Wagalatiya 3

1 Mwenga Wagalatiya wazyigizyigi! Gani yakawahawiti? Kwa masu genu maweni mulanguzitwi paweru kwa visoweru kuhowa kwa Yesu Kristu palupingika.

ای غلاطیان که عقل خود را از دست داده‌اید، کدام جادوگر اینچنین شما را افسون کرده است؟ مگر این شما نبودید که وقتی مرگ عیسی مسیح بر صلیب را برایتان تشریح کردم، آنچنان مجذوب شدید که گویی همان لحظه او را با چشم خود بر صلیب می‌دیدید؟

2 Nfira mung'ambiri shintu shimu. Hashi, mumwankiti Rohu gwa Mlungu toziya ya kutenda shirii shashifiruwa Mumalagaliru Mlungu gakamupananiti Musa ama toziya ya kujimira ujumbi wamupikaniriti?

فقط می‌خواهم این را بدانم: آیا شما روح‌القدس را از راه اجرای احکام شریعت یافتید، یا از راه شنیدن و ایمان آوردن به انجیل؟

3 Iwera hashi mwenga muwera wazyigizyigi ntambu ayi? Mwenga mwanjiti kwa utanga wa Rohu gwa Mlungu, vinu mfira kumalira kwa makakala genu maweni?

چرا فکرتان را به کار نمی‌اندازید؟ شما که قبلاً با حفظ احکام مذهبی نتوانستید از نظر روحانی مقبول خدا گردید، چگونه تصور می‌کنید که اکنون از همان راه می‌توانید مسیحیان روحانی‌تری باشید؟

4 Hashi ntabiku yoseri ilii yampatiti iweriti yahera shintu? Nakaka iweriti ndiri yahera shintu.

شما که اینقدر زحمات را در راه انجیل متحمل شدید، آیا حالا می‌خواهید همه را دور بریزید؟ پس در واقع بیهوده زحمت کشیدید!

5 Mlungu kankuwapanana Rohu gwakuwi na kutenda mauzauza pakati pa mwenga toziya mugatenditi Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa ama toziya muwujimira ujumbi ulii wamupikaniriti?

باز می‌خواهم بدانم که خدا به چه دلیل روح‌القدس را به شما عطا می‌کند و در میان شما معجزات به‌عمل می‌آورد؟ آیا به دلیل انجام اعمال شریعت، یا به خاطر ایمان به پیامی که شنیدید؟

6 Muloli gagatenditwi kwa Aburahamu, “Yomberi kamjimiriti Mlungu na Mlungu kamuwalangiti kuwera muheri kulongolu kwakuwi.”

همان‌گونه که «ابراهیم به خدا ایمان آورد و این برای او عدالت شمرده شد.»

7 Su muvimani kuwera wantu yawamjimira Mlungu, womberi ndo wawiwuka wa nakaka wa Aburahamu.

در نتیجه، فرزندان واقعی ابراهیم آنانی هستند که حقیقتاً به خدا ایمان دارند.

8 Malembu Mananagala galanguziyiti pamberi kuwera Mlungu hakawatendi wantu yawawera ndiri Wayawudi wawalangwi waheri kulongolu kwakuwi kwa njira ya njimiru. Su Aburahamu kagambiritwi Shisoweru Shiwagira kuwera, “Kupitira gwenga, wantu wa makabila goseri hawatekelerwi.”

علاوه بر این، در کتب مقدّس از پیش دیده شده بود که خدا غیریهودیان را نیز بر اساس ایمانشان بی‌گناه به شمار خواهد آورد. از این رو، خدا در همان زمان به ابراهیم مژده داد و فرمود: «همهٔ قومها از طریق تو برکت خواهند یافت.»

9 Su wantu woseri yawawera na njimiru wankutekelerwa pamuhera na Aburahamu, muntu gwa njimiru.

بنابراین، هر که به ایمان توسل می‌جوید، از همان برکت و لطف الهی برخوردار خواهد شد که نصیب ابراهیم، آن مردِ ایمان، گردید.

10 Kwa wantu woseri yawalitumbira matendu ga Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa, womberi wawera mumpangilu, toziya ilembwa kuwera, “Kapangilwa muntu yoseri yakakola ndiri na kutenda vitwatira vyoseri vyavilembitwi mushintora sha Malagaliru.”

همچنین، کسانی که می‌خواهند به‌وسیلۀ اجرای دستورهای شریعت نجات یابند، زیر لعنت خدا قرار دارند؛ زیرا در کتب مقدّس چنین آمده است: «ملعون باد کسی که حتی یکی از دستورهای کتاب شریعت را زیر پا بگذارد.»

11 Su vinu iwoneka nakaka kuwera Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa hapeni gamtendi muntu kawalangwi kuwera muheri kulongolu kwa Mlungu, toziya Malembu Mananagala galonga, “Muntu yakamfiriziya Mlungu hakalikali kwa njimiru.”

در نتیجه، روشن است که هیچ‌کس نمی‌تواند از راه اتکا به شریعت، مورد قبول خدا واقع شود، چنانکه در کتب مقدّس آمده: «عادل به ایمان خواهد زیست.»

12 Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa galitumbira ndiri njimiru, kumbiti Malembu Mananagala galonga, “Muntu yoseri yakagatenda matendu gagafiruwa na Malagaliru, yomberi hakalikali kwa matendu aga.”

اما روش شریعت با روش ایمان تفاوت بسیار دارد، زیرا در مورد روش شریعت در کتب مقدّس آمده: «از طریق اطاعت از احکام شریعت است که شخص از حیات برخوردار می‌شود.»

13 Kristu katukomboriti kulawa mumpangilu ya Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa kwa kupingikwa palupingika kwajili yetu gambira muntu yakapangilwa na Mlungu, toziya ilembwa Mumalembu Mnanagala, “Kapangilwa muntu yoseri yakapingikitwi mulupanda.”

اما مسیح ما را از لعنت ناشی از روش شریعت رهایی بخشید. بله، مسیح، لعنت ما را بر خود گرفت، زیرا در کتب مقدّس آمده: «ملعون است هر که به دار آویخته شود.»

14 Shitwatira ashi shitendikiti hangu su kupitira Yesu Kristu, matekeleru gakapananitwi Aburahamu gawayiziri na wantu yawawera ndiri Wayawudi kupitira njimiru tupati kumuwanka Rohu yatulagilitwi na Mlungu.

اکنون خدا می‌تواند همان برکتی را که به ابراهیم وعده داده بود، به‌وسیلۀ عیسی مسیح به غیریهودیان نیز عطا فرماید. اکنون همهٔ ما مسیحیان می‌توانیم روح‌القدس موعود را از راه همین ایمان به دست آوریم.

15 Walongu wayangu, hanuwapanani mfanu kulawa mumakaliru getu ga kila lishaka. Muliholi kuusu mapatanu gawalijimilirana wantu. Lipatanu palijimirika kala, kwahera muntu yakaweza kuwusiya ama kwongera shoseri.

برادران عزیز، حتی در زندگی روزمرهٔ ما، اگر کسی پیمان و قرارداد امضا کند و یا وصیتنامه‌ای تنظیم نماید، دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند آن را باطل کند و یا تغییری در آن بدهد.

16 Su Aburahamu wampananiti lagilu, mweni pamuhera na muyiwuku gwakuwi. Malembu Mananagala galonga ndiri “wayuwuku wakuwi,” kulanguziya wantu wavuwa, kumbiti galonga “na muyiwuku gwaku,” kulanguziya muntu yumu, mweni ndo Kristu.

به همین ترتیب، خدا نیز به ابراهیم و به نسل او وعده‌هایی داد. کتاب‌مقدّس نمی‌گوید که وعده‌ها برای «نسلهای تو» هستند، که گویی پای نسلهای بسیار در میان باشد، بلکه می‌گوید «به نسل تو»، که تنها به یک شخص اشاره می‌کند، یعنی به مسیح.

17 Shanfira kutakula ndo ashi, Mlungu katenditi lipatanu lyakuwi na kalilanguziyiti nakaka, Malagaliru gagalawiriti vinja miya msheshi na malongu matatu shakapanu, hapeni gawezi kuliwusiya lipatanu ama kulileka lagilu ali.

حال، مقصودم این است: شریعتی که خدا چهارصد و سی سال بعد از روزگار ابراهیم به موسی عطا فرمود، نمی‌توانست عهد خدا با ابراهیم را باطل کرده، آن را منتفی سازد.

18 Toziya handa uhala upatikana kwa malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa, ulawirana ndiri na lagilu, kumbiti Mlungu kamupananiti Aburahamu uhala toziya kalagaliti hangu.

زیرا اگر میراث از راه اجرای شریعت حاصل می‌شد، دیگر با قبول وعدۀ خدا به دست نمی‌آمد. اما خدا آن را از راه وعده به ابراهیم عطا فرمود.

19 Malagaliru gawera na lihengu gaa? Gatulitwi su kuwalanguziya wantu nakaka ukondola wa matendu gawu mpaka pakiza muyiwuku gulii gwa Aburahamu yakakantitwi mulagilu lilii. Gajegitwi na wantumintumi wa kumpindi kwa liwoku lya Musa yakaweriti mkolaniziya.

پس در این صورت، خدا شریعت را به چه علّت عطا کرد؟ شریعت در واقع بعد از وعده‌های خدا عطا شد تا به انسان نشان دهد که احکام خدا را نگاه نمی‌دارد و گناهکار است. اما روش شریعت فقط تا زمان آمدن مسیح می‌بایست ادامه یابد، یعنی همان فرزندی که خدا به ابراهیم وعده داده بود. در اینجا فرق دیگری نیز وجود دارد: خدا شریعت و احکام خود را توسط فرشتگان به موسی عطا کرد تا او نیز آن را به مردم بدهد.

20 Shitwatira shashiwera sha muntu yumu hera, mkolaniziya kafiruwa ndiri, kumbiti Mlungu ndo yumu hera.

حال اگر دو نفر به توافق برسند واسطه‌ای لازم است، اما خدا، که یکی است، وقتی وعدۀ خود را به ابراهیم داد، این کار را بدون واسطه انجام داد.

21 Hashi, Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa gasingana na lagilu lya Mlungu? Ndala nakamu! Toziya Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa gagalaviyitwi megawapanani wantu ukomu, su twenga metuwezi kumfiriziya Mlungu kwa njira ya Malagaliru aga.

بنابراین، آیا شریعت خدا با وعده‌های او تناقض دارد؟ هرگز! زیرا اگر شریعتی به ما داده می‌شد که می‌توانست به ما حیات ابدی ببخشد، در آن صورت، میسر می‌گردید که با اطاعت از آن، وارد رابطه‌ای درست با خدا شویم.

22 Kumbiti Malembu Mananagala gatenda vintu vyoseri vitawililwi pasi pa makakala ga vidoda, su galii gagalagilitwi kupananwa kwa njira ya kumjimira Yesu Kristu, gapati kupananwa kwa walii yawajimira.

اما کتب مقدّس مشخص می‌سازند که همه چیز در زندان گناه اسیر است، تا آن برکت موعود به‌واسطۀ ایمان به عیسی مسیح به آنانی عطا شود که ایمان می‌آورند.

23 Pamberi njimiru hayeniyizi, twenga tuweriti tutatilwa gambira watatirwa pasi pa Malagaliru Mlungu kakamupananiti Musa, tutatilitwi mushibetubetu mpaka njimiru igubutulwi.

پیش از آمدن مسیح، همهٔ ما در زندان موقت احکام و قوانین مذهبی به سر می‌بردیم، و تنها امید ما این بود که نجا‌ت‌دهندۀ ما عیسی مسیح بیاید و ما را رهایی بخشد.

24 Su Malagaliru gatuloleriti mpaka Kristu pakiziti, su tupati kuwalangwa kuwera waheri kulongolu kwa Mlungu kwa njimiru.

اجازه بدهید این مطلب را طور دیگری شرح دهم: شریعت همچون دایه‌ای بود که از ما مراقبت می‌کرد تا زمانی که مسیح بیاید و ما را از راه ایمان، مقبول خدا سازد.

25 Toziya njimiru isoka kala, twenga tulonguziwa kayi ndiri na Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa.

اما اکنون که روش ایمان آمده، دیگر نیازی نداریم شریعت دایۀ ما باشد.

26 Kupitira njimiru, woseri mwenga muwera wana wa Mlungu kwa kulikolerana pamuhera na Kristu Yesu.

زیرا همگی ما در اثر ایمان به عیسی مسیح فرزندان خدا می‌باشیم؛

27 Mwawoseri mwenga yambatizwiti kwa kulikolerana pamuhera na Kristu su muwera gambira Kristu mweni.

و همهٔ ما که تعمید گرفته‌ایم، جزئی از وجود مسیح شده‌ایم و مسیح را پوشیده‌ایم.

28 Su vinu woseri tuwera teratera pakati pa Wayawudi na wantu yawawera ndiri wayawudi, pakati pa mumanda ama muntu mlekeziwa, pakati pa muntu mpalu ama mdala, mwawoseri mwenga muwera shintu shimu kwa kulikolerana pamuhera na Kristu Yesu.

دیگر فرقی نمی‌کند که یهودی باشیم یا غیریهودی، غلام باشیم یا آزاد، مرد باشیم یا زن؛ زیرا همهٔ ما مسیحیان در عیسی مسیح یکی هستیم؛

29 Payiwera mwenga ndo wantu wa Kristu, su mwawashiyiwuku sha Aburahamu na hamuwanki galii gakalagiliti Mlungu.

و اکنون که از آن مسیح شده‌ایم، فرزندان واقعی ابراهیم می‌باشیم و در نتیجه، تمام وعده‌هایی که خدا به ابراهیم داد، به ما نیز تعلق می‌گیرد.