< I Koryntian 15 >
1 A oznajmuję wam, bracia! Ewangieliję, którąm wam opowiedział, którąście też przyjęli i w której stoicie.
NOW I make known unto you, brethren, the gospel which I have preached unto you, and which ye have received, in which also ye have stood fast;
2 Przez którą też zbawienia dostępujecie, jeźli pamiętacie, jakim sposobem opowiedziałem wam, chyba jeźliście próżno uwierzyli.
by which also ye are saved; if ye cleave to that word I have preached to you, except haply ye have believed in vain.
3 Albowiem naprzód podałem wam, com też wziął, iż Chrystus umarł za grzechy nasze według Pism;
For I delivered to you among the first things that which I also had received, that Christ died for our sins, according to the scriptures;
4 A iż był pogrzebiony, a iż zmartwychwstał dnia trzeciego według Pism.
and that he was buried, and that he rose again the third day according to the scriptures:
5 A iż widziany jest od Kiefasa, potem od onych dwunastu.
and that he was seen of Cephas, then of the twelve:
6 Potem widziany jest więcej niż od pięciuset braci na raz, z których wiele ich zostaje aż dotąd, a niektórzy też zasnęli.
afterwards he appeared before five hundred brethren at once; of whom the greater number remain alive unto this hour, but some also are gone to rest.
7 Potem jest widziany od Jakóba, potem od wszystkich Apostołów.
Afterwards he was seen of James; then of all the apostles.
8 A na ostatek po wszystkich ukazał się i mnie, jako poronionemu płodowi.
And last of all he was seen also by me, who am but as an abortion.
9 Bom ja jest najmniejszy z Apostołów, którym nie jest godzien, abym był zwany Apostołem, przeto żem prześladował zbór Boży.
For I am the least of the apostles, who am not meet to be called an apostle, because I persecuted the church of God.
10 Lecz łaską Bożą jestem tem, czemem jest, a łaska jego przeciwko mnie daremna nie była; alem obficiej niż oni wszyscy pracował, wszakże nie ja, ale łaska Boża, która jest ze mną.
But by the grace of God I am what I am: and his grace which was given to me was not in vain; but I laboured more abundantly than they all; yet not I, but the grace of God which was with me.
11 Przetoż i ja, i oni tak każemy, i takeście uwierzyli.
Therefore whether I or they, so we preach, and so ye believed.
12 A ponieważ się o Chrystusie każe, iż z martwych wzbudzony jest, jakoż mówią niektórzy między wami, iż zmartwychwstania nie masz?
But if Christ be preached that he rose from the dead, how say some among you, that there is no resurrection of the dead?
13 Bo jeźlić zmartwychwstania nie masz, tedyć i Chrystus nie jest wzbudzony.
But if there is no resurrection of the dead, neither is Christ risen:
14 A jeźlić Chrystus nie jest wzbudzony, tedyć daremne kazanie nasze, daremna też wiara wasza.
and if Christ be not risen, vain indeed is our preaching, and vain also your faith.
15 I bylibyśmy też znalezieni fałszywymi świadkami Bożymi, iżeśmy świadczyli o Bogu, że Chrystusa wzbudził, którego nie wzbudził, jeźliże umarli nie bywają wzbudzeni.
Yea, and we also are found false witnesses for God; because we have testified on the behalf of God, that he raised up Christ: whom he raised not up, if indeed the dead are not raised.
16 Albowiem jeźliż umarli nie bywają wzbudzeni, i Chrystus nie jest wzbudzony.
For if the dead are not raised, neither is Christ risen:
17 A jeźli Chrystus nie jest wzbudzony, daremna jest wiara wasza i jeszczeście w grzechach waszych;
and if Christ be not risen, your faith is vain; ye are yet in your sins.
18 Zatem i ci poginęli, którzy zasnęli w Chrystusie.
Then also they who have fallen asleep in Christ have perished.
19 Bo jeźli tylko w tym żywocie w Chrystusie nadzieję mamy, nad wszystkich ludzi jesteśmy najnędzniejszymi.
If in this life only we have hope in Christ, we are more miserable than all other men.
20 Lecz teraz Chrystus z martwych wzbudzony jest i stał się pierwiastkiem tych, którzy zasnęli.
But now is Christ risen from the dead, and become the first-fruit of those who have fallen asleep.
21 Bo ponieważ przez człowieka śmierć, przez człowieka też powstanie umarłych.
For since by man came death, by man came also the resurrection of the dead.
22 Albowiem jako w Adamie wszyscy umierają, tak i w Chrystusie wszyscy ożywieni będą.
For as in Adam all are dead, so also in Christ shall all be made alive.
23 Ale każdy w swoim rzędzie, Chrystus jako pierwiastek, a potem ci, co są Chrystusowi w przyjście jego.
But every one in his own rank: Christ the first-fruit; afterwards those that are Christ’s at his appearing.
24 A potem będzie koniec, gdy odda królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelkie przełożeństwo i wszelką zwierzchność, i moc.
Then cometh the end, when he shall deliver up the kingdom to God, and the Father; when he shall have destroyed every dominion and every authority and power.
25 Bo on musi królować, póki by nie położył wszystkich nieprzyjaciół pod nogi jego.
For he must reign, until he hath put all enemies under his feet.
26 A ostatni nieprzyjaciel, który będzie zniszczony, jest śmierć.
The last enemy shall be destroyed, death.
27 Bo wszystkie rzeczy poddał pod nogi jego. A gdy mówi, że mu wszystkie rzeczy poddane są, jawna jest, iż oprócz tego, który mu poddał wszystkie rzeczy.
For he hath put all things under his feet. But when he saith, that all things are put under him, it is evident that there is an exception of him, who subjected all things to him.
28 A gdy mu wszystkie rzeczy poddane będą, tedyć też i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystkie rzeczy, aby był Bóg wszystkim we wszystkim.
But when he shall have put all things under him, then also the Son himself shall be subjected to him who put all things under him, that God may be all in all.
29 Bo inaczej cóż uczynią ci, którzy się chrzczą nad umarłymi, jeźliż zgoła umarli nie bywają wzbudzeni? przeczże się chrzczą nad umarłymi?
Else what will they do who are baptised? for the dead, if wholly dead they rise no more. Why are they then baptised for the dead?
30 Przecz i my niebezpieczeństwa podejmujemy każdej godziny?
and why do we also expose ourselves to danger every hour?
31 Na każdy dzień umieram przez chwałę naszę, którą mam w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
I solemnly declare by all the joy over you which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily.
32 Jeźliżem się obyczajem ludzkim z bestyjami w Efezie potykał, cóż mam za pożytek, jeźli umarli nie bywają wzbudzeni? Jedzmy i pijmy; boć jutro pomrzemy.
If after the manner of men I have fought with wild beasts at Ephesus, of what advantage would it be to me, if the dead did not rise again? shall we eat and drink; because to-morrow we die?
33 Nie błądźcież; złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Be not deceived: evil conversations corrupt good manners.
34 Ocućcież się ku sprawiedliwości, a nie grzeszcie; albowiem niektórzy nie mają znajomości Bożej; ku zawstydzeniu waszemu mówię.
Awake as the righteous, and sin not; for some have an ignorance of God: I speak this to your shame.
35 Ale rzecze kto: Jakoż wzbudzeni bywają umarli i w jakim ciele wychodzą?
But will any man say, How are the dead raised up? and with what body do they come?
36 O głupi! To, co ty siejesz, nie bywać ożywione, jeźliby nie umarło.
Thou fool! what thou sowest is not quickened except it die:
37 I co siejesz, nie siejesz ciała, które ma potem wyrość, ale gołe ziarno, jako się trafi, albo pszeniczne, albo jakiekolwiek inne.
and that which thou sowest, thou sowest not the body which shall be afterwards, but the bare grain, perhaps of wheat, or of some of the other seeds:
38 Ale Bóg daje mu ciało jako chce, a każdemu nasieniu jego własne ciało.
but God giveth it a body as he pleaseth, and to each of the seeds its peculiar body.
39 Nie każde ciało jest jednakiem ciałem; ale inszeć jest ciało ludzkie, a insze ciało bydlęce, insze rybie, a insze ptasze.
All flesh is not the same flesh: but there is one kind of flesh of men, and another flesh of cattle, and another of fishes, and another of birds.
40 I są ciała niebieskie i ciała ziemskie; lecz insza jest chwała ciał niebieskich, a insza ludzkich;
Also there are celestial bodies, and bodies terrestrial: but the glory of the celestial is one, and that of the terrestrial another.
41 Insza chwała słońca, a insza chwała księżyca, i insza chwała gwiazd; albowiem gwiazda od gwiazdy różna jest w jasności.
There is one glory of the sun; and another glory of the moon, and another glory of the stars: for star differeth from star in glory.
42 Takci będzie i powstanie umarłych. Bywa wsiane ziarno w skazitelności, a będzie wzbudzone w nieskazitelności.
So also is the resurrection of the dead. It is sown in corruption; it is raised in incorruption:
43 Bywa wsiane w niesławie, a będzie wzbudzone w sławie; bywa wsiane w słabości, a będzie wzbudzone w mocy; bywa wsiane ciało cielesne, a będzie wzbudzone ciało duchowne.
it is sown in dishonour; it is raised in glory: it is sown in weakness; it is raised in power:
44 Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowne.
it is sown an animal body; it is raised a spiritual body. There is an animal body, and there is a spiritual body.
45 Takci też napisane: Stał się pierwszy człowiek Adam w duszę żywą, ale pośledni Adam w ducha ożywiającego.
And so it is written, There was a first man Adam a living soul; a last Adam a quickening spirit.
46 Wszakże nie jest pierwsze duchowne, ale cielesne, potem duchowne.
But that which is spiritual was not first, but that which is animal; and afterward that which is spiritual.
47 Pierwszy człowiek z ziemi ziemski; wtóry człowiek sam Pan z nieba.
The first man was of the earth, earthly; the second man was the Lord from heaven.
48 Jaki jest ten ziemski, tacy też i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy też będą niebiescy.
As is the earthly, so are they also that are earthly: and as is the heavenly, such also are they that are heavenly.
49 A jakośmy nosili wyobrażenie ziemskiego, tak też będziemy nosili wyobrażenie niebieskiego.
And as we have borne the image of the earthly, we shall also bear the image of the heavenly.
50 To jednak powiadam, bracia! iż ciało i krew królestwa Bożego odziedziczyć nie mogą; ani skazitelność nie odziedziczy nieskazitelności.
But this I say, brethren, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God: neither doth corruption inherit incorruption.
51 Oto ja tajemnicę wam powiadam; nie wszyscyć zaśniemy, ale wszyscy przemienieni będziemy, bardzo prędko w okamgnieniu, na trąbę ostateczną.
Behold, I shew you a mystery; we shall not indeed all sleep, but we shall all be changed,
52 Albowiem zatrąbi, a umarli wzbudzeni będą nieskazitelni, a my będziemy przemienieni.
in a moment, in the twinkling of an eye, at the last trump: for the trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed.
53 Boć musi to, co jest skazitelnego, przyoblec nieskazitelność, i co jest śmiertelnego, przyoblec nieśmiertelność.
For that which is corruptible must put on incorruption, and that which is mortal must put on immortality.
54 A gdy to, co jest skazitelnego, przyoblecze nieskazitelność, i to, co jest śmiertelnego, przyoblecze nieśmiertelność, tedy się wypełni ono słowo, które napisane: Połkniona jest śmierć w zwycięstwie.
So when that which is corruptible shall have put on incorruption, and that which is mortal shall have put on immortality, then shall come to pass the saying which is written, Death is swallowed up in victory.
55 Gdzież jest, o śmierci! bodziec twój? Gdzież jest, piekło! zwycięstwo twoje? (Hadēs )
O death, where is thy sting? O grave, where is thy victory? (Hadēs )
56 Lecz bodziec śmierci jest grzech, a moc grzechu jest zakon.
The sting of death is sin; and the strength of sin is the law.
57 Ale niech będą Bogu dzięki, który nam dał zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa.
But thanks be to God, who giveth us the victory through our Lord Jesus Christ.
58 A tak, bracia moi mili! bądźcie mocni, nieporuszeni, obfitujący w uczynku Pańskim zawsze, wiedząc, iż praca wasza nie jest nadaremna w Panu.
Wherefore, my beloved brethren, be stedfast, unmoveable, always abounding in the work of the Lord, knowing that your labour is not in vain in the Lord.