< Dzieje 19 >
1 I stało się, gdy Apollos był w Koryncie, iż Paweł obszedłszy górne krainy, przyszedł do Efezu; a znalazłszy tam niektórych uczniów,
頗羅在格林多的時候,保祿走遍了高原地帶後,來到厄弗所,遇見了幾個門徒,
2 Rzekł do nich: Izaliście wzięli Ducha Świętego, uwierzywszy? A oni mu rzekli: Owszemeśmy ani słyszeli, jeźli jest Duch Święty.
向他們說:「你們信教的時候,領了聖神沒有﹖」他們回答說:「連有聖神,我們都沒有聽過。」
3 Tedy rzekł do nich: W cóżeście tedy ochrzczeni? A oni rzekli: W chrzest Janowy.
保祿說:「那麼,你們受的是什麼洗,」他們說:「是若翰的洗」
4 Zatem rzekł Paweł: Janci chrzcił chrztem pokuty, mówiąc ludowi, aby w onego, który miał przyjść po nim, uwierzyli, to jest w Jezusa Chrystusa.
保祿說:「若翰受的是悔改的洗,他告訴百姓要信在他以後要來的那一位,就是要信耶穌。」
5 A usłyszawszy to, ochrzczeni są w imię Pana Jezusowe.
他們聽了,就因主耶穌之名領了洗。
6 A gdy na nie włożył Paweł ręce, zstąpił na nie Duch Święty i mówili językami i prorokowali.
保祿給他們覆手,聖神便降在他們身上,他們就講各種語言,也說先知話。
7 A było wszystkich mężów około dwunastu.
他們一共約有十二人。
8 A wszedłszy do bóżnicy, mówił bezpiecznie przez trzy miesiące, nauczając i namawiając ich do królestwa Bożego.
保祿進了會堂,放膽講論,一連三個月,辯論天主之國的事,來勸化人。
9 A gdy się niektórzy zatwardzili, a wierzyć nie chcieli, źle mówiąc o tej drodze Bożej przed mnóstwem, odstąpiwszy od nich, odłączył ucznie, na każdy dzień ucząc w szkole niektórego Tyranna.
但有些人心硬不信,在大眾面前辱罵聖道,保祿便離開他們,把門徒分別出來,每天在提郎諾的學校裏辯論;
10 A to się działo przez dwa lata, tak iż wszyscy, którzy mieszkali w Azyi, słuchali słowa Pana Jezusowego, tak Żydowie, jako i Grekowie.
這事進行了兩年,以致凡住在亞細亞的人,都聽見了主的道理,猶太人希臘人都有。
11 A nie lada cuda czynił Bóg przez ręce Pawłowe;
天主藉保祿的手,行了一些非常的奇事,
12 Tak iż na chore przynoszono chustki albo przepaski od ciała jego, i odchodziły od nich choroby, i duchowie źli wychodzili z nich.
甚至有人拿去他身上的毛巾和圍裙,放在病人身上,疾病便離開他們,惡魔也出去了。
13 Tedy niektórzy z biegunów żydowskich, którzy się bawili zaklinaniem, ważyli się wzywać imienia Pana Jezusowego nad tymi, którzy mieli duchy złe, mówiąc: Poprzysięgamy was przez Jezusa, którego Paweł opowiada.
那時,有幾個周遊的猶太驅魔者,擅自向附有惡魔的人,呼號主耶穌的名,說:「我因保祿所宣講的耶穌,命你們出去!」
14 A było ich siedm synów jednego Żyda, imieniem Scewas, najwyższego kapłana, którzy to czynili.
有個猶太司祭長,名叫斯蓋瓦,他的七個兒子都作這事。
15 Tedy odpowiedziawszy duch zły, rzekł: Znam Jezusa i wiem co Paweł; ale wy coście zacz?
惡魔回答他們說:「耶穌我認識,保祿我也熟識;可是,你們是誰呀﹖」
16 A rzuciwszy się na nie człowiek on, w którym był duch zły, a opanowawszy je, zmocnił się przeciwko nim, tak iż nadzy i zranieni wybiegli z onego domu.
於是那個身附惡魔的人,便撲到他們身上,而制服了他們,勝過了他們,以致他們赤著身子,帶著傷,從那屋裏逃走了。
17 I było to wiadomo wszystkim, i Żydom i Grekom, którzy mieszkali w Efezie; i przypadł strach na nie wszystkie, i było uwielbione imię Pana Jezusowe.
凡住在厄弗所的猶太人和希臘人,知道了這事,就都害怕起來;主耶穌的名字也傳揚開了。
18 A wiele tych, którzy uwierzyli, przychodziło, wyznawając i oznajmując sprawy swoje.
信教的人中,有許多來承認,並報告自己以往所行的事;
19 I wiele z tych, którzy się naukami niepotrzebnemi parali, zniósłszy księgi, spalili je przed wszystkimi, a obrachowawszy cenę ich, znaleźli tego pięćdziesiąt tysięcy srebrników.
其中有好些曾行過巫術的人,把書籍一起帶來,當著眾人的面燒燬了;他們估計書價,得知共值五萬銀幣。
20 Tak potężnie rosło słowo Pańskie i zmacniało się.
這樣,主的道理大為發揚,日漸堅固。
21 A gdy się to dokonało, postanowił Paweł w duchu, aby przeszedłszy Macedoniję i Achaję, szedł do Jeruzalemu, mówiąc: Iż potem, gdy tam będę, muszę i Rzym widzieć.
這些事以後,保祿決意要經過馬其頓和阿哈雅往耶路撒冷去,說:「我到那裏以後,也該看看羅馬。」
22 A posławszy do Macedonii dwóch z tych, którzy mu służyli, Tymoteusza i Erasta, sam do czasu został w Azyi.
就打發他的兩位助手,弟茂德和厄辣斯托,往馬其頓去,自己暫時留在亞細亞。
23 A pod on czas stał się rozruch niemały około drogi Bożej.
在那時候,關於主的道,起了不小的騷動。
24 Albowiem niektóry złotnik, imieniem Demetryjusz, który robił kościoły srebrne Dyjany, niemały zysk przywodził rzemieślnikom;
原來有個名叫德默特琉的銀匠,製造阿爾特米的銀龕,使工匠們獲利不少。
25 Które zgromadziwszy i inne, którzy takież rzemiosło robili, rzekł: Mężowie! wiecie, iż z tego rzemiosła mamy dostatki nasze.
他把他們和同業的工人集合起來說:「同人們!你們知道:我們是靠這手藝發財的。
26 A widzicie i słyszycie, że nie tylko w Efezie, ale mało nie po wszystkiej Azyi ten Paweł namówił i odwrócił wielki lud, mówiąc: Że to nie są bogowie, którzy są rękami uczynieni.
你們看見,也聽到:這個保祿,不僅在厄弗所,而且幾乎在整個亞細亞勸服了許多人,說:『人手製造的,並不是神。』
27 Przetoż nam się obawiać potrzeba, aby nie tylko rzemiosło nasze w lekkie poważenie nie przyszło, ale aby i kościół wielkiej bogini Dyjany za nic nie był poczytany, a żeby nie przyszło do skazy dostojeństwo jej, którą wszystka Azyja i wszystek świat chwali.
這不但使我們這分行業,咬遭人唾棄的危險,而且連偉大女神阿爾特米的廟,也要被視為無物,甚至整個亞細亞和天下所敬拜的女神的尊威,也將被消滅。」
28 A słuchając tego i będąc pełni gniewu, krzyknęli, mówiąc: Wielka jest Dyjana Efeska!
他們聽了,滿懷怒氣,喊著說:「大哉!厄弗所人的阿爾特米!」
29 I było pełno po wszystkiem mieście zamieszania, i wpadli jednomyślnie na plac, porwawszy Gaja i Arystarcha, Macedończyki, podróżne towarzysze Pawłowe.
於是滿城混亂起來,他們捉住了保祿的旅伴馬其頓人加約及阿黎斯塔苛,一起衝到劇場。
30 A gdy Paweł chciał wnijść do pospólstwa, nie dopuścili mu uczniowie.
保祿願意,進去會見民眾,可是門徒們不讓他去;
31 A niektórzy też z przedniejszych mężów Azyjackich, będąc mu przyjaciołmi, posławszy do niego, prosili go, aby nie wychodził na plac.
還有幾位亞細亞的首長,是他的朋友,也打發人到他那裏,勸他不要冒險到劇場去。
32 Tedy jedni tak, a drudzy inaczej wołali; albowiem ona gromada była zamieszana, a więcej ich nie wiedziało, dlaczego się zbieżeli.
當時眾人亂叫亂嚷,的確是一個混亂的集會,大多數都不知道為了什麼而聚會。
33 A z onej zgrai wywlekli Aleksandra, którego popychali Żydowie; a Aleksander skinąwszy ręką, chciał dać sprawę ludowi.
群眾中有些人推舉出亞歷山大來,猶太人就推他上前;亞歷山大就揮了揮手,要想向民眾分辯。
34 Ale gdy poznali, iż był Żydem, wszczął się jednostajny głos od wszystkich, jakoby przez dwie godziny wołających: Wielka jest Dyjana Efeska!
可是眾人一認出他是猶太人來,就都同聲呼喊:「大哉!厄弗所人的阿爾特米!」約兩小時之久。
35 Tedy pisarz uśmierzywszy onę zgraję, rzekł: Mężowie Efescy! i któryż jest człowiek, co by nie wiedział, iż miasto Efeskie opiekuje się kościołem wielkiej boginii Dyjany i obrazem, który spadł od Jowisza?
書記官使群眾安靜下來,說:「厄弗所人啊!誰不知道厄弗所人的城,是偉大阿爾特米的廟,和那從天降下的神像的看守者呢﹖
36 A ponieważ się temu nikt sprzeciwić nie może, słuszna, abyście się uspokoili, a nic skwapliwie nie czynili.
這些事既不能反駁,你們就該鎮靜,不要冒昧從事。
37 Albowiemeście przywiedli tych mężów, którzy nie są ani świętokradcami, ani bluźniercami boginii waszej.
你們帶來的這些人,既不是褻聖者,也沒有出言侮辱我們的女神;
38 A jeźliż Demetryjusz i ci, którzy z nim są rzemieślnicy, mają co przeciw komu, wszak bywa prawo, są też starostowie, niechże jedni drugich pozywają.
所以,如果德默特琉和他同業的工匠,有什麼案件反對某人,有訴訟期,又有總督在,他們儘可彼此對告。
39 Jeźli się też o czem inszem pytacie, to się może w porządnem zgromadzeniu odprawić.
但你們若還要求什麼餘外的事,可以在法定的集會裏解決。
40 Albowiem trzeba się obawiać, abyśmy oskarżeni nie byli o rozruch dzisiejszy, gdyż nie masz żadnej przyczyny, z której byśmy mogli dać sprawę, żeśmy się tu zbiegli.
關於今天的事,我們實在有被控作亂的危險,因為這本是無緣無故的;我們對這事,對這次集會,也不能指出理由來。」
41 A to powiedziawszy, rozpuścił ono zgromadzenie.
他說了這些話,纔把集會遣散了。