Luka 22
1 Msambu gwa mabumunda gachechema ndiri, yagushemwa Pasaka guweri sambira gusoka.
逾越節的無酵節近了。
2 Watambika wakulu na wafunda wa Malagaliru waweriti wankusakula njira ya kumlaga Yesu kwa bada, toziya wawatiriti wantu.
司祭長及經師設法要怎麼消除耶穌，因為他們害怕百姓。
3 Shetani kamwingiriti Yuda, yawamshema Isikariyoti, yumu gwa wantumini walii lilongu na wawili.
那時，撒旦進了那名叫依斯加略的猶達斯的心中，他本是十二人中之一。
4 Su Yuda kagenditi na kuyowera na Watambika wakulu na walolera wa numba nkulu ya Mlungu ntambu ya kumgalambuka Yesu kwawomberi.
他去同司祭長及聖殿警官商議，怎麼把耶穌交給他們。
5 Womberi weniti manemu na wayoweriti na yomberi wamlipi mpiya.
他們不勝欣喜，就約定給他銀錢；
6 Yuda kajimiliti, na kaweriti kankusakula lupenyu luherepa lwa kumlaviya Yesu kwawomberi pota na lipinga lya wantu kuvimana.
他應允了，遂尋找機會，當群眾不在的時候，把耶穌交給他們。
7 Lishaka lisokiti lya msambu gwa mabumunda gachechema ndiri, wakondolu wa shiboga sha Pasaka pawawadumuliti.
無酵節日到了，這一天，應宰殺逾越節羔羊。
8 Yesu kawatumiti Peteru na Yohani, kawagambira, “Mgendi mwakatunyawili shiboga sha Pasaka tupati kuliya.”
耶穌打發伯多祿和若望說：「你們去為我們預備要吃的逾越節晚餐吧!
9 Womberi wamkosiyiti, “Gufira twakanyawi koshi?”
他問他們說：「你願意我們在那裏預備﹖」
10 Yesu kawankula, “Pamgenda mulushi, hamliwoni na mpalu yakalitwika shiwiga sha mashi. Mmufati mpaka mnumba pakayingira,
祂回答說：「注意! 你們進城，必一個拿水罐的人與你們相遇，你們就跟著他，到他所進的那一家，
11 mumgambiri mweni kana numba, ‘mfunda kankukosiya, shakoshi shumbakati mweni handiyi Pasaka pamuhera na wafundwa wangu?’
對那家的主人說：「師傅問你：我同我的們徒吃逾越節晚餐的客房在哪裡﹖
12 Yomberi hakawalanguziyi numbakati nkulu mugorofa wayiherepeziya, munyawi amu.”
那人必指給你們一間鋪設好了的寬大樓廳；你們就在那裡準備。
13 Wagenditi na woniti kila shintu sawa ntambu Yesu yakawagambiriti, wanyawa shiboga sha Pasaka.
他們去了，所遇見的，正如耶穌對他們所說的一樣；他們便預備了逾越節晚餐。
14 Shipindi pashisokiti, Yesu kalikaliti kuliya shiboga pamuhera na wantumintumi wakuwi.
到了時候，耶穌就入席，宗徒也同祂一起。
15 Kawagambira, “Nfira nentu kuliya Pasaka ayi pamuhera na mwenga pamberi pa kundabisiya!
耶穌對他們說：「我渴望而又渴望，在我受難以前，同你們吃這一次逾越節晚餐。
16 Nukugambirani ayi ndo Pasaka ya upeleru kuliya na mwenga mpaka palii payiwera kala mu Ufalumi wa Mlungu.”
我告訴你們：非等到它在天主的國內成全了，我決不再吃它。」
17 Shakapanu Yesu katola shikombi, kalonga mayagashii Mlungu, kalonga, “Muwanki shikombi ashi na mlandiri woseri.
耶穌接過杯來，祝謝了說：「你們把這杯拿去，彼此分著喝吧!
18 Nukugambirani, kwanjira vinu hanandi kayi ndiri divayi ayi mpaka Ufalumi wa Mlungu pawiza.”
我告訴你們：從今以後，非等到天主的國來臨了，我決不再喝這葡萄汁了。」
19 Shakapanu katoliti libumunda, kalonga mayagashii Mlungu, kalimega na kawapanana womberi pakalonga, “Ayi ndo nshimba ya neni yailaviwa kwajili ya mwenga. Mtendi hangu kwa kunhola neni.”
耶穌拿起餅來，祝謝了，擘開，遞給他們說：「這是我的身體，為你們而捨棄的。你們應行此禮，為念我。」
20 Viraa avi, kawapanana shikombi sha divayi pawaliyiti kala shiboga, pakalonga, “Lutekeru alu ndo lipatanu lya syayi lyalilaviyitwi kwa mwazi gwangu wagwitika toziya ya mwenga
晚餐以後，耶穌同樣拿起杯來，說：「這杯是用我為你們流出的血而立的新約。
21 “Mloli! Ulii yakang'alambuka ka palaa kankuliya pamuhera naneni.
但是，看，負賣我者的手同我一起在桌子上。
22 Mwana gwa Muntu hakahowi ntambu yakafiriti Mlungu, kumbiti shodi kwa muntu yakamgalambuka!”
人子固然要依照所預定的離去，但那負賣人子的人是禍的。」
23 Palaa wanjiti kulikosiya weni, su gaa pakati petu hakatendi shitwatila ashi.
他們便彼此相問，他們中那一個要做這事。
24 Kulawiriti likakatala pakati pa wantumintumi walii gaa ndo hakawezi kuwera mkulu pakati pawu.
在他們中又起了爭論：他們中數著誰最大﹖
25 Yesu kawagambira, “Wafalumi wa maisi yawawera ndiri Wayawudi yawakolamlima wantu wawu kwa makakala, nawomberi pawawashema ‘Waganja wa wantu.’
耶穌給他們說：「外邦人有君王宰治他們，那有權管治他們的，稱為恩主；
26 Kumbiti nayiwera hangu pakati penu, kumbiti ulii yakaweriti mkulu pakati penu ndo kalazima kaweri mdidiki gwa woseri, na yakawera mlongoziya ndo kaweri ndundami.
但你們卻不要這樣：你們中最大的，要成為最小的；為領袖的，要成為服事人的。
27 Gaa yakaweriti mkulu, ulii yakalikala pasi kuliya shiboga, ama ulii yakatumika? Imanikana ulii yakalikala pameza kuliya shiboga! Kumbiti neni ndo nandundami pakati penu.
是誰大呢﹖是坐席的還是服事人的﹖不是坐席的嗎﹖可是我在你們中間卻像是服事人的。
28 “Mwenga mlikala pamuwera na neni shipindi shoseri sha kujerwa kwangu,
在我的困難中，與我常常相偕的，就是你們。
29 gambira Tati gwangu ntambu yakanupiti ukolamlima, su naneni hanuwapanani ntambu ira ayi.
所以我將王權給你們預備下，正如我父給我預備下了一樣；
30 Hamlii na kulanda pameza pangu mu Utuwa wangu na hamulikali muvibanta vya ufalumi kugatoza makabila lilongu na mawili ga Israeli.
為使你們在我的國裏，一同在我筳席上吃喝，並坐在寶座上，審判以色列十二支派。
31 “Simoni, Simoni! Gupikaniri! Shetani kapatiti ruusa ya kuwajera mwenga mawoseri, kuvilaviya viherepa kulawa muvidoda, gambira mkulima pakapeta nganu kulawa mumakapi.
西滿，西滿，看，撒旦求得了許可，要篩他們樣篩麥子一樣。
32 Kumbiti neni nankuluwira kwa Mlungu, Simoni njimiru yaku nayidodomera. Nagwenga pagumbuyira, guwatangi wayagu.”
但是我己為你們祈求了，為叫你信德不致喪失，待你回頭以後，要堅固你弟兄。」
33 Peteru kamwankula, “Mtuwa, neni ng'enda kala pamuhera na gwenga mushibetubetu, na ata kuhowa pamuhera na gwenga.”
伯多祿向祂說：「主，我己經預備同你一起下獄，同去受死。」
34 Yesu kamuwankula, “Nukugambira gwenga Peteru, pamberi njogolu hakeniwiki leru hagunemi mala ndatu.”
耶穌說：「伯多祿，我告訴你：今天雞未叫以前，你要二次說不認識我。」
35 Shakapanu Yesu kawakosiyiti wantumintumi wakuwi, “Shipindi shanuwatumiti pota na mpiya, na muhaku ama vilwatu, mpungukiwitwi shintu shoseri?” Wamwankula, “Ndala.”
然後又給他們說：「我以前派遺你們的時候，沒有帶錢囊、口袋及鞋，你們缺少了什麼沒有﹖」他們說：「什麼也沒有缺。」
36 Yesu kawagambira, “kumbiti vinu, ulii yakawera na muhaku gwa mpiya kagutoli, yakahera na upanga, kawuzi nguwu yakuwi na kahemeri upanga umu.”
耶穌向他們說：「可是如今，有錢囊的，應當帶著；有口袋的也一樣；沒有劍的，應當賣去自己的外衣，去賣一把。
37 “Toziya nukugambirani, Malembu Mananagala galembwa, ‘Wamtuliti shipinga shimuwera pamuhera na wavidoda,’ ndo mpaka gatimii kwa neni, toziya shawalemba kuusu neni shankwiza kuwera nakaka.”
我告訴你們：「經上所載：『祂被列於叛逆之中』的這句話，必要應驗在我身上，因為那有關我的事，快要終結。」
38 Wantumintumi walonga, “Guloli Mtuwa! Panu kwana mapanga mawili!” Yesu kalonga, “Ayi itosha!”
他們說：「主，看，這裏有兩把劍。」耶穌給他們說：「夠了! 」
39 Yesu kalawa mulushi na kugenda, ntambu yaiweriti ntambu yakuwi, kagenda mpaka kulugongu lwa mizeyituni, wafundwa wakuwi wamfata.
耶穌出來，照常往橄欖上去，門徒也跟著去了。
40 Pakasokiti kuliya kawagambiriti, “Mluwi Mlungu namwingira mukujerwa.”
到了那地方，耶穌便給他們說：「你們應該祈禱，免得陷於誘感。」
41 Shakapanu kawaleka kagenda utali wa muntu kuweza kuguma libuwi, kasuntama na kumluwa Mlungu.
遂離開他們，約有投石那麼遠，屈膝祈禱，
42 Kalonga, “Tati pagufira, guyiwusiyi nkata ayi ya ndabiku kwa neni. Ata hangu, mafiliru gaku gafiliziwi, pota ganeni ndiri, ira gutendi ntambu yagufira gumweni.”
說：「父啊! 你如果願意，請給我免去這杯吧! 但不要隨我的意願，惟照你的意願成就吧! 」
43 Palaa wamahoka wa Mlungu kulawa kumpindi wamlawira, su wamtanga.
有一位天使，從天上顯現給祂，加強祂的力量。
44 Pakaweriti mu kutama nentu, kamluwiti Mlungu na livuki limlawiti gambira matoni ga mwazi, gaturukiti pasi.
祂在極度恐慌中，祈禱越發懇切；祂的汗如同血珠滴在地上。
45 Pakaluwiti kala, kawawuyiriti wafundwa wakuwi, kawawoniti wagonja mpota, womberi waweriti na hinginiku.
祂從祈禱中起來，來到們徒那裏，看見他們都因憂悶睡著了，
46 Kawagambira, “Iwera ashi mgonja? Mwimuki na mluwi, namwingira mukujerwa.”
就給他們說：「你們怎麼睡覺呢﹖起來祈禱吧! 免得陷於誘感。」
47 Yesu pakaweriti kankali kankuyowera, lipinga lya wantu liza palilongoziwa na Yuda, yumu gwa walii wafundwa lilongu na wawili. Yuda kamgenderiti Yesu na kumnonera.
耶穌還說話的時候，來了一群人，那十二人之一，洺叫猶達斯的，走在他們前面；他走近了耶穌，要口親祂。
48 Yesu kamgambira, “Yuda! Hashi gwankumgalambuka Mwana gwa Muntu kwa kumnona?”
耶穌給他說：「猶達斯，你用口親來負賣人子嗎﹖
49 Wantumini yawaweriti pamuhera na Yesu pawagawoniti galii gagalawira, womberi wakosiya, “Mtuwa tutumii mapanga getu?”
耶穌左右的人一見要發生的事，就說：「主，我們可以用劍砍嗎﹖」
50 Na yumu gwawu kamkomiti upanga ntumintumi gwa Mtambika Mkulu na kamdumula likutu lyakuwi lya kumliwu.
他們中有一個人用劍砍了大司祭的僕人，把他的右耳削了下來。
51 Palaa, Yesu kalonga, “Ayi itosha!” Kalishinkula likutu lya muntu ayu, kamuponiziya.
耶穌說道：「至此為止。」就摸了摸那人的耳朵，治好了他。
52 Shakapanu Yesu kawagambira watambika wakulu, na wakulu wawalolera wa Numba nkulu ya Mlungu na wazewi wawiziti kumubata, “Hashi, mwiza na mapanga na vindonga kumbata gambira neni na mpoka?
耶穌對那些來到祂跟前的司祭長，和聖殿警官並長老說：「你們拿著刀劍棍棒出來，好像對付強盜嗎﹖
53 Kila lishaka panweriti pamuhera na mwenga Mnumba nkulu ya Mlungu mumbata ndiri. Kumbiti ashi ndo shipindi shenu asa, ndo shipindi sha ukolamlima wa luwindu.”
我天天同你們在聖殿裏的時候，，你們沒有下手拿我；但現在是你們的時候，是黑暗的權勢! 」
54 Wamubatiti Yesu na kugenda nayu ukaya kwa Mtambika Mkulu, na Peteru kaweriti kankumfata kwa kutali.
他們既拿住耶穌，就帶著解到大司祭的住它。伯多祿遠遠地跟著。
55 Motu waguwashiti pakati pa uwa, na Peteru kaweriti pamuhera na woseri weni waweriti walikala pamuhera pawayoterata motu.
他們在庭院中間生了火，一起環坐，伯多祿也坐在他們中間。
56 Ntumintumi yumu mdala pakamwoniti Peteru kalivaga pakwegera na motu, kamjodoleriti masu na kalonga, “Muntu ayu kaweriti vira pamuhera na Yesu!”
有一個使女看見他面對火光坐著，便定睛注視他說：「這個人也是同他一起的。」
57 Kumbiti Peteru kaberiti pakalonga, “Ndala gwenga, neni nummana ndiri!”
伯多祿否認說：「女人，我不認識他。」
58 Shakapanu hera, muntu yumonga kamwona Peteru na kalonga, “Gwenga gwa yumu gwawu!” Kumbiti Peteru kawankula, “Mtuwa gwenga, neni ndiri!”
過了不久，另一個人看見他說：「你也是他們中的。」伯多祿說：「你這個人，我不是! 」
59 Na lisaa limu pamberi, muntu yumonga kamsisitiza pakatakula, “Nakaka ayu kaweriti pamuhera na Yesu, toziya ayu ndo Mgalilaya vira!”
約隔一個時辰，又有一個人肯定說：「這個人，確是同他一起的，因為他是加利肋亞人。」
60 Peteru kamwankula, “Mtuwa gwenga, nuvimana ndiri ntambu yagutakula!” Palaa palii, pakaweriti kankali kankuyowera, njogolu kawika.
伯多祿說：「你這個人! 我不慬你說的。」他還說話的時候，雞便叫了。
61 Mtuwa kagalambuka na kumlola Peteru, na Peteru kalihola galii Mtuwa gakamgambiriti, “Leru pamberi njogolu keniwika hagunemi mala ntatu.”
主轉過身來，看了看伯多祿，伯多祿就想起主對他說的話來：「今天雞叫以前，你要三次不認我。」
62 Peteru kawukiti kugenda kunja, na kalila nentu.
伯多祿一到外面，就慺慘地哭起來了。
63 Wantu walii waweriti wankumlolera Yesu, wamkomiti na kumhigira.
那些繫押耶穌的人，戲弄祂、打祂；
64 Wamtawiti shitambala kusheni, na wankumkosiya, “Gutungi! Gani yakakukomiti?”
又蒙起祂來，問祂說：「你猜一猜：是誰打你﹖」
65 Wamlavilira visoweru vivuwa vya kumwigilanga.
他們還說了許多別的侮辱祂的話。
66 Lishaka lyalifatiti Yesu wamjegiti mushizyungu. Pashizyungu kuweriti na wazewi na watambika wakulu na wafunda wa malagaliru, womberi waliwoniti pamuhera na Yesu wamjegiti kulongolu kwawu.
天一亮，民間長老及司祭長並經師集合起來，把耶穌帶到他們的公議會裏，說：「
67 Nawomberi wamgambira, “Gutugambiri! Hashi, gwenga gwa Kristu?” Su Yesu kawagambira, “Ata panuwagambira, hapeni mnjimiri,
如果你是默西亞，就告訴我們吧! 」耶穌回答他們說：「即便我告訴你們，他們也不會相信。
68 handa panuwakosiya hapeni mnankuli.
如果我問，他們也決不回答。
69 Kwanjira vinu, Mwana gwa Muntu hakalivagi uwega wa kumliwu wa Mlungu kana makakala goseri.”
從今以後，人子要坐在大能者天主的右邊。」
70 Woseri walonga, “Ndo kulonga gwenga gwa Mwana gwa Mlungu?” Nayomberi kawankula, “Mwenga mtakula handa ndo Neni.”
眾人於是說：「那麼，你就是天主子了﹖」耶穌對他們說：「你們說了，我就是。」
71 Nawomberi walonga, “Tufira ndiri kayi ukapitawu umonga? Twaweni tupikanira shilii shakatakuliti.”
他們說：「我們何必還需要證據呢﹖我們親自從他的口中聽見了。」
