امثال 1

1 امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود:

Izaga zikaSolomoni indodana kaDavida, inkosi yako-Israyeli:

2 این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید.

ukuba abantu bazuze ukuhlakanipha lokuzithiba; ukuba bazwisise amazwi okuqedisisa;

3 آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید.

ukuba bazuze impilo yokuzithiba lobuqotho, besenza okulungileyo, okufaneleyo lokuqondileyo;

4 این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت.

ukunika ulwazi kwabayizithutha, ulwazi lokukhetha okuqondileyo kwabatsha

5 با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند.

ukuthi ohlakaniphileyo alalele engeze ukufunda kwakhe, kuthi obonisisayo azuze izeluleko,

6

ukuba abantu bazwisise izaga lemizekeliso, izitsho lamalibho abahlakaniphileyo.

7 ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است.

Ukwesaba uThixo kuyikuqala kwenhlakanipho, kodwa iziwula ziyakweyisa ukuqedisisa lokuzithiba.

8 ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو،

Lalela, ndodana yami, izeluleko zikayihlo njalo ungadeli imfundiso kanyoko.

9 زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت.

Kuzakuba ngumqhele omuhle ekhanda lakho lomgaxo wokucecisa intamo yakho.

10 وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو.

Ndodana yami, aluba izoni zikuhuga, ungaze wavuma.

11 اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم

Nxa zisithi, “Woza sihambe; kasicathamele abantu sichithe igazi, kasicwathele omunye umuntu ongelacala;

12 و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585)

kasibaginye bephila njengengcwaba, sibajwamule njengabawele emgodini; (Sheol h7585)

13 از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛

sizazuza impahla ezinhle ezehlukeneyo sigcwalise izindlu zethu ngempango;

14 هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!»

phathisana lathi ukuze sibelesikhwama sinye”

15 پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛

ndodana yami, ungahambi lazo, ungalugxobi olwakho ezindleleni zazo;

16 زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند.

ngoba ezabo inyawo zigijima ekoneni, bachitha igazi lula.

17 یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند.

Kakusizi ukuthiya ngembule lithe dandalazi emehlweni ezinyoni!

18 ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند.

Abantu laba bacathamela ukuchitheka kwelabo igazi; bajuma okwabo ukuphila.

19 این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند.

Sinjalo isiphetho salabo abadinga inzuzo ngobugebenga; kuyayichitha impilo yalabo abayitholayo.

20 حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد.

Ukuhlakanipha kuyamemeza emgwaqweni, kuphakamisa ilizwi lakho ezinkundleni;

21 مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید:

kuyanqongoloza lezindleleni okuxokozela khona, kuyatshumayela emasangweni omuzi kuthi:

22 «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟

“Koze kube nini lina zithutha lithanda ubuthutha benu na? Koze kube nini izideleli zikholisa ukudelela leziphukuphuku zizonda ulwazi na?

23 بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت.

Lalelani ukukhuza kwami liphenduke! Ngizalivulela isifuba sami, ngilivezele imicabango yami.

24 «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید.

Kodwa ngenxa yokuthi langifulathela ngilibiza, kwangabi khona onginanzayo ngiselula isandla sami,

25 شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید.

njengoba lala izeluleko zami njalo kalavuma ukukhuza kwami,

26 من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد،

ngakho lami ngizahleka selihlupheka; ngizaliklolodela nxa lisehlelwa lusizi,

27 آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد.

nxa usizi lulehlela njengesiphepho; nxa incithakalo ilikhukhula njengesivunguzane, nxa usizi lezinhlupheko ziligabhela.

28 «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛

Lapho-ke bazangibiza kodwa kangiyikusabela; bazangidinga bangangitholi.

29 زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند.

Ngoba babeluzonda ulwazi kabaze bakhetha ukwesaba uThixo

30 نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند.

ngoba kabavumanga iseluleko sami, badelela ukukhuza kwami,

31 بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید.

bazakudla izithelo zokuhamba kwabo basuthiswe ngezithelo zamacebo abo.

32 زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد.

Phela ubuhlongandlebe bezithutha buzazibulala, lokungananzi kweziphukuphuku kuzazibhubhisa;

33 ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.»

kodwa lowo ongilalelayo uzahlala evikelekile ekhululekile, engesabi lutho olungamlimaza.”

King Solomon in Old Age