رومیان 2

1 شاید کسی پیش خود فکر کند این مردم چقدر پست هستند که دست به چنین کارهایی می‌زنند. هرگاه کسی بگوید که این اشخاص بدکار باید مجازات شوند، در حقیقت خودش را محکوم می‌کند، چون او نیز همان گناهان را مرتکب می‌شود.

Cwalehe, kamwina mavaka, iwe muntu, inwe mu atula, kecho chimu atula muzumwi nanwe muchili atula muvene. kaho inwe mu atula mupanga zintu zi swana.

2 اما می‌دانیم که خدا عادل است و داوری او بر کسانی که این گونه اعمال را انجام می‌دهند، بر حق است.

Kono twizi kuti inkatulo ye Ireeza iyenda che niti haiwila kwavo va panga izo zintu.

3 ای آدمی، آیا تصور می‌کنی که خدا دیگران را برای چنین گناهانی مجازات خواهد کرد، اما از گناهان تو چشم‌پوشی خواهد نمود؟

Kono umamele ichi, iwe muntu, iwe u atula avo va panga izo zintu nawe nopanga zintu ziswana. Kowole kulovoka inkatulo ye Ireeza?

4 اگر خدا تا به حال نسبت به تو صبر و تحمل نشان داده است، آیا این برای تو مهم نیست؟ آیا متوجه نیستی که مهربانی خدا برای این بوده که تو توبه کنی؟

kapa muhupulela hanini ke chifumu cho vulotu vwakwe, nikuha inkoto kwakwe kuliyehete, ni nkulo yoku lindila? Kamwizi kuti vulotu vwakwe vokuti amitwale mwinila yokuvaka?

5 اگر دل خودت را سخت کنی و توبه نکنی برای خود مجازات وحشتناکی فراهم می‌آوری، زیرا به‌زودی روز خشم و غضب خدا فرا می‌رسد روزی که در آن خدا تمام مردم جهان را عادلانه محکوم خواهد کرد،

kono njikuva wina vukukutu niku savaka kwe nkulo kuti ulivikila iwe mwine kuvenga kwe zuva lyo kuvenga, icho njikuti, izuva lyokwiziveka kwe nkatulo ye Ireeza i jolola.

6 و به هر کس مطابق کارهایش پاداش یا کیفر خواهد داد.

Kahe ku muntu ni muntu chokuya ke inkezo zakwe:

7 او زندگی جاوید را به کسانی می‌بخشد که با صبر و تحمل، آنچه را که راست است، به عمل می‌آورند و خواستار جلال و احترام و بقایی هستند که خدا عطا می‌کند. (aiōnios g166)

kwavo va tundamina, mitendo milotu ya wana intumbo, ikute, nikusa lyanganiswa, kahe vuhalo vo kuya kwile. (aiōnios g166)

8 اما بر خودخواهان و آنانی که با حقیقت وجود خدا ضدیت می‌کنند و به راههای گناه‌آلود خود می‌روند، خشم و غضب خود را فرو خواهد ریخت.

Kono kwavo vali ngana avo vene, vase chilili initi kono ve chilila kusa chena, vuvengi vusa mani niku venga kavwize.

9 رنج و عذاب گریبانگیر همهٔ کسانی خواهد گردید که گناه می‌ورزند، از یهودی گرفته تا غیریهودی.

Ireeza kalete manyando ni kufilikana haluhuho lya muntu ni muntu yava pangi chivi, kuma Juda sapili, niku ma Greeke hape.

10 اما جلال و سربلندی و آرامش الهی نصیب همهٔ آنانی خواهد شد که از خدا اطاعت می‌کنند، چه یهودی و چه غیریهودی،

Kono intumbo, ikute, ni nkozo kazize ku muntu yense ya panga zilotu, kuma Juda sapili, niku ma Greeke.

11 زیرا خدا تبعیض قائل نمی‌شود.

Kaho kakwina kuketela muntu kwe Ireeza.

12 هر کس که گناه کند، هلاک خواهد شد، حتی کسانی که شریعت نوشته شدۀ خدا را نداشته باشند. و کسانی هم که شریعت خدا را دارند، اگر گناه کنند، خدا بنا بر موازین شریعتشان آنها را داوری خواهد کرد.

Kaho vangi va panga chivi mi hape kava mane nikusena mulao, mi nikuvangi vava pangi chivi niva kuteka mulao kava atulwe cho mulao.

13 زیرا با شنیدن احکام شریعت نیست که کسی مقبول خدا می‌گردد بلکه با به عمل آوردن آن.

Kakuti kena vateki vo mulao vavikitwe kuluka havunsu bwe Ireeza, kono javo fera vapangi vo mulao vasane kava hewe kuluka.

14 حتی غیریهودیان که شریعت نوشته شدۀ خدا را ندارند، وقتی طبیعتاً از احکام خدا اطاعت می‌کنند نشان می‌دهند که از آنها آگاهند.

Kakuti vamachava, vasena mulao, vapanga che mukwa wavantu zintu zomulao, avo, vali mulao kuvali vene, nagati kuti kavena mulao

15 معلوم است که شریعت خدا بر دلشان نوشته شده است، زیرا وجدان و افکارشان یا آنان را متهم می‌کند یا تأییدشان می‌نماید.

Chezi vatodeza kuti zitu zisakiwa kumulao ziñoletwe munkulo zavo. Minahano yavo nayo ipaka vulyo kuvali, mi mihupulo yavo kuiva nyazi kamba kuva zimanina kuvali vene

16 و این است پیامی که من اعلام می‌کنم: روزی خواهد آمد که خدا توسط عیسی مسیح، افکار و انگیزه‌های مخفی همه را داوری خواهد کرد.

mi nikwa Ireeza vulyo. Icho kachipanga hale mwelyo izuva aho Ireeza hasane ka atule inkunutu zavantu vonse, chokuya ke evangeli yangu, chukuya ka Jesu Keresite.

17 و اما شما یهودیان، تصور می‌کنید که چون خدا شریعت و احکام خود را به شما عطا کرده است، بنابراین از شما خشنود است، و می‌بالید به اینکه برگزیدگان خدا هستید.

Mwendi hamwi mulisupa kuti muma Juda, mupumwira hamulao, kusangwa chokuli kumusa mwe Ireeza,

18 شما اراده و خواست خدا را می‌دانید و خوب را از بد تشخیص می‌دهید، چون احکام او را از کودکی آموخته‌اید،

kwiziva chasaka, ni kulika zintu zishutana kuzili, kasamulaho wo kutondeziwa kumulao.

19 شما یقین کامل دارید که راه خدا را به خوبی می‌شناسید؛ به همین جهت خود را راهنمای نابینایان می‌دانید، و خویشتن را چراغهایی می‌پندارید که راه خدا را به آنانی که در تاریکی گمراه شده‌اند، نشان می‌دهند.

Mi mwendi mwina inwe muvene nji muyendisa chivofu, iseli kwavo vena mwififi,

20 شما گمان می‌کنید که راهنمای مردم نادان هستید و می‌توانید امور الهی را حتی به کودکان نیز بیاموزید، زیرا تصور می‌کنید احکام خدا را که پر از معرفت و راستی است، می‌دانید.

musikululi we zihole, mi nihakuli kuti mwina mumulao mukwa we ngana nivu niti.

21 حال، شما که دیگران را تعلیم می‌دهید، چرا خودتان نمی‌آموزید؟ به دیگران می‌گویید که دزدی نکنید؛ آیا خودتان دزدی نمی‌کنید؟

Inwe, linu, varuta vamwi, kamuli ruti inwe muvene? Inwe mukutaza kuti kanji muyivi, muyiva?

22 می‌گویید که زنا کردن گناه است؛ آیا خودتان زنا نمی‌کنید؟ می‌گویید که نباید بت‌پرستی کرد؛ آیا خودتان از اشیائی که از معابد دزدیده شده‌اند، استفاده نمی‌کنید؟

Inwe muwamba kanji mupangi vushahi, mupanga vushahi? Inwe muyansa maswaniso, muyivira itempere?

23 شما به دانستن احکام خدا فخر می‌فروشید، اما با زیر پا نهادن آنها، به خدا توهین می‌کنید.

Inwe mulikumuseza kunyakalala mumu lao, kana munyasa Ireeza choku chola mulao?

24 پس جای تعجب نیست که در کتب مقدّس نوشته شده: «به سبب شما، قومها نام خدا را کفر می‌گویند!»

Kuti “inzina lye Ireeza linyasahala mukati kava Machava vakeñi chenu,” sina yovulyo mulivañolerwe.

25 سنت ختنۀ یهودی در صورتی ارزش دارد که از دستورهای خدا اطاعت کنید. در غیر این صورت، هیچ بهتر از قومهای غیریهود نیستید.

Kakuti mupato chovuniti umi wanisa haiva nimwi chilira mulao, kono haiva umucholi wo mulao, mupato wako usanduka kusava mupato.

26 زیرا اگر غیریهودیان احکام خدا را اطاعت کنند، آیا خدا تمام امتیازات و افتخاراتی را که قصد داشت به شما یهودیان بدهد، به ایشان نخواهد داد؟ یقیناً خواهد داد.

Haiva, lyahanu, muntu yasena mupato ne chilira inswanero zo mulao, kete kuve kuti kusaya mumupato kwakwe kuvoneke uvu yavayi mumupato?

27 در این صورت وضع غیریهودیان ختنه نشده که احکام خدا را اطاعت می‌کنند، در پیشگاه خدا از وضع شما یهودیان خیلی بهتر خواهد بود، زیرا شما با وجود اینکه ختنه شده‌اید و صاحب کتب مقدّس هستید، باز احکام خدا را اطاعت نمی‌کنید.

Iri ivaka lyokuta mwina mañolo a ñoletwe mi mupato hape jivo vasechilili vo mulao!

28 فراموش نکنید که هر که پدر و مادرش یهودی باشند و خود نیز ختنه شده باشد، یهودی نیست.

Kakuli kena Mujuda luli iyemwine hanze vulyo; mi mupato luli konji upangiwa hanze mwinyama.

29 بلکه یهودی واقعی کسی است که در باطن خود یهودی باشد؛ و ختنه نیز ختنۀ دل است، که به دست روح خدا انجام می‌شود، نه از طریق مقرراتی نوشته‌شده. تحسین چنین شخصی از جانب دیگران نیست، بلکه از جانب خداست.

Kono Mujuda njiyena mwine luli mukati, mi mupato jowuna we nkulo, muluhuho, isiñi cho muñolo. Kutembwa kozo uswana muntu kakuzwi kumuntu kono kwe-Ireeza.