< Daniela 11 >
1 Ja tedy roku pierwszego za Daryjusza Medskiego stanąłem, abym go posilił i zmocnił.
And as for me, in the first year of Darius the Mede, I stood up to confirm and strengthen him.
2 A teraz ci prawdę oznajmię: Oto jeszcze trzej królowie królować będą w Perskiej ziemi; potem czwarty zbogaci się bogactwy wielkimi nade wszystkich, a gdy się zmocni w bogactwach swoich, pobudzi wszystkich przeciw królestwu Greckiemu.
And now I will show thee the truth. Behold, there shall stand up yet three kings in Persia, and the fourth shall be far richer than them all. And when he has grown strong through his riches, he shall stir up all against the realm of Greece.
3 I powstanie król mocny, a będzie panował mocą wielką, a będzie czynił według woli swojej.
And a mighty king shall stand up, who shall rule with great dominion, and do according to his will.
4 A gdy się on zmocni, będzie skruszone królestwo jego, i będzie rozdzielone na cztery strony świata, wszakże nie między potomków jego, ani będzie państwo jego takie, jakie było; bo wykorzenione będzie królestwo jego, a innym mimo onych dostanie się.
And when he shall stand up, his kingdom shall be broken, and shall be divided toward the four winds of heaven, but not to his posterity, nor according to his dominion with which he ruled, for his kingdom shall be plucked up, even for others besides these.
5 Tedy się zmocni król z południa i jeden z książąt jego; ten mocniejszy będzie nadeń, i panować będzie, a państwo jego będzie państwo szerokie.
And the king of the south shall be strong, and one of his rulers. And he shall be powerful over him, and have dominion. His dominion shall be a great dominion.
6 Lecz po wyjściu kilku lat złączą się; bo córka króla od południa pójdzie za króla północnego, aby uczyniła przymierze; wszakże nie otrzyma siły ramienia, ani się ostoi z ramieniem swojem, ale wydana będzie ona, i ci, którzy ją przyprowadzą, i syn jej, i ten, co ją zmacniał za onych czasów.
And at the end of years they shall join themselves together. And the daughter of the king of the south shall come to the king of the north to make an agreement, but she shall not retain the strength of her arm, nor shall he stand, nor his arm. But she shall be given up, and also those who brought her, and he who begot her, and he who strengthened her in those times.
7 Potem powstanie z latorośli korzenia jej na miejsce jego, który przyciągnie z wojskiem swem, a uderzy na miejsce obronne króla północnego, i przewiedzie nad nimi i zmocni się.
But out of a shoot from her roots shall a man stand up in his place, who shall come to the army, and shall enter into the fortress of the king of the north, and shall deal against them, and shall prevail.
8 Nadto i bogów ich z książętami ich, z naczyniem ich drogiem, srebrnem i złotem w niewolę zawiedzie do Egiptu; a ten będzie bezpieczen przez wiele lat od króla północnego.
And also their gods, with their molten images, and with their goodly vessels of silver and of gold, he shall carry captive into Egypt, and he shall refrain from the king of the north some years.
9 A tak wtargnie w królestwo król od południa, i wróci się do ziemi swojej.
And he shall come into the realm of the king of the south, but he shall return into his own land.
10 Ale synowie jego walczyć będą, i zbiorą mnóstwo wojsk wielkich; a z nagła następując jako powódź przechodzić będzie, potem wracając się, wojskiem nacierać będzie aż na twierdze jego.
And his sons shall war, and shall assemble a multitude of great forces, which shall come on, and overflow, and pass through. And they shall return and war, even to his fortress.
11 Skąd rozdrażniony będąc król z południa wyciągnie, i będzie walczył z nim, to jest, z królem północnym; a uszykuje mnóstwo wielkie, ale ono mnóstwo będzie podane w rękę jego.
And the king of the south shall be moved with anger, and shall come forth and fight with him, even with the king of the north. And he shall set forth a great multitude, and the multitude shall be given into his hand.
12 A gdy zniesione będzie ono mnóstwo, podniesie się serce jego; a choć porazi wiele tysięcy, przecie się nie zmocni.
And the multitude shall be lifted up, and his heart shall be exalted. And he shall cast down tens of thousands, but he shall not prevail.
13 Bo się wróci król północny, i uszykuje większe mnóstwo niż pierwsze; lecz po wyjściu czasu kilku lat z nagła przyjdzie z wielkiem wojskiem i z wielkim dostatkiem.
And the king of the north shall return, and shall set forth a multitude greater than the former, and he shall come on at the end of the times, even of years, with a great army and with much substance.
14 Onychże czasów wiele ich powstanie przeciwko królowi z południa; ale synowie przestępników z ludu twego będą zniesieni dla utwierdzenia tego widzenia, i upadną.
And in those times many shall stand up against the king of the south. Also the sons of the violent among thy people shall lift themselves up to establish the vision, but they shall fall.
15 Bo przyciągnie król z północy, i usypie wały, i weźmie miasto obronne, a ramiona południowe nie oprą się, ani lud jego wybrany, i nie stanie im siły, aby dali odpór.
So the king of the north shall come, and cast up a mound, and take a well-fortified city. And the forces of the south shall not stand, nor his chosen people. Neither shall there be any strength to stand.
16 I uczyni on, który przyciągnie przeciwko niemu, według woli swojej, i nie będzie nikogo, coby się stawił przeciwko niemu; stawi się też w ziemi ozdobnej, która zniszczeje przez rękę jego.
But he who comes against him shall do according to his own will, and none shall stand before him. And he shall stand in the glorious land, and in his hand shall be destruction.
17 Potem obróci twarz swoję, aby przyszedł z mocą wszystkiego królestwa swego, i okazał się, jakoby zgody szukał, i uczyni coś; bo mu da córkę piękną, aby go zgubił przez nią; ale ona w tem nie będzie stateczna, i nie będzie z nim przestawała.
And he shall set his face to come with the strength of his whole kingdom, and with him equitable conditions, and he shall perform them. And he shall give him the daughter of women, to corrupt her, but she shall not stand, nor be for him.
18 Zatem obróci twarz swoję do wysep, i wiele ich pobierze; ale wódz wstręt uczyni hańbieniu jego, owszem, ono hańbienie jego nań obróci.
After this he shall turn his face to the isles, and shall take many. But a ruler shall cause the reproach offered by him to cease. Yea, moreover, he shall cause his reproach to turn upon him.
19 Dlaczego obróci twarz swoję ku twierdzom ziemi swej; lecz się potknie i upadnie, i nie będzie więcej znaleziony.
Then he shall turn his face toward the fortresses of his own land, but he shall stumble and fall, and shall not be found.
20 I powstanie na miejsce jego taki, który roześle poborców w sławie królewskiej; ale ten po niewielu dniach starty będzie, a to nie w gniewie ani przez wojnę.
Then someone shall stand up in his place who shall cause an exactor to pass through the glory of the kingdom, but within a few days he shall be destroyed, neither in anger, nor in battle.
21 Potem powstanie wzgardzony na jego miejsce, acz nie włożą nań ozdoby królewskiej; wszakże przyszedłszy w pokoju, otrzyma królestwo pochlebstwem.
And in his place he who is contemptible shall stand up, to whom they had not given the honor of the kingdom. But he shall come in time of security, and shall obtain the kingdom by flatteries.
22 A ramionami jako powodzią wiele ich zachwyceni będą przed obliczem jego, i skruszeni będą, także też i sam wódz, który z nimi przymierze uczynił.
And the overwhelming forces shall be overwhelmed from before him, and shall be broken, yea, also the ruler of the covenant.
23 Bo wszedłszy z nimi w przyjaźń, uczyni zdradę, a przyciągnąwszy zmocni się w małym poczcie ludu.
And after the league made with him, he shall work deceitfully, for he shall come up, and shall become strong, with a small people.
24 Bezpiecznie i do najobfitszych miejsc onej krainy wpadnie, a uczyni to, czego nie czynili ojcowie jego, ani ojcowie ojców jego; łup i korzyść i majętności rozdzieli im, nawet i o miejscach obronnych chytrze przemyśliwać będzie, a to aż do czasu.
He shall come in time of security even upon the fattest places of the province, and he shall do that which his fathers have not done, nor his fathers' fathers. He shall scatter among them prey, and spoil, and substance. Yea, he shall devise his devices against the strongholds, even for a time.
25 Potem wzbudzi moc swoję, i serce swoje przeciw królowi z południa z wojskiem wielkiem, z którem król z południa walecznie się potykać będzie z wojskiem wielkiem i bardzo mocnem; ale się nie oprze, przeto, że wymyśli przeciwko niemu zdradę.
And he shall stir up his power and his courage against the king of the south with a great army. And the king of the south shall war in battle with a very great and mighty army, but he shall not stand, for they shall devise devices against him.
26 Bo ci, którzy jedzą chleb jego, zniszczą go, gdy wojsko onego jako powódź przypadnie, a pobitych wiele polęże.
Yea, those who eat of his food shall destroy him, and his army shall overflow, and many shall fall down slain.
27 Natenczas obaj królowie w sercu swem myślić będą, jakoby jeden drugiemu szkodzić mógł, a przy jednymże stole kłamstwo mówić będą; ale się im nie nada, gdyż jeszcze koniec na inszy czas odłożony jest.
And as for both these kings, their hearts shall be to do mischief, and they shall speak lies at one table. But it shall not prosper, for yet the end shall be at the time appointed.
28 Przetoż się wróci do ziemi swojej z bogactwy wielkiemi, a serce jego obróci się przeciwko przymierzu świętemu; co uczyniwszy wróci się do ziemi swojej.
Then he shall return into his land with great substance. And his heart shall be against the holy covenant, and he shall do his pleasure, and return to his own land.
29 A czasu zamierzonego wróci się i pociągnie na południe; ale mu się nie tak powiedzie, jako za pierwszym i za ostatnim razem.
At the time appointed he shall return, and come into the south, but it shall not be in the latter time as it was in the former.
30 Bo przyjdą przeciwko niemu okręty z Cytym, skąd on nad tem bolejąc znowu się rozgniewa przeciwko przymierzu świętemu; co uczyniwszy wróci się, a będzie miał porozumienie z onymi, którzy opuścili przymierze święte;
For ships of Kittim shall come against him. Therefore he shall be grieved, and shall return, and have indignation against the holy covenant, and shall do his pleasure. He shall even return, and have regard to those who forsake the holy covenant.
31 A wojska wielkie przy nim stać będą, które splugawią świątnicę, i twierdze zniosą; odejmą też ustawiczną ofiarę, a postawią obrzydliwość spustoszenia.
And forces shall stand on his part, and they shall profane the sanctuary, even the fortress, and shall take away the continual burnt offering, and they shall set up the abomination that makes desolate.
32 Tak aby tych, którzy niezbożnie przeciwko przymierzu postępować będą, w obłudzie pochlebstwem utwierdził, a żeby lud znający Boga swego imali, co też uczynią.
And he shall pervert by flatteries such as do wickedly against the covenant. But the people who know their God shall be strong, and do exploits.
33 Zaczem ci, którzy nauczają lud, którzy nauczają wielu, padać będą od miecza i od ognia, od pojmania i od łupu przez wiele dni.
And those who are wise among the people shall instruct many, yet they shall fall by the sword and by flame, by captivity and by spoil, many days.
34 A gdy padać będą, małą pomoc mieć będą; bo się do nich wiele pochlebców przyłączy.
Now when they shall fall, they shall be helped with a little help, but many shall join themselves to them with flatteries.
35 A z tych, którzy innych nauczają, padać będą, aby doświadczeni i oczyszczeni, i wybieleni byli aż do czasu zamierzonego; bo to jeszcze potrwa aż do czasu zamierzonego.
And some of those who are wise shall fall, to refine them, and to purify, and to make them white, even to the time of the end, because it is yet for the time appointed.
36 Tak uczyni król według woli swojej, i podniesie się i wielmożnym się uczyni nad każdego boga, i przeciwko Bogu nad bogami dziwne rzeczy mówić będzie, i poszczęści mu się, aż się dokona gniew, ażby się to, co jest postanowiono, wykonało.
And the king shall do according to his will. And he shall exalt himself, and magnify himself above every god, and shall speak marvelous things against the God of gods. And he shall prosper till the indignation be accomplished, for that which is determined shall be done.
37 Ani na bogów ojców swych nie będzie dbał, ani o miłość niewiast, ani o żadnego boga dbać będzie, przeto, że się nade wszystko wyniesie.
Neither shall he regard the gods of his fathers, nor the desire of women, nor regard any god, for he shall magnify himself above all.
38 A na miejscu Boga najmocniejszego czcić będzie boga, którego nie znali ojcowie jego; czcić będzie złotem i srebrem i kamieniem drogiem i rzeczami kosztownemi.
But in his place he shall honor the god of fortresses. And a god whom his fathers did not know, he shall honor with gold, and silver, and with precious stones, and pleasant things.
39 A tak dowiedzie tego, że twierdze Najmocniejszego będą boga obcego; a których mu się będzie zdało, tych rozmnoży sławę, i uczyni, aby panowali nad wielą, a rozdzieli im ziemię miasto zapłaty.
And he shall deal with the strongest fortresses by the help of a foreign god. Whoever acknowledges him he will increase with glory, and he shall cause them to rule over many, and shall divide the land for a price.
40 A przy skończeniu tego czasu będzie się z nim potykał król z południa; ale król północny jako burza nań przyjdzie z wozami i z jezdnymi i z wielą okrętów, a wtargnie w ziemię, i jako powódź przejdzie.
And at the time of the end, the king of the south shall contend with him, and the king of the north shall come against him like a whirlwind, with chariots, and with horsemen, and with many ships, and he shall enter into the countries, and shall overflow and pass through.
41 Potem przyciągnie do ziemi ozdobnej, i wiele krain upadnie; wszakże ci ujdą rąk jego, Edomczycy i Moabczycy, i pierwociny synów Ammonowych.
He shall also enter into the glorious land, and many countries shall be overthrown. But these shall be delivered out of his hand: Edom, and Moab, and the chief of the sons of Ammon.
42 A gdy rękę swą ściągnie na krainy, ani ziemia Egipska tego ujść nie będzie mogła.
He shall stretch forth his hand also upon the countries, and the land of Egypt shall not escape.
43 Bo opanuje skarby złota i srebra, i wszystkie rzeczy drogie Egipskie, a Libijczycy i Murzynowie za nim pójdą.
But he shall have power over the treasures of gold and of silver, and over all the precious things of Egypt. And the Libyans and the Ethiopians shall be at his steps.
44 W tem wieści od wschodu słońca i od północy przestraszą go; przetoż wyciągnie z popędliwością wielką, aby wygubił i zamordował wielu.
But news out of the east and out of the north shall trouble him, and he shall go forth with great fury to destroy and to utterly sweep away many.
45 I rozbije namioty pałacu swego między morzami na górze ozdobnej świętobliwości; a gdy przyjdzie do końca swego, nie będzie miał nikogo na pomocy.
And he shall plant the tents of his palace between the sea and the glorious holy mountain, yet he shall come to his end, and none shall help him.