< امثال 1 >
امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: | 1 |
Притчи Соломона, сына Давидова, царя Израильского,
این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. | 2 |
чтобы познать мудрость и наставление, понять изречения разума;
آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. | 3 |
усвоить правила благоразумия, правосудия, суда и правоты;
این امثال به جاهلان حکمت میبخشند و به جوانان فهم و بصیرت. | 4 |
простым дать смышленость, юноше - знание и рассудительность;
با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر میشوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب میکنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. | 5 |
послушает мудрый - и умножит познания, и разумный найдет мудрые советы;
чтобы разуметь притчу и замысловатую речь, слова мудрецов и загадки их.
ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار میشمارد، جاهل است. | 7 |
Начало мудрости страх Господень; доброе разумение у всех, водящихся им; а благоговение к Богу - начало разумения; глупцы только презирают мудрость и наставление.
ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، | 8 |
Слушай, сын мой, наставление отца твоего и не отвергай завета матери твоей,
زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. | 9 |
потому что это - прекрасный венок для головы твоей и украшение для шеи твоей.
وقتی گناهکاران تو را وسوسه میکنند، تسلیم نشو. | 10 |
Сын мой! если будут склонять тебя грешники, не соглашайся;
اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم | 11 |
если будут говорить: “Иди с нами, сделаем засаду для убийства, подстережем непорочного без вины,
و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol ) | 12 |
живых проглотим их, как преисподняя, и - целых, как нисходящих в могилу; (Sheol )
از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانههای خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ | 13 |
наберем всякого драгоценного имущества, наполним дома наши добычею;
هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» | 14 |
жребий твой ты будешь бросать вместе с нами, склад один будет у всех нас”, -
پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ | 15 |
сын мой! не ходи в путь с ними, удержи ногу твою от стези их,
زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. | 16 |
потому что ноги их бегут ко злу и спешат на пролитие крови.
یک پرنده وقتی میبیند برایش دام گذاشتهاند، از آن دوری میکند. | 17 |
В глазах всех птиц напрасно расставляется сеть,
ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام میاندازند و با دست خود گور خود را میکنند. | 18 |
а делают засаду для их крови и подстерегают их души.
این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود میکنند. | 19 |
Таковы пути всякого, кто алчет чужого добра: оно отнимает жизнь у завладевшего им.
حکمت در کوچهها ندا میدهد. | 20 |
Премудрость возглашает на улице, на площадях возвышает голос свой,
مردم را که در سر چهارراهها و نزد دروازهٔ شهر جمع شدهاند صدا کرده، میگوید: | 21 |
в главных местах собраний проповедует, при входах в городские ворота говорит речь свою:
«ای نادانان! تا کی میخواهید نادان بمانید؟ تا کی میخواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ | 22 |
“Доколе, невежды, будете любить невежество? доколе буйные будут услаждаться буйством? доколе глупцы будут ненавидеть знание?
بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. | 23 |
Обратитесь к моему обличению: вот, я изолью на вас дух мой, возвещу вам слова мои.
«بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. | 24 |
Я звала, и вы не послушались; простирала руку мою, и не было внимающего;
شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. | 25 |
и вы отвергли все мои советы, и обличений моих не приняли.
من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، | 26 |
За то и я посмеюсь вашей погибели; порадуюсь, когда придет на вас ужас;
آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. | 27 |
когда придет на вас ужас, как буря, и беда, как вихрь, принесется на вас; когда постигнет вас скорбь и теснота.
«هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ | 28 |
Тогда будут звать меня, и я не услышу; с утра будут искать меня, и не найдут меня.
زیرا از دانایی متنفر بودهاند و از خداوند اطاعت نکردهاند. | 29 |
За то, что они возненавидели знание и не избрали для себя страха Господня,
نصیحت مرا گوش نگرفتهاند و نکوهش مرا نپذیرفتهاند. | 30 |
не приняли совета моего, презрели все обличения мои;
بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفتهاند خواهند دید. | 31 |
за то и будут они вкушать от плодов путей своих и насыщаться от помыслов их.
زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بیخیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. | 32 |
Потому что упорство невежд убьет их, и беспечность глупцов погубит их,
ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» | 33 |
а слушающий меня будет жить безопасно и спокойно, не страшась зла”.