Matendu 4
1 Peteru na Yohani pawaweriti wankali wankuwabwelera wantu, watambika na wakulu wa walolera wa numba nkulu ya Mlungu pamwera na Masadukayu wiziti.
使徒们向群众宣讲的时候，祭司、圣殿的守卫长和撒都该人都来到了他们这里。
2 Wakalaliti nentu, toziya wantumintumi awa waweriti wankuwabwelera wantu kuwera Yesu kazyukiti, shitwatira sheni shilanguziya pota kufifa handa wahowiti hawazyuki.
看到使徒教导民众，讲述通过耶稣死而复生之事，他们非常愤怒。
3 Su, wawaturiti mlikakala na toziya pashiru paweriti pakwegera, wawaturiti mkulolerwa mpaka shirawu yakuwi.
于是他们逮捕了使徒，由于天色已晚，就决定把使徒拘留到第二天。
4 Kumbiti wavuwa pakati pa walii yawapikaniriti ujumbi wawu wajimiriti na walanga ya wawajimira iwera yongereka wapalu elufu mhanu.
但很多人都相信了这番宣讲，信徒的总人数已经增加到大约五千人。
5 Shirawu yakuwi, watuwa wa Wayawudi, wazewi na wafunda wa malagaliru wajojinika pamwera aku Yerusalemu.
第二天，犹太人的长官、长老和宗教老师都聚集在耶路撒冷。
6 Waliwoniti pamuhera na Anasi mtambika mkulu, Kayafa na Yohani na Alekizanda na wamonga yawaweriti wa lukolu lwa mtambika mkulu.
加入其中的还有大祭司亚那和该亚法、约翰、亚历山大，以及大祭司的家人。
7 Pawawagolisiyiti wantumintumi kuulongolu kwawu, wawakosiyiti, “Mwenga mtenda shitwatira ashi kwa likakala lyoshi na kwa litawu lya gaa?”
他们让彼得和约翰站在他们面前，问到：“你们凭什么能力或以谁的名义做这件事？”
8 Panu, Peteru, pakawera kamemiziwa na Rohu Mnanagala, kawagambira, “Walongoziya na wazewi wa wantu!
身体充满圣灵的彼得对他们说：“民众的首领、长老，
9 Handa pamtukosiya leru kuusu shilii shitendu shiheri shakatenderitwi ulii muntu yakaweriti shibyeketu na ntambu yakaponiziwitwi,
我们今天受审，难道是因为我们对一名无法帮助他自己的人做出了善行？因为我们将他治愈？
10 Su, mwenga na wantu woseri wa Israeli mfiruwa kuvimana kuusu muntu ayu kagoloka kulongolu kwamwenga leru, mkomu nakamu, kwa likakala lya litawu lyakuwi Yesu Kristu gwa Nazareti yomberi mwenga mmupingika, kumbiti Mlungu kamzyukisiya kulawa kwa wahowiti.
如果是，你们各位和以色列全民都应当知道，站在你们面前这人之所以彻底痊愈，是以拿撒勒人耶稣基督之名，就是你们把他钉死在十字架上，上帝却使他死而复生的耶稣基督。
11 Ayu ndomweni Malembu Mananagala gatakula, Libuwi lyamuliremiti mwenga wanyawa numba, vinu liwera Libuwi likulu lya liyanjiru
‘他是你们这些建筑工人丢弃的石头，但他其实是建筑的主要基石。’
12 Ulopoziya upatikana ndiri kwa muntu gwingi yoseri, toziya kwahera litawu limonga pasi pa mpindi, wantu wawapanana ndiri litawu lya muntu gwingi mweni twenga tuweza kulopuziwa na yomberi.”
任何其他人都无法拯救，在这天底下，无法以任何其他人类之名拯救我们。”
13 Awa wazewi Pashizyungu, waweriti wavimana handa Peteru na Yohani waweriti wantu wahera shisomu pota elimu yoseri, walikangasha ntambu yawatakuliti kwa ugangamala. Wavimana handa waweriti wapamwera na Yesu.
他们看到彼得和约翰的自信，也知道这两人只是没有受过教育的普通民众，便感到很惊讶，同时也认出他们是耶稣的同伴。
14 Kumbiti pawamwoniti muntu ulii yawamponiziyiti kagoloka pamwera nawomberi, waweza ndiri kutakula shintu.
那被治愈之人和他们站在一起，看到眼前的情景，他们也无话反驳。
15 Hangu, wawagambiriti walawi kunja kumdamu, na womberi wasigala mnumba pawatakula kwa kupwepa.
于是他们就让受审之人到公议会外面去，他们开始进行商议。
16 Walikosiana, “Tutendi shishi na wantu awa? Kila muntu yakalikala Yerusalemu kavimana handa mauzauza aga gakulikangasha gatendeka, natwenga tuwezandiri kulema shitwatira ashi.
他们说：“应该拿这几个人怎么办？他们的确显化了强大的神迹，而且所有住在耶路撒冷的人都知道了，我们无法否认。
17 Kumbiti su tupati kubera shitwatira ashi nashiendereya nentu pakati pa wantu, tuwakalipiri nawayowera na muntu yoseri kwa litawu lya Yesu.”
但为了避免这件事在民众中越传越广，我们应该警告他们，不许再奉此名向任何人传道。”
18 Hangu wawashema kayi mngati, wawaberiziya nawayowera kayi paweru, na kufunda kwa litawu lya Yesu.
于是把彼得他们叫来，命令他们不得再以耶稣之名教导民众。
19 Kumbiti Peteru na Yohani wawankula, “Mwamuwi mwenga handa ndo teratera kuulongolu kwa Mlungu kuwajimira mwenga kuliku kumjimira Mlungu.
但彼得和约翰回答：“无论这在上帝眼中是对是错，听从你们还是听从上帝，你们决定吧。
20 Toziya tuwezandiri kuleka kutakula kuusu vitwatira vilii vyatuviwoniti na kuvipikinira.”
我们无法对看到和听到的保持沉默！”
21 Su, awa wazewi wa shyotera motu waberiziya kwa kukaripa nentu, shakapanu wawalekeziyiti. Waweza ndiri kuwapanana azabu toziya wantu woseri waweriti wankumkwisa Mlungu toziya ya shitwatira ashi.
由于民众在看到这个神迹后都开始颂赞上帝，公议会无法找到惩罚他们的方法，于是在恐吓一番后就把他们放了。
22 Muntu ayu yawamponiziyiti kaweriti na umli wa vinja nentu ya malongu msheshi
那位因神迹而被治愈的男人已经四十多岁了。
23 Pawawalekeziyiti hera, Peteru na Yohani wawuyiti kwa wayawu, wawagambira galii gawagambiritwi na watambika wakulu wa Shikundi sha wantu yawamjimira Yesu na wazewi.
使徒们被释放之后，来到其他信徒那里，讲述了祭司长和长老所说的一切。
24 Nawomberi pawapikaniriti shisoweru ashi waweriti pamwera mukumluwa Mlungu wankutakula, “Mtuwa, gwenga ndo mnyawa gwa mpindi na pasi panu, ibahali na vyoseri vyamlamu!
众人听罢，一起向上帝祈祷：“主啊，你创造了天地、海洋和世间万物。
25 Gwenga gumtenditi ntumintumi gwaku, tati gwetu Dawudi, katakuli kwa likakala lya Rohu Mnanagala, Kwa shishi maisi ganamaya? Iwera hashi wantu watenda mipangu ya hera?
你凭借圣灵通过我们的祖先和你的仆人大卫之口说：‘万国民众为什么如此愤怒？他们为什么以空谋妄想针对我？
26 Wafalumi wa pasipanu walituliti kala, na watuwa waliwoniti pamwera, watenda ntambu imonga kwa Mtuwa na watenda ntambu imonga kwa Kristu gwakuwi.”
人间的君王准备开战，首领们聚在一起反对主，反对他们的天选之人。’
27 “Mana, nakaka, ndo Herodi, Pontiwu Pilatu, wantu wa Israeli na wantu wa maisi pawariwoniti palaa panu mlushi, kumkoma Yesu ntumintumi gwakuwi Mnanagala mweni kamsyaguliti.
现在这一切就真实地发生在这座城市中！希律和本丢·彼拉多与异教徒和以色列民众，就在这城里聚集，反对你所膏立的圣仆耶稣。
28 Waliwoniti su watendi vitwatira vilii vyagufiriti na kupanga kwanjira kwanja kwa uwezu waku na mafiliru gaku
他们做出了你早已决定之事，因为你有这样做的权利和意愿。
29 Kumbiti vinu, gwee Mtuwa, gulori vitiriziwu vyawu. Gutuwezeshi twenga wantumintumi waku kushibwera shisoweru shaku kwa ugangamala.
主啊，看看他们对我们的恐吓！帮帮你的仆人吧，让他们能够有胆量传讲你的道。
30 Gunyoshi liwoku lyaku su guponiziyi wantu. Gutendi lilangaliru na mauzauza kwa litawu lya Yesu ntumintumi gwaku Mnanagala.”
在你行使治愈力量之时，愿你能通过你的圣仆耶稣之名，实现神迹和奇迹。”
31 Pawamaliriti kumluwa Mlungu pahala palii pawaliwoniti, nawomberi woseri wamemiziyitwi Rohu Mnanagala. Woseri wanja kubwera shisoweru sha Mlungu pota lyoga. Walikaliti gambira mlongu yumu
祷告完毕，他们聚会的建筑震动起来，圣灵充满所有人的身体，他们开始大胆传讲上帝之道。
32 Shipinga shoseri shawamjimiriti Yesu waweriti na moyu gumu na Rohu yimu. Kwahera ata yumu yakaweriti na shintu shoseri kashitula shiweri lunda yakuwi mweni, ila wagawaniti vyoseri vyawaweriti navyu.
所有信徒同心同思，任何人都不会认为某些财物属于自己，他们彼此分享一切。
33 Wantumintumi watakuliti kwa likakala livuwa kuzyuka kwa Mtuwa Yesu, na yomberi Mlungu kawapanana tekelera zivuwa.
使徒凭借强大的力量传递主耶稣复活的讯息，他们也获得了上帝的慷慨祝福。
34 Kwahera muntu yoseri yakapungukiwitwi shintu, mana waweriti na malambu ama numba waweriti wankuviwuza
没有哪个信徒感到匮乏，他们卖掉了所有的田地或财产，
35 na kuwapanana ntumintumi mpiya azi, wawayupa kila yumu shiyasi shakafira
把收入放在使徒面前，照着各人的需要进行分配。
36 kuweriti na Mlawi yumu, mwiwuka gwa Kupiru, litawu lyakuwi Yosefu, ulaa wantumintumi wamshemiti Barinaba mana yakuwi, “Muntu yakapanana moyu”.
有一个叫做约瑟的利未人，生在塞浦路斯，使徒称他为巴拿巴（意为鼓励之子）。
37 Yomberi viraa kaweriti na lirambu lyakuwi, kawuziti, katola mpiya zilii kawapanana wantumintumi.
他也卖掉了自己的田地，把钱拿来放在使徒面前。
