Dzieje 18
1 Potem Paweł opuścił Ateny i udał się do Koryntu.
And when Paul departed from Athens, he went to Corinth.
2 Tam spotkał Akwilę, Żyda rodem z Pontu, który wraz z żoną Pryscyllą przybył niedawno z Italii. Nakazem cezara Klaudiusza wysiedlano bowiem z Rzymu wszystkich Żydów. Paweł odwiedził Akwilę i Pryscyllę,
And he found there a man, a Jew, whose name was Aquila, who was from the region of Pontus, and had just then arrived from the country of Italy, he and Priscilla his wife, because Claudius Caesar had commanded that all Jews should depart from Rome. And he went to them
3 a ponieważ, podobnie jak oni, zajmował się wyrobem namiotów, zamieszkał u nich i zaczął razem z nimi pracować.
and, because he was of a their trade, he took lodgings with them, and worked with them; for by their trade they were tent-makers.
4 Każdy szabat spędzał w synagodze, gdzie nauczał i przekonywał zarówno Żydów, jak i Greków.
And he spoke in the synagogue every sabbath, and persuaded the Jews and Gentiles.
5 Gdy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii, Paweł poświęcił się głównie nauczaniu i udowadniał Żydom, że Jezus jest Mesjaszem.
And when Silas and Timothy had come from Macedonia, Paul was impeded in discourse, because the Jews stood up against him, and reviled, as he testified to them that Jesus is the Messiah.
6 Ponieważ jednak byli mu przeciwni i lekceważyli Jezusa, strząsnął kurz z płaszcza i powiedział: —Sami jesteście sobie winni. Spełniłem swój obowiązek. Od tej chwili będę nauczał pogan.
And he shook his garments, and said to them: Henceforth I am clean; I betake myself to the Gentiles.
7 Odszedł stamtąd i udał się do domu niejakiego Tycjusza Justusa, człowieka bardzo pobożnego, który mieszkał obok synagogi.
And he went away, and entered into the house of a certain man named Titus, one who feared God, and whose house adjoined the synagogue.
8 Kryspus, przełożony synagogi, uwierzył w Pana wraz z całym domem. Także wielu innych Koryntian uwierzyło i przyjęło chrzest.
And Crispus, the president of the synagogue, believed on our Lord, he and all the members of his house. And many Corinthians gave ear, and believed in God and were baptized.
9 W nocy Paweł miał widzenie, w którym Pan powiedział: —Nie obawiaj się! Nadal przemawiaj i nie poddawaj się!
And the Lord said to Paul in a vision: Fear not, but speak and be not silent:
10 Jestem z tobą i nikt nie zrobi ci krzywdy. Wielu ludzi w tym mieście należy do Mnie.
for I am with thee, and no one is able to harm thee; and I have much people in this city.
11 Paweł pozostał tam więc jeszcze półtora roku, nauczając słowa Bożego.
And he resided in Corinth a year and six months, and taught them the word of God.
12 Gdy zarządcą Achai był Gallio, przywódcy żydowscy zorganizowali wspólną akcję przeciwko Pawłowi i postawili go przed sądem.
And when Gallio was proconsul of Achaia, the Jews assembled together against Paul; and they brought him before the judgment-seat,
13 —Ten człowiek namawia ludzi, aby czcili Boga niezgodnie z Prawem Mojżesza—oskarżali go.
saying: This man persuadeth the people to worship God contrary to the law.
14 Paweł właśnie chciał coś opowiedzieć, gdy Gallio zwrócił się do nich: —Słuchajcie, Żydzi! Gdyby tu chodziło o jakieś przestępstwo, oszustwo czy inne bezprawie, z pewnością dokładnie bym was wysłuchał.
And when Paul requested that he might open his mouth and speak, Gallio said to the Jews: If your accusation, O Jews, related to any wrong done, or any fraud, or base act, I would listen to you suitably.
15 Ale skoro jest to spór o słowa, imiona i o wasze Prawo, radźcie sobie sami. Ja nie będę się tym zajmował!
But if the contests are about words, and about names, and concerning your law, ye must see to it among yourselves, for I am not disposed to be a judge of such matters.
16 I wyprosił ich z sądu.
And he repelled them from his judgment-seat.
17 Wtedy tłum rzucił się na nowego przełożonego synagogi, Sostenesa, i bił go tuż przed budynkiem sądu. Ale Gallio nie zwracał na to najmniejszej uwagi.
And all the Gentiles laid hold of Sosthenes an Elder of the synagogue, and smote him before the judgment-seat. And Gallio disregarded these things.
18 Paweł dość długo pozostał w Koryncie, po czym pożegnał wierzących i wraz z Pryscyllą i Akwilą popłynął do Syrii. W Kenchrach, zgodnie ze złożoną wcześniej obietnicą, ogolił głowę.
And when Paul had been there many days, he bid adieu to the brethren, and departed by sea to go to Syria. And with him went Priscilla and Aquila, when he had shaved his head at Cenchrea, because he had vowed a vow.
19 Stamtąd udali się do Efezu. Zostawił towarzyszy na statku, a sam wszedł do synagogi i nauczał Żydów.
And they came to Ephesus; and Paul entered the synagogue, and discoursed with the Jews.
20 Prosili go, żeby został na dłużej, lecz odmówił.
And they requested him to tarry with them: but he could not be persuaded.
21 —Jeśli Bóg pozwoli, wrócę do was—powiedział, po czym pożegnał się i odpłynął z Efezu.
For he said: I must certainly keep the approaching feast at Jerusalem. But, if it please God, I will come again to you.
22 Następnie odwiedził kościół w Cezarei. Przekazał wierzącym pozdrowienia i udał się do Antiochii.
And Aquila and Priscilla he left at Ephesus, and he himself proceeded by sea and came to Caesarea. And he went up and saluted the members of the church, and went on to Antioch.
23 Tam zatrzymał się na pewien czas. Potem jednak znowu wyruszył w podróż, przemierzając Galację i Frygię, gdzie dodawał otuchy wierzącym.
And when he had been there some days, he departed, and travelled from place to place in the regions of Phrygia and Galatia, establishing all the disciples.
24 Tymczasem do Efezu przybył niejaki Apollos, Żyd z Aleksandrii, który był dobrym mówcą i doskonale znał Pisma.
And a certain man named Apollos, a Jew, a native of Alexandria, who was trained to eloquence, and well taught in the scriptures, came to Ephesus.
25 Sporo już wiedział o „drodze Pana” i z wielkim zapałem przemawiał na temat Jezusa, choć znał tylko chrzest Jana Chrzciciela.
He had been instructed in the ways of the Lord, and was fervent in spirit; and he discoursed and taught fully respecting Jesus, while yet he knew nothing except the baptism of John.
26 Apollos zaczął odważnie nauczać w synagodze w Efezie. Gdy Pryscylla i Akwila usłyszeli go, zabrali go do siebie i dokładnie przedstawili mu „drogę Boga”.
And he began to speak boldly in the synagogue. And when Aquila and Priscilla heard him, they took him to their house, and fully showed him the way of the Lord.
27 A ponieważ chciał odwiedzić Achaję, wierzący napisali mu list polecający, aby go tam przyjęto. Po przybyciu, bardzo pomógł wszystkim, którzy zaufali łasce Pana.
And when he was disposed to go to Achaia, the brethren anticipated him, and wrote to the disciples to receive him. And, by going, through grace, he greatly assisted all them that believed.
28 Z odwagą dyskutował z tamtejszymi Żydami, publicznie wykazując na podstawie Pisma, że Jezus naprawdę jest Mesjaszem.
For he reasoned powerfully against the Jews, before the congregation; and showed from the scriptures, respecting Jesus, that he is the Messiah.
