< Dzieje 15 >
1 A niektórzy przyszedłszy z Judzkiej ziemi, nauczali braci: Iż jeźli się nie obrzeżecie według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni.
And certain men who came down from Judaea taught the brethren, and said, Except ye be circumcised after the manner of Moses, ye cannot be saved.
2 A gdy różnicę i spór niemały Paweł i Barnabasz mieli z nimi, postanowili, aby Paweł i Barnabasz i niektórzy inni z nich szli do Apostołów i do starszych do Jeruzalemu, z strony tego sporu.
When therefore Paul and Barnabas had no small dissension and disputation with them, they determined that Paul and Barnabas, and certain others of them, should go to Jerusalem to the apostles and elders about this question.
3 Oni tedy będąc odprowadzeni od zboru, szli przez Fenicyję i Samaryję, powiadając o nawróceniu poganów i uczynili wielką radość wszystkim braciom.
And being brought on their way by the church, they passed through Phenice and Samaria, declaring the conversion of the Gentiles: and they caused great joy to all the brethren.
4 A gdy przyszli do Jeruzalemu, przyjęci byli od zboru i od Apostołów, i starszych, i opowiedzieli, cokolwiek Bóg przez nie czynił.
And when they had come to Jerusalem, they were received by the church, and by the apostles and elders, and they declared all things that God had done with them.
5 Ale powstali niektórzy z sekty Faryzeuszów, którzy byli uwierzyli, mówiąc: Że ich trzeba obrzezać i rozkazać im, żeby zachowali zakon Mojżeszowy.
But there rose certain of the sect of the Pharisees who believed, saying, That it was needful to circumcise them, and to command them to keep the law of Moses.
6 Zgromadzili się tedy Apostołowie i starsi, aby wejrzeli w tę sprawę.
And the apostles and elders came together to consider of this matter.
7 A gdy był wielki spór o tem, powstawszy Piotr, rzekł do nich: Mężowie bracia! wy wiecie, że od dawnych dni Bóg mię obrał między wami, aby przez usta moje poganie słuchali słowa Ewangielii i uwierzyli.
And when there had been much disputing, Peter rose, and said to them, Men, brethren, ye know that a good while ago God made choice among us, that the Gentiles by my mouth should hear the word of the gospel, and believe.
8 A Bóg, który zna serca, wydał im świadectwo, dawszy im Ducha Świętego, jako i nam.
And God, who knoweth the hearts, bore them witness, giving to them the Holy Spirit, even as he did to us;
9 I nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, wiarą oczyściwszy serca ich.
And put no difference between us and them, purifying their hearts by faith.
10 Przetoż teraz, przecz kusicie Boga, kładąc jarzmo na szyję uczniów, którego ani ojcowie nasi, ani myśmy znosić nie mogli?
Now therefore why tempt ye God, to put a yoke upon the neck of the disciples, which neither our fathers nor we were able to bear?
11 Ale przez łaskę Pana Jezusa Chrystusa wierzymy, iż będziemy zbawieni tym sposobem, jako i oni.
But we believe that through the grace of the Lord Jesus Christ we shall be saved, even as they.
12 I milczało wszystko ono mnóstwo, a słuchali Barnabasza i Pawła, którzy opowiadali, jako wielkie znamiona i cuda czynił Bóg przez nie między pogany.
Then all the multitude kept silence, and hearkened to Barnabas and Paul, declaring what miracles and wonders God had wrought by them among the Gentiles.
13 A gdy oni umilknęli, odpowiedział Jakób, mówiąc: Mężowie bracia! słuchajcie mię.
And after they held their peace, James answered, saying, Men, brethren, hearken to me:
14 Szymon powiedział, jako Bóg najpierwej wejrzał na pogany, aby z nich wziął lud imieniowi swemu.
Simeon hath declared how God at the first visited the Gentiles, to take from among them a people for his name.
15 A z tem się zgadzają mowy prorockie, jako jest napisano:
And to this agree the words of the prophets; as it is written,
16 Potem się wrócę, a pobuduję zasię przybytek Dawidowy upadły, a obaliny jego zasię pobuduję i znowu go wystawię,
After this I will return, and will build again the tabernacle of David, which is fallen down; and I will build again its ruins, and I will set it up:
17 Aby ci, co pozostali z ludzi, szukali Pana i wszyscy narodowie, nad którymi wzywano imienia mojego, mówi Pan, który to wszystko czyni.
That the rest of men may seek after the Lord, and all the Gentiles, upon whom my name is called, saith the Lord, who doeth all these things.
18 Znajomeć są Bogu od wieku wszystkie sprawy jego. (aiōn )
Known to God are all his works from the beginning of the world. (aiōn )
19 Przetoż moje zdanie jest, żeby nie trwożyć tych, którzy się z poganów do Boga nawracają.
Therefore my judgment is, that we trouble not them, who from among the Gentiles are turned to God:
20 Ale raczej pisać do nich, aby się wstrzymywali od splugawienia bałwanów i od wszeteczeństwa, i od rzeczy dławionych, i ode krwi.
But that we write to them, that they abstain from pollutions of idols, and from immorality, and from things strangled, and from blood.
21 Albowiem Mojżesz od dawnych wieków ma w każdym mieście te, którzy go opowiadają, gdyż go w bóżnicach na każdy sabat czytają.
For Moses of old time hath in every city them that preach him, being read in the synagogues every sabbath.
22 Tedy się zdało Apostołom i starszym ze wszystkim zborem, aby wybrane spośród siebie męże posłali do Antyjochyi z Pawłem i z Barnabaszem, to jest Judasa, którego zwano Barsabaszem, i Sylę, męże przedniejsze między braćmi.
Then it pleased the apostles and elders, with the whole church, to send chosen men of their own company to Antioch with Paul and Barnabas; namely, Judas surnamed Barsabas, and Silas, chief men among the brethren:
23 Napisawszy to przez rękę ich: Apostołowie i starsi, i bracia tym, którzy są w Antyjochyi i w Syryi, i w Cylicyi, braciom którzy są z pogan, zdrowia życzymy;
And they wrote letters by them after this manner; The apostles and elders and brethren send greeting to the brethren who are of the Gentiles in Antioch and Syria and Cilicia:
24 Ponieważeśmy słyszeli, że niektórzy wyszedłszy od nas, zatrwożyli was słowy, wątląc dusze wasze, a mówiąc, że się musicie obrzezać i zakon zachowywać, którymeśmy tego nie poruczyli,
Forasmuch as we have heard, that certain who went out from us have troubled you with words, subverting your souls, saying, Ye must be circumcised, and keep the law: to whom we gave no such commandment:
25 Zdało się nam jednomyślnie zgromadzonym, posłać do was męże wybrane z miłymi naszymi, Barnabaszem i z Pawłem,
It seemed good to us, being assembled with one accord, to send chosen men to you with our beloved Barnabas and Paul,
26 Z ludźmi, którzy wydali dusze swe dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa.
Men that have risked their lives for the name of our Lord Jesus Christ.
27 Przetoż posłaliśmy Judasa i Sylę, którzy wam i ustnie toż powiedzą.
We have sent therefore Judas and Silas, who shall also tell you the same things by mouth.
28 Albowiem zdało się Duchowi Świętemu i nam, abyśmy więcej nie kładli na was żadnego ciężaru, oprócz tych rzeczy potrzebnych;
For it seemed good to the Holy Spirit, and to us, to lay upon you no greater burden than these necessary things;
29 Abyście się wstrzymywali od rzeczy bałwanom ofiarowanych, i od krwi, i od rzeczy dławionych, i od wszeteczeństwa, których rzeczy jeźli się strzec będziecie, dobrze uczynicie. Miejcie się dobrze.
That ye abstain from things offered to idols, and from blood, and from things strangled, and from immorality: from which if ye keep yourselves, ye shall do well. Fare ye well.
30 A tak oni będąc odprawieni, przyszli do Antyjochyi, a zgromadziwszy mnóstwo, oddali list.
So when they were dismissed, they came to Antioch: and when they had gathered the multitude together, they delivered the epistle:
31 A przeczytawszy, radowali się z onej pociechy.
Which when they had read, they rejoiced for the consolation.
32 A Judas i Sylas, będąc i oni prorokami, długiemi słowy napominali braci i utwierdzali je.
And Judas and Silas, being prophets also themselves, exhorted the brethren with many words, and confirmed them.
33 A zamieszkawszy tam do czasu, odprawieni są z pokojem od braci do Apostołów.
And after they had tarried there a time, they were sent away in peace from the brethren to the apostles.
34 Lecz Syli zdało się tam zostać.
However it pleased Silas to abide there still.
35 Także Paweł i Barnabasz zamieszkali w Antyjochyi, nauczając i opowiadając z wieloma innymi słowo Pańskie.
Paul also and Barnabas continued in Antioch, teaching and preaching the word of the Lord, with many others also.
36 A po kilku dniach rzekł Paweł do Barnabasza: Wróciwszy się, nawiedźmy braci naszych po wszystkich miastach, w którycheśmy opowiadali słowo Pańskie, jakoli się mają.
And some days after Paul said to Barnabas, Let us go again and visit our brethren in every city where we have preached the word of the Lord, and see how they do.
37 Tedy Barnabasz radził, aby z sobą wzięli i Jana, którego zwano Markiem.
And Barnabas determined to take with them John, whose surname was Mark.
38 Ale się to Pawłowi nie zdało brać tego z sobą, który był odszedł od nich z Pamfilii, a nie chodził z nimi na onę pracę.
But Paul thought not good to take him with them, who departed from them from Pamphylia, and went not with them to the work.
39 I wszczął się między nimi wielki gniew, tak iż odszedł jeden od drugiego, a Barnabasz wziąwszy z sobą Marka, płynął do Cypru.
And the contention was so sharp between them, that they departed one from the other: and so Barnabas took Mark, and sailed to Cyprus;
40 Ale Paweł obrawszy sobie Sylę, wyszedł, będąc poruczony łasce Bożej od braci:
And Paul chose Silas, and departed, being commended by the brethren to the grace of God.
41 I przechodził Syryję, i Cilicyję, utwierdzając zbory.
And he went through Syria and Cilicia, confirming the churches.