امثال 1

1 امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود:

Притчи Соломона сына Давидова, иже царствова во Израили,

2 این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید.

познати премудрость и наказание и уразумети словеса мудрости,

3 آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید.

прияти же извития словес и разрешения гаданий, уразумети же правду истинную и суд исправляти:

4 این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت.

да даст незлобивым коварство, отрочати же юну чувство же и смысл.

5 با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند.

Сих бо послушав, мудрый премудрее будет, а разумный строителство стяжет:

6

уразумеет же притчу и темное слово, речения же премудрых и гадания.

7 ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است.

Начало премудрости страх Господень, разум же благ всем творящым его: благочестие же в Бога начало чувства, премудрость же и наказание нечестивии уничижат.

8 ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو،

Слыши, сыне, наказание отца твоего и не отрини заветов матере твоея:

9 زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت.

венец бо благодатей приимеши на твоем версе и гривну злату о твоей выи.

10 وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو.

Сыне, да не прельстят тебе мужие нечестивии, ниже да восхощеши,

11 اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم

аще помолят тя, глаголюще: иди с нами, приобщися крове, скрыем же в землю мужа праведна неправедно:

12 و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585)

пожрем же его якоже ад жива, и возмем память его от земли, (Sheol h7585)

13 از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛

стяжание его многоценное приимем, исполним же домы нашя корыстей:

14 هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!»

жребий же твой положи с нами: обще же влагалище стяжем вси, и мешец един да будет всем нам.

15 پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛

Не иди в путь с ними: уклони же ногу твою от стезь их:

16 زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند.

нозе бо их на зло текут, и скори суть излияти кровь.

17 یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند.

Не без правды бо простираются мрежи пернатым:

18 ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند.

тии бо убийству приобщающеся, сокровищствуют себе злая: разрушение же мужей законопреступных зло.

19 این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند.

Сии путие суть всех творящих беззаконная: нечестием бо свою душу отемлют.

20 حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد.

Премудрость во исходех поется, в стогнах же дерзновение водит,

21 مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید:

на краех же стен проповедуется, у врат же сильных приседит, во вратех же града дерзающи глаголет:

22 «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟

елико убо время незлобивии держатся правды, не постыдятся: безумнии же досады суще желателие, нечестивии бывше, возненавидеша чувство

23 بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت.

и повинни быша обличением. Се, предложу вам моего дыхания речение, научу же вас моему словеси.

24 «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید.

Понеже звах, и не послушасте, и простирах словеса, и не внимасте,

25 شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید.

но отметасте моя советы и моим обличением не внимасте:

26 من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد،

убо и аз вашей погибели посмеюся, порадуюся же, егда приидет вам пагуба,

27 آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد.

и егда приидет на вы внезапу мятеж, низвращение же подобно бури приидет, или егда приидет вам печаль и градоразорение, или егда найдет на вы пагуба.

28 «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛

Будет бо егда призовете мя, аз же не послушаю вас: взыщут мене злии и не обрящут.

29 زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند.

Возненавидеша бо премудрость, словесе же Господня не прияша:

30 نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند.

ниже хотеша внимати моим советом, ругахуся же моим обличением.

31 بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید.

Темже снедят своих путий плоды и своего нечестия насытятся:

32 زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد.

ибо, зане обидеша младенцев, убиени будут, и истязание нечестивыя погубит.

33 ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.»

Мене же слушаяй вселится на уповании и почиет без страха от всякаго зла.

King Solomon in Old Age