Dzieje 12
1 A pod onże czas, udał się na to Herod król, aby trapił niektóre ze zboru.
Around this time King Herod began to persecute some members of the church.
2 I zabił Jakóba, brata Janowego, mieczem.
He had James, John's brother, executed by sword.
3 A widząc, że się to podobało Żydom, umyślił pojmać i Piotra: (a były dni przaśników).
When he saw that the Jews were pleased by this, he had Peter arrested too. (This was during the Feast of Unleavened Bread.)
4 Którego pojmawszy, podał do więzienia, poruczywszy go szesnastu żołnierzom, aby go strzegli, chcąc go po wielkanocy wywieść ludowi.
After having Peter arrested, he threw him in prison, with four squads of four soldiers each to guard him. He planned to have Peter brought out for a public trial after the Passover.
5 Tedy strzeżono Piotra w więzieniu, a modlitwa ustawiczna działa się od zboru do Boga za nim.
While Peter was kept in prison the church prayed earnestly to God for him.
6 A gdy go już miał wywieść Herod, onejże nocy spał Piotr między dwoma żołnierzami, związany dwoma łańcuchami, a stróże przed drzwiami strzegli więzienia.
The night before Herod was to have him put on trial, Peter was sleeping between two soldiers, chained to each of them, and with guards at the door keeping watch.
7 A oto Anioł Pański przystąpił, a światłość się rozświeciła w gmachu; a trąciwszy w bok Piotra, obudził go, mówiąc: Wstań rychło! I opadły łańcuchy z rąk jego.
Suddenly an angel of the Lord appeared, and a light shone in the cell. The angel shook Peter awake, saying “Quick! Get up!” The chains fell from his wrists,
8 I rzekł Anioł do niego: Opasz się, a powiąż obuwie twoje. I uczynił tak. I rzekł mu: Odziej się w płaszcz twój, a pójdź za mną.
and the angel told him, “Get dressed, and put on your sandals.” So he did. Then the angel told him, “Put on your coat and follow me.”
9 Tedy wyszedłszy Piotr, szedł za nim, a nie wiedział, że się to działo po prawdzie, co się działo przez Anioła; lecz mniemał, że widzenie widział.
So Peter followed the angel out. He didn't realize that what the angel was doing was actually happening—he thought he was seeing a vision.
10 A gdy minęli pierwszą i wtórą straż, przyszli do bramy żelaznej, która wiedzie do miasta; a ta się im sama przez się otworzyła. A wyszedłszy, przeszli jednę ulicę, a zarazem odstąpił Anioł od niego.
They passed the first and second sets of guards, and came to the iron gate that led into the city. This opened for them by itself. They went out and down the street, when suddenly the angel left him.
11 Tedy Piotr przyszedłszy do siebie rzekł: Teraz znam prawdziwie, iż posłał Pan Anioła swego i wyrwał mię z ręki Herodowej i ze wszystkiego oczekiwania ludu żydowskiego.
When Peter came to his senses, he said, “Now I realize this really happened! The Lord sent an angel to rescue me from Herod's power, and from everything that the Jewish people had planned.”
12 A obaczywszy się, przyszedł do domu Maryi, matki Janowej, którego nazywano Markiem, gdzie się ich było wiele zgromadziło i modlili się.
Now that he was conscious of what had happened, Peter went to the house of Mary, the mother of John Mark. Many believers had gathered there, and were praying.
13 A gdy Piotr kołatał we drzwi u przysionka, wyszła dzieweczka, imieniem Rode, aby posłuchała:
When he knocked on the gateway door, a servant girl called Rhoda came to open up.
14 A poznawszy głos Piotrowy, od radości nie otworzyła drzwi, ale wbieżawszy oznajmiła, iż Piotr stoi u drzwi.
But recognizing Peter's voice, in her excitement she didn't open the door. Instead she ran back inside shouting, “Peter's at the door!”
15 A oni rzekli do niej: Szalejesz! Wszakże ona twierdziła, iż się tak rzecz ma. A oni rzekli: Anioł jego jest.
“You're mad!” they told her. But she kept on insisting it was true. So they said, “It must be his angel.”
16 Ale Piotr nie przestał kołatać; a gdy otworzyli, ujrzeli go i zdumieli się.
Peter continued knocking. When they did eventually open the door, they saw it was him, and were totally shocked.
17 A skinąwszy na nie ręką, aby umilknęli, rozpowiedział im, jako go Pan wywiódł z więzienia i rzekł: Oznajmijcie to Jakóbowi i braciom. A wyszedłszy, szedł na inne miejsce.
Peter held up his hand for them to be quiet, and then explained to them how the Lord had led him out of the prison. “Let James and the brothers know about this,” he told them, and then left to go somewhere else.
18 A gdy był dzień, stał się rozruch niemały między żołnierzami o to, co by się z Piotrem stało.
When daylight came the soldiers were totally confused as to what had happened to Peter.
19 Lecz Herod, gdy się o nim wywiadywał, a nie znalazł go, uczyniwszy sąd o stróżach, kazał je na stracenie wywieść; a wyjechawszy z Judzkiej ziemi do Cezaryi, mieszkał tam.
Herod had a thorough search made for him, but he couldn't be found. After interrogating the guards, Herod ordered that they should be executed. Then Herod left Judea and went to stay in Caesarea.
20 A natenczas Herod myślił o wojnie przeciwko Tyryjczykom i Sydończykom; ale oni jednomyślnie przyszli do niego, a namówiwszy Blasta, podkomorzego królewskiego, prosili o pokój, dlatego iż kraina ich miała żywność z dzierżawy królewskiej.
Now Herod had become furious with the people of Tyre and Sidon. They sent a joint delegation to see him and managed to win Blastus, the king's personal assistant, over to their side. They pleaded for peace with Herod because they were dependent on the king's territory for food.
21 A dnia pewnego Herod oblekłszy się w szatę królewską i siadłszy na stolicy, uczynił rzecz do nich.
When the day came for their appointment with the king, Herod put on his royal robes, sat on his throne, and gave a speech to them.
22 A lud wołał: Głos Boży a nie człowieczy.
The audience shouted in response, “This is the voice of a god, not that of a man!”
23 A zarazem uderzył go Anioł Pański, przeto, że nie dał chwały Bogu, a będąc roztoczony od robactwa, zdechł.
Immediately the angel of the Lord struck him down, because he did not give God the glory. He was consumed by worms and died.
24 A słowo Pańskie rozrastało się i rozmnażało.
But the word of God spread, and more and more people believed.
25 A Barnabasz i Saul wrócili się z Jeruzalemu, wykonawszy posługę, wziąwszy z sobą Jana, którego nazywano Markiem.
Barnabas and Saul returned from Jerusalem once they had finished their mission, taking John Mark with them.
