Dzieje 16
1 I przyszedł do Derby i do Listry; a oto tam był uczeń niektóry, imieniem Tymoteusz, syn niektórej niewiasty Żydówki wiernej a ojca Greka.
Paulo foi primeiro para a cidade de Derbe e depois, para Listra, onde ele encontrou um cristão, chamado Timóteo. A mãe dele era judia-cristã e o seu pai era grego.
2 Temu świadectwo dawali bracia, którzy byli w Listrze i w Ikonii.
Os irmãos de Listra e de Icônio falavam muito bem de Timóteo.
3 Chciał tedy Paweł, aby ten z nim szedł, którego wziąwszy, obrzezał dla Żydów, którzy byli na onych miejscach; bo wszyscy wiedzieli, że ojciec jego był Grekiem.
Paulo queria que Timóteo viajasse com ele. Então, ele o circuncidou, porque os judeus daquela região sabiam que o pai de Timóteo era grego.
4 A gdy chodzili po miastach, podawali im ku chowaniu ustawy, które były postanowione od Apostołów i starszych, którzy byli w Jeruzalemie.
Conforme viajavam por diferentes cidades, eles passavam para os cristãos as exigências que os apóstolos e os presbíteros em Jerusalém lhes haviam dito que deveriam ser obedecidas.
5 A tak się zbory utwierdzały w wierze i przybywało ich w liczbie na każdy dzień.
As igrejas fortaleciam a sua fé no Senhor e, a cada dia, o número de cristãos aumentava.
6 Tedy przeszedłszy Frygiję i Galatską krainę, zawściągnieni będąc od Ducha Świętego, aby nie opowiadali słowa Bożego w Azyi,
Eles viajaram pela região da Frígia-Galácia, pois o Espírito Santo os impediu de ir à província da Ásia para anunciar a palavra.
7 Przyszedłszy do Mizyi, kusili się iść do Bitynii, ale im Duch Jezusowy nie dopuścił.
Quando eles chegaram à fronteira de Mísia, tentaram entrar na região da Bitínia, mas o Espírito de Jesus não deixou que eles fossem para lá.
8 Tedy minąwszy Mizyję, zstąpili do Troady.
Então, eles passaram por Mísia e desceram para a cidade de Trôade.
9 I pokazało się Pawłowi w nocy widzenie: Mąż niejaki Macedończyk stał, prosząc go i mówiąc: Przepraw się do Macedonii, a ratuj nas.
Lá, durante a noite, Paulo teve uma visão de um homem da província da Macedônia, que estava em pé e lhe pedia: “Por favor, venha até a Macedônia e ajude-nos!”
10 A ujrzawszy to widzenie, zaraześmy się starali o to, jakobyśmy się puścili do Macedonii, będąc tego pewni, iż nas Pan powołał, abyśmy im kazali Ewangieliję.
Após Paulo ter essa visão, nós imediatamente arrumamos nossas coisas e fomos para a Macedônia, pois concluímos que Deus nos havia chamado para anunciar as boas novas ao povo de lá.
11 Puściwszy się tedy z Troady, prostośmy bieżeli do Samotracyi, a nazajutrz do Neapolu.
Nós navegamos de Trôade direto para a ilha de Samotrácia. No dia seguinte, fomos para Neápolis
12 A stamtąd do Filipowa, które jest pierwsze miasto tej części Macedonii nowo osadzone; i zostaliśmy w onem mieście przez kilka dni.
e, de lá, para Filipos, cidade da Macedônia, primeira do distrito e também uma colônia romana. Ficamos nessa cidade por vários dias.
13 A w dzień sabatu wyszliśmy przed miasto nad rzekę, gdzie zwykły bywać modlitwy, a usiadłszy mówiliśmy do niewiast, które się tam były zeszły.
No sábado, nós saímos da cidade e fomos para a beira do rio, onde pensamos que as pessoas iriam para orar. Sentamos e conversamos com as mulheres que estavam reunidas ali.
14 A niektóra niewiasta, imieniem Lidyja, która szarłat sprzedawała w mieście Tyjatyrskiem, Boga się bojąca, słuchała; której Pan otworzył serce, aby pilnie słuchała tego, co Paweł mówił.
Uma delas chamada Lídia, que vendia tecido púrpura, era da cidade de Tiatira. Ela adorava a Deus e escutava o que tínhamos a dizer. O Senhor abriu a sua mente para o que Paulo estava dizendo, e ela aceitou o que ele lhe disse.
15 A gdy się ochrzciła i dom jej, prosiła, mówiąc: Ponieważeście mię osądzili wierną być Panu, wszedłszy do domu mego, mieszkajcie; i przymusiła nas.
Depois que ela e todas as pessoas de sua casa foram batizadas, ela nos pediu: “Se vocês realmente acham que eu estou, de coração, comprometida com o Senhor, então, venham e fiquem em minha casa.” Ela continuou insistindo, até que concordamos.
16 I stało się, gdyśmy szli na modlitwę, iż niektóra dzieweczka, co miała ducha wieszczego, zabieżała nam, a ta wielki zysk panom swoim przynosiła, wróżąc.
Um dia, quando estávamos descendo para o lugar de oração, encontramos uma escrava possuída por um espírito maligno. Ela ganhava muito dinheiro para os seus donos, adivinhando o futuro.
17 Ta chodząc za Pawłem i za nami, wołała mówiąc: Ci ludzie sługami są Boga najwyższego, którzy nam opowiadają drogę zbawienia.
Essa garota seguiu Paulo e o restante de nós, gritando: “Estes homens são servos de Deus Todo-Poderoso. Eles estão dizendo a vocês o que precisam fazer para serem salvos!”
18 A to czyniła przez wiele dni; ale Paweł bolejąc nad tem i obróciwszy się, rzekł onemu duchowi: Rozkazuję ci w imieniu Jezusa Chrystusa, abyś wyszedł od niej. I wyszedł onejże godziny.
Ela continuou a fazer isso por muitos dias. Isso incomodou Paulo. Então, ele se virou e disse ao espírito: “Eu ordeno, em nome de Jesus Cristo, que você saia do corpo dela!” E o espírito imediatamente a deixou.
19 A widząc panowie jej, iż zginęła nadzieja zysku ich, pojmawszy Pawła i Sylę, ciągnęli je na rynek przed urząd,
Mas, quando os donos dela viram que tinham perdido o seu meio de ganhar dinheiro, eles agarraram Paulo e Silas e os arrastaram para que encarassem as autoridades na praça pública.
20 A stawiwszy je przed hetmany, rzekli: Ci ludzie czynią zamieszanie w mieście naszem, będąc Żydami:
Eles os levaram diante das autoridades romanas e os acusaram: “Estes judeus estão causando grande confusão em nossa cidade.
21 I opowiadają zwyczaje, których się nam nie godzi przyjmować ani zachowywać, ponieważ jesteśmy Rzymianie.
Eles estão propagando costumes que são contra a nossa lei, e que nós, romanos, não podemos aceitar, nem praticar.”
22 I powstało pospólstwo przeciwko nim, a hetmani rozdarłszy szaty ich, kazali je siec rózgami.
A multidão se uniu para atacá-los. As autoridades tiraram as roupas de Paulo e Silas e ordenaram que batessem neles com varas.
23 A gdy im wiele plag zadali, wrzucili je do więzienia przykazawszy stróżowi więzienia, aby ich dobrze opatrzył.
Depois que bateram muito neles, eles foram jogados na cadeia e deram ordem para que o carcereiro os mantivesse trancados na cela.
24 Który wziąwszy takie rozkazanie, wsadził je do najgłębszego więzienia, a nogi ich zamknął w kłodę.
O carcereiro cumpriu o que lhe foi dito. Ele jogou Paulo e Silas na cela e acorrentou os pés deles em troncos de madeira.
25 A o północy Paweł i Sylas modląc się, chwalili Boga pieśniami, tak że je słyszeli więźniowie.
Era próximo da meia-noite, e Paulo e Silas estavam orando e cantando hinos a Deus, enquanto os outros prisioneiros os escutavam.
26 I powstało z prędka wielkie trzęsienie ziemi, że się poruszyły grunty więzienia, i zarazem się otworzyły wszystkie drzwi, i wszystkich się związki rozwiązały.
De repente, um tremor de terra muito forte balançou as fundações da prisão. Imediatamente, todas as portas se abriram e as correntes que prendiam a todos caíram.
27 A ocuciwszy się stróż więzienia i ujrzawszy otworzone drzwi u więzienia, dobył miecza, chcąc się sam zabić, mniemając, iż więźniowie pouciekali.
O carcereiro acordou e viu as portas da cadeia completamente abertas. Ele tirou sua espada e estava a ponto de se matar, pensando que os prisioneiros tinham fugido.
28 Lecz Paweł zawołał głosem wielkim, mówiąc: Nie czyń sobie nic złego: bo jesteśmy sami wszyscy.
Mas, Paulo gritou: “Não se machuque! Nós todos ainda estamos aqui.”
29 A kazawszy zaświecić, wpadł tam, a drżąc przypadł do nóg Pawłowi i Syli:
O carcereiro pediu que trouxessem uma luz e entrou depressa na cela. Tremendo de medo, ele se ajoelhou diante de Paulo e de Silas.
30 A wywiódłszy je z więzienia, rzekł: Panowie! co mam czynić, abym był zbawiony?
Ele os levou para fora e perguntou: “Senhores, o que eu preciso fazer para que possa ser salvo?”
31 A oni rzekli: Wierz w Pana Jezusa Chrystusa, a będziesz zbawiony, ty i dom twój.
Eles responderam: “Creia no Senhor Jesus, e você e toda a sua família serão salvos.”
32 I opowiadali mu słowo Pańskie i wszystkim, którzy byli w domu jego.
Então, eles anunciaram a palavra do Senhor a ele e a todas as pessoas da casa dele.
33 A wziąwszy je onejże godziny w nocy, omył rany ich i ochrzcił się zaraz, on i wszyscy domownicy jego.
Embora fosse bem tarde da noite, ele limpou as feridas dos apóstolos e foi batizado, junto com toda a sua família.
34 A wprowadziwszy je do domu swego, nagotował im stół i weselił się ze wszystkim domem swoim, uwierzywszy Bogu.
Ele os levou para a sua casa e preparou uma refeição para eles. O carcereiro e todas as pessoas da sua família estavam cheios de alegria, porque agora criam em Deus.
35 A gdy był dzień, posłali hetmani sługi miejskie, mówiąc: Wypuść one ludzie.
No dia seguinte, bem cedo, as autoridades romanas enviaram guardas até o carcereiro e eles lhe disseram: “Solte aqueles homens!”
36 I oznajmił stróż więzienia te słowa Pawłowi, iż hetmani posłali, abyście byli wypuszczeni: teraz tedy wyszedłszy, idźcie w pokoju.
O carcereiro disse a Paulo: “As autoridades mandaram soltá-los. Então, vocês podem sair e vão em paz!”
37 Ale im Paweł rzekł: Usiekłszy nas jawnie rózgami nie przekonanych, gdyżeśmy są ludzie Rzymianie, wrzucili do więzienia; a teraz nas potajemnie wyganiają? Nic z tego; ale sami niech przyjdą i wyprowadzą nas.
Mas Paulo lhes disse: “Nós somos cidadãos romanos, e eles nos bateram publicamente sem que houvesse um julgamento. Depois, ainda fomos jogados na cadeia. Agora, eles querem nos mandar embora em segredo? Não, eles mesmos devem vir pessoalmente para nos soltar.”
38 Tedy powiedzieli hetmanom słudzy miejscy te słowa. I zlękli się, usłyszawszy, że byli Rzymianie,
Os guardas voltaram e disseram para as autoridades romanas o que Paulo havia falado. Ao saberem que Paulo e Silas eram cidadãos romanos, eles ficaram realmente preocupados
39 A przyszedłszy, przeprosili ich, a wywiódłszy ich, prosili ich, aby wyszli z miasta.
e foram se desculpar com eles. Eles o levaram para fora e imploraram para que deixassem a cidade.
40 Wyszedłszy tedy z więzienia, weszli do Lidyi, a ujrzawszy braci pocieszyli je i odeszli.
Então, Paulo e Silas saíram da cadeia e foram para a casa de Lídia. Lá, eles se encontraram com seguidores de Jesus e os encorajaram. Depois, eles continuaram a sua viagem.
