< I Koryntian 15 >
1 A oznajmuję wam, bracia! Ewangieliję, którąm wam opowiedział, którąście też przyjęli i w której stoicie.
And I make known to you, brethren, the good news that I proclaimed to you, which also ye did receive, in which also ye have stood,
2 Przez którą też zbawienia dostępujecie, jeźli pamiętacie, jakim sposobem opowiedziałem wam, chyba jeźliście próżno uwierzyli.
through which also ye are being saved, in what words I proclaimed good news to you, if ye hold fast, except ye did believe in vain,
3 Albowiem naprzód podałem wam, com też wziął, iż Chrystus umarł za grzechy nasze według Pism;
for I delivered to you first, what also I did receive, that Christ died for our sins, according to the Writings,
4 A iż był pogrzebiony, a iż zmartwychwstał dnia trzeciego według Pism.
and that he was buried, and that he hath risen on the third day, according to the Writings,
5 A iż widziany jest od Kiefasa, potem od onych dwunastu.
and that he appeared to Cephas, then to the twelve,
6 Potem widziany jest więcej niż od pięciuset braci na raz, z których wiele ich zostaje aż dotąd, a niektórzy też zasnęli.
afterwards he appeared to above five hundred brethren at once, of whom the greater part remain till now, and certain also did fall asleep;
7 Potem jest widziany od Jakóba, potem od wszystkich Apostołów.
afterwards he appeared to James, then to all the apostles.
8 A na ostatek po wszystkich ukazał się i mnie, jako poronionemu płodowi.
And last of all — as to the untimely birth — he appeared also to me,
9 Bom ja jest najmniejszy z Apostołów, którym nie jest godzien, abym był zwany Apostołem, przeto żem prześladował zbór Boży.
for I am the least of the apostles, who am not worthy to be called an apostle, because I did persecute the assembly of God,
10 Lecz łaską Bożą jestem tem, czemem jest, a łaska jego przeciwko mnie daremna nie była; alem obficiej niż oni wszyscy pracował, wszakże nie ja, ale łaska Boża, która jest ze mną.
and by the grace of God I am what I am, and His grace that [is] towards me came not in vain, but more abundantly than they all did I labour, yet not I, but the grace of God that [is] with me;
11 Przetoż i ja, i oni tak każemy, i takeście uwierzyli.
whether, then, I or they, so we preach, and so ye did believe.
12 A ponieważ się o Chrystusie każe, iż z martwych wzbudzony jest, jakoż mówią niektórzy między wami, iż zmartwychwstania nie masz?
And if Christ is preached, that out of the dead he hath risen, how say certain among you, that there is no rising again of dead persons?
13 Bo jeźlić zmartwychwstania nie masz, tedyć i Chrystus nie jest wzbudzony.
and if there be no rising again of dead persons, neither hath Christ risen;
14 A jeźlić Chrystus nie jest wzbudzony, tedyć daremne kazanie nasze, daremna też wiara wasza.
and if Christ hath not risen, then void [is] our preaching, and void also your faith,
15 I bylibyśmy też znalezieni fałszywymi świadkami Bożymi, iżeśmy świadczyli o Bogu, że Chrystusa wzbudził, którego nie wzbudził, jeźliże umarli nie bywają wzbudzeni.
and we also are found false witnesses of God, because we did testify of God that He raised up the Christ, whom He did not raise if then dead persons do not rise;
16 Albowiem jeźliż umarli nie bywają wzbudzeni, i Chrystus nie jest wzbudzony.
for if dead persons do not rise, neither hath Christ risen,
17 A jeźli Chrystus nie jest wzbudzony, daremna jest wiara wasza i jeszczeście w grzechach waszych;
and if Christ hath not risen, vain is your faith, ye are yet in your sins;
18 Zatem i ci poginęli, którzy zasnęli w Chrystusie.
then, also, those having fallen asleep in Christ did perish;
19 Bo jeźli tylko w tym żywocie w Chrystusie nadzieję mamy, nad wszystkich ludzi jesteśmy najnędzniejszymi.
if in this life we have hope in Christ only, of all men we are most to be pitied.
20 Lecz teraz Chrystus z martwych wzbudzony jest i stał się pierwiastkiem tych, którzy zasnęli.
And now, Christ hath risen out of the dead — the first-fruits of those sleeping he became,
21 Bo ponieważ przez człowieka śmierć, przez człowieka też powstanie umarłych.
for since through man [is] the death, also through man [is] a rising again of the dead,
22 Albowiem jako w Adamie wszyscy umierają, tak i w Chrystusie wszyscy ożywieni będą.
for even as in Adam all die, so also in the Christ all shall be made alive,
23 Ale każdy w swoim rzędzie, Chrystus jako pierwiastek, a potem ci, co są Chrystusowi w przyjście jego.
and each in his proper order, a first-fruit Christ, afterwards those who are the Christ's, in his presence,
24 A potem będzie koniec, gdy odda królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelkie przełożeństwo i wszelką zwierzchność, i moc.
then — the end, when he may deliver up the reign to God, even the Father, when he may have made useless all rule, and all authority and power —
25 Bo on musi królować, póki by nie położył wszystkich nieprzyjaciół pod nogi jego.
for it behoveth him to reign till he may have put all the enemies under his feet —
26 A ostatni nieprzyjaciel, który będzie zniszczony, jest śmierć.
the last enemy is done away — death;
27 Bo wszystkie rzeczy poddał pod nogi jego. A gdy mówi, że mu wszystkie rzeczy poddane są, jawna jest, iż oprócz tego, który mu poddał wszystkie rzeczy.
for all things He did put under his feet, and, when one may say that all things have been subjected, [it is] evident that He is excepted who did subject the all things to him,
28 A gdy mu wszystkie rzeczy poddane będą, tedyć też i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystkie rzeczy, aby był Bóg wszystkim we wszystkim.
and when the all things may be subjected to him, then the Son also himself shall be subject to Him, who did subject to him the all things, that God may be the all in all.
29 Bo inaczej cóż uczynią ci, którzy się chrzczą nad umarłymi, jeźliż zgoła umarli nie bywają wzbudzeni? przeczże się chrzczą nad umarłymi?
Seeing what shall they do who are baptized for the dead, if the dead do not rise at all? why also are they baptized for the dead?
30 Przecz i my niebezpieczeństwa podejmujemy każdej godziny?
why also do we stand in peril every hour?
31 Na każdy dzień umieram przez chwałę naszę, którą mam w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
Every day do I die, by the glorying of you that I have in Christ Jesus our Lord:
32 Jeźliżem się obyczajem ludzkim z bestyjami w Efezie potykał, cóż mam za pożytek, jeźli umarli nie bywają wzbudzeni? Jedzmy i pijmy; boć jutro pomrzemy.
if after the manner of a man with wild beasts I fought in Ephesus, what the advantage to me if the dead do not rise? let us eat and drink, for to-morrow we die!
33 Nie błądźcież; złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Be not led astray; evil communications corrupt good manners;
34 Ocućcież się ku sprawiedliwości, a nie grzeszcie; albowiem niektórzy nie mają znajomości Bożej; ku zawstydzeniu waszemu mówię.
awake up, as is right, and sin not; for certain have an ignorance of God; for shame to you I say [it].
35 Ale rzecze kto: Jakoż wzbudzeni bywają umarli i w jakim ciele wychodzą?
But some one will say, 'How do the dead rise?
36 O głupi! To, co ty siejesz, nie bywać ożywione, jeźliby nie umarło.
unwise! thou — what thou dost sow is not quickened except it may die;
37 I co siejesz, nie siejesz ciała, które ma potem wyrość, ale gołe ziarno, jako się trafi, albo pszeniczne, albo jakiekolwiek inne.
and that which thou dost sow, not the body that shall be dost thou sow, but bare grain, it may be of wheat, or of some one of the others,
38 Ale Bóg daje mu ciało jako chce, a każdemu nasieniu jego własne ciało.
and God doth give to it a body according as He willed, and to each of the seeds its proper body.
39 Nie każde ciało jest jednakiem ciałem; ale inszeć jest ciało ludzkie, a insze ciało bydlęce, insze rybie, a insze ptasze.
All flesh [is] not the same flesh, but there is one flesh of men, and another flesh of beasts, and another of fishes, and another of birds;
40 I są ciała niebieskie i ciała ziemskie; lecz insza jest chwała ciał niebieskich, a insza ludzkich;
and [there are] heavenly bodies, and earthly bodies; but one [is] the glory of the heavenly, and another that of the earthly;
41 Insza chwała słońca, a insza chwała księżyca, i insza chwała gwiazd; albowiem gwiazda od gwiazdy różna jest w jasności.
one glory of sun, and another glory of moon, and another glory of stars, for star from star doth differ in glory.
42 Takci będzie i powstanie umarłych. Bywa wsiane ziarno w skazitelności, a będzie wzbudzone w nieskazitelności.
So also [is] the rising again of the dead: it is sown in corruption, it is raised in incorruption;
43 Bywa wsiane w niesławie, a będzie wzbudzone w sławie; bywa wsiane w słabości, a będzie wzbudzone w mocy; bywa wsiane ciało cielesne, a będzie wzbudzone ciało duchowne.
it is sown in dishonour, it is raised in glory; it is sown in weakness, it is raised in power;
44 Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowne.
it is sown a natural body, it is raised a spiritual body; there is a natural body, and there is a spiritual body;
45 Takci też napisane: Stał się pierwszy człowiek Adam w duszę żywą, ale pośledni Adam w ducha ożywiającego.
so also it hath been written, 'The first man Adam became a living creature,' the last Adam [is] for a life-giving spirit,
46 Wszakże nie jest pierwsze duchowne, ale cielesne, potem duchowne.
but that which is spiritual [is] not first, but that which [was] natural, afterwards that which [is] spiritual.
47 Pierwszy człowiek z ziemi ziemski; wtóry człowiek sam Pan z nieba.
The first man [is] out of the earth, earthy; the second man [is] the Lord out of heaven;
48 Jaki jest ten ziemski, tacy też i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy też będą niebiescy.
as [is] the earthy, such [are] also the earthy; and as [is] the heavenly, such [are] also the heavenly;
49 A jakośmy nosili wyobrażenie ziemskiego, tak też będziemy nosili wyobrażenie niebieskiego.
and, according as we did bear the image of the earthy, we shall bear also the image of the heavenly.
50 To jednak powiadam, bracia! iż ciało i krew królestwa Bożego odziedziczyć nie mogą; ani skazitelność nie odziedziczy nieskazitelności.
And this I say, brethren, that flesh and blood the reign of God is not able to inherit, nor doth the corruption inherit the incorruption;
51 Oto ja tajemnicę wam powiadam; nie wszyscyć zaśniemy, ale wszyscy przemienieni będziemy, bardzo prędko w okamgnieniu, na trąbę ostateczną.
lo, I tell you a secret; we indeed shall not all sleep, and we all shall be changed;
52 Albowiem zatrąbi, a umarli wzbudzeni będą nieskazitelni, a my będziemy przemienieni.
in a moment, in the twinkling of an eye, in the last trumpet, for it shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we — we shall be changed:
53 Boć musi to, co jest skazitelnego, przyoblec nieskazitelność, i co jest śmiertelnego, przyoblec nieśmiertelność.
for it behoveth this corruptible to put on incorruption, and this mortal to put on immortality;
54 A gdy to, co jest skazitelnego, przyoblecze nieskazitelność, i to, co jest śmiertelnego, przyoblecze nieśmiertelność, tedy się wypełni ono słowo, które napisane: Połkniona jest śmierć w zwycięstwie.
and when this corruptible may have put on incorruption, and this mortal may have put on immortality, then shall be brought to pass the word that hath been written, 'The Death was swallowed up — to victory;
55 Gdzież jest, o śmierci! bodziec twój? Gdzież jest, piekło! zwycięstwo twoje? (Hadēs )
where, O Death, thy sting? where, O Hades, thy victory?' (Hadēs )
56 Lecz bodziec śmierci jest grzech, a moc grzechu jest zakon.
and the sting of the death [is] the sin, and the power of the sin the law;
57 Ale niech będą Bogu dzięki, który nam dał zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa.
and to God — thanks, to Him who is giving us the victory through our Lord Jesus Christ;
58 A tak, bracia moi mili! bądźcie mocni, nieporuszeni, obfitujący w uczynku Pańskim zawsze, wiedząc, iż praca wasza nie jest nadaremna w Panu.
so that, my brethren beloved, become ye stedfast, unmovable, abounding in the work of the Lord at all times, knowing that your labour is not vain in the Lord.