Dzieje 1
1 Dostojny Teofilu! W pierwszej księdze napisałem ci o tym, co Jezus czynił i czego nauczał
iMbugulu a kali ai nimikilisilye, Theofilo, nizeligitya ihi uYesu nai wandilye kituma nu kumanyisa,
2 aż do dnia, w którym mocą Ducha Świętego przekazał wybranym przez siebie apostołom ostatnie polecenia i został wzięty do nieba.
kupikiila luhiku naiza uNg'wenso ai usingiigwe migulya. Ili ai lituile ze yakila kupumya ilagiilyo kukiila Ng'wau Ng'welu mu itumi nai watula uaholanilye.
3 Im też dał wiele dowodów na to, że żyje, pomimo doznanych cierpień i śmierci. Przez czterdzieści dni ukazywał się im i rozmawiał z nimi o królestwie Bożym.
Ze yakilaa u lwago nu lakwe, uNg'wenso ai wigeelekile kitalao aze mupanga ga nu ukaminkiilyi widu uku kuiila. Ku mahiku makumi anne ai wigeelekile kitalao, nu kitambuila kutula utemi nuang'wa Itunda.
4 Podczas jednego ze wspólnych posiłków polecił im, aby jeszcze nie opuszczali Jerozolimy, ale poczekali na spełnienie się obietnicy danej przez Ojca.
Nai watula ukutankana palung'wi nienso, ai ualagiiye aleke kuhega mu Yerusalemu, kuiti alindiile ku nsoko a wigombya nuang'wa Tata, naiza, ai uligitilye, “Ai migule kupuma kitalane
5 —Już o niej słyszeliście—wyjaśnił. —Mówiłem wam, że Jan Chrzciciel zanurzał w wodzie, lecz wy za kilka dni zostaniecie zanurzeni w Duchu Świętym.
kina uYohana ai wogilye nangalu ku mazi, kuiti mikoja ku Ng'wau Ng'welu mu mahiku aya ni masheenyu.”
6 Innym razem, gdy spotkali się z Jezusem, zapytali Go: —Panie, czy teraz wyzwolisz Izrael i przywrócisz nasze królestwo?
Hangi nai atula atankana palung'wi ai amukoilye, “Mukulu, iti ili lili itungo nuika asukiilya ia Israeli u utemi?”
7 —Nie musicie znać czasu i daty. Mój Ojciec ma władzę nad wszystkim i to On je ustalił—odpowiedział.
uNg'wenso aka atambuila, “Shanga ibahu kitalanyu kulinga itungo ang'wi matungo naiza uTata usigiie ku ukulu nuakwe mukola.”
8 —Wy otrzymacie moc Ducha Świętego, gdy zstąpi na was, i będziecie opowiadać o mnie innym ludziom. Najpierw w Jerozolimie i całej Judei, później w Samarii, a potem wyruszycie aż po krańce ziemi.
Kuiti mukusingiilya ingulu, itungo uNg'wau Ng'welu nuikapembya migulya nilanyu, nu nyenye mikatula mia kuiili ane pihi mu Yerusalemu nu uYahudi wihi ni Samaria kupikiila impelo ihi.”
9 Po tych słowach wzniósł się na oczach uczniów i zniknął w obłoku.
uMukulu uYesu nai wakondya kuligitya aya, aze atuile agozee migulya, uNg'wenso ai unyasuwe migulya, ni ilunde likamukunikila aleke kumihenga ku miho ao.
10 A gdy wpatrywali się za Nim w niebo, nagle stanęli przy nich dwaj ubrani na biało mężczyźni,
Matungo nai agozee ki lunde ku ukendegeeli aze ulongoe, kupumpugiilya, antu a biili ai imekile pakati ao atugae ang'wenda elu.
11 którzy zapytali: —Galilejczycy! Po co tak stoicie i wpatrujecie się w niebo? Ten sam Jezus, zabrany od was do nieba, pewnego dnia powróci w taki sam sposób, w jaki widzieliście Go odchodzącego.
Akaligitya, “Unyenye antu nia ku Galilaya, ku niki mi mikile apa mugozee kilunde?” Uyu uYesu nu ulumile migulya ki lunde ukusuka ku mpyani yiyo yiiyo anga naza mumihengile ulongoe ki lunde.
12 Działo się to na Górze Oliwnej, oddalonej od Jerozolimy o kilometr. Apostołowie wrócili do miasta
Uugwa akasuka ku Yerusalemu kupuma mu lugulu nula mizeituni, naza lukoli pakupi ni Yerusalemu, lugendo nula luhiku nula kusupya.
13 i zebrali się w swoim pokoju na piętrze. Byli tam: Piotr, Jan, Jakub, Andrzej, Filip, Tomasz, Bartłomiej, Mateusz, Jakub—syn Alfeusza, Szymon Gorliwy i Juda—syn Jakuba.
Nai akapika akalongola mu ghorofa naiiza ikiie. Ni enso uPetro, Yohana, Yakobo, Andrea, Filipo, Thomaso, Batholomayo, Mathayo, Yakobo Ng'wana wang'wa Alfayo, Simioni Zelote nu Yuda Ng'wana wang'wa Yakobo.
14 Wszyscy oni, razem z kobietami oraz Marią—matką Jezusa, i Jego braćmi, nieustannie spędzali czas na wspólnej modlitwie.
Ihi ai akaminkanile anga muntu ung'wi, ku ukamatiku ai akoli alongolekile mu malompi. Palung'wi ni enso ai akoli asungu, uMariamu nyinya nuang'wa Yesu, ni a heu akwe.
15 Gdy pewnego razu zebrało się około stu dwudziestu wierzących, Piotr wstał i rzekł:
Mu mahiku nanso uPetro ai wimikile pakati a anya ndugu, anga antu 120, akaligitya,
16 —Przyjaciele! Musiało się wypełnić proroctwo Pisma, które Duch Święty, poprzez króla Dawida, wypowiedział o Judaszu. To on doprowadził do aresztowania Jezusa,
Anya ndugu, ai yatulaa kusinja kina u ukilisigwa utimiligwe, naza ikali uNg'wau Ng'welu ai uligitilye ki Ilangu nilang'wa Daudi kutulika nu Yuda, naiza ai uaganuie awo nai amuambile uYesu.
17 bo był jednym z nas, apostołów, i miał udział w tej służbie.
Ku nsoko nuanso ai watulaa ung'wi itu hangi ai usingiiye ilundo nilakwe nila usukiiligwa mu uwu u uaiilya”
18 On to, za pieniądze splamione krwią, kupił pole. A potem zabił się, spadając głową w dół. Spotkał go straszny koniec: pękł na pół a jego wnętrzności wypłynęły na zewnątrz.
(Itungili u muntu uyu ai uguile i kipango ku iko nai ukisingiiye ku ubi nuakwe ni pang'wanso ai ugwie aze utongeeye itwe, u muili ukatamuka ni mala akwe ihi akatula ng'walye akahunuka.
19 Wieść o tym dotarła do wszystkich mieszkańców Jerozolimy i nazwano to miejsce po hebrajsku Hakeldamach (to znaczy: „Pole Krwi”).
Ihi nai ikiie ku Yerusalemu ai igulye kutula ili, uugwa i kipango nikanso kikitangwa ku ntambu ao, “Akeldama” nianso ingi “mugunda nua sakami.”)
20 Księga Psalmów mówi: „Niech opustoszeje jego dom i niech nikt w nim nie mieszka.” Oraz „Jego służbę niech przejmie ktoś inny”.
Mu mbugulu a malumbiilyo ikilisigwe, 'Lindiila ikianza kakwe kitule ikumuulu hangi ileke kugombigwa muntu ga nung'wi kikie pang'wanso,' nu 'Lekela muntu mu ngiiza wahole ilyoma nilakwe nila utongeeli,'
21 Teraz, jako świadek zmartwychwstania Jezusa, musi dołączyć do nas ktoś, kto tak jak my był z Panem od samego początku
Nilanso ingi ingulu, ku lulo, ung'wi nua itunja naza ukaminkanile nu sese matungo a Mukulu uYesu nai upumile nu kingila mukati itu,
22 —od dnia, w którym Jan Chrzciciel zanurzył Go w wodzie aż do chwili, w której został wzięty do nieba.
kandiilya mu wogogwa wang'wa Yohana ku pikiila u luhiku ulo nai upuilwe migulya, kusinja watule mu kuiili nua ukunukulwa palung'wi nu sese.
23 Wybrali dwóch kandydatów: Józefa (zwanego Barsabą, noszącego też pseudonim „Justus”) i Macieja,
Akaika ntongeela ao agoha abiili, Yusufu nuitangwaa Barnaba, nai iza witangwaa ga ni Yusto nu Mathia.
24 po czym zaczęli się modlić: —Panie, Ty znasz każde serce. Wskaż nam, którego z nich wybrałeś
iEnso ai alompile azeligitya, “Uewe, Mukulu, nu lingile i nkolo nia antu ihi, uu ika ng'walyi nu uli kati a awa ni abiili naiza umuholanilye
25 do tej apostolskiej służby, którą Judasz porzucił, poszedłszy własną drogą.
kuhola i lyoma mu uaiilya nua itumi, niiza uYuda ai witumile u ubii nu kulongola nkika niakwe.”
26 Następnie podali im losy. Oznaczony los został wyciągnięty przez Macieja. Za aprobatą wszystkich dołączył więc do grona jedenastu apostołów.
Akakua kula kunsoko ao, ni kula ikamugwila uMathia naiza ai uaigwe palung'wi ni awo i itumi ikumi na ung'wi.
