Dzieje 2
1 Kilka dni później nadeszło święto Pięćdziesiątnicy. Wszyscy wierzący znowu byli razem w tym samym miejscu.
When the day of Pentecost came, they were all meeting together in one place.
2 Nagle dał się słyszeć z nieba szum jakby potężnego huraganu, który wypełnił cały dom.
Suddenly a noise came from heaven like a roaring wind that filled the whole house where they were staying.
3 Ukazały się im także jakby języki ognia, które się rozdzieliły i osiadły na każdym z nich.
They saw what looked like separate tongue-shaped flames that settled on each of them.
4 Wszyscy zostali wtedy napełnieni Duchem Świętym i zaczęli mówić obcymi im językami, zgodnie z wolą Ducha.
All of them were filled with the Holy Spirit and began to speak in different languages as the Spirit gave them the ability to do so.
5 W tym czasie przebywali w Jerozolimie pobożni Żydzi, pochodzący z wielu różnych krajów świata.
At that time there were devout Jews from every nation on earth living in Jerusalem.
6 Gdy usłyszeli hałas, tłumnie zbiegli się i stanęli oszołomieni. Każdy z nich słyszał bowiem, jak uczniowie mówią w ich własnym języku.
When they heard this noise, a large crowd of them gathered. They were puzzled because everyone heard their own language being spoken.
7 —Jak to możliwe?—dziwili się. —Przecież wszyscy ci ludzie pochodzą z Galilei?
They were totally amazed, saying, “Look, these people who are speaking—aren't they all Galileans?
8 Dlaczego więc słyszymy swój własny język, język kraju, w którym się urodziliśmy?
So how is it that we can all hear them speaking in our own mother tongue?
9 Partowie, Medowie i Elamici, mieszkańcy Mezopotamii, Judei, Kapadocji, Pontu, Azji,
Parthians, Medes and Elamites; people from Mesopotamia, Judaea and Cappadocia, Pontus and Asia,
10 Frygii, Pamfilii, Egiptu, mieszkańcy Libii z okolic Cyreny, przybysze z Rzymu (zarówno Żydzi, jak i poganie nawróceni na judaizm),
Phrygia and Pamphylia; from Egypt and the area of Libya around Cyrene; visitors from Rome, both Jews and converts,
11 Kreteńczycy i Arabowie—wszyscy słyszymy, jak mówią w naszych ojczystych językach o wielkich dziełach Boga!
Cretans and Arabians—we hear them speaking in our own languages about all the great things God has done.”
12 Oszołomieni i zdezorientowani pytali siebie nawzajem: —Co to może znaczyć?
They were all amazed and confused. “What does this mean?” they asked each other.
13 —Upili się niedojrzałym winem—drwili jednak niektórzy.
But others jeered and said, “They've been drinking too much wine!”
14 Wtedy wystąpił Piotr z pozostałymi jedenastoma apostołami i zawołał do zebranych: —Posłuchajcie mnie uważnie mieszkańcy Jerozolimy i wszyscy przybysze!
Then Peter stood up with the eleven disciples and spoke in a loud voice: “Fellow Jews and everyone living here in Jerusalem: pay attention to me and I'll explain all this to you!
15 Ci ludzie nie są pijani, jak niektórzy podejrzewają. Jest przecież dopiero dziewiąta rano!
These men aren't drunk as you presume. It's only nine in the morning!
16 To, co widzicie, zostało przed wiekami zapowiedziane przez proroka Joela:
What's happening is what was predicted by the prophet Joel:
17 „W ostatnich dniach—mówi Bóg —ześlę mojego Ducha na wielu ludzi: wasi synowie i córki będą prorokować, młodzieńcy będą mieć widzenia, a starcy—sny.
God says, ‘In the last days I will pour out my Spirit on everyone. Your sons and daughters will prophesy. Your young men will see visions. Your old men will dream dreams.
18 Ześlę mojego Ducha na wszystkie moje sługi, na mężczyzn i kobiety, i będą prorokować.
I will pour out my Spirit on my servants, both male and female, and they will prophesy.
19 I sprawię, że zobaczycie cudowne znaki, zarówno na niebie, jak i na ziemi. Zobaczycie krew, ogień i kłęby dymu.
I will also give you miraculous signs in the heavens above and on the earth below—blood, fire, and swirling smoke!
20 Na niebie zaś zgaśnie słońce, a księżyc stanie się krwawoczerwony. Wszystko to poprzedzi nadejście wielkiego i wspaniałego Dnia Pana.
The sun will become dark, and the moon will become red like blood before the great and glorious day of the Lord.
21 Lecz każdy, kto wezwie imienia Pana, będzie zbawiony”.
But whoever calls on the name of the Lord will be saved.’
22 Posłuchajcie mnie, Izraelici!—kontynuował Piotr. —Bóg w oczywisty sposób udzielił poparcia Jezusowi z Nazaretu, przez którego uczynił wśród was wielkie cuda i znaki, o czym doskonale wiecie.
People of Israel, listen to this: Jesus of Nazareth was a man confirmed by God to you by the powerful miracles and signs that God performed through him, right here among you—as you well know.
23 Zgodnie ze swoim odwiecznym zamiarem i postanowieniem pozwolił, aby Jezus został wam wydany przez bezbożnych Rzymian. A wy przybiliście Go do krzyża i zamordowaliście!
God, knowing beforehand what would happen, followed his plan and resolved to hand him over to you. By means of the hands of wicked men, you killed him by nailing him to a cross.
24 Bóg jednak wyrwał Go z rąk śmierci i ożywił, gdyż śmierć nie mogła Go pokonać.
But God raised him back to life, freeing him from the burden of death, because death did not have the power to keep him a prisoner.
25 Już król Dawid zapowiedział to, mówiąc: „Zawsze widziałem obok siebie Pana. Jest blisko mnie, abym się nie zachwiał.
David says of him, ‘I saw the Lord always in front of me. I will not be shaken, for he is right beside me.
26 Dlatego z całego serca ucieszyłem się, i moje usta napełniły się radością. Moje ciało będzie bowiem spoczywać z nadzieją!
That's why I'm so happy! That's why my words are full of joy! That's why my body lives in hope!
27 Bo nie pozostawisz mojej duszy wśród umarłych i nie pozwolisz, aby ciało Twojego Świętego uległo rozkładowi. (Hadēs g86)
For you will not abandon me in the grave, nor will you allow your Holy One to experience decay. (Hadēs g86)
28 Pokazałeś mi ścieżkę życia, a Twoja obecność napełnia mnie radością”.
You have revealed to me the ways of life. You will fill me with joy with your presence.’
29 Przyjaciele!—mówił Piotr. —Mogę to wam otwarcie przypomnieć, że król Dawid umarł, miał pogrzeb, a jego grób po dziś dzień się tu znajduje.
My brothers and sisters, let me tell you plainly that our ancestor David died and was buried, and his tomb is here with us to this day.
30 Był jednak prorokiem i pamiętał, że Bóg złożył mu przysięgę, obiecując królewski tron jego potomkowi.
But he was a prophet, and knew that God had promised on oath to place one of his descendants on his throne.
31 Gdy więc zobaczył przyszłe zmartwychwstanie Mesjasza, przepowiedział, że nie pozostanie On w grobie, a Jego ciało nie ulegnie rozkładowi. (Hadēs g86)
David saw what would happen and spoke about the resurrection of Christ—for Christ was not abandoned to the grave nor did he experience decay. (Hadēs g86)
32 My wszyscy jesteśmy świadkami tego, że to właśnie Jezusa Bóg wskrzesił z martwych.
God has raised this Jesus from the dead, and we're all witnesses of that.
33 Wyróżniony przez Boga najwyższą w niebie godnością, wypełnił obietnicę Ojca i posłał Ducha Świętego. To Jego cudowne działanie teraz widzicie i słyszycie.
Now he's been exalted to God's right hand, and has received from the Father the Holy Spirit whom he promised, and has poured out what you're seeing and hearing.
34 I chociaż Dawid nie był w niebie, to jednak powiedział: „Bóg rzekł do mojego Pana: Zasiądź po mojej prawej stronie,
For David didn't ascend into heaven, but he did say: the Lord told my Lord, ‘Sit down here at my right hand
35 dopóki nie rzucę Ci pod nogi Twoich nieprzyjaciół”.
until I have made your enemies a stool to put your feet on.’
36 Niech więc to będzie jasne dla całego Izraela—dodał Piotr—że Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście, Bóg uczynił Panem i Mesjaszem!
Now let everyone in Israel be totally convinced of this: God has made this Jesus, who you killed on a cross, both Lord and Messiah!”
37 Słowa te tak wstrząsnęły słuchaczami, że zapytali Piotra i pozostałych apostołów: —Przyjaciele! Co w takim razie mamy zrobić?
When the people heard this they were conscience-stricken. They asked Peter and the other apostles, “Brothers, what should we do?”
38 —Opamiętać się—odrzekł Piotr—i dać się zanurzyć w wodzie w imię Jezusa Chrystusa, na znak uwolnienia od grzechów. Wtedy otrzymacie dar Ducha Świętego,
“Repent!” Peter told them. “All of you must be baptized in the name of Jesus Christ for the forgiveness of your sins, and you will receive the gift of the Holy Spirit.
39 bo został On obiecany właśnie wam i waszym dzieciom, a nawet poganom—wszystkim, których wezwie Pan, nasz Bóg!
This promise is given to you, to your children, and to all who are far away—everyone the Lord our God calls.”
40 I długo jeszcze Piotr mówił do nich, wzywając: —Ratujcie się przez Bożym sądem, który spadnie na to złe pokolenie.
Peter went on speaking, giving them much more evidence. He warned them, “Save yourselves from this perverted generation.”
41 Ci, którzy dzięki słowom Piotra uwierzyli w Jezusa, zostali ochrzczeni. I tego dnia przyłączyło się do grupy wierzących około trzech tysięcy osób.
Those who accepted what he'd said were baptized, adding about three thousand people to the group of believers that day.
42 Z oddaniem trzymali się oni nauki apostołów, żyli we wspólnocie, dzielili się chlebem i razem modlili się.
They committed themselves to what the apostles had taught them, and to the fellowship of the believers, “breaking bread” and praying together.
43 Mieszkańcy miasta odczuwali lęk, ponieważ apostołowie czynili wiele cudów.
Everyone was in awe, and many miracles and signs were done through the apostles.
44 Natomiast wszyscy wierzący przebywali razem i dzielili się tym, co mieli.
All the believers were together and shared everything they had.
45 Często sprzedawali swoje posiadłości i wspomagali innych wierzących, w zależności od potrzeb.
They sold their property and belongings, sharing the proceeds with everyone as they needed.
46 Byli jednomyślni i codziennie zbierali się w świątyni. W domach zaś dzielili się chlebem i z radością oraz otwartością spożywali wspólnie posiłki.
Day after day they continued to meet together in the Temple, and ate together in their homes. They enjoyed their meals humbly and happily. They praised God, and everyone thought favorably of them.
47 W tym wszystkim oddawali chwałę Bogu i cieszyli się dobrą opinią ze strony innych mieszkańców. Pan zaś sprawiał, że codziennie nowi ludzie przyjmowali zbawienie i przyłączali się do wspólnoty.
Every day the Lord added to their number those who were being saved.
