Matendu 17
1 Kwa kupitira Amfipoli na Apoloniya wagenditi mpaka Tesaloniki kweni kuweriti na numba ya Mlungu ya Wayawudi.
Paul le Silas sia Amphipolis le Apollonia a kantan zawk uh ciang in, Thessalonica theng uh hi, tua mun ah Judah te synagogue om hi:
2 Paulu kingiriti nawomberi mnumba ya Mlungu ntambu yaiweriti shitiba shakuwi, kwa mashaka matatu ga kwoyera kalitakuziyana nawomberi kwa Malembu Mananagala.
Taciang Paul sia ama ngeina bang in, synagogue sung ah tum a, sabbath ni nithum sung amate taw laithiangtho sung thu te kikum uh hi.
3 Pakayoweriti na kulagiziya handa imubidi Kristu kutabika na kuzyuka kulawa kwawahowiti kawagambira, “Yesu mweni neni numubwera kwamwenga ndo Kristu.”
Christ sia a thuak kul hamtang a hi na le thina pan thokik hamtang tu hi; ci in note tung ah ka pualak hi Jesus sia Christ a hihi, ci in pualak in hil thiang hi.
4 Wamu wawu wajimiliti wayingira na Paulu na Sila. Viravi, walanga ngulu ya Wagiriki wawamguwiriti Mlungu pamwera na wadala wavuwa wa ntambu ya kunani, wayingiriti naomberi.
Amate sung pan pawlkhat te in um uh a, Paul le Silas te kipawlpui uh hi; taciang tua te sung ah biakna sang a kipumpiak Greek mihon tampi le numei lampui tampi kihel uh hi.
5 Kumbiti Wayawudi wawona weya, wawatola wafizuli kusoku, watenda shipinga na kujega fuju kumjini koseri. Wayingira numba ya Yasoni watumbiriti kumpata amu Paulu na Sila su wawajegi paweru.
Ahihang a um ngawl Judah mite in haza uh a, van zuakna lamdung a vakvai mannung ngawl mite sam uh hi, taciang honpi khat hong pha uh a khuapi sung ah buaina piangsak uh hi, taciang Jason i inn sim uh a, mipi mai ah pusua tu in zong uh hi.
6 Kumbiti wawapata ndili na hangu wamkwegiti Yasoni pamwera na walongu wamonga mpaka kwa wakulu wa lushi, washowangana, “Wantu awa wawera wankupavuluga pasipanu poseri na vinu wa panu kumjini.
Taciang amate in a mu ngawl uh ciang in, Jason le suapui pawlkhat te khuapi ulian te kung ah kai uh a, hileitung lumlet te himun zong ah hongpai uh hi;
7 Yasoni kawashemera ukaya kwakuwi. Woseri wankutenda shigalambuku sha lagaliru lya Kaisari pawatakula eti, kwana mfalumi yumonga yawamshema Yesu.”
Amate sia Jason in ama inn ah tungsak hi: hi te theampo in Caesar thupiakna te langpan uh a, Jesus a kici a dang kumpi khat om hi, ci uh hi, ci in au lialua uh hi.
8 Kwa visoweru avi wawatuliti lyoga wakulu wa kumjini na shipinga sha wantu.
Hi thu te mipi te le khuapi ulian te in a zak uh ciang in, buai mama uh hi.
9 Yawatenda Yasoni na wayaguwi walaviyi zamana, shakapanu wawaleka wagendi zawu.
Taciang Jason le a dang te sia a kisam za dangka liausak uh a, tua zawkciang in suaktasak kik uh hi.
10 Pashiru, walongu walii wawahimiziya Paulu na Sila wagendi Bereya. Katepu hera pawayingiriti aku, wagenditi mnumba ya Mlungu ya Wayawudi.
Zan ciang in suapui te in Paul le Silas sia Berea ah a zan a zan in paisak uh hi: tua mun a thet uh ciang in Judah mite i synagogue sung ah tum uh hi.
11 Wantu wa aku waweriti wapikinira nentu kuliku wantu walii wa Tesaloniki. Wauwankiti ujumbi ulii kwa lwamata lukulu, wawera wankugalolalola Malembu Mananagala kila lishaka, su kulola handa galii gawatakuliti Paulu na Sila gaweriti nakaka.
Hi te sia Thessalonica mite sang in a thinsung uh phazaw hi, thalawptak in thu ngai uh a, tua a ngai uh thu te a man le man ngawl nisim laithiangtho sung ah zong uh hi.
12 Wavuwa wawu wajimiriti na viraa wadala wa Shigiriki wa ntambu ya kunani na wapalu viraa.
Tua ahikom amate sung ah mi tampi in um uh a; a zatak huai Greek nupi pasal tampi om uh hi.
13 Kumbiti, Wayawudi wa Tesaloniki pawavimaniti handa Paulu kaweriti kankubwera shisoweru sha Mlungu aku Bereya, wagenditi aku. Wanja kutenda fuju na kusonguziya shipinga sha wantu.
Ahihang Thesslonica a om Judah mite in Berea khua ah zong Paul in Pathian thuhil hi, ci a heak uh ciang in, hongpai uh a, mipi te thawn uh hi.
14 Walongu walii wawapelekiti Paulu kanongola kagendi kumbwani kumbiti Sila na Timotewu wasigaliti Beroya.
Tua zawk pociang in suapui te in Paul sia tuipi sang ah paisak uh hi: ahihang Silas le Timothy sia Berea ah taamlai hi.
15 Walongu walii wawapelekiti Paulu wagenditi pamwera nayomberi mpaka Aseni. Shakapanu, wawuya pamuhera na malagaliru kulawa kwa Paulu handa Sila na Timotewu wamfati kanongola ntambu yaiwezekana.
Paul a tha te in Athens dong tha uh hi: taciang Silas le Timothy sia manlangtak hongpai tu in thu nga uh a, pai uh hi.
16 Paulu pakaweriti kankuwahepa Sila na Timotewu aku Aseni, moyu gwakuwi gukalala nentu pakawoniti ntambu lushi alu paluweriti lumema shinyagu sha wamlungu.
Paul sia Athen pan Silas le Timothy te ngak in a om laitak, tua khuapi sung ah milim biakna bebek om hi, ci a mu ciang in, a thinsung sutha mama hi.
17 Kalitakuziana na Wayawudi na wantu wamonga yawamluwa Mlungu munumba ya Mlungu, na kila lishaka kaweriti na matakuzianu mahali paweru pamwera na woseri walii wawalawiriti.
Tua ahikom Judah mite i biakna lampui te taw synagogue sung ah thu ki nial uh a, vanzuakna ah a kisikpui te taw nisim in ki nial uh hi.
18 Wamonga wawafatiti falisafa ya Epikuru na Staiku walikakatala na yomberi. Wamonga watakuliti, “Kafira kutakula shishi ayu mtuwa visoweru?” Toziya Paulu kaweriti kankubwera kuusu Yesu na kuusu uzyuka, wamonga watakuliti, “lwonikana handa kankubwera kuusu milungu wa shihenja.”
Tua zawkciang in thu ngaisun thiam Epicurean te le Stoic te taw ki mu uh hi. Taciang pawlkhat te in, hi a papau sia bang son ziam? a dang pawlkhat te zong in, hisia pa sia ngamdang te pathian te thu son hi tu hi, ci uh hi: banghangziam cile Paul in amate tung ah Jesus le a thawkikna thu son hi.
19 Hangu wamtoliti Paulu, wamjegiti Aleopagu, Watakula, “Tufira kuvimana shitwatira ashi shasyayi shaguweriti gwanguyowelera.
Taciang amate in Paul man uh hi, taciang Areopagas ah paipui uh a, hi hilna thak na son te kote zong ka heak tu uh kisam ziam?
20 Vintu vimonga tuvipikaniriti kwa makutu getu viwonikana weri viloja kwatwenga. Tufira kuvimana vitwatira avi nvina mana gaa.”
Banghangziam cile a tumdang te ka bil uh ah nong zasak hi: tua ahikom hi thu te i deina sia bangziam, ci ka he nuam uh hi, ci uh hi.
21 Wantu wa Aseni na wenikaya wamonga wa aku waweriti wankutumiya shipindi shawu shoseri kuligambiziyana na kupikinira visoweru vyasyayi.
Banghangziam cile Athen mite le leangna te theampo in thuthak son tu, a hibale ngai tu simngawl bangma dang atu amate hun a zang bua uh hi.
22 Su, Paulu kagolokiti kuulongolu kumdamu kwa Aleopagu, katakula, “Wenikaya wa Aseni! Mona kuwera mwenga, kwa vyoseri, ndo wantu wa dini nentu.
Tua zawkciang in Paul sia Mars mual laizang ah ding a, no Athen mite, na theampo ah note sia biakna sang ah a hanciam mama te na hi uh hi, ci kong he hi.
23 Mana panweriti nangupita aku na aku panola vinyagu vyenu vya kuguwira moniti pahala pa kutambikira pamu palembitwi ‘Kwa Mlungu yakamanika ndiri!’ Su, ayu yamjimira pota kuvimana, ndomweni yanumubwera kwamwenga.
Banghangziam cile ka vakawm in biakna sang na hanciam nate ka en a, a ki he ngawl pathian atu ci a ki at biaktau khat ka mu hi. Tua ahikom note in he ngawlpi in na biak uh Pathian thu kong pualak hi.
24 Mlungu yakanyawiti pasipanu na vyoseri yaviweraamu, ndo Mtuwa gwa kumpindi na isi, yomberi kalivaga ndiri mnumba nkulu za kuluwa Mlungu yazinyawitwi na wantu.
Tua Pathian sia leitung le a sung om theampo a vawtpa a hihi, ama sia van le lei i Topa hi a, khut taw a kisa biakinn sung ah om ngawl hi;
25 Ama katendiritwi ndiri kwa mawoku ga wantu kuwera kafira shoseri, toziya mweni ndo yakawapanana woseri ukomu, yakawatenda wantu wapumuli na kuwapanana kila shintu.
Pathian sia mi theampo tung ah nuntakna, husan le na theampo a piapa ahikom, mihing te khut taw i vawtsak tu bangma kisam ngawl hi;
26 Kulawirana na muntu yumu kanyawiti maisi goseri na kugatenda galikali pasipanu poseri. Kaamuiti na kupanga pamberi nakamu ndii na koshi maisi aga megalikali.
Taciang Ama in leitung theampo ah a om minam theampo sia thisan khat in vawt a, amate om tu hun te le a om na mun tu ngam te zong ngealkholsak siat hi;
27 Katenditi hangu, su maisi aga gapati kumfata, na handa vila kwa kupapasiya papaya, gapati kumfikira. Ata hangu kumbiti, Mlungu kapatali ndiri na kila yumu gwenu.
Tabang in amate in Topa zong uh a, tham in a mu theina tu hi, Pathian sia eite khatsim kuama taw ki khuala ngawl hi:
28 Handa yakatakuliti muntu yumu, ‘Mngati mwakuwi yomberi twenga tulikala, twankugenda na twankupumula!’ Ndo gambira washaili wenu wamonga ntambu yawatakuliti, ‘Twenga twawana wakuwi.’
Banghangziam cile i nungta a, i tuk i dian le i hina theampo sia Ama sung ah a hihi; tasia bangma in na laphuak te in zong, eite zong Ama suan te i hihi, ci hi.
29 Paiwera twenga twawana wa Mlungu, tufiruwa ndiri kumuhola Mlungu gambira zahabu ama mpiya ama ata libuwi lyalisongolitwi na wantu kwa kutulwa mng'ereng'etu.
Tabang in Pathian suan te i hi man in, mihing te khutthiam le ngaisutna taw a kivawt kham, ngun le suangtum milim bang in Pathian sia i ngaisut tu hi ngawl hi.
30 Mlungu katenda gambira kawona ndiri vipindi vilii wantu pawaweriti wangalimahala. Kumbiti vinu, kahimiziya wantu woseri kila pahali waleki vidoda vyawatenda.
Mihing te in Pathian a heak ma hunlai in Pathian in a mu ngawl bang in omthong ngei napi; tu in mun theampo ah mi theampo maw ki sikkik tu in thupia hi:
31 Toziya katula lishaka lyeni hakapatozi pasipanu kwa kutenda galii yagafiriziya Mlungu kwajili ya muntu yumu yakamsyaguliti. Mlungu kawalanguziya woseri shitwatira ashi kwa kumzyukisiya muntu ayu kulawa kwawahowiti!”
Banghangziam cile nasep a piaksa mihing khat zang in leitung ah thutang suana tungtawn thu a khen tu ni ciangtan zo hi; tua thu sia a ma a hihi, ci in mi theampo tung ah kilangsak tu in tua pa sia thina pan thokiksak zo hi, ci hi.
32 Pawampikiniriti Paulu kankutakula kuusu vitwatira vya kuzyuka kwa wahowiti, wamonga wawu waguwiti kwa kusekelera, kumbiti wamonga walongiti, “Tufira kupikinira kayi kuusu shitwatira ashi”
Amate in mithi te thawkikna thu a zak uh ciang in, mi pawlkhat te in selno uh a: midang te in hi thu nangtung pan ka za kik nuam uh hi, ci uh hi.
33 Hangu, Paulu kawalekiti, kalawiti pamdamu.
Taciang Paul sia amate sung pan in pusuak hi.
34 Kumbiti wantu wavuwa ndiri wagenditi pamuhera na yomberi, wawera wajimira. Muwamu mwawu waweriti Dionisiwu gwa Aleopagu na mdala yumu yawamshema Damari na wamonga wawu.
Ahihang mi pawlkhat te in ama beal uh a, um uh hi: tua te sung ah Areopagas mi Dionysius, Damaris a kici nupi khat le midang te zong kihel uh hi.
