Matendu 21
1 Patumaliliti kumgambira kwaheri, tukweniti meli tugenda mpaka kosi. Shirawu yakuwi tusokiti Rodi, na kulawa aku tugenditi patara.
在与他告别之后，我们也乘船直接去了哥士，第二天抵达罗底，然后从那里去往帕大拉。
2 Aku, tuwoniti meli yaiweriti yankugenda Foiniki, hangu tukweniti, tugenda mwanja.
在帕大拉，我们看到一艘开往腓尼基的船，于是就上船继续前行。
3 Patusokiti kala pahala peni tuweziti kuwona kupiru, tupitiriti uwega wakuwi wa kushana tugenda Siriya. Tupumliriti mulushi lwa Tiru peni meli ilii iweriti wankusulusiya visanka vyakuwi.
在旅途中，我们远远地在左手方向看见了塞浦路斯。继续航行到叙利亚后，我们在推罗上岸，因为船要在那里卸货。
4 Tuwoniti waumini wamu aku, na tulivaga pamwera nawomberi kwa lijuma limu. Kwa likakala lya Rohu, wamgambira Paulu kotukugenda Yerusalemu.
我们找到了一些信徒，在那里停留了七天。这些信徒曾通过圣灵告诉保罗，不要去耶路撒冷。
5 Kumbiti shipindi shetu pashiperiti tuwukiti woseri pamuhera na wadala na wana wawu watupelekiti mpaka kunja ya lushi. Patusokiti kumbwani, twawoseri tusundamaliti na tumluwa Mlungu.
在那艘船准备再次起航时，我们回到船上继续旅程。在我们离开城市的时候，所有信徒都携妻带子给我们送行。大家一起跪在海滩上祷告，互相告别。
6 Shakapanu patulongiti kwaheri, twenga tukwena meli, nawomberi wawuya ukaya kwawu.
随后我们就上了船返回家中。
7 Twenga twendereyiti na mwanja gwetu kulawa Tiru tusoka Tolemaisi kweni tuwalamsiya wawumini, tulikaliti nawomberi lishaka limu.
我们从推罗开始的那段旅程，终点是多利买。我们问候那里的信徒，然后住了一天。
8 Shirawu yakuwi tuwukiti na tusoka Kaisariya. Aku tulikaliti ukaya kwa Mwinjilisti Filipi yomberi kaweriti yumu gwa walii saba wawasyaguliti kutanga Yerusalemu kulii.
第二天我们便离开并去往该撒利亚，住在福音传播者腓利的家中，他也是七执事之一。
9 Kaweriti na wahinga wamsheshi weni waweriti na shipaji sha kutakulira ujumbi wa Mlungu.
他有四名尚未嫁人的女儿，都具有预言的能力。
10 Pawalikaliti aku mashaka ng'o, mbuyi yumu wamshema Agabu kiziti kulawa Yudeya.
我们在那里住了几天之后，一位名叫亚迦布的先知从犹太赶来。
11 Katuyiziriti, katola Mkanda gwa Paulu, kalitawa mumawoku na mumagulu Kalonga, “Rohu Mnanagala katakula hangu, ‘Wayawudi Yerusalemu wamtawi ntambu ayi muntu kana mkanda agu na wantu wa maisi wamkamli.’”
他找到我们，拿出保罗的腰带绑住他自己的手脚，然后说：“圣灵说，犹太人在耶路撒冷就是这样捆绑这腰带的主人，然后把他交给异教徒。”
12 Patupikiniriti aga, twenga na wantu wamonga walii wawaweriti panu tumluwiti Paulu kotukugenda Yerusalemu.
听闻此话，我们就和那里的信徒央求保罗不要去耶路撒冷。
13 Kumbiti Paulu kankuliti, “Mfira kutenda shishi? Mfira kugumega moyu gwangu kwa masozi? Neni nwera kala hera ndiri kutatilwa mnumba kulii Yerusalemu, ila ata kuhowa kwajili ya Mtuwa Yesu.”
保罗却回答：“你们为什么要哭？这让我的心都碎了。以主耶稣之名，我们不仅准备好在耶路撒冷被捆绑，也准备好死在那里。”
14 Patusinditi kumuzyangazyanga tunyamala, tulonga hera, “Shakafira Mtuwa shitendeki!”
由于他不听劝阻，我们只能对他说“愿主的意愿能够达成”，然后就放弃了。
15 Pawatamiti palii kwa katepu, tuyopiti visanka vyetu, twendereyiti na mwanja kugenda Yerusalemu.
几天后，我们收拾行装去耶路撒冷。
16 Wamu wa wafundwa walii wa Kaisariya wagenditi pamuhera natwenga, watujega ukaya kwa Mnasoni yomberi tuweriti twankugenda kulikala nayomberi kwa katepu. Mnasoni kaweriti mwenikaya gwa kupiru na kaweriti muwumini gwa mashaka gavuwa.
该撒利亚的几名信徒与我们同行，带着我们住进塞浦路斯人拿孙的家里，他很早就成为了上帝的信徒。
17 Patuyingiriti Yerusalemu, walongu wawumini watuyangiti weri nentu.
到了耶路撒冷后，那里的信徒们热情地接待我们。
18 Shirawu yakuwi Paulu kagenditi pamwera natwenga kumlamusiya Yakobu, na wazewi na shipinga sha wantu wawamjimira Yesu Kristu waweriti viraa.
第二天，保罗和我们一同去见雅各，教会的长老们也都在那里。
19 Pawamlamsiyiti kala, Paulu kawayupiti shisoweru kamili kuusu goseri Mlungu gakaweriti kagatenda pakati pa wantu wa maisi kwa njira ya lihengu lyakuwi.
保罗向他们问候，然后就详细讲述了上帝如何通过他所履行的侍奉，在异教徒中所做的一切。
20 Pawapikiniriti aga, wamkwisa Mlungu. Shakapanu kamgambira Paulu, “Mlongu, guweza kuwona handa kwana Wayawudi maelufu weni vinu wawera wajimira na woseri awa wagatenda weri malagaliru.
众人听罢纷纷赞美上帝，对保罗说：“兄弟，你看，犹太人信主的人有好几万，他们仍然小心地遵循着律法。
21 Wapata visoweru vyakuwi handa guweriti gwanguwafunda Wayawudi yawalikala muwamu mwa wantu wa maisi gamonga nawagashera ndiri malagaliru ga Musa, kotukuwayigiziya jandu wananguta wawu na kotukuzifata mila za Wayawudi.
但他们听说，你教导所有与异教徒生活在一起的犹太人不遵循摩西的律法，让他们不要给孩子行割礼，不要遵守我们的风俗。
22 Nakaka wapikinira handa kasoka kala panu. Tutendi hashi, shakapanu?
他们肯定听说你已经来了，那我们应该怎么办呢？
23 Su, gutendi handa ntambu yatukugambiziyiti. Twa panu wantu msheshi weni watula nazili.
我们希望你能这么做：我们中有四人已经起誓发愿，
24 Gwingiri pamuhera na womberi, gulipungi pamuhera na womberi na gulipi na shyasi shashiwusika kwa womberi shakapanu wamogi viri zawu. Su kila muntu hakavimani kuwera visoweru vyoseri vilii vyawagambiritwi kuusu gwenga vyahera mana, kumbiti gwenga gumweni gwendereya weri na kugajimira malagiliru ga Musa.
你和他们一起去行洁净礼，付钱让他们剃去头发，这样大家就知道，以往听说关于你的说法都不真实，你也是一名遵守律法、循规蹈矩之人。
25 Kuusu wantu walii wa maisi gamonga wantu yawamjimira Yesu, tuwajegera kala luhamba twankuwagambira vitwatira vyatuamuwiti, waleki kuliya shoseri shawatambikiriti kwa milungu, nawalanda mwazi ama nawaliya vinofu vya shigongolu yawaminduwitwi na waleki uhumba.”
至于信主的异教徒，我们已经写信吩咐他们，不要吃献祭神像的食物，要避开血和勒死的牲畜，不要淫乱。”
26 Su lishaka lyalifatiti Paulu kawatoliti wantu walii na kalipunga pamuhera nawu. Shakapanu kingira Mnumba nkulu ya Mlungu, pakabwera visoweru vya upeleru wa mashaka ga kulipunga na tambiku meitendwi kwa kila muntu.
于是保罗带走了那四个人，第二天和他们一起行洁净礼，然后去了圣殿，告知他们何时洁净期满以及每个人应该献祭的时间。
27 Shipindi mashaka saba aga pagiziti kupera, Wayawudi waweriti walawa pamkoa gwa Asiya wamwoniti Paulu Mnumba nkulu ya kumluwa Mlungu. Su, wasonguziya maya mushipinga shoseri sha wantu, wamkamula Paulu.
在快到第七天的时候，亚西亚来的犹太人在圣殿中看见保罗，于是就煽动众人反对保罗并捉拿他。
28 “Wanaisi wa Israeli, wabotanga Mtutangi! Ayu ndomweni ulii muntu yakawafunditi wantu kila pahala shitwatira shawashilema wantu wa Israeli, yagalema Malagaliru ga Musa na pahala panu pananagala. Ata vinu kawayingiziya wantu wa maisi gamonga Mnumba nkulu ya Mlungu na kupatula uhumba pahala panu pananagala.”
他们高喊：“以色列人啊，快来帮忙！这个人到处唆使众人反对我们以色列人，反对律法和圣殿。他甚至还把希腊人带入圣殿，污染了这片圣地。”
29 Toziya ya kutakula hangu ndo kuwera waweriti wamwona Tirofimu, mwenikaya gwa Efesu, kaweriti pamuhera na Paulu mlushi, womberi walisheriti kuwera Paulu kaweriti kamwingiziya Mnumba nkulu ya Mlungu.
（他们之所以这么说，是因为之前曾在城里看到他和弗所人特罗非摩在一起，所以就以为保罗带他进入了圣殿。）
30 Lushi loseri lwingira ndewu, wantu wiza kulawa wega zoseri, wamlaviyiti Paulu kunja Kunumba nkulu ya Mlungu, na palaa panu milyangu itatwa ya Numba nkulu ya Mlungu.
全城都骚动起来，民众纷纷涌来抓住保罗，将他拖出殿外，殿门立刻关闭。
31 Waweriti kala kumlaga kumbiti visoweru vimwizira mkulu gwa wanjagila wa shiroma kuwera Yerusalemu yoseri iweriti imema ndewu.
他们正准备杀了保罗时，有人向罗马军营的千夫长报告，整个耶路撒冷都陷入了混乱。
32 Kamu kamu mkulu gwa njagira kawatola wanjagila na mkulu gwa wanjagila, kashigendera shipinga sha wantu. Nawomberi pawamwoniti mkulu gwa njagira na wanjagila, waleka kumkoma Paulu.
千夫长立刻带着百夫长和士兵，向暴乱地点赶来。暴徒们看到千夫长和士兵，便停止殴打保罗。
33 Mkulu gwa jeshi kamgenderiti Paulu, kambata na kuamuwa wamtawi minyololu mushimba. Shakapanu kawakosiiti, “Ndo muntu gaa ayu, na katenda shishi?”
长官上前抓住保罗，命令用两条铁链把他捆住，然后询问他是谁，做过什么事。
34 Wamonga mshipinga sha wantu shilii waweriti wankubwera shintu ashi na wamonga shintu shilii. Toziya ya ndewu ayi. Mkulu gwa wanjagila kapofola kulimana shawuli kamili. Hangu, kaamuwiti wantu wakuwi wamjegi Paulu kuliboma.
暴徒中有些人开始各执一词地胡乱叫喊，长千夫长也没办法找到真相，只好下令把保罗带到营地去。
35 Paulu pakasokiti palukweneru, wanjagila wampapiti toziya ya ndewu ya wantu.
保罗来到台阶处，由于周围的民众变得很暴力，士兵们不得不把保罗抬起来。
36 Toziya wantu mushipinga shikulu wamfatiti pawabotanga, “gumlagiri patali!”
人群中有一些跟上来的人高声喊叫：“干掉他！”
37 Pawaweriti wankumwingiziya muboma, Paulu kamluwiti mkulu gwa wajengeni kalonga, “Weza kutakula shintu?” Mkulu gwa njagira ulii kamwankula, “Hashi, gushimana shigiriki?”
保罗快被带到军营的时候，保罗问千夫长说：“可以跟你说句话吗？” 千夫长说：“你懂希腊语？
38 “Kwani gwenga ndo ulii Mmisri ulii mashana hera kayanjishiti ungondu na kawalonguziya majahili elufu msheshi mpaka kushiwala?”
之前煽动骚乱、带领四千名杀手跑到荒野去的那个埃及人，不就是你吗？”
39 Paulu kankula, “Neni ndo Myawudi, mwiwuka gwa Tarisu pa Kilikiya, neni ndo mwiwuka gwa lushi lwalumanikana. Shondi nukuluwa, gunekeziyi ntakuli na wantu.”
保罗说：“我是犹太人，来自基利家的重镇之一大数。请准我与民众说几句。”
40 Mkulu ulii gwa wanjagila kamjimira. Hangu Paulu kagolokiti panani pa lukweneru, kawapungira mawoku wantu walii, na pawalikaliti jiii, kanja kuyowera nawomberi kwa Shiebraniya.
千夫长批准了他的请求。于是保罗就站在台阶上，向民众做了一个安静的手势。待大家都平静下来后，他开始用阿拉姆语演讲。
