Yohani 5

1 Shakapanu, Yesu kagenditi Yerusalemu kumsambu gwa Wayawudi.

پس از مدتی، عیسی به اورشلیم بازگشت تا در مراسم یکی از اعیاد یهود شرکت کند.

2 Kulaa Yerusalemu, pakwegera na mlyangu gwawagushemiti Mlyangu gwa kondolu, kweniti na litanda lyawalishemiti kwa Shiebraniya Betizata, liweriti na seemu midamu muhanu.

داخل شهر، نزدیک دروازه‌ای به نام دروازهٔ گوسفند، استخری بود که به زبان عبری آن را بیت‌حِسدا می‌گفتند، و پنج سکوی سر پوشیده در اطرافش بود.

3 Lipinga likulu lya walweli walivagiti seemu azi, wanalwisi na wavibyeketu na walewelekiti. Su waweriti wankuhepera mashi gatimbuki,

در آنجا دسته‌دسته بیماران کور و لنگ و افلیج بر روی زمین دراز کشیده بودند و منتظر بودند آب استخر تکان بخورد.

4 toziya lihoka lya Mlungu kulawa kwa Mtuwa kila mala pakiza na kugatimbula mashi. Mlweri gwa kwanja kwingira mumashi pagatimbuka kaponiziwa.

زیرا هر چند وقت یکبار، فرشته‌ای از آسمان می‌آمد و آب استخر را تکان می‌داد و اولین کسی که داخل استخر می‌شد، شفا می‌یافت.

5 Paliya paweriti na muntu yumu yakalwaliti kwa shipindi sha mivinja milongu mitatu na nane.

یکی از بیمارانی که در آنجا بود، مردی بود که سی و هشت سال تمام زمینگیر بود.

6 Yesu pakamwoniti muntu uliya kagonja paliya na kavimaniti kuwera kalwariti kwa shipindi shivuwa, su kamkosiyiti, “Hashi, gufira guponi?”

وقتی عیسی او را دید و پی برد که بیماری‌اش طول کشیده است، پرسید: «می‌خواهی شفا بیابی؟»

7 Muntu yakalwala kankula, “Mtuwa, kwahera muntu panu gwankuntula mumashi shipindi mashi pagatimbuka. Panjeriti kwingira kumbiti kila mala, muntu yumonga kanongulera.”

بیمار جواب داد: «سَروَرَم، دیگر رمقی در بدنم نمانده است. کسی را نیز ندارم که وقتی آب تکان می‌خورَد، مرا در استخر بیندازد. تا می‌آیم به خود حرکتی بدهم، می‌بینم که قبل از من، دیگری داخل آب شده است.»

8 Yesu kamgambira, “Gugoloki, gutoli mkeka gwaku gugendigendi.”

عیسی به او فرمود: «برخیز، بسترت را جمع کن و راه برو!»

9 Palaa paliya muntu uliya kapona. Kagutoliti mkeka gwakuwi na kanja kugendagenda. Shitwatila ashi shitendikiti Mulishaka lya kwoyera.

همان لحظه بیمار شفا یافت و بستر خود را جمع کرد و به راه افتاد. ولی آن روز که عیسی این معجزه را انجام داد، شَبّات بود.

10 Wakulu wa Wayawudi pawawoniti muntu ulii yakaponiziwitwi, womberi wamgambira, “Leru ndo lishaka lya kwoyera! Kwahera ulekeziwu kwa gwenga kupapa mkeka gwaku.”

پس سران قوم یهود اعتراض‌کنان به مردی که شفا یافته بود گفتند: «چه می‌کنی؟ مگر نمی‌دانی امروز شَبّات است و نباید کاری انجام دهی؟ پس چرا رختخوابت را جمع می‌کنی؟»

11 Kumbiti Yomberi kawagambira, “Muntu yakamponiziyiti kang'ambiriti ntoli mukeka, ng'ending'endi.”

جواب داد: «آن کسی که مرا شفا داد، به من گفت چنین کنم.»

12 Nawomberi wamkosiyiti, “Ndo gaa yakakugambiriti gutoli mukeka gwaku na gugendigendi?”

پرسیدند: «چه کسی به تو چنین دستوری داده است؟»

13 Kumbiti yomberi kamumana ndiri muntu yakamuponiziiti, mana Yesu kaweriti kalihanganiya mulipinga lya wantu.

آن مرد جوابی نداشت بدهد چون عیسی در میان جمعیت ناپدید شده بود.

14 Shapakanu Yesu kaliwoniti na muntu yakamponiziyiti Mnumba nkulu ya Mlungu, su kamgambira, “Gupikani vinu gwamkomu, guleki kutenda vidoda ama vitwatira vidoda virawili kwaku.”

ولی بعد، عیسی در معبد او را یافت و فرمود: «ببین، تو دیگر شفا پیدا کرده‌ای، حالا اگر می‌خواهی وضعت بدتر از اول نشود، دیگر گناه نکن.»

15 Shakapanu muntu uliya kagenda, kawagambira wakolamlima wa Shiyawudi kuwera Yesu ndo yakamuponiziiti.

او نزد سران قوم رفت و گفت: «کسی که مرا شفا داد، عیسی است.»

16 Su Wayawudi wanjiti kumgaziya Yesu, toziya yomberi katenditi shitwatila ashi sha kuponiziya mulishaka lya Kwoyera.

پس، ایشان به آزار و اذیت عیسی پرداختند و او را متهم به قانون‌شکنی کردند چون روز شَبّات این معجزه را انجام داده بود.

17 Yesu kawagambira womberi, “Tati gwangu kankutenda lihengu mashaka goseri, naneni viraa ntenda lihengu.”

ولی عیسی جواب داد: «پدر من خدا همیشه کارهای نیک انجام می‌دهد، و من نیز از او پیروی می‌کنم.»

18 Visoweru avi viwatenda wakulu wa Shiyawudi wendereyi kusakula ntambu ya kumlaga Yesu, toziya kalitenda ndiri weri lilagaliru lya lishaka lya Kwoyera na katakuliti kuwera Mlungu ndo Tati gwakuwi na viraa vilii pakalitenda kuwera gambira Mlungu.

با شنیدن این پاسخ، سران قوم یهود بیش از پیش در صدد کشتن او برآمدند، چون نه تنها قانون مذهبی را می‌شکست، بلکه خدا را نیز پدر خود می‌خواند و به این ترتیب خود را با خدا برابر می‌ساخت.

19 Yesu kawagambiriti womberi, “Nukugambirani nakaka, Mwana kaweza ndiri kutenda shoseri gweka yakuwi, katenda shilii shakawoniti Tati gwakuwi pakatenda. Vilii vyakatendaga Tati, viraa vilii ndo vyakatenda Mwana.

عیسی ادامه داد: «براستی به شما می‌گویم که پسر نمی‌تواند به میل خود کاری انجام دهد، بلکه فقط کارهایی را به‌عمل می‌آورد که می‌بیند پدرش انجام می‌دهد. زیرا هر کاری که پدر انجام می‌دهد، پسر نیز انجام می‌دهد.

20 Toziya Tati kamfira Mwana na kamlangalira yomberi vyoseri vyakatenditi mweni, viraa vilii hakamlanguzii vitwatira vikulu kuliku avi, mwenga hamlikangashi.

زیرا پدر، پسر را دوست دارد و هر چه می‌کند، به پسر می‌گوید. او معجزه‌های بزرگتر از شفای این مرد نیز انجام خواهد داد تا شما تعجب کنید.

21 Handa virii Tati pakawazyukisiyiti wahowiti na kuwapanani ukomu, ntambu iraayi Mwana kawapanani ukomu yawafira walii.

زیرا همان‌گونه که پدر مردگان را زنده می‌کند و به ایشان حیات می‌بخشد، پسر نیز به هر که بخواهد، حیات می‌بخشد.

22 Tati hapeni katozi muntu yoseri, kumbiti lihengu lyoseri lya kutoza kamupa Mwana,

پدر بر کسی داوری نمی‌کند، بلکه داوری گناهان تمام مردم را به پسر واگذار کرده،

23 su wantu woseri wamgohilili Mwana ntambu yawamgohelera Tati. Yakamgohelira ndiri Mwana, kamgohalila ndiri Tati. Tati ndo mweni yakamtumiti Mwana.

تا همه به او احترام بگذارند همان‌طور که به خدا احترام می‌گذارند. اگر به پسر احترام نگذارید، در واقع به پدری که او را فرستاده احترام نمی‌گذارید.

24 “Nakugambirani nakaka, woseri yawapikanira visoweru vyangu na kumjimira ulii yakantumiti, hakaweri na ukomu wa mashaka goseri. Hapeni katozwi, ira kapita kala kulawa mukuhowa na kwingira muukomu. (aiōnios g166)

«حقیقت را به شما می‌گویم: هر که به کلام من گوش دهد و به خدا که مرا فرستاده است ایمان بیاورد، زندگی جاوید دارد و هرگز به خاطر گناهانش بازخواست نخواهد شد، بلکه از همان لحظه از مرگ نجات پیدا کرده، به زندگی جاوید پیوسته است. (aiōnios g166)

25 Nukugambirani nakaka, shipindi shankwiza, kayi shisoka kala, ndo sheni wahowiti hawapikiniri liziwu lya Mwana gwa Mlungu na woseri yawapikanira hawalikali.

مطمئن باشید زمانی فرا خواهد رسید و در واقع الان فرا رسیده است که صدای پسر خدا به گوش مردگان خواهد رسید و هر که به آن گوش دهد، زنده خواهد شد.

26 Gambira Tati ntambu yakawera shanzu sha ukomu, hera hangu viraa ntambu yakamtenda Mwana gwakuwi kuwera shanzu sha ukomu.

پدر در خود حیات دارد و آن را به پسر نیز عطا کرده است تا در خود حیات داشته باشد.

27 Na kamupiti Mwana uwezu wa kutoza, toziya yomberi ndo Mwana gwa Muntu.

و به او اختیار داده است تا مردم را داوری کند، زیرا پسر انسان است.

28 Namulikangasha shitwatila ashi, shipindi shankwiza wawahowiti woseri hawapikiniri liziwu lyakuwi

از این سخن من تعجب نکنید، زیرا زمانی فرا می‌رسد که جمیع آنان که در قبر هستند، صدای او را خواهند شنید،

29 nawomberi hawalawi mumapumba mwawu, woseri walii yawatenditi viherepa hawazyuki na kulikala, na woseri yawatenditi vidoda, hawazyuki na kutozwa.”

و از قبر بیرون خواهند آمد، تا کسانی که نیکی کرده‌اند، به زندگی جاوید برسند و کسانی که بدی کرده‌اند، محکوم گردند.

30 “Neni weza ndiri kutenda shoseri kwa uwezu waneni. Neni ntenda hera ntambu ya Mlungu pakang'ambira, su kutoza kwaneni ndo teratera, toziya njeriti ndiri kutenda shirii shanfira, kumbiti ntenda shirii shakafira ulii yakantumiti.

من به تنهایی نمی‌توانم کاری انجام دهم. من بر مبنای آنچه خدا می‌گوید داوری می‌کنم. از این رو، داوری من عادلانه است، زیرا در پی انجام ارادۀ کسی هستم که مرا فرستاد، نه ارادۀ خودم.

31 “Handa panulitakulila namweni, upitawu wa neni hapeni ujimilwi kuwera wa nakaka.

«وقتی دربارهٔ خودم چیزی می‌گویم، شما باور نمی‌کنید.

32 Kumbiti kwana yumonga ndo mweni katakulaga upitawu kuusu neni, naneni nuvimana kuwera vyoseri vyakatakula kuusu neni ndo vyanakaka.

اما شخص دیگری هست که به نفع من شهادت می‌دهد، و به شما اطمینان می‌دهم که هرآنچه او دربارۀ من می‌گوید، راست است.

33 Mwenga mtumiti ujumbi kwa Yohani, nayomberi kawutakuliti nakaka.

شما افرادی را برای تحقیق نزد یحیی فرستادید، و شهادت او دربارۀ من راست بود.

34 Neni nuwutumbira ndiri upitawu wa wantu, kumbiti ntakula vitwatira avi mpati kulopoziwa.

از این گذشته، شاهد اصلی من انسان نیست بلکه خداست. گفتم که یحیی شاهد است، تا شما به من ایمان آورید و نجات بیابید.

35 Yohani kaweriti gambira lumuliku lwaluweriti lwakuyaka na kulangala na mwenga musekereriti kulangala kwa shipindi shididiki hera.

یحیی مانند چراغی بود که نور می‌بخشید و شما حاضر بودید برای مدتی در نورش شاد باشید.

36 “Neni nanawu upitawu kuusu namweni ndo weni mkulu mnu kuliku ulii wa Yohani. Shantenda ndo sheni shakung'ambira kuwera Tati ndo yakantumiti.

ولی من شاهدی بزرگتر از سخنان یحیی دارم، و آن معجزاتی است که انجام می‌دهم. پدرم به من گفته است این معجزه‌ها را به‌عمل بیاورم، و همین معجزه‌هاست که ثابت می‌کند خدا مرا فرستاده است.

37 Tati ndo yakantumiti, viraa kananguziya. Mwenga hapeni mpikaniri liziwu lyakuwi ama mwoni sheni shakuwi,

خدا خود گواه من است، خدایی که هرگز او را ندیده‌اید و صدایش را نشنیده‌اید.

38 na visoweru vyakuwi hapeni vikali mumyoyu mwenu, toziya mumjimira ndiri ulii yakamtumiti.

علّتش نیز این است که شما به سخنان خدا گوش نمی‌دهید، چون نمی‌خواهید به من که با پیام خدا نزد شما فرستاده شده‌ام، ایمان بیاورید.

39 “Mwenga mgalola weri Malembu Mananagala, toziya mulihola kuwera mngati mwakuwi hampati ukomu wa mashaka goseri, kumbiti Malembu galaa galiya gantakula! (aiōnios g166)

«شما کتب مقدّس را به دقّت بررسی می‌کنید، چون عقیده دارید که به شما زندگی جاوید می‌دهد. در صورتی که همان کتاب به من اشاره می‌کند و مرا به شما معرفی می‌نماید. (aiōnios g166)

40 Pamuhera na hangu, mwenga mlema kwiza kwaneni mpati ukomu.

با این حال شما نمی‌خواهید نزد من بیایید تا زندگی جاوید را به دست آورید.

41 “Ndolera ndiri ukwisa kulawa kwa wantu.

«نظر و تأیید شما برای من هیچ ارزشی ندارد،

42 Kumbiti nuwamana mwenga, nuvimana kuwera ufiru wa Mlungu kwahera mumyoyu mwenu.

زیرا شما را خوب می‌شناسم که در دلتان نسبت به خدا محبت ندارید.

43 Neni niza kwa uwezu wa Tati gwangu, su munshemera ndiri, Kumbiti mwenga muwashemeraga wantu pawiza muuwezu wawu.

من از جانب خدا آمده‌ام و شما مرا رد می‌کنید؛ ولی حاضرید کسانی را قبول کنید که از طرف خدا فرستاده نشده‌اند بلکه نمایندهٔ خود شما و از جنس خودتان می‌باشند!

44 Mfira kuwanka uzyumi kwa wantu, kumbiti mfira ndiri kujera kutenda vitwatira kwa ulii yakawera Mlungu gweka yakuwi, hashi mweza kunjimira neni?

تعجبی ندارد که نمی‌توانید به من ایمان بیاورید، چون خواستار دریافت احترام از یکدیگر هستید، و به حرمتی که از جانب خدای یگانه می‌آید، اعتنایی ندارید.

45 “Namlihola handa neni hanuwasitaki mwenga kwa Tati gwangu. Musa ndo mweni, mwenga mumtumbiriti mweni ndo hakawasitaki.

«با این حال، فکر نکنید کسی که در حضور پدر، شما را متهم خواهد ساخت، من هستم. کسی هست که شما را متهم می‌سازد، همان موسی که به او امید بسته‌اید.

46 Handa nakaka mwenga memjimiri Musa, viraa memnjimiri naneni, toziya Musa kalembiti kuusu neni.

شما حتی به موسی ایمان ندارید، چون اگر داشتید، به من نیز ایمان می‌آوردید، برای اینکه موسی در کتاب تورات درباره من نوشته است.

47 Kumbiti mugajimiri ndiri galii gakalembiti Musa, hamuwezi hashi kuvijimira visoweru vyangu?”

و چون نوشته‌های او را قبول ندارید، به من نیز ایمان نمی‌آورید.»