I Królewska 22
1 A nie było przez trzy lata wojny między Syryjczykami i między Izraelczykami.
Hagi 3'a kafumofo agu'afina Siria vahe'ene Israeli vahe'enena hara osu mani'naze.
2 I stało się roku trzeciego, że przyjechał Jozafat król Judzki, do króla Izraelskiego.
Hianagi namba 3 kafurera Juda kini ne Jehosafeti'a Israeli kini ne' kenaku e'ne.
3 Tedy rzekł król Izraelski do sług swoich: Nie wiecież, iż nasze jest Ramot Galaad? A my zaniedbywamy odebrać go z ręki króla Syryjskiego.
Hagi Israeli kini ne'mo'a ugota eri'za vahe'araminkura amanage huno zamasami'ne, Ramot-gileati kumara tagri kuma'ma me'negeta Siria vahe kini nemofo azampinti'ma e'ori'nonana tamagra ontahi'nazo?
4 Przetoż rzekł do Jozafata: Pociągnieszże ze mną na wojnę przeciwko Ramot Galaad? I rzekł Jozafat do króla Izraelskiego: Jakom ja, tak i ty; jako lud mój, tak lud twój; jako konie moje, tak konie twoje.
Hagi Ahapu'a rukrahe huno Jehosafetina antahige'ne, kagra naza hanankena hara hu'na Ramot-gileati kumara erigahufi? Anagema higeno'a, Jehosafeti'a Israeli kini nekura amanage hu'ne, sondia vahe'niaramine hosi afuni'amozanena tro hu'za mani'nazanki na'a huogu nehane?
5 Nadto rzekł Jozafat do króla Izraelskiego: Spytaj się proszę dziś słowa Pańskiego.
Hianagi Juda kini ne' Jehosafati'a huno, ese'zana Ra Anumzamo'a na'ane hugahifi antahigeta keteta'e huno hu'ne.
6 A tak zebrał król Izraelski proroków około czterech set mężów, i rzekł do nich: Mamże ciągnąć na wojnę przeciwko Ramot Galaad? czy zaniechać? I odpowiedzieli mu: Ciągnij; bo je Pan da w ręce królewskie.
Hagi anagema higeno'a, Israeli vahe kini ne'mo'a 400'a kasnampa vahetami kehige'za etru hazageno amanage huno zamantahige'ne, Ramot-Gileati vahera marerina hara ome huzmantenufi ome huozmante'nue, huno zamantahigege'za amanage hu'naze, amne marerinka hara ome huzmanto. Na'ankure Ra Anumzamo'a kazampi zamavarentena hara huzmagateregahane.
7 Ale Jozafat rzekł: Nie maszże tu którego proroka Pańskiego, żebyśmy się go pytali?
Hianagi Jehosafeti'a amanage hu'ne, mago kasnampa vahera mani'nefi, asi'age mani'naze huno zamantahige'ne.
8 I rzekł król Izraelski do Jozafata: Jest jeszcze mąż jeden, przez któregobyśmy się mogli radzić Pana; ale go ja nienawidzę, bo mi nic dobrego nie prorokuje, jedno złe, Micheasz, syn Jemla. I rzekł Jozafat: Niech tak nie mówi król.
Anagema higeno'a, Israeli vahe kini ne'mo'a amanage huno hu'ne, Ra Anumzamofo antahintahima erisunana mago kasnampa nera Imla nemofo Mikaia'a mani'ne. Hianagi nagra nagote'nentoa nere. Na'ankure agra knare kasanampa kea nosianki, havi kasnampa kege nagritera hutere nehie. Anagema higeno'a, Jehosafeti'a amanage huno hu'ne, kini ne'moka e'inagea osunka na'ane agra hugahifi antahisu'e.
9 A tak zawołał król Izraelski komornika niektórego, i rzekł: Przywiedź tu rychło Micheasza, syna Jemlowego.
Anagema higeno'a, Israeli vahe kini ne'mo'a eri'za vahe'a kehigeno egeno amanage huno hunte'ne, Imla nemofo Mikaiana ame hunka ome avrenka eno.
10 Między tem król Izraelski, i Jozafat, król Judzki, siedzieli na stolicach swoich, ubrani w szaty królewskie, na placu u wrót bramy Samaryjskiej, a wszyscy prorocy prorokowali przed nimi.
Higeno Israeli vahe kini ne' Ahapu'ene Juda vahe kini ne' Jehosafetikea kini kukenazini huteke Sameria kuma kafamofo tava'onte witi neharaza kumapi kini trate mani'na'e. Hagi maka kasnampa vahetmimo'za zanavuga mani'ne'za kasnampa kea hu'naze.
11 A Sedechyjasz, syn Chenaana, sprawił sobie rogi żelazne, i rzekł: Tak mówi Pan: Temi będziesz bódł Syryjczyki, aż je wyniszczysz.
Hagi mago'zmimo Kenana nemofo Zedekaia'a ainire pazive tro huno eri'neno amanage hu'ne, Ra Anumzamo'a huno ama'na pazivenu Siria vahera nezamarenka, zamaretufenka nevunka zamahe hana hugahane huno hie.
12 Także wszyscy prorocy prorokowali, mówiąc: Ciągnij do Ramot Galaad, a będzieć się szczęściło; albowiem je poda Pan w ręce królewskie.
Anagema higeno'a, ana maka kasnampa vahe'mo'za mago zamarimpa nehu'za amanage hu'naze, marerinka Ramot-giliati vahera hara ome huzmagatero. Na'ankure Ra Anumzamo'a ana maka vahera kini ne'moka kazampi zamavarentegahie.
13 Tedy poseł, który chodził, aby przyzwał Micheasza, rzekł do niego, mówiąc: Oto teraz słowa proroków jednemi usty dobrze tuszą królowi; niechże będzie proszę słowo twoje, jako słowo jednego z nich, a mów dobre rzeczy.
Hagi Mikaiama avrenaku'ma vu'nea ne'mo'ma ome avrenoma ne-eno'a amanage huno kasnampa ne' Mikaiana asami'ne, antahio, kini ne'mo'ma zamavare atruma hu'nea kasnampa vahe'mo'za knare kege kini nera asami'naze. Hagi kagrama vanunka, ana hunka knare kege kini nera ome asamio.
14 I rzekł Micheasz: Jako żywy Pan, że co mi kolwiek rzecze Pan, to mówić będę.
Hianagi Mikaia'a amanage huno kenona hu'ne, Nagra kasefa huno mani'nea Ra Anumzamo'ma nasami'nia kege'za hugahue, huno hu'ne.
15 A gdy przyszedł do króla, rzekł król do niego: Micheaszu, mamyż ciągnąć na wojnę przeciw Ramot Galaad, czyli zaniechać? A on mu rzekł: Ciągnij, a będzieć się szczęściło; albowiem je poda Pan w ręce królewskie.
Hagi Mikaia'ma kini ne' Ahapu avugama ehanatigeno'a, Ahapu'a amanage huno antahige'ne, Mikaiaga Ramot-giliati vahera marerina hara ome huzmantenufi hara ome huozmantenue? Higeno Mikaia'a amanage huno kenona hu'ne, vunka hara ome huzmanto. Na'ankure Ra Anumzamo'a ana maka vahera kazampi zamavarentegahie.
16 I rzekł do niego król: A wieleż cię razy mam przysięgą obowiązać, abyś mi nie mówił jedno prawdę w imieniu Pańskiem?
Hianagi kini ne'mo'a amanage huno kenona hu'ne, nama'a zupa Ra Anumzamofo kema huvempa hunka tamagea nasamiogura kantahia negoe?
17 Przetoż rzekł: Widziałem wszystek lud Izraelski rozproszony po górach jako owce, które nie mają pasterza; bo rzekł Pan: Nie mają ci pana; niech się wróci każdy do domu swego w pokoju.
Anagema higeno'a, Mikaia amanage huno hu'ne, Israeli vahe'mo'za kvazmimo'ma omani sipisipimo'zama nehazaza hu'za agonaramimpina panani hu'za vu'za eza nehazage'na ke'noe. Ana'ma hazageno'a, Ra Anumzamo'a amanage huno hu'ne, kvazmimo'a omani'neanki huzmantege'za nozmirega zamarimpa frune vu'za e'za hiho huno hu'ne.
18 I rzekł król Izraelski do Jozafata: Izażem ci nie powiadał, że mi nie miał prorokować dobrego, ale złe?
Anagema higeno'a Israeli vahe kini ne'mo'a amanage huno Jehosafatina asami'ne, Nagra ko'ma kasami'na, nagritera knare kasnampa kea osugosianki, havi kasnampa kege hugahie hu'na kasami'noe.
19 A Micheasz rzekł: Słuchajże tedy słowa Pańskiego: Widziałem Pana siedzącego na stolicy swojej, i wszystko wojsko niebieskie stojące po prawicy jego, i po lewicy jego.
Hagi Mikaia'a amanage huno hu'ne, E'ina hu'negu Ra Anumzamo'ma hiankea kama antahiho. Hagi kogeno Ra Anumzamo'a kini tra'are monafi mani'negeno monafi Sondia vahe'amo'za tamaga kazigane, hoga kaziganena mani kagi'nazageno,
20 I rzekł Pan: Kto zwiedzie Achaba, aby szedł a upadł w Ramot Galaad? A gdy mówił jeden tak, a drugi inaczej;
amanage hu'ne, Iza Ahapuna ami'mira hanigeno'a, Ramot-giliatia vanige'za ahegahaze? Hagi anagema higeno mago'mo'a ru antahintahi nenteana, mago'mo'a ru antahintahi nenteana hu'naze.
21 Tedy wystąpił duch, i stanął przed Panem, mówiąc: Ja go zwiodę. A Pan mu rzekł: Przez cóż?
Hagi ana'ma nehazafintira mago avamu'mo Ra Anumzamofo avuga eazamo, nagra ami'mira hugahue.
22 Odpowiedział: Wynijdę, a będę duchem kłamliwym w ustach wszystkich proroków jego. I rzekł mu Pan: Zwiedziesz, i pewnie przemożesz. Idźże, a czyń tak.
Anagema higeno'a, Ra Anumzamo'a amanage huno asami'ne, Inankna hunka anara hugahane, huno antahigegeno agra ana avamu'mo'a amanage huno hu'ne, nagra ana maka kasnampa vahe zamagipi huvazina havige hugahue. Anagema higeno'a, tamage hunka revatga hanankeno keka'a antahigahianki, vunka ana ome huo.
23 Przetoż teraz oto dał Pan ducha kłamliwego w usta tych wszystkich proroków twoich, gdyż Pan wyrzekł przeciwko tobie złe.
E'ina hu'negu ko, Ra Anumzamo'a menina kazeri haviza hunaku havige avamutmi ama kasnampa vahe'mofo zamagipina antenege'za, hazenke kampi kavrenentaze.
24 Tedy przystąpiwszy Sedechyjasz, syn Chenaana, uderzył Micheasza w policzek, mówiąc: Kiedyż odszedł Duch Pański odemnie, aby z tobą mówił?
Hagi anagema higeno'a Kenana nemofo Zedekaia'a eazamo Mikaiana ameregente eme rupro huno neheno amanage hu'ne, inankna huno nagripintira Ra Anumzamofo avamu'mo'a natreno kema ome hugaminakura vie?
25 I odpowiedział Micheasz: Oto ty ujrzysz dnia onego, kiedy wnijdziesz do najskrytszej komory, abyś się skrył.
Anagema higeno'a, Mikaia amanage huno asami'ne, nompima hunaragima ante'nafima ome framakisana zupa e'ire antahi ama hugahane.
26 I rzekł król Izraelski: Weźmij Micheasza, a wiedź go do Amona, starosty miejskiego, i do Joasa, syna królewskiego.
Hagi anagema higeno'a, Israeli vahe kini ne' Ahapu'a amanage huno hu'ne, Mikaiana azerita rankumamofo gavana ne' Amoninte'ene, kini ne'mofo mofavre Joasinte avreta vuta,
27 I rzeczesz: Tak mówi król: Wsadźcie tego męża do więzienia; a dawajcie mu jeść chleb utrapienia i wodę ucisku, aż się wrócę w pokoju.
kini ne'mo'a amanage hie huta ome asamiho, ama nera avreta kina hunte'neta tine bretinena osi'a amitere nehinke'na hatetira a'neno, huno hie huta ome zanasamiho.
28 Ale odpowiedział Micheasz: Jeźliże się wrócisz w pokoju, tedyć nie mówił Pan przez mię. Nadto rzekł: Słuchajcież wszyscy ludzie.
Hianagi Mikaia'a amanage huno kenona hu'ne, Kagrama knare'ma hunka hatetima esunka, nagrikura Ra Anumzamofo kea erino eme osune hunka hugahane. Anage nehuno manigagi'naza vahera amanage huno zamasami'ne, Amama huankeni'a antahinteta maniho.
29 A tak ciągnął król Izraelski i Jozafat, król Judzki, do Ramot Galaad.
Hagi ana'ma hutegeno'a, Israeli vahe kini ne' Ahapu'ene, Juda vahe kini ne' Jehosafetikea hahunaku Ramot-giliati kumate mareri'na'e.
30 I rzekł król Izraelski do Jozafata: Odmienię się, gdy pójdę do bitwy; ale ty ubierz się w szaty twoje. I odmienił się król Izraelski, a szedł ku bitwie.
Hagi Israeli vahe kini ne'mo'a amanage huno Jehosafatinkura hu'ne, Hate'ma vanu'ana, nagra ru kukena hu'na ru vahe kna hu'na vugahuanki, kagra kini kukenaka'a hunka vuo. Anage nehuno Israeli vahe kini ne'mo'a amne kukena nehuno, ru vahe kna huno hatera vu'ne.
31 A król Syryjski rozkazał był hetmanom, których było trzydzieści i dwa nad wozami jego, mówiąc: Nie potykajcie się ani z małym, ani z wielkim, tylko z samym królem Izraelskim.
Hagi Siria kini ne'mo'a, karisima erino'ma ha'ma nehia sondia vahetmima kegavama nehaza vahera 32'a kva vahe amanage huno huzmante'ne, ha'ma hanazana sondia vahero zamagima me'nesia kva vahetminkura tamagesa ontahita, Israeli kini neke'za hara hunteho.
32 I stało się, gdy ujrzeli Jozafata hetmani, co byli nad wozami, rzekli: Zaprawdę to król Izraelski; i obrócili się przeciwko niemu, chcąc się z nim potykać; ale Jozafat zawołał.
Hagi anagema higeno'a karisima eri'za ha'ma nehaza sondia vahetaminte'ma vugagotama hu'naza sondia vahe'mo'za Jehosafetima nege'za amanage hu'naze, Israeli vahe kini nera antu'ne hu'za nehu'za rukrahe hu'za avariri'naze. Hianagi Jehosafeti'a ranke huno kezana atigeno,
33 Wtem obaczywszy hetmani, co byli nad wozami, że nie ten był król Izraelski, odwrócili się od niego.
karisima eri'za ha'ma nehaza sondia vahete'ma vugotama hu'naza Sondia vahetmimo'za kazana Israeli kini nerompage ru ne' rotago hu'za nevazaretira atre'za rukrahe hu'za e'naze.
34 Lecz mąż niektóry strzelił z łuku na niepewne, i postrzelił króla Izraelskiego między nity i między pancerz; który rzekł woźnicy swemu: Nawróć, a wywieź mię z wojska; bom jest raniony.
Hianagi mago ne'mo'a fatufatu huno Israeli Sondia vahera kevea zamaheno virega, Israeli kini nera ha' kukena'amo'a emete'nea kampi mago kevea ahe'ne. Ana'ma higeno'a, karisima erino avreno'ma nevia nekura amanage hu'ne, Tavata kevea hago nahazanki hapintira navrenka rukrahe hunka atiraminka vuo.
35 I wzmogła się bitwa dnia onego, a król stał na wozie przeciw Syryjczykom: potem umarł w wieczór, a krew ciekła z rany jego na wóz.
Higeno ana kini nera karisifi retru rentene'za Siria vahetaminena hara nehazageno kinaga ome segeno fri'ne. Hagi ana kini ne'mofo koramo'a ana karisifina avite'ne.
36 Tedy wołał woźny w wojsku, gdy już słońce zachodziło, mówiąc: Wróć się każdy do miasta swego i każdy do ziemi swojej.
Hagi zagema ufre'zama higeno'a mago'a vahe'mo'za kezati'za amanage hu'naze, hagi hara atreta maka vahe'mota kumatamirega vuta etma hiho, hu'za hu'naze.
37 A tak umarł król, a odwiezion jest do Samaryi, i pochowano go w Samaryi.
Ana higeno kini nera frige'za Sameria eri'za e'za eme asente'naze.
38 A gdy umywano wóz w sadzawce Samaryjskiej, lizali psy krew jego, także gdy umywano zbroję jego: według słowa Pańskiego, które był powiedział.
Ana nehu'za Sameria me'nea tirute kini ne'mofo korana karisifintira sese nehazageno Ra Anumzamo'ma hu'neankante anteno kramo'za korama'a hune hane nehazageno savri a'neramimo'za ana tirupina tina fre'naze.
39 A inne sprawy Achabowe i wszystko, co czynił, i dom z kości słoniowych, który zbudował, wszystkie też miasta, które pobudował, azaż to nie jest spisane w kronikach o królach Izraelskich?
Hagi Ahapu'ma kinima mani'nea knafima fore'ma hu'nea zantamine, agrama kinima mani'neno'ma hu'nea zantamine, elefanti afu'mofo zaza aveteti (ivory) konaririma hunte'nea nomofo agenkene, rankumatmima tro'ma hu'nea agenkenena Israeli kini vahetmimofo agenkema krente'naza avontafepi krente'naze.
40 I zasnął Achab z ojcami swymi, a królował Ochozyjasz, syn jego, miasto niego.
Hagi Ahapu'a frigeno nemofo Ahazia nefa nona erino kinia mani'ne.
41 A Jozafat, syn Azy, począł królować nad Judą czwartego roku za panowania Achaba, króla Izraelskiego.
Hagi kini ne' Ahapu'ma 4'a kafuma kinima manigeno'a, Asa nemofo Jehosafati'a Juda vahe kinia efore huno mani'ne.
42 A Jozafat miał trzydzieści i pięć lat, gdy królować począł, a dwadzieścia i pięć lat królował w Jeruzalemie; a imię matki jego było Azuba, córka Salajowa.
Hagi Jehosafati'a 35'a kafu hu'neno, kinia efore huno mani'neno, 25'a kafufi Jerusalemi kumatera kinia mani'ne. Hagi nerera'a Silhi'e nehaza ne'mofo mofakino agi'a Azuba'e.
43 I chodził po wszystkiej drodze Azy, ojca swego, a nie odchylał się od niej, czyniąc to, co było dobrego przed oczyma Pańskiemi. Wszakże iż wyżyn nie poburzyli, jeszcze lud ofiarował i kadził po wyżynach.
Hagi Jehosafati'a, nafa'amo'ma Asa'ma hu'nea avu'ava avaririno knare kini mani'ne. Ra Anumzamofo avurera knare avu'ava hu'ne. Hianagi kinima mani'neno'a havi anumzante'ma mono hunentaza kumara eri havizana osu'ne. Ana hu'negu vahetmimo'za havi anumzantera kresramna vunente'za mnanentake zana kre mnanevu'za monora hunte'naze.
44 Uczynił też pokój Jozafat z królem Izraelskim.
Hagi Jehosafati'a Israeli vahe' kini ne'enena hara osuno eri mago arimpa huno fru huno mani'ne.
45 A inne sprawy Jozafatowe, i moc jego, której dokazywał, i jako walczył, azaż to nie jest napisane w kronikach królów Judzkich?
Hagi Jehosafeti'ma kinima mani'negeno'ma fore'ma hu'nea zantamine, hanavenentake zama nehuno, ha'ma hu'nea agenkenena Israeli kini vahetmimofo agenkema krenentaza avontafepi krente'naze.
46 Ten wyplenił z ziemi ostatek Sodomczyków, którzy byli pozostali za dni Azy, ojca jego.
Hagi havi anumzama mono'ma hunentaza kumapima monko'zama nehaza vene'nene, a'enenena Jehosafati nefa, Asa'ma zamahe hana'ma hige'za mago mago'ma vahe'ma mani'nazana, Jehosafati'a zamahe hana hu'ne.
47 Na ten czas nie było króla w Edomskiej ziemi; tylko starosta był miasto króla.
Hagi e'i ana knafina Idomu vahe kinia omani'neankino, kini ne'mofo amefiga'ama hu'nea ne' Jehosafati'a huntegeno Idomu vahera kegava huzmante'ne.
48 I nasprawiał Jozafat okrętów na morze, aby chodziły do Ofir po złoto. Ale nie doszły; bo się rozbiły one okręty w Asyjon Gaber.
Hagi Jehosafati'a hagerimpima vuno Ofiri kumatetima golima omerino'ma esia venteramina tro hu'neanagi, ana kumatera ovu'naze. Na'ankure ana venteramimo'za Ezion-geber kumate haviza hu'za me'naze.
49 Rzekł także był Ochozyjasz, syn Achaba, do Jozafata: Niech jadą słudzy moi z sługami twymi w okrętach. Ale niechciał Jozafat.
Hagi ana'ma higeno'a, Ahapu nemofo Ahazia'a amanage huno Jehosafatinkura hu'ne, atrege'za eri'za vahe'nimo'za venteka'afina viho huno hu'ne. Hianagi Jehosafati'a ke'a ontahi'ne.
50 Zasnął tedy Jozafat z ojcami swymi, i pochowany jest z ojcami swymi w mieście Dawida, ojca swego; a królował Joram, syn jego, miasto niego.
Hagi Jehosafeti'a frige'za agehe'mofoma asezmante'naza matipi negeho Deviti kumapi asente'naze. Hagi nemofo Jehoramu agri nona erino kinia mani'ne.
51 Ochozyjasz, syn Achaba, począł królować nad Izraelem w Samaryi roku siedmnastego Jozafata, króla Judzkiego, i królował nad Izraelem dwa lata.
Hagi Jehosafati'ma 17ni'a kafuma Juda vahe kini nemani'negeno'a, Ahapu nemofo Ahazia'a kinia efore huno Sameria kumate mani'neno tare kafufi Israeli vahe kinia manino kegava hu'ne.
52 I czynił złe przed oczyma Pańskiemi, chodząc drogą ojca swego, i drogą matki swej, i drogą Jeroboama, syna Nabatowego, który przywiódł do grzechów Izraela.
Hianagi Ahazia'a Ra Anumzamofo avufina nerera nefa avu'ava avaririno kefo avu'ava nehuno, Nebati nemofo Jeroboamu hu'nea avu'ava avaririno Israeli vahera zamazeri kumipina zamatre'ne.
53 Służył także Baalowi, a kłaniał mu się, i pobudzał do gniewu Pana, Boga Izraelskiego, według wszystkiego, co czynił ojciec jego.
Hagi nefa'ma hu'neaza huno Ahazia'a Bali havi anumzamofo avaririno monora hunenteno, Ra Anumzana Israeli vahe Anumzamofona azeri arimpa ahe'ne.
