Dzieje 17
1 A przeszedłszy Amfipolim i Apoloniję przyszli do Tesaloniki, gdzie była bóżnica żydowska.
Agora, quando passaram por Amphipolis e Apollonia, chegaram a Tessalônica, onde havia uma sinagoga judaica.
2 Tedy Paweł według zwyczaju swego wszedł do nich, a przez trzy sabaty kazał im z Pisma.
Paulo, como era seu costume, foi até eles; e durante três dias de sábado raciocinou com eles a partir das Escrituras,
3 Wywodząc i pokazując to, że Chrystus miał cierpieć i powstać od umarłych, a iż ten Jezus jest Chrystusem, którego ja wam opowiadam.
explicando e demonstrando que o Cristo tinha que sofrer e ressuscitar dos mortos, e dizendo: “Este Jesus, que eu vos proclamo, é o Cristo”.
4 I uwierzyli niektórzy z nich, a przyłączyli się do Pawła i do Syli, i wielkie mnóstwo nabożnych Greków, i niewiast przedniejszych niemało.
Alguns deles foram persuadidos e se juntaram a Paul e Silas: dos gregos devotos, uma grande multidão, e não poucas das principais mulheres.
5 Ale Żydowie, którzy nie uwierzyli, zdjęci zazdrością, przywziąwszy do siebie niektórych lekkomyślnych i złych mężów, a zebrawszy kupę uczynili rozruch w mieście, a naszedłszy na dom Jazona, szukali ich, aby ich wywiedli przed lud.
Mas os judeus sem escrúpulos levaram alguns homens perversos do mercado e reunindo uma multidão, colocaram a cidade em alvoroço. Assaltando a casa de Jason, eles procuraram levá-los até o povo.
6 A nie znalazłszy ich, ciągnęli Jazona i niektórych braci do przełożonych miasta, wołając: Oto ci, którzy wszystek świat wzruszyli i tu też przyszli;
Quando não os encontraram, arrastaram Jasão e alguns irmãos diante dos governantes da cidade, gritando: “Estes que viraram o mundo de cabeça para baixo também vieram aqui,
7 Które przyjął Jazon; a ci wszyscy czynią przeciwko dekretom cesarskim, powiadając, iż jest inszy król, Jezus.
a quem Jasão recebeu”. Todos eles agem contrariamente aos decretos de César, dizendo que há outro rei, Jesus”!
8 A tak wzburzyli pospólstwo i przełożonych miasta, którzy to słyszeli.
A multidão e os governantes da cidade ficaram atormentados quando ouviram estas coisas.
9 Ale oni wziąwszy słuszną sprawę od Jazona i od innych, puścili je.
Quando tomaram a segurança de Jasão e dos demais, eles os deixaram ir.
10 A bracia wnet w nocy wysłali i Pawła, i Sylę do Berei; którzy tam przyszedłszy weszli do bóżnicy żydowskiej.
Os irmãos enviaram imediatamente Paul e Silas à noite para Beroea. Quando chegaram, eles entraram na sinagoga judaica.
11 A cić byli zacniejsi nad one, co byli w Tesalonice, którzy przyjęli słowo Boże ze wszystką ochotą, na każdy dzień rozsądzając Pisma, jeźliby się tak miało.
Agora estes eram mais nobres do que os de Tessalônica, na medida em que receberam a palavra com toda a prontidão de espírito, examinando diariamente as Escrituras para ver se estas coisas eram assim.
12 Przetoż wiele ich z nich uwierzyło, i Greckich niewiast uczciwych, i mężów niemało.
Muitos deles, portanto, acreditavam; também das proeminentes mulheres gregas, e não poucos homens.
13 A gdy się dowiedzieli oni, co byli z Tesaloniki Żydowie, że i w Berei opowiadane było słowo Boże od Pawła, przyszli i tam, podburzając pospólstwo.
Mas quando os judeus de Tessalônica tiveram conhecimento de que a palavra de Deus também foi proclamada por Paulo em Beroea, eles vieram para lá da mesma forma, agitando as multidões.
14 Ale bracia wnet wysłali Pawła, aby szedł jakoby do morza; a Sylas i Tymoteusz tam zostali.
Então os irmãos enviaram imediatamente Paulo para ir até o mar, e Silas e Timóteo ainda lá ficaram.
15 A ci, którzy prowadzili Pawła, doprowadzili go aż do Aten, a wziąwszy rozkazanie do Syli i do Tymoteusza, żeby co najrychlej przyszli do niego, odeszli.
Mas aqueles que escoltavam Paulo o levaram até Atenas. Recebendo um mandamento para Silas e Timóteo de que viessem até ele muito rapidamente, eles partiram.
16 A gdy ich Paweł w Atenach czekał, poruszał się w nim duch jego, widząc ono miasto poddane bałwochwalstwu.
Agora, enquanto Paulo esperava por eles em Atenas, seu espírito foi provocado dentro dele ao ver a cidade cheia de ídolos.
17 A przetoż miewał rozmowę z Żydami i z ludźmi nabożnymi, w bóżnicy i na rynku na każdy dzień, z kim się mu trafiło.
Assim, ele raciocinava na sinagoga com os judeus e as pessoas devotas, e no mercado todos os dias com aqueles que o encontravam.
18 Tedy niektórzy z Epikurejczyków i Stoików filozofowie spierali się z nim, a niektórzy mówili: Cóż wżdy ten plotkarz mówić chce? A drudzy: Zdaje się być opowiadaczem obcych bogów; bo im Jezusa i zmartwychwstanie opowiadał.
Alguns dos filósofos epicureus e estóicos também estavam conversando com ele. Alguns diziam: “O que este tagarela quer dizer?”. Outros disseram: “Ele parece estar defendendo divindades estrangeiras”, porque ele pregou Jesus e a ressurreição.
19 A porwawszy go, wiedli do Areopagu, mówiąc: Możemyli wiedzieć, co to jest za nowa nauka, którą ty opowiadasz?
Eles se apoderaram dele e o levaram para o Areópago, dizendo: “Podemos saber qual é este novo ensinamento, do qual você está falando?
20 Bo jakieś obce rzeczy przynosisz do uszów naszych; chcemy tedy wiedzieć, co wżdy z tego ma być?
Para você trazer certas coisas estranhas aos nossos ouvidos. Queremos saber, portanto, o que significam estas coisas”.
21 (A wszyscy Ateńczycy i cudzoziemscy goście niczem inszem się nie bawili, tylko powiadaniem albo słuchaniem nowin.)
Agora todos os atenienses e os estranhos que lá vivem não gastam seu tempo em mais nada, a não ser para contar ou ouvir alguma coisa nova.
22 Tedy Paweł stanąwszy w pośrodku Areopagu, rzekł: Mężowie Ateńscy! z każdej miary was widzę nader nabożnych.
Paulo estava no meio do Areópago e disse: “Vocês, homens de Atenas, eu percebo que são muito religiosos em todas as coisas.
23 Albowiem przechadzając się i przypatrując waszym nabożeństwom, znalazłem też ołtarz, na którym napisano: Nieznajomemu Bogu. Którego tedy nie znając chwalicie, tego ja wam opowiadam.
Pois ao passar e observar os objetos de vosso culto, encontrei também um altar com esta inscrição: “A UM DEUS DESCONHECIDO”. O que, portanto, vós adorais na ignorância, eu vos anuncio.
24 Bo Bóg, który uczynił świat i wszystko, co na nim, ten będąc Panem nieba i ziemi, nie mieszka w kościołach ręką uczynionych.
O Deus que fez o mundo e todas as coisas nele, ele, sendo Senhor do céu e da terra, não habita em templos feitos com as mãos.
25 Ani rękoma ludzkiemi chwalony bywa, jakoby czego potrzebował, ponieważ on daje wszystkim żywot i oddech, i wszystko.
Ele não é servido pelas mãos dos homens, como se precisasse de nada, vendo que ele mesmo dá a toda vida e fôlego e a todas as coisas.
26 I uczynił z jednej krwi wszystek naród ludzki, aby mieszkał po wszystkiem obliczu ziemi, zamierzywszy przedtem rozrządzone czasy i zamierzone granice mieszkania ich;
Ele fez de um só sangue cada nação de homens para habitar em toda a superfície da terra, tendo determinado as estações e os limites de suas habitações,
27 Aby szukali Pana, owaby go snać namacali i znaleźli, aczkolwiek od każdego z nas nie jest daleko.
para que buscassem o Senhor, se talvez pudessem alcançá-lo e encontrá-lo, embora ele não esteja longe de cada um de nós.
28 Albowiem w nim żyjemy i ruszamy się, i jesteśmy, jako i niektórzy z waszych poetów powiedzieli: Żeśmy i my rodziną jego.
'Pois nele vivemos, nos movemos e temos nosso ser'. Como alguns de seus próprios poetas disseram: 'Pois somos também sua descendência'.
29 Będąc tedy rodziną Bożą, nie mamy rozumieć, żeby złotu albo srebru, albo kamieniowi misternie rytemu, albo wymysłowi człowieczemu, Bóg miał być podobny.
Sendo então a progênie de Deus, não devemos pensar que a natureza divina é como o ouro, ou a prata, ou a pedra, gravada pela arte e pelo design do homem.
30 Aczkolwiek tedy przeglądał Bóg czasom tej niewiadomości, ale teraz oznajmuje ludziom wszystkim wszędy, aby pokutowali;
Os tempos da ignorância, portanto, Deus não se deu conta. Mas agora Ele ordena que todas as pessoas, em todos os lugares, se arrependam,
31 Przeto iż postanowił dzień, w który będzie sądził wszystek świat w sprawiedliwości przez męża, którego na to naznaczył, upewniając o tem wszystkich, wzbudziwszy go od umarłych.
porque Ele designou um dia em que julgará o mundo com justiça pelo homem que ordenou; do qual Ele deu garantias a todos os homens, na medida em que o ressuscitou dos mortos”.
32 A usłyszawszy o zmartwychwstaniu jedni się naśmiewali, a drudzy mówili: Będziemy cię znowu o tem słuchać.
Agora quando ouviram falar da ressurreição dos mortos, alguns escarneceram; mas outros disseram: “Queremos ouvi-los novamente a respeito disso”.
33 I tak Paweł wyszedł z pośrodku ich.
Assim, Paul saiu de entre eles.
34 A mężowie niektórzy przyłączywszy się do niego, uwierzyli, między którymi też był Dyjonizyjusz Areopagitczyk i niewiasta imieniem Damarys, i inni z nimi.
Mas alguns homens se uniram a ele e acreditaram, incluindo Dionísio, o Areopagita, e uma mulher chamada Damaris, e outros com eles.
