Matayu 10
1 Yesu kawashemiti wafundwa wakuwi lilongu na wawili, kawapanana uwezu wa kuwalaviya washamshera na kuwaponiziya wantu malweri na kila ulweri.
Basa naa ma, Yesus noꞌe ana mana tungga nara fo rema raꞌabꞌue. Boe ma Ana fee se koasa fo reu use-oi nitu hetar ma tao raꞌahahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ mataꞌ-mataꞌ.
2 Aga ndo matawu gawu wantumintumi lilongu na wawili. Gwa kwanja ndo Simoni yawamshemiti Peteru na mlongu gwakuwi Andereya, Yakobu na mlongu gwakuwi Yohani wana wa Zebedayu,
Ana mana tunggan ka sanahulu ruaꞌ fo Ana denuꞌ ra nara nara, naeni: Ka esan, naran Simon (fo roꞌe na rae, ‘Petrus’) boe ma odꞌin, naran Anderias, ma, Yakobis, no odꞌin, naran Yohanis (ruꞌa se, Sabadeus ana nara)
3 Filipu na Baritulumayu, Tomasi na Matayu yakaweriti mtola kodi, Yakobu mwana gwa Alifayu na Tadeyi,
Boe ma Filipus, no Bartolomeos. Ma Tomas, no Mateos (mana edꞌa bea). Yakobis (Alpius anan), no Tadius.
4 Simoni Mkanani na Yuda Isikariyoti, ndo mweni yakamgalambukiti Yesu.
Simon (mana tungga partei Selot), boe ma Yudas Iskariot (dei fo mana seo hendi Yesus).
5 Yesu kawatumiti awa lilongu na wawili na kawapananiti malagaliru aga, “Namgenda kwa wantu wa isi zimonga, ama namwingira pakati pa lushi lwa Wasamariya.
Basa naa ma, Yesus denu ana mana tungga atahori ka sanahulu ruaꞌ ra, Ana parenda se nae, “Au denu nggi mii sia hita atahori Yahudi nara, huu hetar mia hita atahori nara nda tungga Lamatuaꞌ dalan no matetuꞌ sa. Ara onaꞌ, bibꞌi lombo mana mopoꞌ ra. Huu naa, ama afiꞌ mii sia atahori nda Yahudi ra sa ma atahori Samaria ra.
6 Kumbiti mgendi kwa wantu wa Israeli yawagamiliti gambira kondolu.
7 Mgendi na mbweri, ‘Ufalumi wa kumpindi wapakwegera.’
Mii mifadꞌe hita atahori Israꞌel nara mae, ‘Fai na losa de basa atahori bisa dadꞌi Lamatualain atahorin ena.’
8 Mponiziyi walweli, muwazyukisiyi yawahowiti, muwapungi woseri yawalwala ugumbula na muwawusiyi washamshera. Wawapanana hera, su mwenga mtendi pota kuluwa shibena mgongu.
Mii tao miꞌihahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ ra, mii tao misodꞌa baliꞌ atahori mates ra, tao miꞌihahaiꞌ atahori mamahedꞌi kusta, ma use-oi hendi nitu ra. Lamatuaꞌ pala-banggi fee nggi naen seli ena, te Ana nda noꞌe baliꞌ saa sa boe. Dadꞌi ia naa ama musi mii fo pala-banggi naeꞌ fee neu atahori laen fai, akaꞌ naa afiꞌ moꞌe baliꞌ saa-saa sia se boe.
9 Namtola zahabu, ama mpiya, ama magwala ga shaba mumihaku mwenu,
Ama laoꞌ rou-rou, e. Nda parlu mendi doiꞌ sa,
10 namtola muhaku gwa kuluwira munjira, ama likoti lyamonga, ama vilwatu, ama luhonga. Toziya watendalihengu wafiruwa wapati vyawafira.
lepa-ngges, bua-baꞌu seluaoꞌ, sapatu, do teteas. Huu atahori mana tao ues, nandaa hambu eni hahambun fo nasodꞌa.
11 “Pamwingira pakati pa lushi loseri ama shijiji, msakuli amu muntu yoseri yakafira kuwashemera na mlikali pamuhera nayomberi mpaka pamwuka pahala palii.
Mete ma misiꞌ kota esa, do, kamboꞌ esa, na, ama sangga atahori mana naena rala maloleꞌ mana nau simbo nggi. Fo leo sia naa, losa ama lao hela mamanaꞌ naa.
12 Pamwingira mnumba mtakuli, ‘Ponga iweri na mwenga.’
Mete ma misiꞌ atahori sa umen, na, olaꞌ mae, ‘Sodꞌa-moleꞌ! Lamatuaꞌ fee nggi papala-babꞌanggiꞌ.’
13 Handa wenikaya wa numba ilii wawashemerani, su ponga ya kulamsiya kwa mwenga haikali, kumbiti wafira ndiri kuwashemera, kulamsiya kwenu kwa ponga hakukuwuyirani maweni.
Mete ma atahori sia ume a simbo nggi no maloleꞌ, ama moꞌe fo Lamatuaꞌ fee se papala-babꞌanggiꞌ. Te mete ma ara nda simbo nggi sa, na, Lamatuaꞌ o nda fee se papala-babꞌanggiꞌ sa boe. Te papala-babꞌanggiꞌ baliꞌ neti nggi.
14 Handa numba yoseri ama lushi loseri halulemi kuwashemera mwenga ama kuwapikinira mwenga, su muwuki pahala paliya na mupunti lidiku mumagulu mwenu.
Mete ma atahori nda nau rena nggi sa, na, lao hela ume naa, do, kota naa, basa naa nggafur hendi afu sia ei mara, fo dadꞌi tatandaꞌ oi, ara nda nau rena saa, de, ara lemba-dꞌoi ao nara
15 Nuwagambirani nakaka handa lishaka lya kutozwa, Mlungu hakawawoneri lusungu wantu wa Sodoma na Gomora kuliku wantu wa lushi alu!”
Mete ma losa fai nggero-furiꞌ fo Lamatualain huku-dꞌoki atahori sia raefafoꞌ, na huku-dokiꞌ soaꞌ neu atahori nda mana nau simbo nggi sa, beran lenaꞌ huku-dokiꞌ neu Sodꞌom no Gomora fo deꞌulaka nara manaseliꞌ a. Te misinedꞌa, e! Te dei fo Ana natudꞌa huku-dokiꞌ beran seli soaꞌ neu atahori nda mana nau simbo nggi sa!”
16 “Mpikaniri! Neni nuwalagalira mwenga gambira kondolu kugenda pakati pa wamaminyi. Muweri na luhala gambira njoka na mwawananaga gambira ng'unda.
“Misinedꞌa, e! Te Au denu nggi ia, onaꞌ Au fee bibꞌi lombo nisiꞌ busa fui deꞌulakaꞌ a taladꞌan. Huu naa, ama musi pake dudꞌuꞌat onaꞌ mengge mahineꞌ. Boe ma rala mara musi ndoos onaꞌ mbui lunda nda mana sangga dala deulakaꞌ sa.
17 Mlikali weri, toziya wantu hawawawingani mwenga na hawawajegeni mushizyungu na hawawasyatangi ntomondu munumba za Mlungu.
Te besa-besa, o! Dei fo atahori tao doidꞌoso nggi. Dei fo ara nore nggi misiꞌ mamana nggero dedꞌeat agama. Ma dei fo ara filo nggi sia ume hule-oꞌe nara.
18 Toziya ya neni hamjegwi palongolu pa wakolamlima na wafalumi, mpati kuwagambira Visoweru Viwagira na kuwagambira wantu wa isi zimonga.
Dei fo ara nore nggi mii mitaa sia hofernor no maneꞌ a, huu ama tungga Au. Te ama musi pake kakaꞌeꞌ naa fo mifadꞌe Hara-lii Malole ngga neu se. No taꞌo naa, atahori nda mana rahine Lamatuaꞌ sa o, hambu rena soꞌal Au boe.
19 Su, pawawajegani mwenga pashizyungu, namuwera na lyoga handa hamtakuli shishi ama hamlongi hashi, shipindi pashisoka, hampati sha kuyowera.
Te mete ma atahori nore rendi nggi onaꞌ naa, na, afiꞌ mimitau mae, ‘Dei fo au olaꞌ ae saa?” Do, ‘Dei fo, au utaa ae, saa?’ Sudi boe dudꞌuꞌa taꞌo naa, huu losa fain, dei fo hei Amam sia sorga nafadꞌe saa fo ama musi olaꞌ.
20 Toziya visoweru vyamgenda kuyowera vya mwenga ndiri, kumbiti havizi kulawa kwa Rohu gwa Tati gwenu yakatakula kupitila mwenga.
Leleꞌ naa, saa fo ama olaꞌ naa, nda miaꞌ a hei e sa, te Dula-dalen nafadꞌe nggi saa fo ama olaꞌ a.
21 “Mlongu hakamgalambuki mlongu gwakuwi kalagwi na tati hakamgalambuki mwana gwakuwi na wana hawawatenduwi walera wawu na kuwalaga.
Hei mete neuꞌ ena, te dei fo sia ume sa rala, mete ma hambu atahori ramahere Au, dei fo toronoo nara sangga dalaꞌ fo fee atahori tao risa e. Ma mete ma anaꞌ sa namahere, dei fo aman tao nisa e. Mete ma amaꞌ no inaꞌ sa ramahere, dei fo ana bonggin tao nisa se.
22 Wantu woseri hawawakalalireni mwenga toziya ya litawu lyaneni. Kumbiti ulii yakahepelera mpaka upeleru, ndo hakalopoziwi
Mete te, dei fo basa atahori binci nggi seli, huu ama tungga Au. Te, atahori mana naꞌatataaꞌ nakandoo losa babꞌasan, dei fo Lamatualain fee ne masoi-masodꞌaꞌ.
23 Wantu pawawapunja pakati pa lushi lumu, mtugili lushi lumonga. Nuwagambirani nakaka, hapeni mumalili lihengu lyenu mulushi zoseri za israeli pamberi pa kwiza Mwana gwa Muntu.
Mete ma atahori tao doidꞌoso nggi sia kota esa, na, mela misiꞌ kota laen. Tebꞌe! Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Dei fo ama nda feꞌe lao ndule basa kota Israꞌel sa, te Au baliꞌ uma ena.
24 “Kwahera mfundwa yakawera mkulu kuliku mfunda gwakuwi, ama ntumintumi kuwera mkulu kuliku mtuwa gwakuwi.
Atahori ra biasa fee hadꞌa-hormat neu meser esa, lenaꞌ ana dedꞌenu nara. Ma atahori fee hadꞌa-hormat neu malangga esa, lenaꞌ ana mana tao ues nara.
25 Itosha kwa mfundwa kuwera gambira mfunda gwakuwi na ntumintumi kuwera gambira mtuwa gwakuwi. Payiwera mtuwa gwa kaya wamshema Belizebuli, su wenikaya hawashemwi ata matawu gadoda nentu!”
Mete ma ana dedꞌenuꞌ esa nanori fo mahinen onaꞌ meser na, ana nae naa dai ena. Ma mete ma ana mana tao ues naa nanori fo mahinen onaꞌ malanggan, na, ana o nae naa dai ena boe. Dadꞌi misinedꞌa, e! Mete ma atahori roꞌe tenu umeꞌ a ena rae, ‘Ho ia, Balsebul, naeni nitu ra malanggan!’ Na, tantu ume isi nara o hambu naraꞌ nda maloleꞌ lenaꞌ sa fai.”
26 “Su, namuwatira wantu. Shoseri shashigubikitwi hashigubutulwi, na shashiwera muubada, hashimaniki.
“Dadꞌi ama afiꞌ mimitau atahori mana labꞌan nggi. Te saa fo atahori tao raꞌafuniꞌ, dei fo basa atahori rita boe.
27 Shanuwagambirani mwenga muluwindu, mpaka mushitakuli muulangala, na shilii shampikinira muubada mfiruwa gushibwera pampindi pa shitwiku.
Saa fo Au unori neu mesaꞌ nggi, dei fo ama musi mii mifadꞌe neu basa atahori. Boe ma saa fo Au ufadꞌe neenee, dei fo ama musi mii mifadꞌe ndule basa mamanaꞌ ra.
28 Namuwatira woseri yawalaga nshimba, kumbiti waweza ndiri kuilaga rohu, mbaka nentu mumtiri Mlungu yakaweza kulaga vyoseri nshimba pamuhera na rohu mumotu gwa Jehanamu. (Geenna g1067)
Afiꞌ mimitau atahori, te ara bisa ramateꞌ atahori, te nda bisa tao ralutu atahori ao samana nara sa. Naa de, ama musi mimitau Lamatualain, huu naꞌena koasa fo nggari atahori ao sisin no samanan nisiꞌ tasi ai mana mbila roroo nakandooꞌ a. (Geenna g1067)
29 Wampongu wawili wawawuza kwa ligwala limu, kumbiti ata yumu gwawu hapeni katuluki pasi pota na kufira Tati gwenu.
Dadꞌi tao manggatetee rala mara. Atahori seo mbui randak sia pasar felin mbeiꞌ a. Te nda hambu esa tudꞌa fo mate sa boe, mete ma Amam mana sia sorga nda nau sa.
30 Kumbiti kwa mwenga, ata viri zya mumituwi yenu zoseri ziwalangwa kala.
Hei Amam sia sorga o tao mataꞌ neu nggi losa dala-dala ana dikiꞌ ra. Langga fulu mara dedesi nara o, Ana nahine ena.
31 Su namtira, mwenga mwana mana nentu kuliku wampongu wavua!”
De ama afiꞌ mimitau! Huu Lamatualain nilei nggi mafeliꞌ lenaꞌ basa mbui randak ra.”
32 “Wantu woseri yawanjimira paweru handa waneni, hantendi viraa avi kulongolu kwa Tati ka kumpindi.
Basa ma Yesus olaꞌ fai nae, taꞌo ia, “Atahori mana nambarani nataa sia atahori matan sia raefafoꞌ ia nae eni nahine Au, dei fo Au o utaa sia Ama Ngga matan sia sorga ae, ‘Eni ia, Au atahori ngga.’
33 Kumbiti yoseri yakanema neni palongolu pa wantu, naneni hanumlemi kulongolu kwa Tati gwangu gwa kumpindi.
Te atahori mana nafanii Au sia atahori matan nae, eni nda nahine Au sa, dei fo Au o ufadꞌe Ama ngga sia sorga ae, ‘Au nda uhine atahori ia sa.’”
34 “Namulihola kuwera niza kujega ponga pasipanu. Ndala, niza ndiri kujega ponga, kumbiti upanga.
“Hei afiꞌ duꞌa mae, Au uma endi sodꞌa-moleꞌ sia raefafoꞌ ia. Te Au uma tao atahori esa balabꞌan no esa.
35 Niziti kuwatenda wana wawagalambuki watati wawu, wahinga wawagalambuki wamawu wawu, wanahonga wawagalambuki wamawu nahonga wawu,
Au raefafoꞌ uma ia, tungga saa fo Lamatuaꞌ mana ola-ola nara olaꞌ memaꞌ rae, ‘Dei fo ana touꞌ labꞌan aman, ana inaꞌ labꞌan inan, ma ana feto feus labꞌan ina arin,
36 na wangondu wa muntu ndo wantu wa kaya yaku mweni.
Te ume isiꞌ ra esa musu no esa.’
37 “Walii wawamfira tati gwawu ama mawu gwawu kuliku neni, hapeni waweri wafundwa waneni, walii yawawafira wantemba wawu ama wahinga wawu kuliku neni hapeni waweri wafundwa wangu.
De atahori mana nae tungga Au tebꞌe-tebꞌeꞌ, musi sue Au lenaꞌ basa e; lenaꞌ ina-aman ma lenaꞌ ana nara. Te hokoꞌ na, atahori naa nda nandaa dadꞌi Au atahori ngga sa.
38 Muntu yakatola ndiri lupingika lwakuwi na kunfata neni, hapeni kaweri mfundwa gwangu.
Huu atahori mana nae tungga Au, te nda nau lemba susa-sonaꞌ sa, na nda nandaa dadꞌi Au atahori ngga sa.
39 Woseri yawagabatilira makaliru gawu, hakawahowiziyi, kumbiti woseri yawagahoziya makaliru gawu toziya yaneni, hawagalopoziyi.
Atahori mana sadꞌia mate huu ana tungga Au, dei fo ana hambu nasodꞌa nakandoo no Lamatuaꞌ. Te atahori mana nauꞌ a nasodꞌa soaꞌ neuꞌ a aon, dei fo masodꞌan, mopo hendiꞌ e neuꞌ ena!”
40 “Yoseri yakawashemerani, kashemera neni na yakanshemera neni, kamshemera ulii yakamtumiti.
“Atahori mana simbo nggi no maloleꞌ, eni o simbo Au boe. Ma atahori mana simbo Au, ana o simbo Lamatualain mana denu Auꞌ a.
41 Yakamshemera mbuyi gwa Mlungu toziya ndo mbuyi gwa Mlungu, hakanki lifupu lya mbuyi gwa Mlungu. Na yakamshemera muntu muheri toziya ndo muntu muheri, hakanki lifupu lya muntu muheri.
Atahori mana simbo Lamatualain mana ola-olan, huu ana olaꞌ soꞌal Lamatuaꞌ, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e onaꞌ Ana bala-bꞌae mana ola-olan esa. Boe ma atahori mana simbo atahori rala ndoos esa, huu atahori naa tungga tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatuaꞌ hihii-nanaun, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e onaꞌ Ana bala-bꞌae atahori rala ndoos esa.
42 Nuwagambirani nakaka, yoseri yakamupa yumu gwawu gwa wadidika awa yawanfata neni shikombi sha mashi gazizimira toziya ndo mfundwa gwa neni, nakaka hakapati lifupu lyakuwi.”
Atahori mana simbo ana diki anaꞌ esa huu ana tungga Au, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e. Mae atahori fee akaꞌ oe nggalas esa o, Lamatualain nda liliiꞌ e sa.”
