Matendu 14

1 Kulii Ikoniu, vitwatira viweriti handa vyaviweriti kulii Antiokiya, Paulu na Barinaba wagenditi munumba ya Mlungu gwa Shiyawudi wayowera kwa ugangamala ata Wayawudi wavuwa na Wagiriki wawera wajimira.

در شهر قونیه نیز پولس و برنابا به کنیسه یهود رفتند و چنان با قدرت سخن گفتند که عدهٔ زیادی از یهودیان و غیریهودیان ایمان آوردند.

2 Kumbiti Wayawudi wamonga yawalemiti kuwera wawumini wasonguziya na kutula weya mmoyu mwa wantu yawawera wayawudi ndiri su wawakomi walongu awa.

اما یهودیانی که ایمان نیاورده بودند، غیریهودیان را نسبت به پولس و برنابا بدگمان ساختند و تا توانستند از آنان بدگویی کردند.

3 Paulu na Barinaba wendereyiti kulikala aku kwa shipindi shitali. Wayoweriti kwa ugangamala wa Mtuwa, na Mtuwa kalanguziya unakaka wa ujumbi yawaulaviyiti kwa manemu gakuwi, kwa kuwatenda watendi mauzauza na makangashu.

با وجود این، پولس و برنابا مدت زیادی آنجا ماندند و با دلیری پیغام خدا را به مردم اعلام نمودند. خداوند نیز به ایشان قدرت داد تا معجزاتی بزرگ و حیرت‌آور انجام دهند تا ثابت شود که پیغامشان از سوی اوست.

4 Wantu wa lushi walekanikiti, wamonga wawajimiriti Wayawudi na wamonga waweriti uwega wa wantumintumi.

اما در شهر دو دستگی ایجاد شد؛ گروهی طرفدار سران یهود بودند و گروهی دیگر طرفدار رسولان مسیح.

5 Upeleru, wantu wamu yawawera ndiri Wayawudi, pamwera na wakulu wawu, wajumilirana kuwatendera vidoda ntumintumi awa na kuwagumanga mabuwi.

آنگاه جمعی از مردمان غیریهودی و یهودی، به‌همراه رهبرانشان توطئه چیدند تا بر ایشان تاخته، سنگسارشان کنند.

6 Ntumintumi pawayambuliti shitwatira ashi, watugiriti Listira na Deribi, mlushi lya lukaoniya, na museemu za pakwegera,

رسولان وقتی از این امر آگاهی یافتند، به شهرهای منطقۀ لیکائونیه، یعنی لِستره و دِربه و اطراف آنجا گریختند،

7 wawera wankubwera visoweru viwangira aku.

و به هر جا می‌رسیدند، پیغام خدا را به مردم می‌رساندند.

8 Kwaniti muntu yumu aku Listira mweni kaweriti shibyeketu gwa magulu kwanjira kwiwuka, na kaweriti hakenipati kugendagenda.

در لستره به مردی که لنگ مادرزاد بود برخوردند که هرگز راه نرفته بود.

9 Muntu ayu kaweriti kankumpikinira Paulu pakaweriti kankubwera. Paulu kamloliti dii, na pakawoniti keniti njimiru ya kuweza kuponiziwa.

هنگامی که پولس موعظه می‌کرد، او گوش فرا می‌داد و پولس به او چشم دوخته، دید ایمان شفا یافتن دارد.

10 Kalonga kwa liziwu likulu, “Gugoloki gugendigendi kwa magulu gaku!” Muntu ulii kagoloka, kanja kukopokakopoka na kugendagenda pahala palii.

پس به او گفت: «برخیز و بایست!» او نیز از جا جست و شروع کرد به راه رفتن!

11 Lipinga lya wantu pawawoniti shakatenditi Paulu, wanjiti kubotanga kwa likabira lya Likaoniya, “Milungu watwizira gambira muntu na watwizira pasi panu!”

وقتی حاضران این واقعه را دیدند فریاد برآورده، به زبان محلی گفتند: «این اشخاص خدایان هستند که به صورت انسان ظاهر شده‌اند!»

12 Barinaba wamupa litawu zewu, na Paulu wamshema Herimesi, toziya yomberi ndo yakaweriti kankuyowera.

ایشان تصور کردند که برنابا زِئوس است و پولس نیز هِرمِس، چون پولس سخنگوی اصلی بود.

13 Na Mtambika gwa numba ya Zewu yayiweriti kunja kulushi kajega pongu na majenjeri ga mauwa kulongolu kumlyangu mkulu gwa lushi, yomberi pamwera na lipinga lya wantu wafiriti kuwatambikira wantumintumi.

کاهنِ زئوس که معبدش درست بیرون دروازۀ شهر بود، چند گاو و تاجهایی از گُل به دروازۀ شهر آورد؛ او و جماعت آماده می‌شدند تا قربانی تقدیمشان کنند.

14 Barinaba na Paulu pawapatiti visoweru avi wapapuliti nguwu zawu na kutugira mulipinga lya wantu pawabota.

اما وقتی برنابا و پولس به قصد مردم پی بردند، لباسهای خود را پاره کردند و به میان مردم رفتند و فریاد زدند:

15 Walongu, kwa shishi mtenda vitwatira vya ntambu ayi? Twenga viraa twa wantu gambira mwenga. Na twa panu kuwabwelera Shisoweru Shiwagira, mpati kuvileka vinyagu avi, mumgalambukiri Mlungu yakawera mkomu Mlungu yakanyawiti kumpindi na pasipanu, lbahali na vyoseri vyaviweramu.

«ای مردم، چرا چنین می‌کنید؟ ما صرفاً انسان هستیم، درست مانند خودتان! ما برایتان این مژده را آورده‌ایم که باید از این چیزهای باطل و بی‌ارزش دست بردارید و به خدای زنده روی بیاورید، خدایی که آسمان و زمین و دریا و هرآنچه را که در آنهاست، آفرید.

16 Makashu Mlungu kajimiriti kila Isi itendi ntambuyaifiriti.

در دوران گذشته، خدا قومها را به حال خود رها کرد تا به هر راهی که می‌خواهند بروند،

17 Kumbiti, Mlungu hakenileki kulilanguziya kwa vitwatira viheri vyakawatendera, kawatowera vula irawa kuliyera, kawayupa vimeru kwa shipindi shakuwi, kawayupa viboga na kuimemiziya myoyu yawu nemeru.

با اینکه برای اثبات وجود خود، همواره دلایل کافی به ایشان می‌داد. برای نمونه، از رحمت خود، به موقع برایتان باران می‌فرستد، و محصول خوب و غذای کافی به شما عطا می‌کند، و دلتان را از شادی لبریز می‌سازد.»

18 Tembera watakula ntambu ayi Iweriti mbaka ndiri kuwalewelera wantu walii kotukuwatambikira.

سرانجام، حتی با این سخنان، به زحمت توانستند مردم را از تقدیم قربانی باز دارند.

19 Wayawudi wamu wiziti kulawa Antiokiya na Ikoniu wawajega wantu pamwera nawomberi, wamgumi mabuwi Paulu na kumkwega mpaka kunja kulushi walongiti kahowa kala.

ولی چند روز بعد، یهودیانی از انطاکیه و قونیه آمدند و اهالی شهر را چنان تحریک نمودند که بر سر پولس ریختند و او را سنگسار کردند و به گمان اینکه دیگر مرده است، او را کشان‌کشان به بیرون شهر بردند.

20 Kumbiti wafundwa pawajojinikiti na kumzyengeta kayumkiti kawuya mlushi. Shirawu yakuwi yomberi pamuhera na Barinaba wagenditi Deribi.

اما چون ایمانداران دور او گرد آمدند، او برخاست و به شهر بازگشت و روز بعد با برنابا به شهر دربه رفت.

21 Pa Paulu na Barinaba kubwera visoweru viwagira aku Deribi na kuwapata wafundwa wavuwa, shakapanu wawuyiti Listira mpaka Ikoniu na Antiokiya Mupisidia.

در آنجا نیز پیغام خدا را به مردم اعلام کردند و عده‌ای را شاگرد مسیح ساختند. بعد از آن باز به لستره، قونیه و انطاکیه بازگشتند،

22 Wawayongiliriti likakala wafundwa na kuwapanana moyu wasigali munjimiru, wawagambira, “Ndo mpaka twawoseri twenga kupitira mutabu zivuwa su twingiri Muufalumi wa Mlungu, wafunditi.”

و در آنجا ایمانداران را تقویت کرده، تشویقشان می‌کردند که به ایمان خود وفادار بمانند، و می‌گفتند: «باید با عبور از سختی‌های بسیار، وارد ملکوت خدا شویم.»

23 Wawasyaguliti wazewi mukila shipinga sha wantu yawamjimira Yesu, na kwa kuluwa na kwoya kuliya wawatula pasi pa ulolera wa Mtuwa yawamjimiriti kwa maluwa na kwoya kuliya.

سپس در هر کلیسا، مسیحیان باتجربه را به عنوان شیخ تعیین کردند. آنگاه روزه گرفته، برای ایشان دعا کردند و آنان را به دست خداوندی که به او ایمان داشتند سپردند.

24 Pawapititi kala muisi ya Pisidiya, wasokiti Pamfiliya.

پس از آن، از راه پیسیدیه به پمفلیه سفر کردند.

25 Aku wabweriti ujumbi Muperiga. Na shakapanu wagenditi Ataliya,

و باز در پرجه موعظه کردند و از آنجا به اتالیه رفتند.

26 Na kulawa aku wawuyiti salama Antiokiya, kweni shipindi shipititi waweriti pasi pa ulolera wa manemu ga Mlungu kwa ajili ya lihengu lyeni vinu waweriti walimalira.

سرانجام، با کشتی به انطاکیهٔ سوریه بازگشتند، یعنی به شهری که این سفر طولانی را از آنجا آغاز کرده و در آن به فیض خدا سپرده شده بودند تا این خدمت را انجام دهند.

27 Pawasokiti Antiokiya, waliwoniti pamuwera na shipinga sha wantu yawamjimira Yesu na kuwagambira visoweru vya vitwatira vyoseri Mlungu vyakatenditi pamuhera na womberi, na ntambu yakawavuguliriti njira ya njimiru kwa wantu yawawera Wayawudi ndiri.

وقتی پولس و برنابا به انطاکیه رسیدند، مسیحیان را گرد آوردند و گزارش سفر خود را تقدیم کرده، مژده دادند که چگونه خدا درهای ایمان را به روی غیریهودیان نیز گشوده است.

28 Walikaliti pamuhera na wafundwa walii kwa shipindi shitali.

آنان مدت زیادی نزد مسیحیان انطاکیه ماندند.