Łukasza 1
1 Dostojny Teofilu! Wielu już starało się uporządkować wydarzenia z życia Chrystusa,
Puesto que muchos han tratado de poner en orden un relato de las cosas completamente ciertas entre nosotros,
2 zgodnie z tym, co przekazali naoczni świadkowie i pierwsi głosiciele słowa.
como nos las transmitieron los que desde el principio fueron testigos oculares y servidores de la Palabra,
3 Ja również uznałem za słuszne przestudiować je, od pierwszego do ostatniego, i dokładnie opisać wszystko po kolei,
a mí también me pareció bien, después de investigar con diligencia todas las cosas desde el principio, escribírtelas en orden, excelentísimo Teófilo,
4 abyś był pewien tego, czego się nauczyłeś.
para que conozcas exactamente la verdad con respecto a las cosas en las cuales fuiste instruido.
5 Zacznę od historii o pewnym kapłanie, Zachariaszu, który żył w Judei za panowania króla Heroda. Należał on do kapłańskiej grupy Abiasza. Z kapłańskiego rodu Aarona pochodziła również jego żona, Elżbieta.
Hubo en los días de Herodes, rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la clase de Abías. Su esposa Elisabet era de la descendencia de Aarón.
6 Byli to ludzie prawi w oczach Boga, żyjący w zgodzie zarówno z duchem, jak i z literą całego Bożego Prawa.
Ambos eran justos delante de Dios y vivían de manera irreprochable según todos los Mandamientos y Ordenanzas del Señor.
7 Oboje dożyli sędziwego wieku, ale nie mieli dzieci, gdyż Elżbieta była bezpłodna.
No tenían hijos, porque Elisabet era estéril, y ambos de edad avanzada.
8 Pewnego dnia, grupa Zachariasza pełniła służbę w świątyni, jemu zaś w drodze losowania
Aconteció que al ministrar él como sacerdote delante de Dios,
9 przypadł zaszczyt wejścia do miejsca świętego i złożenia Panu ofiary z kadzidła.
en el turno de su clase de oficio sacerdotal, cuando entró en el Santuario del Señor, le cayó en suerte ofrecer una ofrenda de incienso.
10 W tym czasie na dziedzińcu znajdowało się wielu modlących się ludzi.
Todo el pueblo hablaba con Dios afuera a la hora del incienso.
11 Będąc w świątyni, Zachariasz ujrzał nagle anioła Bożego stojącego po prawej stronie ołtarza kadzenia.
Entonces se le apareció en pie un ángel del Señor a [la] derecha del altar del incienso.
12 Ogarnęły go zdumienie i strach.
Cuando Zacarías [lo] vio se perturbó y se llenó de temor.
13 Lecz anioł powiedział: —Nie bój się, Zachariaszu! Przyszedłem ci oznajmić, że Bóg wysłuchał twojej modlitwy: Elżbieta, twoja żona, urodzi syna. Daj mu na imię Jan.
Pero el ángel le dijo: No temas, Zacarías, porque fue oída tu conversación con Dios. Tu esposa Elisabet te dará a luz un hijo y lo llamarás Juan.
14 Stanie się on przyczyną radości nie tylko dla was, ale także dla wielu innych ludzi.
Será para ti gozo y alegría, y muchos se regocijarán por su nacimiento,
15 Będzie wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani innych tego rodzaju napojów i już w łonie matki zostanie napełniony Duchem Świętym.
porque será grande delante del Señor. No beberá vino ni licor, y será lleno del Espíritu Santo aun desde el vientre de su madre.
16 Przekona on wielu potomków Izraela, aby powrócili do Pana, swojego Boga.
Y muchos de los hijos de Israel volverán al Señor su Dios.
17 Będzie się odznaczał nieugiętym duchem i mocą proroka Eliasza. To on poprzedzi nadejście Mesjasza i przygotuje ludzi dla Pana, nauczając ich prawości. Pogodzi również rodziców z dziećmi.
Éste irá delante del Señor con [el ]espíritu y poder de Elías, para volver corazones de padres a hijos, y de desobedientes a [la ]prudencia de [los ]justos, a fin de preparar un pueblo dispuesto para [el] Señor.
18 —To chyba niemożliwe?—odpowiedział Zachariasz aniołowi. —Jestem już przecież stary, a moja żona również jest w podeszłym wieku.
Zacarías preguntó al ángel: ¿Cómo será esto? Porque yo y mi esposa somos ancianos.
19 —Ja jestem Gabriel—rzekł wtedy anioł. —Przebywam w najbliższym otoczeniu Boga. To On posłał mnie do ciebie z tą dobrą nowiną.
Y el ángel le respondió: Yo soy Gabriel, el que está en la presencia de Dios, y fui enviado para hablar contigo y anunciarte estas Buenas Noticias.
20 Ponieważ mi jednak nie uwierzyłeś, staniesz się niemy aż do czasu spełnienia się wszystkiego, co zapowiedziałem.
Por cierto, quedarás mudo y no podrás hablar hasta el día cuando sucedan estas cosas, por cuanto no creíste mis palabras, las cuales se cumplirán a su debido tiempo.
21 Tymczasem ludzie na dziedzińcu czekali na Zachariasza i dziwili się, dlaczego jeszcze nie wychodzi.
El pueblo esperaba a Zacarías y extrañaba que demoraba en el Santuario.
22 Gdy się wreszcie ukazał, nie był w stanie wypowiedzieć ani słowa. Po jego gestach zebrani zorientowali się, że właśnie widział anioła.
Cuando salió no podía hablarles. Comprendieron que había tenido una visión en el Santuario, porque les hablaba por señas y continuaba mudo.
23 Zachariasz pozostał w świątyni jeszcze kilka dni i dopiero po zakończeniu swojej kapłańskiej służby powrócił do domu.
Aconteció que al cumplirse los días de su ministerio, fue a su casa.
24 Wkrótce jego żona zaszła w ciążę i przez pięć następnych miesięcy żyła w odosobnieniu.
Después de estos días, su esposa Elisabet concibió. Se recluyó cinco meses y decía:
25 —Jakże dobry jest Pan!—cieszyła się. —Zdjął ze mnie hańbę bezdzietności.
Así hizo conmigo [el] Señor en los días cuando me miró para quitarme una afrenta entre [los] hombres.
26 Gdy Elżbieta była w szóstym miesiącu ciąży, Bóg posłał anioła Gabriela do galilejskiego miasteczka Nazaret,
El sexto mes Dios envió al ángel Gabriel a Nazaret de Galilea,
27 do pewnej panny o imieniu Maria, która była narzeczoną Józefa, potomka króla Dawida.
a una virgen comprometida con un hombre cuyo nombre era José, de la casa de David. El nombre de la virgen era María.
28 Gabriel, stanąwszy przed nią, powiedział: —Witaj! Pan jest z tobą i obdarzył cię szczególną łaską!
Cuando entró adonde estaba ella, dijo: ¡Regocíjate, muy favorecida! ¡El Señor está contigo!
29 Oszołomiona Maria zastanawiała się, co miałoby oznaczać takie powitanie.
Ella se turbó mucho por esta palabra y se preguntaba de qué clase sería esta salutación.
30 —Nie bój się, Mario!—rzekł wtedy anioł. —Bóg zechciał ci okazać wyjątkową łaskę!
Pero el ángel le dijo: ¡No temas, María, porque hallaste gracia ante Dios!
31 Wkrótce poczniesz i urodzisz syna, któremu dasz na imię Jezus.
Mira, concebirás y darás a luz un Hijo. Llamarás su Nombre Jesús.
32 Będzie On wielki i nazwą Go Synem Najwyższego. Bóg da Mu tron Jego przodka, króla Dawida.
Éste será grande y será llamado Hijo del Altísimo. [El] Señor Dios le dará el trono de David su antepasado.
Reinará sobre la casa de Jacob por los siglos y su reino no tendrá fin. (aiōn g165)
34 —Ale jak to się stanie?—zapytała Maria. —Jestem jeszcze dziewicą!
Entonces María preguntó al ángel: ¿Cómo será esto? Porque no me he unido a un hombre.
35 —Zstąpi na ciebie Duch Święty i osłoni cię moc Boga. Dlatego dziecko, które urodzisz, będzie świętym Synem Boga.
El ángel le respondió: [El] Espíritu Santo vendrá sobre ti, y [el] poder del Altísimo te hará sombra, por lo cual también el Santo Ser que nacerá será llamado Hijo de Dios.
36 Sześć miesięcy temu twoja krewna Elżbieta, uważana za bezpłodną, również zaszła w ciążę, mimo podeszłego wieku.
Y mira, tu parienta Elisabet también concibió un hijo en su vejez, y éste es [el] sexto mes para la estéril.
37 Dla Boga bowiem wszystko jest możliwe.
Porque para Dios ninguna cosa es imposible.
38 —Chcę służyć mojemu Panu—rzekła Maria—i jestem gotowa na wszystko, co się Jemu podoba. Niech się stanie tak, jak powiedziałeś. Wtedy anioł odszedł.
Entonces María contestó: Aquí está la esclava del Señor. Que se haga conmigo según tu palabra. Y el ángel se retiró.
39 Maria szybko udała się do rodzinnego miasta Zachariasza, położonego w górzystej krainie Judei,
En aquellos días, María fue de prisa a una ciudad en la región montañosa de Judá.
40 aby odwiedzić Elżbietę.
Entró en la casa de Zacarías y saludó a Elisabet.
41 Gdy tylko wypowiedziała słowa pozdrowienia, na dźwięk jej głosu poruszyło się w łonie Elżbiety dziecko, a ona sama została napełniona Duchem Świętym.
Aconteció que cuando Elisabet oyó el saludo de María, la criatura saltó en su vientre, y Elisabet fue llena del Espíritu Santo.
42 Zawołała z radości i powiedziała do Marii: —Jak bardzo Bóg wyróżnił cię spośród wszystkich kobiet i jak szczęśliwe jest twoje dziecko!
Y exclamó a gran voz: ¡Bendita tú entre [las] mujeres, y bendito el fruto de tu vientre!
43 To dla mnie zaszczyt, że odwiedziła mnie matka mojego Pana!
¿Por qué se me [concede] que venga a mí la madre de mi Señor?
44 Gdy tylko usłyszałam twoje pozdrowienie, z radości poruszyło się we mnie dzieciątko!
Porque mira, cuando la voz de tu saludo llegó a mis oídos, la criatura saltó de regocijo en mi vientre.
45 Naprawdę Bóg obdarzył cię wyjątkowym szczęściem, bo uwierzyłaś, że spełnią się Jego słowa. Maria powiedziała wtedy:
¡Inmensamente feliz la que creyó que se cumplirán las cosas que se le dijeron de parte del Señor!
46 —Z całej duszy wielbię Pana,
Entonces María exclamó: Mi alma engrandece al Señor,
47 mojego Boga i Zbawiciela! Obdarzył mnie bowiem wielką radością
Y mi espíritu se regocija en Dios mi Salvador.
48 i dostrzegł swoją pokorną służebnicę! Dlatego od tej pory wszystkie pokolenia będą mnie nazywać szczęśliwą.
Porque miró la humilde condición de su esclava, Pues ciertamente desde ahora Todas las generaciones me llamarán inmensamente feliz.
49 Wszechmocny i Święty dokonał bowiem w moim życiu wspaniałych rzeczy.
Porque me concedió grandes cosas el Poderoso. ¡Santo es su Nombre!
50 On w każdym pokoleniu okazuje miłość tym, którzy są Mu posłuszni.
Su misericordia es de generación a generación Para los que le temen.
51 Jego moc jest niezwyciężona! Rozproszył ludzi dumnych i wyniosłych.
Hizo proeza con su brazo. Esparció a los soberbios en la intención de su corazón.
52 Zrzucił z tronu władców, a wywyższył pokornych.
Derribó de [sus] tronos a los poderosos, Y exaltó a los humildes.
53 Nakarmił głodnych, a bogatych odesłał z pustymi rękami.
A los que tienen hambre colmó de bienes, Y a los ricos envió vacíos.
54 Pomógł swojemu słudze, Izraelowi i nie zapomniał o miłości,
Al recordar [su] misericordia Ayudó a Israel su esclavo,
Como habló a nuestros antepasados, A Abraham y a su descendencia para siempre. (aiōn g165)
56 Maria przebywała u Elżbiety około trzech miesięcy, po czym wróciła do domu.
María permaneció con ella como tres meses, y regresó a su casa.
57 Gdy nadszedł czas, Elżbieta urodziła syna.
Entonces se le cumplió a Elisabet el tiempo del parto y dio a luz un hijo.
58 Wiadomość o łasce, okazanej jej przez Pana, dotarła wkrótce do krewnych i znajomych i wszyscy bardzo się ucieszyli.
Sus vecinos y parientes oyeron que [el] Señor engrandeció su misericordia, y se gozaban con ella.
59 Ósmego dnia po urodzeniu zeszli się na uroczystość obrzezania. Chcieli, aby dziecko otrzymało imię ojca—Zachariasza,
Sucedió que al octavo día fueron a circuncidar al niño, y lo llamaban Zacarías, con el nombre de su padre.
60 ale Elżbieta sprzeciwiła się temu: —Nie! Damy mu na imię Jan—rzekła.
Pero intervino su madre: ¡No, se llamará Juan!
61 —Dlaczego? Przecież w całej twojej rodzinie nie ma ani jednej osoby o takim imieniu!
Y le dijeron: Nadie hay de tu familia que tenga ese nombre.
62 Zwrócili się więc do Zachariasza, ojca dziecka.
Por señas le preguntaban a su padre cómo deseaba llamarlo.
63 On zaś gestem poprosił, aby mu podano tabliczkę, i ku zdziwieniu obecnych napisał: „Niech się nazywa Jan”.
Entonces él pidió una tablilla y escribió: Juan es su nombre. Y todos se asombraron.
64 W tej samej chwili odzyskał mowę i zaczął wielbić Boga.
Al instante fue abierta su boca, y su lengua hablaba y bendecía a Dios.
65 Wszystkich zebranych ogarnął lęk i podziw, a wiadomość o tym zdarzeniu szybko rozeszła się po całej okolicy
Hubo un temor en todos los que vivían alrededor de ellos, y en toda la región montañosa de Judea se comentaban todas estas cosas.
66 i zastanawiano się: —Kim będzie to dziecko? Widać, że Bóg naprawdę nad nim czuwa.
Todos los que [las] oían [las] tenían en su corazón y decían: ¿Quién, pues, será este niño? Porque [la] mano del Señor ciertamente estaba con él.
67 Wielbiąc Boga, Zachariasz został napełniony Duchem Świętym i zaczął prorokować:
Y su padre Zacarías fue lleno del Espíritu Santo y profetizó:
68 —Chwała Panu, Bogu Izraela! Przyszedł bowiem, aby uratować swój lud.
Bendito el Señor Dios de Israel, Quien visitó y redimió a su pueblo.
69 Tak, jak niegdyś obiecał przez swoich świętych proroków, posłał potężnego Zbawiciela z rodu króla Dawida, swojego sługi. (aiōn g165)
Nos levantó un Cuerno de salvación En [la] casa de David su esclavo.
71 On nas wybawi z rąk naszych wrogów i tych, którzy nas nienawidzą.
Salvación de nuestros enemigos Y de [la] mano de todos los que nos aborrecen,
72 Bóg zmiłował się nad naszymi przodkami, pamiętając o swoim świętym przymierzu.
Para tener misericordia con nuestros antepasados Y recordar su santo Pacto.
73 I dotrzymał przysięgi, którą złożył Abrahamowi, naszemu przodkowi,
El juramento que hizo a nuestro antepasado Abraham
74 że uwolni nas od wrogów i pozwoli, abyśmy bez lęku, w świętości i prawości, mogli służyć Mu aż do końca naszych dni.
De librarnos de mano de [los] enemigos, Y concedernos que le sirvamos sin temor
En santidad y justicia delante de Él Todos nuestros días.
76 A ty, synku, zostaniesz prorokiem Najwyższego. Pójdziesz przed Panem i przygotujesz Mu drogę.
¡Y tú, niño, serás llamado profeta del Altísimo! Porque irás delante del Señor Para preparar sus caminos
77 I pokażesz ludziom Boże zbawienie, dokonujące się przez odpuszczenie grzechów,
Y dar conocimiento de salvación Y perdón de pecados a su pueblo,
78 dzięki łasce naszego Boga. Ona to zabłyśnie jak niebiańska światłość,
A causa de [la] entrañable misericordia de nuestro Dios Con la cual la Aurora nos visitará desde [lo] alto,
79 i oświeci pogrążonych w ciemności i mroku śmierci. Ona też wprowadzi nas na drogę pokoju!
A fin de dar luz a los que viven en oscuridad y sombra de muerte, Y guiar nuestros pies hacia [el] camino de paz.
80 Czas upływał, a chłopiec rozwijał się i wzmacniał duchowo. Gdy dorósł, zamieszkał samotnie na pustyni i przebywał tam aż do chwili rozpoczęcia swojej publicznej działalności w Izraelu.
Y el niño crecía y se fortalecía en espíritu, y estuvo en los lugares despoblados hasta [el] día de su manifestación a Israel.
