< Yohani 3 >
1 Kuweriti na mkulu gwa Shiyawudi yawamshema Nikodemu, kaweriti gwa shipinga sha Mafalisayu.
Unter den Pharisäern war ein Mann, mit Namen Nikodemus, ein Mitglied des jüdischen Hohen Rates.
2 Lishaka limu kamgendera Yesu pashiru na kamgambira, “Mfunda, tuvimana handa gwenga gwa mfunda yagutumitwi na Mlungu. Kwahera muntu yakaweziti kutenda mauzauza gagutenda mpaka Mlungu kapamuhera na yomberi.”
Der kam bei Nacht zu Jesus und sprach zu ihm: "Meister, wir wissen, daß du ein von Gott gesandter Lehrer bist. Denn niemand kann die Wunderzeichen tun, die du vollbringst, wenn Gott nicht mit ihm ist."
3 Yesu kamwankula, “Nakugambira nakaka, Kwahera muntu yakaweza kuwona Ufalumi wa Mlungu, pakayiwuka kayi ndiri.”
Jesus antwortete ihm: "Wahrlich, wahrlich, ich sage dir: Wer nicht von oben her geboren wird, der kann Gottes Königreich nicht sehen."
4 Nikodemu kamkosiya, “Muntu mkulu kaweza hashi kwiwuka kayi? Hashi, kaweza kwingira mumtima mwa mawu gwakuwi na kwiwuka mala ya pili?”
Nikodemus sprach zu ihm: "Wie kann jemand in seinem hohen Alter geboren werden? Kann er denn zum zweitenmal in seiner Mutter Schoß gehen und dann geboren werden?"
5 Yesu kamwankula, “Nakaka nukugambira, muntu yoseri pakiwuka ndiri kwa mashi na Rohu Mnanagala, hapeni kingiri Muufalumi wa Mlungu.
Jesus erwiderte: "Wahrlich, wahrlich, ich sage dir: Wer nicht aus Wasser und Geist geboren wird, der kann in Gottes Königreich nicht eingehen.
6 Muntu kiwuka shinshimba kwa tati na mawu, kumbiti yakiwuka shirohu kwa Rohu Mnanagala.
Das aus dem Fleisch Geborene ist Fleisch, das aus dem Geist Geborene ist Geist.
7 Nagulikangasha toziya nukugambira mpaka gwiwuki kayi.
Sei nicht erstaunt darüber, daß ich dir gesagt habe: ihr müßt von oben her geboren werden.
8 Liyega ligendaga palifira kugenda, gulipikanira kuvuma kwakuwi, kumbiti guvimana ndiri kwalilawiti ama kwaligenda. Ntambu iraayi, iwera hangu kwa muntu yakiwuka kwa Rohu.”
Der Wind weht, wo er will; du hörst zwar sein Brausen; aber du weißt nicht, woher er kommt und wohin er geht. Ebenso verhält sich's auch mit jedem, der aus dem Geist geboren ist."
9 Nikodemu kamkosiya, “Hashi, shitwatila ashi, shiwezikani?”
Nikodemus entgegnete ihm: "Wie ist dies alles möglich?"
10 Yesu kamwankula, “Hashi, gwenga guwera mfunda gwa Israeli na guvimana ndiri vitwatira avi?
Jesus antwortete ihm: "Du bist ein so bekannter Lehrer Israels und weißt das nicht?
11 Nukugambira nakaka, tutakula galii tugamaniti na tuwera wakapitawu wa galii tugawoniti, su mwenga mjimira ndiri ujumbi wetu.
Wahrlich, wahrlich, ich sage dir: Wir reden, was wir wissen, und bezeugen, was wir gesehen haben; trotzdem nehmt ihr unser Zeugnis nicht an.
12 Mjimira ndiri paniwagambireni vitwatira vya isi ayi, hashi hamjimiri panuwagambireni vitwatira vya kumpindi?
Glaubt ihr nicht einmal, wenn ich von den irdischen Dingen zu euch geredet habe, wie werdet ihr da glauben, wenn ich erst von den himmlischen Dingen zu euch rede?
13 Kwahera muntu yakapatiti kugenda kumpindi kwa Mlungu, ira Mwana gwa Muntu ndo mweni yakalawiti kumpindi kwa Mlungu.”
Niemand aber ist im Himmel heimisch als allein der Menschensohn, der aus dem Himmel herabgekommen ist.
14 Gambira Musa ntambu yakamtuliti njoka gwa shaba palusiki kushiwala kulii, ntambu iraayi Mwana gwa Muntu hakanyasulwi kumpindi,
Und wie einst Mose in der Wüste die Schlange erhöht hat, ebenso muß auch der Menschensohn erhöht werden,
15 su kila yakamjimira kawera na ukomu wa mashaka goseri. (aiōnios )
damit jeder, der an ihn glaubt, das ewige Leben habe." (aiōnios )
16 Mana Mlungu kawafiriti nentu wantu wa pasipanu, su kamlaviyiti Mwana gwakuwi gwa gweka, su kila yakamjimira hapeni kahowi, kumbiti kaweri na ukomu wa mashaka goseri. (aiōnios )
Denn so sehr hat Gott die Welt geliebt, daß er seinen eingeborenen Sohn gegeben hat, damit jeder, der an ihn glaubt, nicht verlorengehe, sondern das ewige Leben habe. (aiōnios )
17 Mlungu kamjegiti ndiri Mwana gwakuwi pasipanu kupatoza, kumbiti kapalopoziyi.
Denn Gott hat seinen Sohn nicht in die Welt gesandt, um die Welt zu richten, sondern damit die Welt durch ihn errettet werde.
18 Woseri yawamjimira Mwana hapeni katozwi, kumbiti woseri yawamjimira ndiri watozwa kala, toziya wamjimira ndiri Mwana gwa gweka gwa Mlungu.
Wer an ihn glaubt, der wird nicht gerichtet; wer aber nicht glaubt, der ist schon gerichtet, weil er nicht gläubig ist an den Namen des eingeborenen Sohnes Gottes.
19 Na toza yeni ndo ayi, gulangala gwiza pasipanu, kumbiti wantu wafiriti ntiti kuliku gulangala, toziya vitendu vyawu vidoda.
Darin aber vollzieht sich das Gericht, daß das Licht in die Welt gekommen ist und die Menschen trotzdem die Finsternis dem Licht vorgezogen haben. Das taten sie, weil ihre Werke böse waren.
20 Woseri walii yawatenda vidoda wagukalalira gulangala, hapeni wizi muulangala, toziya wafira ndiri vitendu vyawu vimaniki.
Denn jeder Übeltäter haßt das Licht und kommt nicht an das Licht, aus Furcht, daß seine Werke aufgedeckt und verurteilt werden.
21 Kumbiti woseri yawatenda unakaka wiza mu mulangala, su gulangala guvilangaliri vitendu vyawu vyawavitenda vyakumjimilira Mlungu.
Wer aber die Wahrheit tut, der kommt ans Licht, damit seine Werke offenbar werden; denn sie sind in Gott getan.
22 Shakapanu, Yesu pamuhera na wafundwa wakuwi wagenditi kumkowa gwa Yudeya, kalikaliti kuliya pamuhera nawomberi kwa shipindi pakabatiza wantu.
Darauf begab sich Jesus mit seinen Jüngern in die Landschaft Judäa. Dort blieb er mit ihnen eine Zeitlang und taufte.
23 Viraa Yohani kaweriti kankubatiza wantu kulii Ainoni, pakwegera na Salemu, toziya kulii kuweriti na mashi gamema. Wantu wamgendiriti, nayomberi kaweriti kankuwabatiza.
Aber auch Johannes taufte damals in Ainon nahe bei Salim, weil dort viel Wasser war; und die Leute kamen zu ihm und ließen sich taufen.
24 Shipindi ashi Yohani wenimtuli mushibetubetu.
Denn Johannes war noch nicht ins Gefängnis geworfen.
25 Likakatala lilawiriti pakati pa wafundwa wa Yohani na Myawudi yumu kuusu shitiba sha kunawa ntambu yayifiriwitwi.
Einst stritten die Jünger des Johannes mit einem Juden über die Frage der Reinigung.
26 Su wamgenderiti Yohani na kumgambira, “mfunda, gumuhola muntu uliya yakaweriti pamuhera nagwenga kusika kumwambu kwa Yoridani, ulii gwenga yagumtakuliti? Vinu yomberi kankubatiza na kila muntu kamgendera!”
Da kamen sie zu Johannes und sagten ihm: "Meister, der Mann, der jenseits des Jordans bei dir war, und für den du Zeugnis abgelegt hast, der tauft jetzt auch, und alle kommen zu ihm."
27 Yohani kawankula, “Kwahera muntu yakawera na shintu shoseri, mpaka kapananwi kulawa kumpindi.
Da antwortete Johannes: "Kein Mensch kann etwas nehmen, wenn es ihm nicht vom Himmel her gegeben ist.
28 Maweni mwenga muweza kutakula galii gantakuliti, ‘Neni na Kristu ndiri, kumbiti wantumiti su numulongoleri.’”
Ihr selbst könnt mir bezeugen, daß ich gesagt habe: 'Ich bin nicht der Messias, ich bin nur sein Wegbereiter.'
29 Mpalu gwa ndowa ndo mweni gwa mdala gwa ndowa, su wagolokera ndowa yawagolokiti na kupikinira, wanemelera nentu pawapikanira liziwu lya mpalu gwa ndowa. Hangu ndo ntambu ya nemeleriti nentu.
Wer die Braut hat, ist der Bräutigam. Der Freund des Bräutigams aber, der bei ihm steht und auf seine Worte lauscht, ist voller Freude über des Bräutigams Glück. Solche Freude wird mir jetzt im vollen Maß zuteil.
30 Mweni ndo kendereyi kamanikana ira neni nendereyi kumanikana ndiri.
Er muß wachsen, ich muß kleiner werden."
31 Yakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu ndo mkulu kuliku woseri. Yakalawila pasipanu ndo gwa pasipanu na katakulaga vitwatira vya pasi panu, kumbiti yakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu ndo mkulu kuliku woseri.
Er, der von oben kommt, ist allen überlegen. Wer von der Erde stammt, gehört (nach seiner ganzen Art) der Erde an, und auch alles, was er redet, geht von der Erde aus. Wer aus dem Himmel kommt,
32 Yomberi kapitawulira galii kagawoniti na kugapikanira, kumbiti kwahera muntu yakaujimilira ujumbi wakuwi.
der zeugt von dem, was er gesehen und gehört hat. Doch niemand nimmt sein Zeugnis an.
33 Su muntu yoseri yakajimira ukapitawu wakuwi, katakula weri handa Mlungu ndo gwa nakaka.
Wer aber sein Zeugnis annimmt, der bestätigt damit feierlich, daß Gott wahrhaftig ist.
34 Uliya yakatumitwi na Mlungu kutakula visoweru vya Mlungu, toziya Mlungu kumpanana muntu ayu Rohu Mnanagala pota na shipimu.
Denn er, den Gott gesandt hat, redet Gottes Worte, weil Gott (ihm) den Geist nicht in beschränktem Maße gibt.
35 Tati kamfira Mwana gwakuwi na kavitula vintu vyoseri mumawoku mwakuwi.
Der Vater liebt den Sohn, und alles hat er ihm in seine Hand gegeben.
36 Yakamwamini Mwana kana ukomu wa mashaka goseri, yakamjimira ndiri Mwana hakaweri ndiri na ukomu, su maya ga Mlungu hagaweri kwakuwi. (aiōnios )
Wer an den Sohn glaubt, der hat das ewige Leben. Wer aber dem Sohn nicht gehorcht, der wird kein Leben schauen; sondern Gottes Zorn lastet immerfort auf ihm. (aiōnios )