< Mariku 5 >
1 Yesu pamuhera na wantumintumi wakuwi wasoka kumwambu kulitanda lya Galilaya, muisi ya Gerasi.
Basa naa ma, Yesus no mana tungga nara losa dano Galilea seriꞌ, sia mamanaꞌ esa nara na Gerasa.
2 Yesu pakalawiti mumtumbwi, palaa palii muntu yakawera na washamshera kalawiti mumpanga gagaweriti wankusira wantu.
Sa naa hambu atahori touꞌ esa, nitu ra tao e losa namulu. Ana leo sia rates ra. Hatuꞌ-rerelon ana koo-koo rereoꞌ mbuku-mbukuꞌ sa naa ra no maꞌaholaꞌ. Nameli nakandooꞌ a. Ana tutu tao nabisuꞌ ao na no fatu. Huu maꞌadere na seli, naa de nda hambu atahori bisa paꞌa nala e sa, mae no rante besi. Atahori ra paꞌa rasafafali ei-lima nara no rante besi, te naꞌetuꞌ rante a. Yesus se rae onda mia ofa a boe, atahori muluꞌ naa mete-nita se ma dꞌooꞌ-dꞌooꞌ. Ana kalua mia rates, nela nisiꞌ Yesus, de sendeꞌ lululangga na neu mata Na.
3 Muntu ayu kaweriti kankulikala mumpanga gakaweriti wankusira wantu na kwahera muntu yakaweza kumtawa kayi ata kwa minyololu,
4 toziya mala zivuwa kaweriti kankutawalilwa ngoyi mumawoku na minyololu mumagulu, kumbiti kaweriti pakadumula vyoseri na kuyidumula minyololu yayiweriti mumagulu mwakuwi. Na kwahera muntu yakaweriti na makakala ga kumbata.
5 Mashaka goseri kaweriti kankuyerayera mumpanga na muvigongu, pakabotanga na kulikeshulanga kwa mabuwi.
6 Pakamwoniti Yesu kwa kutali, kamtugiriti na kumsuntamilira
7 na kalila kwa kubota pakalonga, “Yesu, Mwana gwa Mlungu yakawera kumpindi nentu! Gufira shishi kwaneni? Nukuhiga kwa litawu lya Mlungu, naguntabisiya!”
Yesus mete-nita e boe, Ana olaꞌ nae “Woi! Nitu deꞌulakaꞌ! Lao hela atahori ia!” Basa ma, atahori naa randu nahereꞌ nae, “Woi! Ho mae tao saa mbali au! Au bubꞌuluꞌ Ho ia, Yesus, Lamatualain fo mana koasa Ana na. Au oꞌe fo Ho nda tao doidꞌoso neu au sa!”
8 Katakuriti ntambu ayi toziya Yesu kamgambiriti, “Gwenga shamshera, gumlawi muntu ayu!”
9 Shapakanu Yesu kamkosiya, “Litawu lyaku gaa?” Yomberi kamwankula, “Litawu lyangu Lipinga, mana yakuwi tuvuwa!”
Boe ma Yesus natane mbali e oi, “Ho nara ma, seka?” Atahori naa nataa nae, “Au nara ngga Legion, sosoa na hetar, huu hai nitu naeꞌ seli!”
10 Shapakanu kendereya kumuhiga Yesu kuwera nakawawinga washamshera kunja muisi ilii.
Basa ma nitu ra pake atahori naa fo noꞌe Yesus afiꞌ denu sira lao hela nusaꞌ naa.
11 Kuweriti na lipinga likulu lya wamtumbi waweriti wankuliya pakwegera pa lugongu.
Deka mia naa, hambu atahori ranea fafi lalaet esa. Mbei ma fafi rifon rua. Ara sosoꞌa sia mbukuꞌ a suu na.
12 Su washamshera walii wamuhiga Yesu pawalonga, “Gutulagaliri tugendi kwa wamtumbi, na gutuleki twingiri mwawu.”
Nitu ra roꞌe Yesus oi, “Denu hai fo masoꞌ misiꞌ fafi naa ra.
13 Yesu kawalekiziya na washamshera walii wamlawa muntu ulii na wawayingira wamtumbi. Lipinga lyoseri lya wamtumbi elufu mbili watugira kulitanda na walidiba mumashi.
Rena taꞌo naa, Yesus nau. Nitu naa ra, rela lao hela atahori naa risiꞌ fafi ra. Fafi rifon rua naa ra, onda leli mia mbuku suu na, risiꞌ dano rala. De basa se mate, tena sia naa.
14 Wantu yawaweriti wankulolera wamtumbi walii watuga na kuwagambira wantu shisoweru shilii mulushi na mumalambu. Wantu wagenda kulola shilii shashilawiriti.
Rita taꞌo na boe, atahori mana ranea fafi ra, relaꞌ reu rafadꞌe rereoꞌ basa atahori sia kambo-kamboꞌ ra. Atahori naeꞌ rema nau rita saa mana dadꞌiꞌ naa.
15 Pawasokiti kwa Yesu, wamwona muntu ulii yakaweriti na lipinga lya washamshera, kalivagiti pasi, kavala nguwu zyakuwi, viraa mahala gakuwi gamwuyira. Su wantu walii watira.
Ara rema randaa ro Yesus, ma rita atahori nitu taoꞌ a endoꞌ sia naa. Eni dudꞌuꞌa na malole baliꞌ, no pake baliꞌ bua-baꞌus ena. Rita taꞌo naa boe, atahori naa ra basa se ramatau, huu ara rahine mana oi hendi nitu ra mia atahori naa, memaꞌ mana seli.
16 Na walii yawawoniti shitwatira ashi, wawagambira wantu wamonga shitwatira shashimlawiriti muntu ulii yakaweriti na washamshera, pamuhera na shashilawiriti kwa wamtumbi walii.
Atahori mana rita no mata nara dui atahori muluꞌ naa hahai na, ma fafi mana mate tena hendiꞌ ra.
17 Su wantu wanjiti kumluwa Yesu kawuki muisi yawu.
Boe ma atahori kambo-kamboꞌ naa ra rema roꞌe fo Yesus lao hela sira mamana na.
18 Yesu pakaweriti kankukwena mumtumbwi, muntu ulii yakaweriti na washamshera kamluwa wawuki woseri.
Yesus nae hene nisiꞌ ofaꞌ ataꞌ, boe ma atahori nitu taoꞌ a nema, nae “Papa e, fee au tungga boe.
19 Kumbiti Yesu kambelera. Kamgambira, “Gugendi ukaya kwa walongu waku na guwagambiri vitwatira vyoseri Mtuwa vyakakutendiriti, na ntambu yakakuwoniriti lusungu.”
Te Yesus nda nau sa. Ana nafadꞌe nae, “Malole lenaꞌ ho baliꞌ fo mufadꞌe basa bobꞌonggi mara saa fo Lamatualain tao fee ho ena. Muu mufadꞌe mae Lamatualain sue ho.”
20 Su muntu ulii kugenda zyakuwi mumkowa wagushema lushi lilongu pakawagambira wantu shilii Yesu shakamtendiriti. Na wantu woseri wapikiniriti na walikangasha.
Basa ma, atahori naa baliꞌ de neu rereoꞌ nusaꞌ esa no kamboꞌ sanahulu fo sira roꞌe rae ‘Dekapolis’. Eni dui saa fo Yesus tao basa neu e. Basa atahori mana rena dudꞌuit naa, ara titindindii.
21 Yesu pakalokiti kala na kusoka kumwambu mulitanda na pakawera pampeku palitanda, lipinga likulu lya wantu lijojinikiti pakwegera na yomberi.
Basa ma, Yesus se lea laa baliꞌ risiꞌ dano a seriꞌ. Ara onda mia ofaꞌ, atahori naeꞌ rema heo rala E.
22 Shapakanu kiza yumu gwa walongoziya wa Numba ya Mlungu, litawu lyakuwi Yairu. Pakamwoniti Yesu, kamsuntamilira pa magulu gakuwi,
Sa naa atahori sa, nara na Yairus. Eni malangga ume hule-oꞌe sia nusaꞌ naa. Ana nita Yesus, ma sendeꞌ lululangga na neu mata na,
23 kamuhiga pakalonga, “Muhinga gwangu kalwala tashitashi. Shondi, shondi, gwizi gumtuliri liwoku lyaku su kaweri mkomu na kalikali.”
de noꞌe nae, “Papa! Au ana feto ngga feꞌe too sanahulu rua, mera nae a mate. Papa tulun nema fo muꞌuhahaiꞌ e dei.”
24 Su Yesu kagenda pamuhera na yomberi. Wantu wavuwa wamfatiti na kumbabanika babanika.
Boe ma Yesus tungga Yairus, de nisiꞌ ume na. Ara lao boe ma, atahori naeꞌ tungga Eni losa rakaseseti dii-onaꞌ.
25 Panu paweriti na mdala yumu kawera na ulweri wa kusuma mwazi kwa mivinja lilongu na mbili.
Sia atahori naa ra taladꞌan na, inaꞌ esa hambu fulan na nda nateꞌe malole sa losa too sanahulu rua.
26 Mdala ulii katabikiti nentu kwa kuwagendera waganga wavuwa na kamaliriti kila shintu shakaweriti nashi, yomberi kapona ndiri, kumbiti kendereyiti kulwala.
Ana fee basa doi na no hata-heto na fo bae neu dokter ra. Te nda hambu esa naꞌahahaiꞌ nala e sa. Hedꞌi na foe nakandooꞌ a.
27 Yomberi pakapikaniriti visoweru kuusu Yesu, kiza kumbeli kulibabanika mulipinga lya wantu, kayishinkula nguwu ya Yesu,
Inaꞌ naa rena dudꞌuit naeꞌ soꞌal Yesus. De ana sususi sia atahori naeꞌ taladꞌan naa, fo nae deka-deka Yesus dea na. Ana dꞌua nae, “Sadꞌi au kois badꞌu na, au hai!” Ana kois badꞌu na boe, nggengger ma, hedꞌi na naloeꞌ ena. Ana medꞌa, eni hai tebꞌe ena.
28 toziya kaligambiriti mweni, “Panuishinkula hera nguwu ya Yesu, hamponi.”
29 Pakayishinkuriti nguwu ya Yesu, palaa palii kusuma mwazi kwoya na yomberi kalipikanira munshimba mwakuwi kuwera ulweli wakuwi upona.
30 Pala palii Yesu kavimana kuwera likakala limwukiti. Su kaligalambukira lipinga lya wantu na kukosiya, “Gaa yakashinkuriti nguwu yangu?”
Nandaa no leleꞌ naa, Yesus medꞌa koasa kalua mia E. Ana heoꞌ deaꞌ de seꞌu atahori naa ra. Ana natane nae, “Seka kois Au badꞌu ngga?”
31 Wafundwa wakuwi wamwankula, “Guwona wantu ntambu yawakubabanika babanika, gwenga gukosiya, ‘Gaa yakakushinkuliti?’”
Mana tungga nara rataa rae, “Papa seꞌu neuꞌ ena. Atahori naeꞌ rakaseseti basa ia naa. Papa feꞌe mutane mae, ‘Seka kois badꞌu ma?’”
32 Kumbiti Yesu kaloliti wega zoseri su kamwoni muntu yakamshinkuliti.
Te Yesus mete rereoꞌ, fo nae sangga tiro, seka kois Eni.
33 Na mdala ulii kashimana shintu shashimlawiriti, su kamgendera pakalendema kwa lyoga. Kasuntamilira pa magulu pa Yesu, shapakanu kamgambira unakaka woseri.
Rena Yesus natane taꞌo naa boe, inaꞌ naa namatau seli. Ana sendeꞌ lululangga na neu mata na, de nataa nae, “Papa! Au mana kois Papa badꞌu na.”
34 Yesu kamgambira, “Mwana gwangu, njimiru yaku yikuponiziya. Gugendi kwa ponga na guweri mkomu.”
Ana nataa e oi, “Huu mama namahere tebꞌe-tebꞌeꞌ Au, naa de mama hai ena. Ia naa, mama baliꞌ no nemehoꞌot ena.”
35 Yesu pakaweriti kankali kankutakula ntambu ayi, wiza wantu kulawa ukaya kwa Yairu, ulii mkulu gwa Numba ya Mlungu, wamgambira Yairu, “Muhinga gwaku kahowa kala. Iwera ashi gwankwendereya kumgaziya Mfunda?”
Ana feꞌe ola-olaꞌ taꞌo naa, atahori sa nema mia Yairus ume na, de nafadꞌe nae, “Kasian! Anaꞌ a mate ena. De onaꞌ neꞌe-bebꞌenggeꞌ Papa Meser fali. Afiꞌ neu fali.”
36 Kumbiti Yesu pakapikaniriti shawatakuliti, kalishera ndiri, kamgambira ulii mlongoziya gwa Numba ya Mlungu, “Nagutira, gujimiri hera.”
Te Yesus nda fadꞌuli atahori naa oꞌola na sa. Nafadꞌe Yairus nae, “Ho onaꞌ mumutau! Mumuhere neu a Lamatuaꞌ.”
37 Yesu kafira ndiri muntu yoseri kamfati kumbiti Peteru na Yakobu na Yohani na Yakobu mlongu gwakuwi.
Boe ma Yesus lao hela mana tungga laen nara. Ana no Petrus, Yakobis no odꞌi na Yohanis, de ara lao rakandoo.
38 Pawafikiti ukaya kwa Yairu, Yesu kawona wankushowangana na kawapikanira wantu wankulira na kudaya.
Losa Yairus ume na, ara rita atahori naeꞌ selu-sole ma rena se nggae ei-ei.
39 Su Yesu kingira mnumba kawagambira, “Ashashi mwankushowangana na kulila? Mwana hakenihowi, kagonja hera!”
Yesus masoꞌ rala neu, de natane mbali se nae, “Saa de hei nggae taꞌo ia? Anaꞌ ia nda mate sa. Ana sungguꞌ a.”
40 Kumbiti womberi wamseka. Su kawalaviya woseri kunja, kawatola tati na mawu gwa mwana ulii pamuhera na wantumintumi wakuwi watatu yakaweriti nawu na wingira mpaka pakaweriti mwana ulii.
Ara rena E, ma basa se mali. Te Ana denu basa se dea reu. Ana noꞌe anaꞌ na papa na no mama na, no mana tungga nara atahori telu, de ara risiꞌ ana a kama na.
41 Yesu kamkola liwoku mwana ulii, kamgambira, “Talita kumu!” Mana yakuwi, “Muhinga, nukugambira gwimuki!”
Yesus toꞌu anaꞌ lima na, ma olaꞌ dedꞌea Aram nae, “Talitakum”! Sosoa na nae, “Anaꞌ fetoꞌ! Fela leon!”
42 Pala palii muhinga ulii kimuka na kanja kugenda genda. Muhinga ayu kaweriti na mivinja lilongu na miwili. Pagalawiriti aga, wantu walikangashiti nentu.
Nggengger ma, ana fetoꞌ naa fela, de laoꞌ. Yesus denu mama na nae, “Fee ne naa leon!” Basa atahori mana rita mana dꞌadꞌiꞌ naa, ara titindindii. Te Yesus ira se nae, “Afiꞌ mifadꞌe see-see mae Au tao usodꞌa baliꞌ e!”
43 Kumbiti Yesu kawalagalira nentu nawamgambira muntu yoseri shitwatira ashi shashilawiriti. Shapakanu kawagambira, “Mumpanani muhinga ayu shiboga kalii.”