Dzieje 19
1 I stało się, gdy Apollos był w Koryncie, iż Paweł obszedłszy górne krainy, przyszedł do Efezu; a znalazłszy tam niektórych uczniów,
Pu yeikhava uApolo avile alei khu Koritho, Pavuli akhava amalile ukhunghendela eikhilunga eikhyapanghati pu akhafikha khuvunchenge uvwakhu Efeso, ukhwa avavona avakongi avange.
2 Rzekł do nich: Izaliście wzięli Ducha Świętego, uwierzywszy? A oni mu rzekli: Owszemeśmy ani słyszeli, jeźli jest Duch Święty.
U Pavuli akhavavula akhata, “Mwaupeilile Umepo Umbalanche mwavile mweideikhe?” Vakhata, “Ndeili hange satwapulikhe ukhunkongana nu Mepou Umbalanche ukhuta khwale.”
3 Tedy rzekł do nich: W cóżeście tedy ochrzczeni? A oni rzekli: W chrzest Janowy.
Pu Pavuli, “Leino umwe mwaonchiwe ndakheikhi?” Vakhata twa onchiwe ulwoncho lwa Yohani.
4 Zatem rzekł Paweł: Janci chrzcił chrztem pokuty, mówiąc ludowi, aby w onego, który miał przyjść po nim, uwierzyli, to jest w Jezusa Chrystusa.
Pu uPavuli akhanda akhata, “U Yohani avonchangha ulwoncho ulwakhupela inongwa. Pa akhavavula akhata panonghile ukhumweideikha wa uvei ikhwincha uYohani vwamalile imbombo pu uywa vei, Yeisu.”
5 A usłyszawszy to, ochrzczeni są w imię Pana Jezusowe.
Pu avanu vavile vapulikhe ndavule ukhuta panonghile ukhumweideikha u Yeisu, pu vakhonchivwa mu nditavwa lya Yeisu unkuludeva.
6 A gdy na nie włożył Paweł ręce, zstąpił na nie Duch Święty i mówili językami i prorokowali.
Pu uPavuli avile aveikhile amavokho ngha mwene pavene, u Mepo Umbalanche akhinja mumbeene, pu vakhatenghula ukhunchova munchovele incha ndeimi imya nu khulangha uvunyamalangho.
7 A było wszystkich mężów około dwunastu.
Pu avene vooni vale avagosi eikhinchingho navaveili.
8 A wszedłszy do bóżnicy, mówił bezpiecznie przez trzy miesiące, nauczając i namawiając ich do królestwa Bożego.
Pu uPavuli akhaluta akhingheila munyumba eiya vayuta eiyakhweisayila. Pu akhava nkifu pakhunchova inongwa kheisita khufiha amalile eimyenchi ngheidatu. Puu aleikhuvalonghocha avanu pakhweinchofancha nukhuvuhovosya avanu mundi menyu eilya ludeva lwa Nguluve puvei lekhukonga.
9 A gdy się niektórzy zatwardzili, a wierzyć nie chcieli, źle mówiąc o tej drodze Bożej przed mnóstwem, odstąpiwszy od nich, odłączył ucznie, na każdy dzień ucząc w szkole niektórego Tyranna.
Pu leino aAvayuta avange vale na matingo inumbula nchavo nchanghilimbile. Pa valeikhunchovela mbuvivi ukhukangana nei ni mbombo ncha Keileisite pa kheipungha khya vanu. Pa uPavuli akhalekhehana navo. Akhavaveikha ponu sakhava paninie navene, Pu leino amanchova nghoni aleikhunchova navo munyumba ya Tilani.
10 A to się działo przez dwa lata, tak iż wszyscy, którzy mieszkali w Azyi, słuchali słowa Pana Jezusowego, tak Żydowie, jako i Grekowie.
Akhava munu vakhuvomba ndavule eimyakha ngheiveili, pu leino voni vavo vatamangha khukhilunga eikhya mu Asiya valeipulikhe eilimenyu lya nkuludeva avanu voni Avayuta navava Gilikhi.
11 A nie lada cuda czynił Bóg przez ręce Pawłowe;
Unguluve pwakhavomba ifidengho ifivaha, vulinkuvombekha mumavokho ngha Pavuli,
12 Tak iż na chore przynoszono chustki albo przepaski od ciała jego, i odchodziły od nich choroby, i duchowie źli wychodzili z nich.
pakhuva navavatamu va ponangha, imepo imbivi nchavahumangha vuvatolile ifitambala nei myenda einghyahumile mumbeilei nghwa Pavuli.
13 Tedy niektórzy z biegunów żydowskich, którzy się bawili zaklinaniem, ważyli się wzywać imienia Pana Jezusowego nad tymi, którzy mieli duchy złe, mówiąc: Poprzysięgamy was przez Jezusa, którego Paweł opowiada.
Pu valeipo Avayuta avahumya imepo imbivi vanghendangha nghendangha mukhilunga eikhyo, puvaleikhuleivombela eilitawa lya Yeisu mumbuvombeli vwavo vuvule. Pavaleikhuta khuvala avanya mepo imbivi; Valeikhuta, “Ni nchova nukhuvavula munditavwa iya Yeisu uvei uPavuli ikhundumbeleila.”
14 A było ich siedm synów jednego Żyda, imieniem Scewas, najwyższego kapłana, którzy to czynili.
Avavombangha ewo vale avana va Fikeva utekhenchi Umbaha mu Vayuta, vale avana lekhela khumo.
15 Tedy odpowiedziawszy duch zły, rzekł: Znam Jezusa i wiem co Paweł; ale wy coście zacz?
Imepo imbivi nchikhamula nchikhata, “U Yeisu tumanyile uPavuli vope tumanyile; pu lieno umwe mwemwe vaveni?”
16 A rzuciwszy się na nie człowiek on, w którym był duch zły, a opanowawszy je, zmocnił się przeciwko nim, tak iż nadzy i zranieni wybiegli z onego domu.
Pu umepo umbivi pu akhahuma khumunu ula akhavanchumbeila akhavavola amakha nukhuvatola. Pu vakhanyila ukhuhuma munyumba yeila vuvalei vubwinda nukhulemala.
17 I było to wiadomo wszystkim, i Żydom i Grekom, którzy mieszkali w Efezie; i przypadł strach na nie wszystkie, i było uwielbione imię Pana Jezusowe.
Pu einongwa eiyei yeikha manyeikheikha khu vanu voni khuva Yuta na va Gilikhi, vatamangha ukhu khu Efesi. Pu vakhava nuvudwaanchi fincho, pulei eililavwa lya Nkuludeva pulei leikhweimeikhivwa.
18 A wiele tych, którzy uwierzyli, przychodziło, wyznawając i oznajmując sprawy swoje.
Pu khangi avaedeikhi vu vingi vakhincha pakhupela inongwa nchavo nukhuvonia vuvule imbombo imbivii inchuva vombile.
19 I wiele z tych, którzy się naukami niepotrzebnemi parali, zniósłszy księgi, spalili je przed wszystkimi, a obrachowawszy cenę ich, znaleźli tego pięćdziesiąt tysięcy srebrników.
Avange vavingi vavo vavombangha ineha vuhavi vakhalundani ikalata nchavo incha vuhavi puvakhanchikoncha mumwoto pavanu voni vuvilola. Avane va vile vavalile vuhavi utengonghwa kalata ncha vuhavi vakhavona ava elufu eimilevulu nghihano einghya ndalama.
20 Tak potężnie rosło słowo Pańskie i zmacniało się.
Pu leino eilimenyu ilya Nkuludeva eikheilunga khyoni namakha.
21 A gdy się to dokonało, postanowił Paweł w duchu, aby przeszedłszy Macedoniję i Achaję, szedł do Jeruzalemu, mówiąc: Iż potem, gdy tam będę, muszę i Rzym widzieć.
pu nchavile nchimalile ukhuvombekha nchooni inchi pu uPavuli akheisangheila munumbula ukhuluta khu Yelusalemu ukhunghendela khu Makedoniya na khu Akaya; Walei khu Efesi.”
22 A posławszy do Macedonii dwóch z tych, którzy mu służyli, Tymoteusza i Erasta, sam do czasu został w Azyi.
U Pavuli akhavasuha khu Makedoniaya avakongi va mwene vaveilei, uTimoti nu Elasito, vavo vatangile. Pu umwene yuywa pakhaseikhi akhadebe.
23 A pod on czas stał się rozruch niemały około drogi Bożej.
Pa seikhi unghwa khwale nu khusita khupuleihana fincho khu Efesi ukhukongana neincheila ila.
24 Albowiem niektóry złotnik, imieniem Demetryjusz, który robił kościoły srebrne Dyjany, niemały zysk przywodził rzemieślnikom;
Ulwakhuva umunu umo eilitavwa lya mwene vei Demetilio, uve ale punchi va hela ncha Nguluve Dyana, pu aleikhuvapa uvukavi avamang'anyi.
25 Które zgromadziwszy i inne, którzy takież rzemiosło robili, rzekł: Mężowie! wiecie, iż z tego rzemiosła mamy dostatki nasze.
Pu leino akhavalundamania avamang'angi vambombo eiyo nu khuta, “Vavaha mulumanyile ukhuta mu mbombo eiya vukavi eiyi twikava indalama nyingi.
26 A widzicie i słyszycie, że nie tylko w Efezie, ale mało nie po wszystkiej Azyi ten Paweł namówił i odwrócił wielki lud, mówiąc: Że to nie są bogowie, którzy są rękami uczynieni.
Mwilola nukhupuleikha ukhuta, sayeilei bahapa pa Efesi, pu yeilei mu Asiya yooni, uPavuli uyu ukhuvakilivula avanu vuvingi. Pu ita ngheisikhuli eimi Nghuluve eingheipeliwe na mavokho.
27 Przetoż nam się obawiać potrzeba, aby nie tylko rzemiosło nasze w lekkie poważenie nie przyszło, ale aby i kościół wielkiej bogini Dyjany za nic nie był poczytany, a żeby nie przyszło do skazy dostojeństwo jej, którą wszystka Azyja i wszystek świat chwali.
Pu sakhukhuta imbombo eiyo yene, punakhuta eimbo yavukavi eiyo yeilei mbubapala uvwakhusita kweimeikhiwa sayeikhavombeikhanghe na yei tembile eiy Nghuluve udala uvei veimbaha u Dyana pa ivonekhangha ukhuta sivumbuleila vuvuvaha vwa mwene uvei ei Asiya nei kheilunga khyooni khikhumweimeikha.”
28 A słuchając tego i będąc pełni gniewu, krzyknęli, mówiąc: Wielka jest Dyjana Efeska!
Vavile vapuleikhe inchi vakhadunghumbana nuluvipo pu vakhovela, vakhala, “u Dyana va mu Efesi vei mbaha.”
29 I było pełno po wszystkiem mieście zamieszania, i wpadli jednomyślnie na plac, porwawszy Gaja i Arystarcha, Macedończyki, podróżne towarzysze Pawłowe.
Pu uvunchenge vwoni vakhanunchwengho savaleikhu paleihana pu avanu vanyila pupaninie vakhingheila munyumba ya finchangho. Pu vakhavibata avanghe ncheila avanine va Pavuli, uGayo nu Alisitalikho, vavo vahumile khu Makedonia.
30 A gdy Paweł chciał wnijść do pospólstwa, nie dopuścili mu uczniowie.
U Pavuli anonghilwe ukhweingheila pa kheipungha khya vanu pu lieno avakongi vamwene vakhabencha.
31 A niektórzy też z przedniejszych mężów Azyjackich, będąc mu przyjaciołmi, posławszy do niego, prosili go, aby nie wychodził na plac.
Itenge navange avavaha ava pakheilunga eikhya mu Asiya avavale vamanyani va mwene vakhasuheila undomo unghukhudova ukhuta ulekhe ukhwingheila munyumba ya finchangho.
32 Tedy jedni tak, a drudzy inaczej wołali; albowiem ona gromada była zamieszana, a więcej ich nie wiedziało, dlaczego się zbieżeli.
Pu avanu avenge valeikhuta nda avange nde pakhuva eikheipungha khya vanu khyoni khyanchangheileihine, avingi mumbene valeimwa nakhukhulumanya kheikhi vakhinchile.
33 A z onej zgrai wywlekli Aleksandra, którego popychali Żydowie; a Aleksander skinąwszy ręką, chciał dać sprawę ludowi.
Pu avange vakhangh'umya u Fikanda khunchi khukheipungha khya vanu pavakhambeikha pakyanya pa khipungha khya vanu. Pu umwene uFikanda akhatineila eikheivokho ukhuta pu anchove khu vanu.
34 Ale gdy poznali, iż był Żydem, wszczął się jednostajny głos od wszystkich, jakoby przez dwie godziny wołających: Wielka jest Dyjana Efeska!
Pu leino vavile valumanyile ukhuta umwene munu va khuva Yuta vooni pavakhovela neilimenyu leino, “uDyana veimbaha va mu Efesi.”
35 Tedy pisarz uśmierzywszy onę zgraję, rzekł: Mężowie Efescy! i któryż jest człowiek, co by nie wiedział, iż miasto Efeskie opiekuje się kościołem wielkiej boginii Dyjany i obrazem, który spadł od Jowisza?
Pu usimbi va vunchenye ukhukheinunancha eikhipungha, akhata, 'Umwe mwei vanghosi va mu Efesi, veeni uvei salumanyile ukhuta uvunchenge uvu uvwa Efesi nghulo ila khwembi le ya Dyana umbaha nei kheihwani kheila eikhya nghwile ukhuhuma khu kyanya?
36 A ponieważ się temu nikt sprzeciwić nie może, słuszna, abyście się uspokoili, a nic skwapliwie nie czynili.
Ulwakhuva imbombo inchi sanhibenchivwa pupanonghile ukhununala vuvule khisita khutingha pakhuvomba kheikhyoni.
37 Albowiemeście przywiedli tych mężów, którzy nie są ani świętokradcami, ani bluźniercami boginii waszej.
Pakhuva muveilangile avanu ava pa nyumba ya vuheinghi avanu vavo savalyasi va tembile savanu avikhubeingha Unguluve veito udala.
38 A jeźliż Demetryjusz i ci, którzy z nim są rzemieślnicy, mają co przeciw komu, wszak bywa prawo, są też starostowie, niechże jedni drugich pozywają.
Pu lieno, eingave uDemetelio na vamang'anyi uvwaleipaninie navo visinana pa munu yuyoni, inyumba ncha vuheinghi nchilimwanchi puvanghenghananghe ukwa hange avaloleli vakhilunga khyuvale. Pavanghenghiwe pavuheinghi.
39 Jeźli się też o czem inszem pytacie, to się może w porządnem zgromadzeniu odprawić.
Pu leino uve ungave vukhunchilonda imbombo nchila ukhukongana ni nchinge, puyanchivombiwa pakhitama ikhinonghela nile.
40 Albowiem trzeba się obawiać, abyśmy oskarżeni nie byli o rozruch dzisiejszy, gdyż nie masz żadnej przyczyny, z której byśmy mogli dać sprawę, żeśmy się tu zbiegli.
Ncha yeilweli tuleimbupala uvwakhuheinghivwa savuli ya khumpela imbancha eyeivombikhe eilelo eiyei. Khuleinchila nongwa eiyakhupela eimbancha eiyei. Hange satukhave na makha ngha khyolelencha.
41 A to powiedziawszy, rozpuścił ono zgromadzenie.
Pu avile anchovile inchi akhava lavulila ikhipungha khya vanu.
