Jana 11
1 Pewnego dnia zachorował Łazarz, brat Marii i Marty z Betanii.
NOW a certain man was sick, named Lazarus, of Bethany, the town of Mary and her sister Martha.
2 Maria była tą kobietą, która namaściła olejkiem stopy Pana i wytarła je swoimi włosami.
(It was that Mary which anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.)
3 Siostry wysłały do Jezusa wiadomość: „Panie, Twój bliski przyjaciel zachorował”.
Therefore his sisters sent unto him, saying, Lord, behold, he whom thou lovest is sick.
4 Gdy Jezus to usłyszał, powiedział: —Ta choroba nie zakończy się śmiercią, lecz przyniesie chwałę Bogu i Ja, Syn Człowieczy, również zostanę dzięki niej otoczony chwałą.
When Jesus heard that, he said, This sickness is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God might be glorified thereby.
5 Jezus bardzo kochał całą trójkę: Martę, jej siostrę—Marię oraz Łazarza.
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 Jednak jeszcze dwa dni pozostał tam, gdzie zastała Go ta wiadomość.
When he had heard therefore that he was sick, he abode two days still in the same place where he was.
7 Dopiero wtedy oznajmił uczniom: —Chodźmy jeszcze raz do Judei.
Then after that saith he to his disciples, Let us go into Judæa again.
8 —Nauczycielu! Przecież tamtejsi przywódcy chcieli Cię zabić, a Ty znowu tam idziesz?—zaprotestowali.
His disciples say unto him, Master, the Jews of late sought to stone thee; and goest thou thither again?
9 —Czy dzień nie ma dwunastu godzin?—odpowiedział Jezus. —Kto chodzi w ciągu dnia, nie potknie się, bo jest jasno.
Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? If any man walk in the day, he stumbleth not, because he seeth the light of this world.
10 Kto zaś chodzi nocą, potyka się, bo panuje ciemność.
But if a man walk in the night, he stumbleth, because there is no light in him.
11 Nasz przyjaciel Łazarz zasnął, muszę więc pójść, aby go obudzić.
These things said he: and after that he saith unto them, Our friend Lazarus sleepeth; but I go, that I may awake him out of sleep.
12 —Panie! Jeśli zasnął, to znaczy, że powraca do zdrowia—ucieszyli się uczniowie.
Then said his disciples, Lord, if he sleep, he shall do well.
13 Jezus jednak miał na myśli śmierć Łazarza. Oni natomiast myśleli, że mówi o zwykłym śnie.
Howbeit Jesus spake of his death: but they thought that he had spoken of taking of rest in sleep.
14 Wyjaśnił im więc: —Łazarz umarł.
Then said Jesus unto them plainly, Lazarus is dead.
15 Ale ze względu na was cieszę się, że Mnie tam nie było. Chcę bowiem, abyście uwierzyli. Chodźmy do niego!
And I am glad for your sakes that I was not there, to the intent ye may believe; nevertheless let us go unto him.
16 —Chodźmy więc! Najwyżej umrzemy razem z nim—odezwał się Tomasz, zwany Bliźniakiem.
Then said Thomas, which is called Didymus, unto his fellowdisciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Gdy Jezus dotarł na miejsce, Łazarz już od czterech dni spoczywał w grobie.
Then when Jesus came, he found that he had lain in the grave four days already.
18 A Betania leżała blisko Jerozolimy, w odległości niecałych trzech kilometrów,
Now Bethany was nigh unto Jerusalem, about fifteen furlongs off:
19 dlatego wielu ludzi z Jerozolimy przyszło do Marty i Marii, aby wyrazić im swoje współczucie po stracie brata.
And many of the Jews came to Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.
20 Gdy Marta dowiedziała się, że nadchodzi Jezus, wybiegła Mu na spotkanie. Maria zaś została w domu.
Then Martha, as soon as she heard that Jesus was coming, went and met him: but Mary sat still in the house.
21 Spotkawszy Jezusa, Marta powiedziała: —Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł!
Then said Martha unto Jesus, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
22 Ale jestem przekonana, że nawet teraz Bóg da Ci to, o co Go poprosisz.
But I know, that even now, whatsoever thou wilt ask of God, God will give it thee.
23 —Twój brat zmartwychwstanie—powiedział Jezus.
Jesus saith unto her, Thy brother shall rise again.
24 —Tak, wiem o tym—odrzekła Marta. —Ożyje w dniu ostatecznego zmartwychwstania.
Martha saith unto him, I know that he shall rise again in the resurrection at the last day.
25 —To Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem—oznajmił Jezus. —Kto wierzy Mi, choćby umarł, będzie żyć.
Jesus said unto her, I am the resurrection, and the life: he that believeth in me, though he were dead, yet shall he live:
And whosoever liveth and believeth in me shall never die. Believest thou this? (aiōn g165)
27 —Tak, Panie—odrzekła Marta—wierzę, że jesteś Synem Boga, Mesjaszem, który miał przyjść na świat.
She saith unto him, Yea, Lord: I believe that thou art the Christ, the Son of God, which should come into the world.
28 Po tych słowach odeszła. Zawołała siostrę, Marię, i na osobności powiedziała jej: —Nauczyciel już przyszedł i chce się z tobą zobaczyć.
And when she had so said, she went her way, and called Mary her sister secretly, saying, The Master is come, and calleth for thee.
29 Maria natychmiast wstała i pobiegła do Niego.
As soon as she heard that, she arose quickly, and came unto him.
30 Jezus nie wszedł jeszcze do wsi, ale czekał tam, gdzie Go spotkała Marta.
Now Jesus was not yet come into the town, but was in that place where Martha met him.
31 Przybysze z Jerozolimy, którzy byli z Marią w domu i pocieszali ją, zauważyli, że w pośpiechu wstała i wyszła. Pomyśleli więc, że idzie wypłakać się przy grobie Łazarza, dlatego poszli za nią.
The Jews then which were with her in the house, and comforted her, when they saw Mary, that she rose up hastily and went out, followed her, saying, She goeth unto the grave to weep there.
32 Gdy Maria doszła do Jezusa i zobaczyła Go, upadła Mu do nóg i powiedziała: —Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
Then when Mary was come where Jesus was, and saw him, she fell down at his feet, saying unto him, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
33 Jezus zobaczył, jak Maria płacze, a wraz z nią ci, którzy za nią przyszli. Wtedy głęboko się wzruszył i zasmucił.
When Jesus therefore saw her weeping, and the Jews also weeping which came with her, he groaned in the spirit, and was troubled,
34 —Gdzie go pochowaliście?—zapytał. —Panie, chodź i zobacz—odpowiedzieli.
And said, Where have ye laid him? They said unto him, Lord, come and see.
35 Wtedy Jezus zapłakał.
Jesus wept.
36 —Musiał być mu bardzo bliski!—zauważyli przybysze z Jerozolimy.
Then said the Jews, Behold how he loved him!
37 —Przecież przywrócił wzrok niewidomemu! Nie mógł więc sprawić, żeby Łazarz nie umarł?—mówili z wyrzutem niektórzy.
And some of them said, Could not this man, which opened the eyes of the blind, have caused that even this man should not have died?
38 Poruszony do głębi, Jezus dotarł do grobowca. Była to grota, a jej wejście zamykał głaz.
Jesus therefore again groaning in himself cometh to the grave. It was a cave, and a stone lay upon it.
39 —Odsuńcie głaz!—polecił Jezus. —Panie, ciało już cuchnie! Leży tam już bowiem od czterech dni—zawołała Marta, siostra zmarłego.
Jesus said, Take ye away the stone. Martha, the sister of him that was dead, saith unto him, Lord, by this time he stinketh: for he hath been dead four days.
40 —Przecież powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz Bożą chwałę—odpowiedział Jezus.
Jesus saith unto her, Said I not unto thee, that, if thou wouldest believe, thou shouldest see the glory of God?
41 Odsunięto więc głaz. A Jezus podniósł oczy ku górze i rzekł: —Ojcze, dziękuję Ci, że Mnie wysłuchałeś.
Then they took away the stone from the place where the dead was laid. And Jesus lifted up his eyes, and said, Father, I thank thee that thou hast heard me.
42 Ja wiem, że zawsze Mnie wysłuchujesz, ale mówię to ze względu na tych ludzi, aby uwierzyli, że to Ty Mnie posłałeś.
And I knew that thou hearest me always: but because of the people which stand by I said it, that they may believe that thou hast sent me.
43 Potem zawołał donośnym głosem: —Łazarzu! Wyjdź!
And when he thus had spoken, he cried with a loud voice, Lazarus, come forth.
44 Wtedy zmarły wyszedł z grobu. Jego stopy i ręce były jeszcze powiązane płóciennymi opaskami, a twarz owinięta chustą. —Rozwiążcie go i pozwólcie mu chodzić—rzekł Jezus.
And he that was dead came forth, bound hand and foot with graveclothes: and his face was bound about with a napkin. Jesus saith unto them, Loose him, and let him go.
45 Wówczas wielu ludzi z Jerozolimy, którzy przyszli z Marią i zobaczyli ten cud, uwierzyło Jezusowi.
Then many of the Jews which came to Mary, and had seen the things which Jesus did, believed on him.
46 Niektórzy jednak odeszli stamtąd i powiadomili o wszystkim faryzeuszy.
But some of them went their ways to the Pharisees, and told them what things Jesus had done.
47 Ci zaś, razem z najwyższymi kapłanami, zwołali posiedzenie Wysokiej Rady. —Co robić?—zastanawiali się. —Ten człowiek dokonuje tak wielu cudów.
Then gathered the chief priests and the Pharisees a council, and said, What do we? for this man doeth many miracles.
48 Jeżeli nic z nim nie zrobimy, wszyscy Mu uwierzą! A wtedy nadciągną Rzymianie i odbiorą nam świątynię i władzę nad krajem.
If we let him thus alone, all men will believe on him: and the Romans shall come and take away both our place and nation.
49 W tym momencie głos zabrał niejaki Kajfasz, który tego roku sprawował urząd najwyższego kapłana: —Nic nie rozumiecie!
And one of them, named Caiaphas, being the high priest that same year, said unto them, Ye know nothing at all,
50 Przecież lepiej będzie, jeśli jeden człowiek umrze za naród, niż miałby zginąć cały naród.
Nor consider that it is expedient for us, that one man should die for the people, and that the whole nation perish not.
51 Nie powiedział tego sam od siebie. Jako najwyższy kapłan wypowiedział proroctwo, że Jezus ma umrzeć za cały naród.
And this spake he not of himself: but being high priest that year, he prophesied that Jesus should die for that nation;
52 I nie tylko za naród, lecz również po to, aby zgromadzić razem wszystkie Boże dzieci rozproszone po świecie.
And not for that nation only, but that also he should gather together in one the children of God that were scattered abroad.
53 Tego dnia przywódcy postanowili więc, że zabiją Jezusa.
Then from that day forth they took counsel together for to put him to death.
54 Dlatego przestał On jawnie poruszać się po Judei. Skierował się natomiast wraz z uczniami do Efraim, miasteczka położonego blisko pustyni, i tam się zatrzymał.
Jesus therefore walked no more openly among the Jews; but went thence unto a country near to the wilderness, into a city called Ephraim, and there continued with his disciples.
55 Zbliżało się właśnie święto Paschy. I mnóstwo ludzi z całego kraju napływało do Jerozolimy jeszcze przed świętem, aby dopełnić ceremonii oczyszczenia.
And the Jews’ passover was nigh at hand: and many went out of the country up to Jerusalem before the passover, to purify themselves.
56 Wszyscy wypatrywali także Jezusa i będąc w świątyni pytali siebie nawzajem: —Jak myślicie, czy przyjdzie na uroczystości?
Then sought they for Jesus, and spake among themselves, as they stood in the temple, What think ye, that he will not come to the feast?
57 Najwyżsi kapłani i faryzeusze publicznie ogłosili wtedy, że każdy, kto zobaczy Jezusa, ma ich natychmiast o tym poinformować, aby można Go było aresztować.
Now both the chief priests and the Pharisees had given a commandment, that, if any man knew where he were, he should shew it, that they might take him.
