie?
[was] replying Nebuchadnezzar and [was] saying to them ¿ purpose O Shadrach Meshach and Abed-nego to gods my not are you [are] paying reverence and to [the] image of gold which I have set up not [you are] paying homage.
15 Teraz tedy wy bądźcie gotowi, abyście zaraz, skoro usłyszycie głos trąby, piszczałki, lutni, skrzypiec, harfy i symfonału i wszelakiego instrumentu muzyki, upadli, i pokłonili się temu obrazowi, którym uczynił; a oto jeźli się nie pokłonicie, tej że godziny będziecie wrzuceni w pośród pieca ogniem pałającego; a któryż jest ten Bóg, coby was wyrwał z ręki mojej?
Now if are you ready that at time the which you will hear [the] sound of horn the flute the (zither *Q(k)*) trigon harp and pipe and all - kinds of music you will fall down so you may pay homage to image the which I have made and if not you will pay homage at it moment the you will be thrown to [the] midst of [the] furnace of fire the burning and who? he [is the] god who he will deliver you from hands my.
16 Odpowiedzieli Sadrach, Mesach i Abednego, i rzekli do króla: O Nabuchodonozorze! my się nie frasujemy o to, cobyśmy mieli odpowiedzieć;
They replied Shadrach Meshach and Abed-nego and [they were] saying to king the Nebuchadnezzar not [are] needing we concerning this affair to send back to you.
17 Bo oto lubo Bóg nasz, którego my chwalimy, (który mocen jest wyrwać nas z pieca ogniem pałającego, i z ręki twojej, o królu!) wyrwie nas,
If there [is] God our whom we [are] paying reverence [is] being able to deliver us from [the] furnace of fire the burning and from hand your king O he will deliver.
18 Lubo nie wyrwie, niech ci będzie wiadomo, o królu! że bogów twoich chwalić, i obrazowi złotemu, któryś wystawił, kłaniać się nie będziemy.
And if not known let it be to you king O that (to god your *Q(K)*) not (are we *Q(k)*) paying reverence and to [the] image of gold which you have set up not we will pay homage.
19 Tedy Nabuchodonozor pełen będąc popędliwości, tak, że się kształt twarzy jego odmienił przeciw Sadrachowi, Mesachowi i Abednegowi, odpowiadając rozkazał piec rozpalić siedm kroć bardziej, niżeli był zwyczaj rozpalać go,
Then Nebuchadnezzar he was filled anger and [the] image of face his (it was changed *Q(K)*) against Shadrach Meshach and Abed-nego [he was] replying and [he was] saying to heat furnace the one seven over that [was] proper to heat it.
20 A mężom co mocniejszym, którzy byli w wojsku jego, rozkazał, aby związawszy Sadracha, Mesacha i Abednega, wrzucili do pieca ogniem pałającego.
And to men mighty men of power who [were] in army his he said to bind Shadrach Meshach and Abed-nego to throw to [the] furnace of fire the burning.
21 Tedy onych mężów związano w płaszczach ich, w ubraniach ich i w czapkach ich i w szatach ich, a wrzucono ich w pośrodek pieca ogniem pałającego.
Then men the these they were bound in mantles their (trousers their *Q(k)*) and caps their and clothes their and they were thrown to [the] midst of [the] furnace of fire the burning.
22 A iż rozkazanie królewskie przynaglało, a piec bardzo był rozpalony, dlatego onych mężów, którzy wrzucili Sadracha, Mesacha i Abednega, zadusił płomień ogniowy.
As to because this from that [the] word of king the being harsh and furnace the [was] heated exceedingly men the these who they took up Shadrach Meshach and Abed-nego it killed them flame the of fire the.
23 Ale ci trzej mężowie, Sadrach, Mesach i Abednego, wpadli w pośród pieca ogniem pałającego związani.
And men the these three of them Shadrach Meshach and Abed-nego they fell to [the] midst of [the] furnace of fire the burning bound.
24 Tedy król Nabuchodonozor zdumiał się i powstał prędko, a mówiąc rzekł hetmanom swoim: Izaliśmy nie trzech mężów związanych wrzucili w pośród ognia? którzy odpowiadając rzekli królowi: Prawda, królu!
Then Nebuchadnezzar king the he was alarmed and he arose in haste [he was] replying and [he was] saying to counselors his ¿ not men three did we throw to [the] midst of fire the bound [they were] replying and [they were] saying to king the certain king O.
25 A on odpowiadając rzekł: Oto Ja widzę czterech mężów rozwiązanych przechodzących się w pośrodku ognia, a niemasz żadnego naruszenia przy nich, a osoba czwartego podobna jest Synowi Bożemu.
[he was] replying And [he was] saying look! I [am] seeing men four loosed [they are] walking in [the] midst of fire the and hurt not there [is] on them and appearance his of (fourth the *Q(k)*) [is] like a son of [the] gods.
26 Tedy przystąpiwszy Nabuchodonozor do czeluści pieca ogniem pałającego, rzekł mówiąc: Sadrachu, Mesachu i Abednegu, słudzy Boga najwyższego! wynijdźcie, a przyjdźcie sam; i wyszli Sadrach, Mesach i Abednego z pośrodku ognia.
Then he approached Nebuchadnezzar to [the] door of [the] furnace of fire the burning [he was] replying and [he was] saying O Shadrach Meshach and Abed-nego servants his of God (Most High the *Q(k)*) come out! and come! then [were] coming out Shadrach Meshach and Abed-nego from [the] midst of fire the.
27 A zgromadziwszy się książęta, starostowie urzędnicy i hetmani królewscy oglądali onych mężów, że nie panował ogień nad ciałami ich, i włos głowy ich nie opalił się, i płaszcze ich nie naruszyły się, ani zapach ognia nie przeszedł przez nich.
And [were] gathered satraps the prefects the and governors the and [the] counselors of king the [they were] seeing men the these that not it had had power fire the over body their and [the] hair of head their not it was singed and mantles their not they were changed and [the] smell of fire not it had touched on them.
28 Tedy rzekł Nabuchodonozor, mówiąc: Błogosławiony Bóg ich, to jest, Sadracha, Mesacha i Abednega, który posłał Anioła swego, a wyrwał sług swoich, którzy ufali w nim, którzy słowa królewskiego nie usłuchali, ale ciała swe wydali, aby nie służyli, a nie kłaniali się żadnemu bogu, oprócz Boga swego.
[was] replying Nebuchadnezzar and [he was] saying [be] blessed God their of Shadrach Meshach and Abed-nego who he has sent angel his and he has delivered servants his who they trusted on him and [the] word of king the they violated and they gave (body their *Q(K)*) that not they will pay reverence and not they will pay homage to any god except to own God their.
29 Przetoż ja daję taki dekret, aby każdy ze wszelkiego ludu, narodu, i języka, ktobykolwiek bluźnierstwo wyrzekł przeciwko Bogu Sadrachowemu, Mesachowemu i Abednegowemu, był na sztuki rozsiekany, a dom jego w gnojowisko obrócony, gdyż niemasz Boga innego, któryby mógł wyrwać, jako ten.
And from me it is made a decree that any people nation and language which it will say (negligence *Q(K)*) against God their of Shadrach Meshach and Abed-nego members he will be made and house his a refuse-heap it will be made as to because that not there [is] a god another who he is able to rescue like this.
30 Tedy król zacnie wywyższył Sadracha, Mesacha i Abednega w krainie Babilońskiej.
Then king the he caused to prosper Shadrach Meshach and Abed-nego in [the] province of Babylon.