< Łukasza 12 >
1 Tymczasem wokół Jezusa gromadziły się coraz większe tłumy—były to już tysiące ludzi, którzy z powodu ścisku aż deptali sobie po nogach. On zaś zwrócił się najpierw do uczniów: —Wystrzegajcie się kwasu faryzeuszy, którym jest ich obłuda!
Ngalesosikhathi sekubuthene ixuku lezinkulungwane zabantu, sebenyathelana, uJesu waqala ukukhuluma kubafundi bakhe esithi, “Qaphelani imvubelo yabaFarisi, iyikuzenzisa.
2 Nie ma bowiem niczego ukrytego, co ostatecznie nie wyszłoby na jaw.
Kakukho okufihliweyo okungayi kuvezwa obala, lokufihliweyo okungayikwaziwa.
3 Cokolwiek powiedziano pod osłoną nocy, wyjdzie na jaw z nastaniem dnia, a co powiedziano na ucho, zostanie ogłoszone publicznie.
Lokho okukhulume emnyameni kuzazwakala emini lithe bha, lalokho obukunyenyezela endlebeni ezindlini zangaphakathi kuzamenyezelwa phezu kophahla lwezindlu.
4 Mówię wam jak przyjaciołom: Nie bójcie się tych, którzy uśmiercają ciało, lecz nie mogą zrobić nic więcej!
Ngiyalitshela bangane, lingabesabi labo ababulala umzimba kungabikhona okunye abangakwenza ngemva kwalokho.
5 Powiem wam jednak, przed kim macie czuć trwogę: Lękajcie się Boga, który po śmierci może wtrącić człowieka do piekła! Miejcie dla Niego respekt! (Geenna )
Kodwa ngizalitshengisa lowo okumele limesabe: Mesabeni lowo, othi esebulele umzimba, abe lamandla okuwuphosela esihogweni. Yebo, ngithi mesabeni. (Geenna )
6 Ile kosztuje pięć wróbli? Można je kupić już za kilka drobnych monet. A jednak Bóg nie zapomina o żadnym z nich.
Intaka ezinhlanu kazithengiswa ngendibilitshi ezimbili na? Kodwa kayikho lanye yazo uNkulunkulu ayilibalayo.
7 Przecież On wie nawet, ile macie włosów na głowie! Nie bójcie się więc! Jesteście dla Niego cenniejsi niż całe stado wróbli.
Ngempela, inwele zekhanda lakho zibaliwe. Lingesabi; lina liligugu ukwedlula intaka ezinengi.
8 Mówię wam: Jeśli jakiś człowiek wyzna przed innymi ludźmi, że należy do Mnie, to i Ja, Syn Człowieczy, przyznam się do niego w obecności aniołów Bożych.
Ngiyalitshela, lowo ongivuma phambi kwabantu, iNdodana yoMuntu layo izamvuma phambi kwezingilosi zikaNkulunkulu.
9 Lecz jeśli ktoś wyprze się Mnie wobec ludzi, i Ja się go wyprę przed aniołami Boga.
Kodwa lowo ongiphikayo phambi kwabantu uzaphikwa phambi kwezingilosi zikaNkulunkulu.
10 Jeśli ktoś powiedziałby coś przeciwko Mnie, Synowi Człowieczemu, może otrzymać przebaczenie. Ale jeśli ktoś powiedziałby coś przeciwko Duchowi Świętemu, nie otrzyma przebaczenia.
Njalo wonke umuntu okhuluma okubi ngeNdodana yoMuntu uzathethelelwa kodwa lowo ohlambaza uMoya oNgcwele akayikuthethelelwa.
11 Gdy jako moi uczniowie będziecie oskarżeni przed przełożonymi synagog lub przed innymi władzami, nie martwcie się o to, jak się bronić i co macie powiedzieć.
Nxa limiswa phambi kwamasinagogu, phambi kwababusi labaphathi, lingazihluphi ngokuthi lizazivikela lisithini kumbe ukuthi lizakuthini,
12 Duch Święty pomoże wam wtedy znaleźć właściwe słowa.
ngoba uMoya oNgcwele uzalifundisa ngalesosikhathi lokho elifanele likutsho.”
13 Tymczasem ktoś z tłumu zawołał: —Nauczycielu! Powiedz mojemu bratu, aby podzielił się ze mną majątkiem, który odziedziczył po ojcu!
Omunye emphakathini wathi kuye, “Mfundisi, tshela umfowethu ukuthi angabele ilifa lami.”
14 —Przyjacielu! Kto dał Mi prawo rozstrzygania waszych spraw?—odrzekł Jezus.
UJesu waphendula wathi, “Ndoda, ngibekwe ngubani ukuba ngumahluleli kumbe umlamuli wenu?”
15 —Potem, zwracając się do wszystkich, dodał: —Wystrzegajcie się wszelkiej chciwości, bo prawdziwe życie nie zależy od rzeczy materialnych!
Wasesithi kubo, “Qaphelani! Limukani inhlobo zonke zobuhaga; isiqokoqela sempilo yomuntu kasikho ebunengini benotho yakhe.”
16 Następnie opowiedział im taką przypowieść: —Pewien bogaty człowiek zebrał jednego roku szczególnie obfite plony.
Wasebatshela umzekeliso wathi, “Insimu yenye indoda eyayinothile yaba lenala eyesabekayo.
17 Zastanawiał się więc: „Co tu robić? Nie mam gdzie tego pomieścić”.
Yasinakana yathi, ‘Kambe ngenzeni? Angilandawo yokubeka amabele ami.’
18 W końcu wpadł na pomysł: „Już wiem! Zburzę stare magazyny i zbuduję większe. W nich umieszczę tegoroczne zboże i wszystkie inne zbiory.
Yasisithi, ‘Nanku engizakwenza. Ngizazidiliza iziphala zami ngakhe ezinkulu kulalezi, besengithela khona wonke amabele ami kanye lezinye impahla zami.
19 A gdy to zrobię, usiądę i powiem sobie: ‚No, przyjacielu, zgromadziłeś zapasy na wiele lat. Teraz możesz jeść, pić i używać życia’”.
Ngizazitshela ngithi, “Usulezinto ezinengi ezinhle njalo ezizakwanela iminyaka eminengi. Kholisa impilo, udle, unathe uthokoze.”’
20 Lecz Bóg rzekł do niego: „Głupcze! Umrzesz jeszcze tej nocy. Komu więc to wszystko zostawisz?”.
Kodwa uNkulunkulu wathi kuye, ‘Wena siwula ndini! Ngalobubusuku impilo yakho izathathwa. Pho ngubani ozazuza lokhu obusuzilungisele khona na?’
21 Oto przykład głupiego człowieka, który gromadzi majątek na ziemi, a nie jest bogaty przed Bogiem.
Yikho lokhu okuzakwenzeka kulowo ozibekela inotho kodwa enganothanga kuNkulunkulu.”
22 Potem, zwracając się do uczniów, Jezus rzekł: —Nie martwcie się o swoje życie—o to, co będziecie jeść, ani o ciało—w co się ubierzecie.
UJesu wasesithi kubafundi bakhe: “Ngakho ngilitshela ukuthi lingakhathazeki ngokuphila kwenu, ukuthi lizakudlani kumbe ngomzimba wenu, ukuthi lizagqokani.
23 Życie to nie tylko pokarm i ubranie.
Impilo iyakudlula ukudla, lomzimba uyazedlula izembatho.
24 Spójrzcie na ptaki: Nie sieją ziarna, nie magazynują zapasów, a Bóg żywi je! Przecież wy jesteście ważniejsi od ptaków!
Khumbulani amawabayi, kawahlanyeli, kawavuni, kawalaso isiphala kodwa uNkulunkulu uyawapha ukudla. Manje lina liqakatheke okwedlula izinyoni!
25 Czy ktokolwiek, poprzez zamartwianie się, potrafi przedłużyć swoje życie choćby o jedną chwilę?
Ngubani kini othi ngokukhathazeka angezelele ihola elilodwa empilweni yakhe na?
26 Jeśli więc nie możecie uczynić tak drobnej rzeczy, to jaki jest sens martwić się o większe sprawy?
Njengoba lingeke liyenze linto encinyane kangaka, lizihluphelani na ngokunengi?
27 Uczcie się od polnych kwiatów: Nie pracują i nie troszczą się o swój ubiór. A zapewniam was, że nawet król Salomon, w całym swoim przepychu, nie był tak pięknie ubrany jak one.
Ake libone ukuthi amaluba eganga akhula njani. Kawasebenzi njalo aweluki. Kodwa ngilitshela ukuthi laye uSolomoni ekucwebezeleni kwakhe kazange acece njengawo.
28 Jeśli więc Bóg tak wspaniale ubiera polne kwiaty, które dzisiaj kwitną, a jutro więdną i idą na spalenie, to czy tym bardziej nie zatroszczy się o was, nieufni?!
Nxa uNkulunkulu ececisa kanjalo utshani beganga, obukhona namuhla, kusasa sebuphoselwa emlilweni, kambe uzalicecisa kanganani na, lina bokukholwa okuncinyane!
29 Nie martwcie się więc o to, co będziecie jeść i pić.
Lingazihluphi ezinhliziyweni zenu ngokuthi lizakudlani kumbe lizanathani; lingakhathazeki ngalokho.
30 O te sprawy zabiegają poganie. Wasz Ojciec w niebie dobrze wie, że tego potrzebujecie.
Ngoba umhlaba wabezizwe uxotshana lezinto ezinjalo, ikanti uYihlo uyazi ukuthi liyazidinga.
31 Zabiegajcie więc o Jego królestwo, a wtedy Bóg zatroszczy się o pozostałe rzeczy.
Kodwa funani umbuso wakhe, zonke lezizinto lizaziphiwa lazo.
32 Nie lękajcie się, choć jest was niewielu, bo Ojciec w niebie daje królestwo właśnie wam!
Lingesabi, mhlambi omncane, ngoba uYihlo uthandile ukulipha umbuso.
33 Sprzedajcie to, co posiadacie, i rozdajcie potrzebującym! Wtedy wasze portfele staną się niezniszczalne i wasze bogactwa w niebie będą bezpieczne—nikt się nie włamie, aby je ukraść, i nic ich nie zniszczy.
Thengisani impahla yenu liphe abampofu. Zidingeleni izikhwama ezingagugiyo, inotho ezulwini engayikuphela, lapho okungasondeli khona isela loba impehlane engabhubhisi khona.
34 Gdzie jest wasz skarb, tam będzie wasze serce.
Ngoba lapho okulenotho yakho khona, inhliziyo yakho layo ilapho.”
35 Bądźcie gotowi na mój powrót i czuwajcie—jak słudzy, będący w gotowości, z lampami w rękach
“Gqokani lilindele inkonzo lezibane zenu zihlale zibhebha
36 i oczekujący powrotu swojego pana z uczty weselnej. Gdy przybędzie i zapuka, natychmiast otworzą mu drzwi.
njengamadoda elindele inkosi yawo ukuba ibuye edilini lomthimba ukuze kuthi nxa ifika iqoqoda aphange ayivulele umnyango.
37 A wtedy spotka ich wielki zaszczyt. Zapewniam was: ich pan się przebierze, zaprosi ich do uczty i sam będzie im usługiwał. Bez względu na to, czy przyjdzie o północy, czy nad ranem, wyróżni tych, których zastanie gotowych na jego powrót.
Kuzakuba kuhle kulezozinceku inkosi yazo ezazifica zilindile nxa ifika. Ngilitshela iqiniso ukuthi yona izagqokela ukubaphakela, bona bahlale etafuleni, yona ibaphakele.
Kuzakuba kuhle kulezozinceku inkosi yazo ezazifica zilindile loba ingabe ifika ngomlindo wesibili loba owesithathu ebusuku.
39 Pomyślcie: Gdyby właściciel domu wiedział, kiedy złodziej przyjdzie go okraść, nie dopuściłby do włamania.
Kodwa zwisisani lokhu: Aluba umninindlu ubesazi ukuthi isela lizafika ngasiphi isikhathi ubengasoze ayekele indlu yakhe igqekezwe.
40 Wy również musicie uważać, bo nie wiecie, kiedy ja, Syn Człowieczy, powrócę!
Lani hlalani lilindile ngoba iNdodana yoMuntu izafika ngesikhathi elingayilindelanga ngaso.”
41 —Panie—zapytał Piotr—czy tę opowieść kierujesz tylko do nas, czy do wszystkich?
UPhethro wabuza wathi, “Nkosi, umzekeliso lo uwuqondise kithi kumbe ebantwini bonke na?”
42 —A kim jest ten wierny i mądry sługa—powiedział Jezus—któremu Pan powierzył opiekę nad innymi swoimi sługami, aby dbał o nich w czasie jego nieobecności?
INkosi yaphendula yathi, “Ngubani kambe ongumphathi othembekileyo, ohlakaniphileyo, othi inkosi yakhe imbeke ukukhangela izisebenzi zayo ukuba aziphe isabelo sazo sokudla ngesikhathi esifaneleyo?
43 Nagrodzi go, gdy po powrocie zobaczy dobrze wykonaną pracę.
Kuzakuba kuhle kuleyo nceku inkosi ezayifica isenza njalo ekuphendukeni kwayo.
44 Z pewnością da mu w zarządzanie cały swój majątek.
Ngilitshela iqiniso, izakumbeka ukuthi aphathe yonke impahla yayo.
45 Gdyby jednak ten sługa pomyślał sobie: „Nieprędko wróci właściciel, nie muszę się więc go obawiać” i zaczął znęcać się nad powierzonymi sobie ludźmi, zabawiać się i upijać,
Kodwa cabanga nxa inceku ingazitshela ithi, ‘Inkosi yami isiphuzile ukubuya,’ ibisiqalisa ukutshaya ezinye izisebenzi zesilisa lezesifazane, ibisisidla, inatha idakwe.
46 to jego pan powróci w najmniej oczekiwanej chwili. Surowo się z nim wtedy rozprawi i osądzi go wraz z innymi niewiernymi.
Inkosi yaleyonceku izabuya ngosuku engacatshangelwa khona langesikhathi inceku engasaziyo. Izayiqumaquma iyiphe indawo phakathi kwabangakholwayo.
47 Sługę, który znał wymagania właściciela, a nie wykonał ich, spotka większa kara.
Leyonceku ethi ikwazi okufunwa yinkosi yayo kodwa ingalindi kumbe ingalungisi lokho inkosi yayo ekufunayo izatshaywa okuzwayo.
48 Natomiast tego, który ich nie poznał, a też uczynił coś nagannego, spotka mniejsza kara. Im więcej się komuś powierza, tym więcej się od niego wymaga.
Kodwa lowo ongaziyo njalo owenza izinto eziholela ekubhujisweni uzatshaywa mbijana. Kulowo ophiwe okunengi, kuzafuneka okunengi kuye; lakulowo ogciniswe okunengi, kuzafuneka okunengi kulalokho.”
49 —Przyszedłem—mówił dalej Jezus—wzniecić na ziemi ogień i bardzo bym chciał, aby on już zapłonął.
“Ngilande ukuzalumathisa umlilo emhlabeni, ngize ngifise ukuthi ngabe uvele usungunguma!
50 Mam zostać „ochrzczony” i czekam na ten „chrzest” w wielkiej udręce!
Kodwa ngiseselobhaphathizo okusamele ngilungene, kodwa ngikhathazekile kakhulu kuze kugcwaliseke lokho!
51 Sądzicie, że przyszedłem przynieść na ziemię pokój? Wręcz przeciwnie—niezgodę!
Licabanga ukuthi ngalanda ukuletha ukuthula emhlabeni na? Hatshi, zwanini, ngalanda ukuzehlukanisa.
52 Odtąd nawet wśród najbliższych nastąpią podziały: spośród pięciu osób troje poróżni się z dwojgiem, a dwoje z trojgiem;
Kusukela manje bazakuthi bebahlanu emulini behlukane, abathathu bexabana lababili, lababili bexabana labathathu.
53 ojciec poróżni się z synem, matka z córką, a teściowa z synową.
Bazakwehlukana, uyise axabane lendodana, indodana ixabane loyise, unina lendodakazi, indodakazi ixabane lonina, uninazala axabane lomalukazana, umalukazana loninazala.”
54 Następnie rzekł do tłumu: —Widząc, że od zachodu nadciągają chmury, mówicie: „Będzie deszcz”. I rzeczywiście pada!
Wathi exukwini labantu: “Lithi lingabona iyezi liqhamuka entshonalanga liphange lithi, ‘Izulu lizakuna,’ lakanye line.
55 Gdy wieje wiatr z południa, mówicie: „Będzie upał”. I to też się sprawdza.
Kuthi kungavunguza umoya weningizimu lithi, ‘Kuzatshisa,’ lakanye kube njalo.
56 Obłudnicy! Trafnie prognozujecie pogodę po wyglądzie nieba i ziemi, ale działania Boga widocznego w obecnych czasach nie potraficie rozpoznać!
Bazenzisi! Liyakwazi ukuchaza izibonakaliso zomhlaba lezomkhathi. Kungani pho lingakwazi ukuchaza isikhathi lesi esikuso na?
57 Dlaczego sami nie rozsądzacie, co jest słuszne?
Kungani kanti lingaziboneli lina ngokwenu okuyikho okulungileyo na?
58 Jeśli w drodze do sądu spotkasz się ze swoim oskarżycielem, staraj się załatwić sprawę polubownie. W przeciwnym bowiem razie, sędzia skaże cię i zostaniesz wtrącony do więzienia.
Nxa uhamba lalowo okumangalelayo lisiya kumahluleli, zama ngamandla ukuthi liqedelane lisesendleleni, funa akudonsele kumahluleli, lomahluleli abesekudlulisela enxuseni lona inxusa likuthele entolongweni.
59 Mówię ci, że nie wyjdziesz stamtąd, aż spłacisz cały dług—co do grosza.
Ngiyakutshela, kawusoze uphume uze uhlawule kanye lohlamvana lokucina lwemali.”