< رومیان 11 >

حال، از شما می‌پرسم که آیا خدا قوم خود اسرائیل را رها کرده و ایشان را ترک گفته است؟ هرگز؛ به هیچ وجه چنین نیست! فراموش نکنید که من خود، یهودی و از نسل ابراهیم و از طایفهٔ بنیامین هستم. 1
Huje eyanga, huje, Ongolobhe abhakhanine abhantu bhakwe? Hata hashe. Hwa huje nane ne Mwiisraeli, wa mshikolo sha Abulahamu, hwi kabela lya Benyamini.
نه، خدا قوم خود را که از ابتدا برگزیده بود، رد نکرده است. مگر نمی‌دانید کتب مقدّس در ماجرای مربوط به ایلیای نبی، چه می‌گوید و اینکه او چگونه از قوم اسرائیل نزد خدا لب به شکایت می‌گشاید؟ 2
Ongolobhe zagabhakhene abhantu bhakwe abhamanye afume huwandilo. Je sagamenye izuu liyanga yenu ahusu o Eliya, jinsi sabholele Ongolobhe humwanya ye Israeli?
«خداوندا، ایشان انبیای تو را کشته و مذبحهای تو را ویران کرده‌اند، و فقط من مانده‌ام، و می‌خواهند مرا هم بکُشند.» 3
“Ogosi, bhabhagojile ankoha bhaho, bhope bhabomoye pashiputo paho. Nene nimwene esagalye, bhope bhahwaza owomi wane.”
آیا به خاطر دارید خدا به او چه جواب داد؟ خدا فرمود: «تنها تو نیستی که باقی مانده‌ای! به غیر از تو هفت هزار نفر دیگر هم باقی نگاه داشته‌ام که هنوز مرا می‌پرستند و در برابر بت بعل زانو نزده‌اند!» 4
Lakini ijibu elya Ngolobhe liyanga yenu huliwe? “Embeshele kwaajili yalini abhantu elfu saba ebho sagabhayikhomela amafu gamo Baali.”
امروز نیز همین‌طور است، به این ترتیب که تمام یهودیان خدا را فراموش نکرده‌اند. خدا در اثر فیض خود، عده‌ای را از میان آنان برگزیده است تا نجات دهد. 5
Hata eshi, wakati ou esalezi bhahweli bhabhasagaliye ashilile ouchaguzi wiwenee.
بنابراین، اگر این نجات، همان‌طور که گفتیم، در اثر فیض خدا باشد، طبیعتاً دیگر به سبب اعمال نیک آنان نخواهد بود. زیرا اگر در اثر اعمال نیک آنان باشد، در آن صورت فیض دیگر فیض نیست. 6
Lakini kashile huweene, sehuje hwu matendo. Kashile weene sagaibhabhe nantele weene. Yeni bhasi?
پس موضوع این است: قوم اسرائیل که مشتاقانه در پی دریافت لطف الهی بودند، به مقصود خود نرسیدند. البته عده‌ای از ایشان موفق شدند، آن عده که خدا انتخاب کرده بود، اما بقیه سختدل شدند. 7
Ahantu ambaho Eisraeli yaliehwaza, sagahajile, huje bhabha chaguliwe bhahajile, nabhamwabho bhabhehwele bhamwamu.
چنانکه نوشته شده: «تا به امروز خدا روح بی‌حسی به آنها داده است، و چشمان و گوشهایشان را طوری بسته است که نتوانند ببینند و بشنوند.» 8
Nashi sagasimbilwe: “Ongolobhe abhapie opepo ogwasajilwe, amaso huje bhasilole, na makutu huje bhasiyovwe, epaka sanyono eeshii.”
داوود نبی نیز در این باره چنین گفته است: «همان بهتر که سفرهٔ رنگینشان برایشان دام و تله باشد تا تصور کنند دنیا به کامشان است. باشد که برکاتشان باعث لغزششان گردد و عقوبتی را که سزاوارش هستند، دریافت کنند. 9
Wope o Daudi ayanga, “Leha emeza zyabho nazibhe nyavu, tengo sehemu yaabomelee nalipizye eshisasi hwa bhene bhebho.
چشمانشان کور شود تا نتوانند ببینند، و کمرهایشان همیشه خم بماند.» 10
Leha amaso gabho gabhehwe akisi huje bhagajelole. Ubhaundamishe amasana gabhowila.”
آیا این به آن معناست که برای قوم خدا که منحرف شده و سقوط کرده‌اند دیگر امیدی نیست؟ هرگز! هدف خدا این بود که هدیهٔ نجات خود را به غیریهودیان عطا کند تا از این راه در یهودیان غیرتی به وجود آید و ایشان نیز طالب نجات گردند. 11
Basi eyanga, “Huje bhabomelee hata bhagwile egajebhe?” Esho na mwaha. Badala yakwe, amenwe hwabho, olokole ufishe hwa Mataifa, ili bhebho bhene bhabhe nu wivu.
از آنجا که یهودیان هدیهٔ نجات خدا را نپذیرفتند و لغزیدند، هدیهٔ نجات و برکات غنی الهی در اختیار سایر مردم دنیا قرار گرفت. حال، اگر یهودیان هم به مسیح ایمان بیاورند، چه نعمتهای بزرگتری نصیب مردم دنیا خواهد شد! 12
Nkashile amenwe hwabho hutabhale evya paulimwengu, nakashile hasalayabho atabhale wa mataifa, nazibhabhe zilenga enyinji akamilishe hwabho?
اکنون روی سخنم با شما غیریهودیان است. چنانکه می‌دانید خدا مرا به عنوان رسول خود برای خدمت به غیریهودیان انتخاب کرده است و من به این موضوع افتخار می‌کنم، 13
Na esalezi eyanga namwe mubhantu bhe Mataifa. Hwa huje enditumwa wa bhantu abhe Mataifa aganje, ehwivunira huduma yane.
با این امید که وادارشان کنم طالب همان برکتی باشند که شما غیریهودیان دارید و از این راه باعث نجات برخی از ایشان شوم. 14
Labda engabhabhehe owivu gwambele pandwemo nanene. Nkanga tigabhokola bhabha hweli bhamo.
زیرا اگر رد شدن آنان توسط خدا سبب نجات بقیۀ مردم جهان شد، پس حال اگر یهودیان نیز به سوی مسیح بازگردند، چه پرشکوه و عالی خواهد شد! مانند این خواهد بود که مردگان به زندگی بازگردند! 15
Maana huje akhanile hwabho bhapatene ne dunia, aposhelelwe hwabho haibhawole ila uwomi afume hwaabhafwe?
از آنجا که ابراهیم و سایر اجداد اسرائیل مقدّس بودند، فرزندانشان نیز باید همان‌طور باشند، چنانکه تمام تودۀ خمیر مقدّس است چون تکه‌ای از آن به عنوان هدیه تقدیم می‌شود. و اگر ریشۀ درخت مقدّس باشد، شاخه‌ها نیز مقدّسند. 16
Nkashire amadondo agapawandilo akiba, shesho sashihweli hwibhomba elye ousu. Nkashile amazi gope akiba, esamba zyope shesho.
اما بعضی از شاخه‌های این درخت که یهودیان باشند بریده شدند و به جای آنها، شاخه‌های زیتون وحشی، یعنی شما غیریهودیان پیوند زده شدید. پس اکنون شما در آن برکاتی که خدا به ابراهیم و فرزندانشان وعده داد شریک هستید، همان‌گونه که شاخه‌های پیوند شده، در شیره و مواد غذایی درخت اصلی شریک می‌شوند. 17
Lakini nkashile zihweli esamba zyazidumulwe, nashi wewe, isamba lya mwipoli elya mzeituni, watotilwe pandwemo nabho, na nkashile wali pandwemo nabjo namumazi age otabhalo hwa mzeituni,
اما باید مواظب باشید که دچار غرور نشوید و به این نبالید که به جای شاخه‌های بریده، قرار گرفته‌اید. فراموش نکنید که ارزش شما فقط به این است که جزئی از درخت هستید. بله، شما فقط یک شاخه‌اید، نه ریشه. 18
oganje hwintutumule amwanya yemasamba. Lakini nkashile uhwintutumula, nasaga wewe ohwavya mumazi, bali amazi gahumwavya awe.
ممکن است بگویید: «آن شاخه‌ها بریده شدند تا جایی برای من باز شود!» 19
Basi ubhayanje, “Amasamba gadumulwe huje epate atotwe mwilende.”
درست است. آن شاخه‌ها یعنی یهودیان به این دلیل قطع شدند که به خدا ایمان نداشتند؛ شما نیز فقط به این دلیل به جای آنها پیوند شدید که به خدا ایمان داشتید. پس مغرور نشوید، بلکه از خدا بترسید. 20
Ego gali lyoli. Husababu yakutowiteshe hwabho bhadumule, lakini awe wahemeleye shinza husababu yelweteho lwaho. Ugaje hwise bhelele umwene huhaliyamwanya sana, heli ogopaga.
زیرا اگر خدا بر شاخه‌های طبیعی درخت رحم نکرد، بر شما نیز رحم نخواهد فرمود. 21
Kwa maana nkashile Ongolobhe hagagalesheye amasamba amakolo, sagabhahusajile nawe shesho.
پس ببینید خدا چقدر مهربان و در عین حال سختگیر است. او نسبت به نافرمانان بسیار سختگیر است. اما اگر شما در ایمان و محبتی که به او دارید، ثابت بمانید، نسبت به شما مهربان خواهد بود. در غیر این صورت شما نیز بریده خواهید شد. 22
Hwiyenye, basi, amadala amiza nuhali wa Ngolobhe. Na hudwemo humo, okhali wahenzele amwanya ya Ayahudi ebho bhagwiye. Lakini nahudwemo uwamwabho, owiza wa Ngolobhe guweza amwanya yaho, nkashile obhakhale mumiza gakwe. Shoshoti nawe amanye obhatagwe hutali.
از طرف دیگر، اگر یهودیان از بی‌ایمانی دست بکشند و به سوی خدا بازگردند، خدا ایشان را مجدداً به درخت خود پیوند خواهد زد. بله، او قادر است این کار را انجام دهد. 23
Natele, nkashile sagabhezehwendelele mlweteshelo lyakwe, bhezatotwe natele. Maana Ongolobhe alinagwo ouwezo ogwa totele natele.
خدا شما غیریهودیان را که او را نمی‌شناختید و مانند شاخه‌های درخت زیتون وحشی بودید، چنین محبت کرده و برخلاف طبیعت، به درخت خوب خودش پیوند زده است. پس چقدر بیشتر، مایل است یهودیان را که شاخه‌های طبیعی این درخت هستند، به جای اولشان بازگرداند و در آنجا پیوند بزند! 24
Hwa huje amwekashile mwadumulwe hwoze ashilile huhale omzeituni ogwamwipoli, na kinyume shakwe ehale mwa vyalilwe mu mzeituni omwieza, sehuje hwenje sana hwebha Ayahudi, sawa nahuje masamba amakolo gowezya agavyale natele muhati ye mzeituni gabho bhebho?
برادران عزیز، می‌خواهم شما از یک سرّ الهی آگاه باشید، تا دچار غرور نشوید. درست است که عده‌ای از قوم اسرائیل در حال حاضر بر ضد انجیل عمل می‌کنند؛ اما این حالت فقط تا زمانی ادامه خواهد یافت که آن عده از شما غیریهودیان که خدا از ابتدا در نظر داشته است، به مسیح ایمان بیاورید. 25
Hwa huje mwaholo sehwaza huje msimanye afyatane nesiri ene, huje msibhe ne eshinshi nashi asebhanye hwenyu mwemwe. Esiri ene huje okhome guifumilene na Israeli, hadi akamilisye hwa mataifa nahwayiyenza.
پس از آن، تمام قوم اسرائیل نجات خواهند یافت. در همین مورد، نوشته شده است: «نجات دهنده‌ای از اورشلیم خواهد آمد و اسرائیل را از بی‌دینی رهایی خواهد داد. 26
Epo aIsraeli yote bhaihwokoha, nashi sagasimbilwe afume: “Afume hu Sayuni ayihwenza Owakhokole. Ayihwefya oubhibhi afume hwa Yakobo.
این است عهد من با ایشان که گناهان ایشان را پاک خواهم نمود.» 27
Neli lyayibha malagano gane pandwemo nabhene, ensiku ezyo naihwefye embibhi zyabho.”
اکنون بسیاری از یهودیان دشمن انجیل مسیحند؛ این امر به نفع شما بوده است، زیرا سبب شد که خدا هدیهٔ نجات خود را به شما عطا کند. اما به هر حال، یهودیان به خاطر وعده‌هایی که خدا به ابراهیم و اسحاق و یعقوب داد، محبوب او هستند. 28
Ahusuhudwemo humo ashilile iizuu, bhavitilwa hwu sababu yenyu. Hudwemo ohwamwabho ashilile nasalule hwa Ngolobhe, bhagenwe husababu ya amaamaa.
زیرا وقتی خدا کسی را برگزید و نعمتی به او بخشید، دیگر تصمیمش را تغییر نمی‌دهد. او هرگز وعده‌های خود را پس نمی‌گیرد. 29
Hwa huje ezawadi nakwiziwe hwa Ngolobhe sagahugaluhana.
زمانی شما نسبت به خدا یاغی بودید؛ اما وقتی یهودیان هدیهٔ خدا را رد کردند، او همان هدیه را به شما عطا کرد. 30
Hwa huje ehale amwee mwalimleshile Ongolobhe, lakini esalezi muiposheye ewene hwusababu ya aleshe hwabho.
در حال حاضر یهودیان یاغی‌اند؛ اما ایشان نیز روزی از همان مهربانی و رحمتی که خدا نسبت به شما دارد، برخوردار خواهند شد. 31
Hwidala lyelyo esalezi, ebha Ayahudi bhaleshile. Afumilane nego huuje nesanjilo zya mlinazyo amwe bhawezizye bhope aposhele ewene.
زیرا خدا همه را در بند نافرمانی قرار داد تا بتواند بر همه یکسان رحم کند. (eleēsē g1653) 32
Maana Ongolobhe abhankonjele abhantu woti ashilile huleshe, huje awezizye abhasajile bhoti. (eleēsē g1653)
وه که چه خدای پرجلالی داریم! حکمت و دانش و ثروت او چه عظیم است! مشیت و راههای او فوق ادراک ماست! 33
Shahuhweli outabhalo nenshinshi nenjele eya Ngolobhe! Zagapimwapimwa naloonje hwakwe, namadala gakwe sagazimanyiha!
«زیرا کیست که بتواند افکار خداوند را درک کند؟ کیست که بتواند مشاور او باشد؟ 34
“Maana yonanu walimenye ilengo lya Gosi? Au yonanu waliyanzi wakwe?
«چه کسی می‌تواند هدیه‌ای به او تقدیم نماید که قابل او باشد و از او انتظار عوض داشته باشد؟» 35
Au yonanu owakwanza hupele ahantu Ongolobhe, huje alipwe nantele?”
هر چه هست از خداست؛ وجود همه چیز به قدرت او وابسته است و همه چیز برای شکوه و جلال اوست. ستایش بی‌پایان بر او باد! آمین. (aiōn g165) 36
Hwa huje afume hwakwe, nahwidala lyakwe nahwamwene, evitu vyoti vihweli. Hwa mwene obhe golonsu wilawila. Amina. (aiōn g165)

< رومیان 11 >