I Koryntian 15
1 A oznajmuję wam, bracia! Ewangieliję, którąm wam opowiedział, którąście też przyjęli i w której stoicie.
Moreouer brethren, I declare vnto you the Gospel, which I preached vnto you, which ye haue also receiued, and wherein ye continue,
2 Przez którą też zbawienia dostępujecie, jeźli pamiętacie, jakim sposobem opowiedziałem wam, chyba jeźliście próżno uwierzyli.
And whereby ye are saued, if ye keepe in memorie, after what maner I preached it vnto you, except ye haue beleeued in vaine.
3 Albowiem naprzód podałem wam, com też wziął, iż Chrystus umarł za grzechy nasze według Pism;
For first of all, I deliuered vnto you that which I receiued, how that Christ died for our sinnes, according to the Scriptures,
4 A iż był pogrzebiony, a iż zmartwychwstał dnia trzeciego według Pism.
And that he was buried, and that he arose the third day, according to the Scriptures,
5 A iż widziany jest od Kiefasa, potem od onych dwunastu.
And that he was seene of Cephas, then of the twelue.
6 Potem widziany jest więcej niż od pięciuset braci na raz, z których wiele ich zostaje aż dotąd, a niektórzy też zasnęli.
After that, he was seene of more then fiue hudreth brethren at once: whereof many remaine vnto this present, and some also are asleepe.
7 Potem jest widziany od Jakóba, potem od wszystkich Apostołów.
After that, he was seene of Iames: then of all the Apostles.
8 A na ostatek po wszystkich ukazał się i mnie, jako poronionemu płodowi.
And last of all he was seene also of me, as of one borne out of due time.
9 Bom ja jest najmniejszy z Apostołów, którym nie jest godzien, abym był zwany Apostołem, przeto żem prześladował zbór Boży.
For I am the least of the Apostles, which am not meete to be called an Apostle, because I persecuted the Church of God.
10 Lecz łaską Bożą jestem tem, czemem jest, a łaska jego przeciwko mnie daremna nie była; alem obficiej niż oni wszyscy pracował, wszakże nie ja, ale łaska Boża, która jest ze mną.
But by the grace of God, I am that I am: and his grace which is in me, was not in vaine: but I laboured more aboundantly then they all: yet not I, but the grace of God which is with me.
11 Przetoż i ja, i oni tak każemy, i takeście uwierzyli.
Wherefore, whether it were I, or they, so we preach, and so haue ye beleeued.
12 A ponieważ się o Chrystusie każe, iż z martwych wzbudzony jest, jakoż mówią niektórzy między wami, iż zmartwychwstania nie masz?
Now if it be preached, that Christ is risen from the dead, how say some among you, that there is no resurrection of the dead?
13 Bo jeźlić zmartwychwstania nie masz, tedyć i Chrystus nie jest wzbudzony.
For if there be no resurrection of the dead, then is Christ not risen:
14 A jeźlić Chrystus nie jest wzbudzony, tedyć daremne kazanie nasze, daremna też wiara wasza.
And if Christ be not risen, then is our preaching vaine, and your faith is also vaine.
15 I bylibyśmy też znalezieni fałszywymi świadkami Bożymi, iżeśmy świadczyli o Bogu, że Chrystusa wzbudził, którego nie wzbudził, jeźliże umarli nie bywają wzbudzeni.
And we are found also false witnesses of God: for we haue testified of God, that he hath raised vp Christ: whome he hath not raised vp, if so be the dead be not raised.
16 Albowiem jeźliż umarli nie bywają wzbudzeni, i Chrystus nie jest wzbudzony.
For if the dead be not raised, then is Christ not raised.
17 A jeźli Chrystus nie jest wzbudzony, daremna jest wiara wasza i jeszczeście w grzechach waszych;
And if Christ be not raised, your faith is vaine: ye are yet in your sinnes.
18 Zatem i ci poginęli, którzy zasnęli w Chrystusie.
And so they which are a sleepe in Christ, are perished.
19 Bo jeźli tylko w tym żywocie w Chrystusie nadzieję mamy, nad wszystkich ludzi jesteśmy najnędzniejszymi.
If in this life onely wee haue hope in Christ, we are of all men the most miserable.
20 Lecz teraz Chrystus z martwych wzbudzony jest i stał się pierwiastkiem tych, którzy zasnęli.
But nowe is Christ risen from the dead, and was made the first fruites of them that slept.
21 Bo ponieważ przez człowieka śmierć, przez człowieka też powstanie umarłych.
For since by man came death, by man came also the resurrection of the dead.
22 Albowiem jako w Adamie wszyscy umierają, tak i w Chrystusie wszyscy ożywieni będą.
For as in Adam all die, euen so in Christ shall all be made aliue,
23 Ale każdy w swoim rzędzie, Chrystus jako pierwiastek, a potem ci, co są Chrystusowi w przyjście jego.
But euery man in his owne order: the first fruites is Christ, afterward, they that are of Christ, at his comming shall rise againe.
24 A potem będzie koniec, gdy odda królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelkie przełożeństwo i wszelką zwierzchność, i moc.
Then shalbe the end, when he hath deliuered vp the kingdome to God, euen the Father, when he hath put downe all rule, and all authoritie and power.
25 Bo on musi królować, póki by nie położył wszystkich nieprzyjaciół pod nogi jego.
For he must reigne till hee hath put all his enemies vnder his feete.
26 A ostatni nieprzyjaciel, który będzie zniszczony, jest śmierć.
The last enemie that shalbe destroyed, is death.
27 Bo wszystkie rzeczy poddał pod nogi jego. A gdy mówi, że mu wszystkie rzeczy poddane są, jawna jest, iż oprócz tego, który mu poddał wszystkie rzeczy.
For he hath put downe all things vnder his feete. (And when he saith that all things are subdued to him, it is manifest that he is excepted, which did put downe all things vnder him.)
28 A gdy mu wszystkie rzeczy poddane będą, tedyć też i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystkie rzeczy, aby był Bóg wszystkim we wszystkim.
And when all things shalbe subdued vnto him, then shall the Sonne also himselfe be subiect vnto him, that did subdue all things vnder him, that God may be all in all.
29 Bo inaczej cóż uczynią ci, którzy się chrzczą nad umarłymi, jeźliż zgoła umarli nie bywają wzbudzeni? przeczże się chrzczą nad umarłymi?
Els what shall they doe which are baptized for dead? if the dead rise not at all, why are they then baptized for dead?
30 Przecz i my niebezpieczeństwa podejmujemy każdej godziny?
Why are wee also in ieopardie euery houre?
31 Na każdy dzień umieram przez chwałę naszę, którą mam w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
By your reioycing which I haue in Christ Iesus our Lord, I die dayly.
32 Jeźliżem się obyczajem ludzkim z bestyjami w Efezie potykał, cóż mam za pożytek, jeźli umarli nie bywają wzbudzeni? Jedzmy i pijmy; boć jutro pomrzemy.
If I haue fought with beastes at Ephesus after ye maner of men, what aduantageth it me, if the dead be not raised vp? let vs eate and drinke: for to morowe we shall die.
33 Nie błądźcież; złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Be not deceiued: euill speakings corrupt good maners.
34 Ocućcież się ku sprawiedliwości, a nie grzeszcie; albowiem niektórzy nie mają znajomości Bożej; ku zawstydzeniu waszemu mówię.
Awake to liue righteously, and sinne not: for some haue not ye knowledge of God, I speake this to your shame.
35 Ale rzecze kto: Jakoż wzbudzeni bywają umarli i w jakim ciele wychodzą?
But some man will say, Howe are the dead raised vp? and with what body come they foorth?
36 O głupi! To, co ty siejesz, nie bywać ożywione, jeźliby nie umarło.
O foole, that which thou sowest, is not quickened, except it die.
37 I co siejesz, nie siejesz ciała, które ma potem wyrość, ale gołe ziarno, jako się trafi, albo pszeniczne, albo jakiekolwiek inne.
And that which thou sowest, thou sowest not that body that shalbe, but bare corne as it falleth, of wheat, or of some other.
38 Ale Bóg daje mu ciało jako chce, a każdemu nasieniu jego własne ciało.
But God giueth it a body at his pleasure, euen to euery seede his owne body,
39 Nie każde ciało jest jednakiem ciałem; ale inszeć jest ciało ludzkie, a insze ciało bydlęce, insze rybie, a insze ptasze.
All flesh is not the same flesh, but there is one flesh of men, and another flesh of beastes, and another of fishes, and another of birdes.
40 I są ciała niebieskie i ciała ziemskie; lecz insza jest chwała ciał niebieskich, a insza ludzkich;
There are also heauenly bodies, and earthly bodies: but the glorie of the heauenly is one, and the glorie of the earthly is another.
41 Insza chwała słońca, a insza chwała księżyca, i insza chwała gwiazd; albowiem gwiazda od gwiazdy różna jest w jasności.
There is another glorie of the sunne, and another glorie of the moone, and another glorie of the starres: for one starre differeth from another starre in glorie.
42 Takci będzie i powstanie umarłych. Bywa wsiane ziarno w skazitelności, a będzie wzbudzone w nieskazitelności.
So also is the resurrection of the dead. The bodie is sowen in corruption, and is raysed in incorruption.
43 Bywa wsiane w niesławie, a będzie wzbudzone w sławie; bywa wsiane w słabości, a będzie wzbudzone w mocy; bywa wsiane ciało cielesne, a będzie wzbudzone ciało duchowne.
It is sowen in dishonour, and is raysed in glory: it is sowen in weakenesse, and is raysed in power.
44 Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowne.
It is sowen a naturall body, and is raysed a spirituall body: there is a naturall body, and there is a spirituall body.
45 Takci też napisane: Stał się pierwszy człowiek Adam w duszę żywą, ale pośledni Adam w ducha ożywiającego.
As it is also written, The first man Adam was made a liuing soule: and the last Adam was made a quickening Spirit.
46 Wszakże nie jest pierwsze duchowne, ale cielesne, potem duchowne.
Howbeit that was not first which is spirituall: but that which is naturall, and afterward that which is spirituall.
47 Pierwszy człowiek z ziemi ziemski; wtóry człowiek sam Pan z nieba.
The first man is of the earth, earthly: the second man is the Lord from heauen.
48 Jaki jest ten ziemski, tacy też i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy też będą niebiescy.
As is the earthly, such are they that are earthly: and as is the heauenly, such are they also that are heauenly.
49 A jakośmy nosili wyobrażenie ziemskiego, tak też będziemy nosili wyobrażenie niebieskiego.
And as we haue borne the image of the earthly, so shall we beare the image of the heauenly.
50 To jednak powiadam, bracia! iż ciało i krew królestwa Bożego odziedziczyć nie mogą; ani skazitelność nie odziedziczy nieskazitelności.
This say I, brethren, that flesh and blood cannot inherite the kingdome of God, neither doeth corruption inherite incorruption.
51 Oto ja tajemnicę wam powiadam; nie wszyscyć zaśniemy, ale wszyscy przemienieni będziemy, bardzo prędko w okamgnieniu, na trąbę ostateczną.
Behold, I shewe you a secret thing, We shall not all sleepe, but we shall all be changed,
52 Albowiem zatrąbi, a umarli wzbudzeni będą nieskazitelni, a my będziemy przemienieni.
In a moment, in the twinckling of an eye at the last trumpet: for the trumpet shall blow, and the dead shalbe raysed vp incorruptible, and we shalbe changed.
53 Boć musi to, co jest skazitelnego, przyoblec nieskazitelność, i co jest śmiertelnego, przyoblec nieśmiertelność.
For this corruptible must put on incorruption: and this mortall must put on immortalitie.
54 A gdy to, co jest skazitelnego, przyoblecze nieskazitelność, i to, co jest śmiertelnego, przyoblecze nieśmiertelność, tedy się wypełni ono słowo, które napisane: Połkniona jest śmierć w zwycięstwie.
So when this corruptible hath put on incorruption, and this mortall hath put on immortalitie, then shalbe brought to passe the saying that is written, Death is swallowed vp into victorie.
O death where is thy sting? O graue where is thy victorie? (Hadēs g86)
56 Lecz bodziec śmierci jest grzech, a moc grzechu jest zakon.
The sting of death is sinne: and ye strength of sinne is the Lawe.
57 Ale niech będą Bogu dzięki, który nam dał zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa.
But thankes be vnto God, which hath giuen vs victorie through our Lord Iesus Christ.
58 A tak, bracia moi mili! bądźcie mocni, nieporuszeni, obfitujący w uczynku Pańskim zawsze, wiedząc, iż praca wasza nie jest nadaremna w Panu.
Therefore my beloued brethren, be ye stedfast, vnmoueable, aboundant alwayes in the worke of the Lord, forasmuch as ye knowe that your labour is not in vaine in the Lord.
