I Koryntian 15
1 A oznajmuję wam, bracia! Ewangieliję, którąm wam opowiedział, którąście też przyjęli i w której stoicie.
Now I remind you, brothers, of the gospel I proclaimed to you, which you received and on which you stand.
2 Przez którą też zbawienia dostępujecie, jeźli pamiętacie, jakim sposobem opowiedziałem wam, chyba jeźliście próżno uwierzyli.
It is by this gospel that you are being saved, if you hold firmly to the word I preached to you, unless you believed in vain.
3 Albowiem naprzód podałem wam, com też wziął, iż Chrystus umarł za grzechy nasze według Pism;
For I delivered to you as of first importance what I also received, that Christ died for our sins according to the scriptures,
4 A iż był pogrzebiony, a iż zmartwychwstał dnia trzeciego według Pism.
that he was buried, and that he was raised on the third day according to the scriptures.
5 A iż widziany jest od Kiefasa, potem od onych dwunastu.
Christ appeared to Cephas, and then to the twelve;
6 Potem widziany jest więcej niż od pięciuset braci na raz, z których wiele ich zostaje aż dotąd, a niektórzy też zasnęli.
then he appeared to more than five hundred brothers at once. Most of them are still alive, but some have fallen asleep.
7 Potem jest widziany od Jakóba, potem od wszystkich Apostołów.
Then he appeared to James, then to all the apostles.
8 A na ostatek po wszystkich ukazał się i mnie, jako poronionemu płodowi.
Last of all, he appeared to me, as if to a child born at the wrong time.
9 Bom ja jest najmniejszy z Apostołów, którym nie jest godzien, abym był zwany Apostołem, przeto żem prześladował zbór Boży.
For I am the least of the apostles. I am unworthy to be called an apostle because I persecuted the church of God.
10 Lecz łaską Bożą jestem tem, czemem jest, a łaska jego przeciwko mnie daremna nie była; alem obficiej niż oni wszyscy pracował, wszakże nie ja, ale łaska Boża, która jest ze mną.
But by the grace of God I am what I am, and his grace in me was not in vain. Instead, I worked harder than all of them. Yet it was not I, but the grace of God that is with me.
11 Przetoż i ja, i oni tak każemy, i takeście uwierzyli.
Therefore whether it is I or they, so we preach and so you believed.
12 A ponieważ się o Chrystusie każe, iż z martwych wzbudzony jest, jakoż mówią niektórzy między wami, iż zmartwychwstania nie masz?
Now if Christ is proclaimed as raised from the dead, how can some of you say there is no resurrection of the dead?
13 Bo jeźlić zmartwychwstania nie masz, tedyć i Chrystus nie jest wzbudzony.
But if there is no resurrection of the dead, then not even Christ has been raised;
14 A jeźlić Chrystus nie jest wzbudzony, tedyć daremne kazanie nasze, daremna też wiara wasza.
and if Christ has not been raised, then our preaching is in vain, and your faith also is in vain.
15 I bylibyśmy też znalezieni fałszywymi świadkami Bożymi, iżeśmy świadczyli o Bogu, że Chrystusa wzbudził, którego nie wzbudził, jeźliże umarli nie bywają wzbudzeni.
Also, we are found to be false witnesses about God, because we testified against God, saying he raised up Christ when he did not.
16 Albowiem jeźliż umarli nie bywają wzbudzeni, i Chrystus nie jest wzbudzony.
For if the dead are not raised, not even Christ has been raised;
17 A jeźli Chrystus nie jest wzbudzony, daremna jest wiara wasza i jeszczeście w grzechach waszych;
and if Christ has not been raised, your faith is in vain and you are still in your sins.
18 Zatem i ci poginęli, którzy zasnęli w Chrystusie.
Then those who have died in Christ have also perished.
19 Bo jeźli tylko w tym żywocie w Chrystusie nadzieję mamy, nad wszystkich ludzi jesteśmy najnędzniejszymi.
If only in this life we have hope in Christ, of all people we are most to be pitied.
20 Lecz teraz Chrystus z martwych wzbudzony jest i stał się pierwiastkiem tych, którzy zasnęli.
But now Christ, who is the firstfruits of those who died, has been raised from the dead.
21 Bo ponieważ przez człowieka śmierć, przez człowieka też powstanie umarłych.
For since death came by a man, by a man also came the resurrection of the dead.
22 Albowiem jako w Adamie wszyscy umierają, tak i w Chrystusie wszyscy ożywieni będą.
For as in Adam all die, so also in Christ all will be made alive.
23 Ale każdy w swoim rzędzie, Chrystus jako pierwiastek, a potem ci, co są Chrystusowi w przyjście jego.
But each in his own order: Christ, who is the firstfruits, and then those who belong to Christ will be made alive at his coming.
24 A potem będzie koniec, gdy odda królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelkie przełożeństwo i wszelką zwierzchność, i moc.
Then will be the end, when Christ will hand over the kingdom to God the Father. This is when he will abolish all rule and all authority and power.
25 Bo on musi królować, póki by nie położył wszystkich nieprzyjaciół pod nogi jego.
For he must reign until he has put all his enemies under his feet.
26 A ostatni nieprzyjaciel, który będzie zniszczony, jest śmierć.
The last enemy to be destroyed is death.
27 Bo wszystkie rzeczy poddał pod nogi jego. A gdy mówi, że mu wszystkie rzeczy poddane są, jawna jest, iż oprócz tego, który mu poddał wszystkie rzeczy.
For “he has put everything under his feet.” But when it says “he has put everything,” it is clear that this does not include the one who put everything in subjection to himself.
28 A gdy mu wszystkie rzeczy poddane będą, tedyć też i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystkie rzeczy, aby był Bóg wszystkim we wszystkim.
When all things are subjected to him, then the Son himself will be subjected to him who put all things into subjection under him, that God may be all in all.
29 Bo inaczej cóż uczynią ci, którzy się chrzczą nad umarłymi, jeźliż zgoła umarli nie bywają wzbudzeni? przeczże się chrzczą nad umarłymi?
Or else what will those do who are baptized for the dead? If the dead are not raised at all, why are they baptized for them?
30 Przecz i my niebezpieczeństwa podejmujemy każdej godziny?
Why then, are we in danger every hour?
31 Na każdy dzień umieram przez chwałę naszę, którą mam w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
Every day I face death! This is as sure as my boasting in you, which I have in Christ Jesus our Lord.
32 Jeźliżem się obyczajem ludzkim z bestyjami w Efezie potykał, cóż mam za pożytek, jeźli umarli nie bywają wzbudzeni? Jedzmy i pijmy; boć jutro pomrzemy.
What do I gain, from a human point of view, if I fought with beasts at Ephesus, if the dead are not raised? “Let us eat and drink, for tomorrow we die.”
33 Nie błądźcież; złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Be not deceived: “Bad company corrupts good morals.”
34 Ocućcież się ku sprawiedliwości, a nie grzeszcie; albowiem niektórzy nie mają znajomości Bożej; ku zawstydzeniu waszemu mówię.
Sober up! Live righteously! Do not keep sinning. For some of you have no knowledge of God. I say this to your shame.
35 Ale rzecze kto: Jakoż wzbudzeni bywają umarli i w jakim ciele wychodzą?
But someone will say, “How are the dead raised, and with what kind of body will they come?”
36 O głupi! To, co ty siejesz, nie bywać ożywione, jeźliby nie umarło.
You are so ignorant! What you sow will not start to grow unless it dies.
37 I co siejesz, nie siejesz ciała, które ma potem wyrość, ale gołe ziarno, jako się trafi, albo pszeniczne, albo jakiekolwiek inne.
What you sow is not the body that will be, but a bare seed. It may become wheat or something else.
38 Ale Bóg daje mu ciało jako chce, a każdemu nasieniu jego własne ciało.
But God will give it a body as he chooses, and to each seed its own body.
39 Nie każde ciało jest jednakiem ciałem; ale inszeć jest ciało ludzkie, a insze ciało bydlęce, insze rybie, a insze ptasze.
Not all flesh is the same. Instead, there is one flesh of human beings, and another flesh for animals, and another flesh for birds, and another for fish.
40 I są ciała niebieskie i ciała ziemskie; lecz insza jest chwała ciał niebieskich, a insza ludzkich;
There are also heavenly bodies and earthly bodies. But the glory of the heavenly body is one kind and the glory of the earthly is another.
41 Insza chwała słońca, a insza chwała księżyca, i insza chwała gwiazd; albowiem gwiazda od gwiazdy różna jest w jasności.
There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars. For one star differs from another star in glory.
42 Takci będzie i powstanie umarłych. Bywa wsiane ziarno w skazitelności, a będzie wzbudzone w nieskazitelności.
So also is the resurrection of the dead. What is sown is perishable, and what is raised is imperishable.
43 Bywa wsiane w niesławie, a będzie wzbudzone w sławie; bywa wsiane w słabości, a będzie wzbudzone w mocy; bywa wsiane ciało cielesne, a będzie wzbudzone ciało duchowne.
It is sown in dishonor; it is raised in glory. It is sown in weakness; it is raised in power.
44 Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowne.
It is sown a natural body; it is raised a spiritual body. If there is a natural body, there is also a spiritual body.
45 Takci też napisane: Stał się pierwszy człowiek Adam w duszę żywą, ale pośledni Adam w ducha ożywiającego.
So also it is written, “The first man Adam became a living soul.” The last Adam became a life-giving spirit.
46 Wszakże nie jest pierwsze duchowne, ale cielesne, potem duchowne.
But the spiritual did not come first but the natural, and then the spiritual.
47 Pierwszy człowiek z ziemi ziemski; wtóry człowiek sam Pan z nieba.
The first man is of the earth, made of dust. The second man is from heaven.
48 Jaki jest ten ziemski, tacy też i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy też będą niebiescy.
Just as the one made from dust is, so also are those who are made of the dust, and as the man of heaven is, so also are those who are of heaven.
49 A jakośmy nosili wyobrażenie ziemskiego, tak też będziemy nosili wyobrażenie niebieskiego.
Just as we have borne the image of the man of dust, we will also bear the image of the man of heaven.
50 To jednak powiadam, bracia! iż ciało i krew królestwa Bożego odziedziczyć nie mogą; ani skazitelność nie odziedziczy nieskazitelności.
Now this I say, brothers, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God. Neither does what is perishable inherit what is imperishable.
51 Oto ja tajemnicę wam powiadam; nie wszyscyć zaśniemy, ale wszyscy przemienieni będziemy, bardzo prędko w okamgnieniu, na trąbę ostateczną.
Look! I tell you a secret truth: We will not all die, but we will all be changed.
52 Albowiem zatrąbi, a umarli wzbudzeni będą nieskazitelni, a my będziemy przemienieni.
We will be changed in a moment, in the twinkling of an eye, at the last trumpet. For the trumpet will sound, and the dead will be raised imperishable, and we will be changed.
53 Boć musi to, co jest skazitelnego, przyoblec nieskazitelność, i co jest śmiertelnego, przyoblec nieśmiertelność.
For this perishable body must put on what is imperishable, and this mortal body must put on immortality.
54 A gdy to, co jest skazitelnego, przyoblecze nieskazitelność, i to, co jest śmiertelnego, przyoblecze nieśmiertelność, tedy się wypełni ono słowo, które napisane: Połkniona jest śmierć w zwycięstwie.
But when this perishable body has put on what is imperishable, and when this mortal body has put on immortality, then will come about the saying that is written, “Death is swallowed up in victory.”
“Death, where is your victory? Death, where is your sting?” (Hadēs g86)
56 Lecz bodziec śmierci jest grzech, a moc grzechu jest zakon.
The sting of death is sin, and the power of sin is the law.
57 Ale niech będą Bogu dzięki, który nam dał zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa.
But thanks be to God, who gives us the victory through our Lord Jesus Christ!
58 A tak, bracia moi mili! bądźcie mocni, nieporuszeni, obfitujący w uczynku Pańskim zawsze, wiedząc, iż praca wasza nie jest nadaremna w Panu.
Therefore, my dear brothers, be steadfast and immovable. Always abound in the work of the Lord, because you know that your work in the Lord is not in vain.
