امثال 1

1 امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود:

Salamonnak, Dávid fiának, Izráel királyának példabeszédei,

2 این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید.

Bölcseség és erkölcsnek tanulására, értelmes beszédek megértésére;

3 آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید.

Okos fenyítéknek, igazságnak és ítéletnek és becsületességnek megnyerésére;

4 این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت.

Együgyűeknek eszesség, gyermeknek tudomány és meggondolás adására.

5 با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند.

Hallja a bölcs és öregbítse az ő tanulságát, és az értelmes szerezzen érett tanácsokat.

6

Példabeszédnek és példázatnak, bölcsek beszédeinek és találós meséinek megértésére.

7 ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است.

Az Úrnak félelme feje a bölcseségnek; a bölcseséget és erkölcsi tanítást a bolondok megútálják.

8 ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو،

Hallgasd, fiam, a te atyádnak erkölcsi tanítását, és a te anyádnak oktatását el ne hagyd.

9 زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت.

Mert kedves ékesség lesz a te fejednek, és aranyláncz a te nyakadra.

10 وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو.

Fiam, ha a bűnösök el akarnak csábítani téged: ne fogadd beszédöket.

11 اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم

Ha azt mondják: jere mi velünk, leselkedjünk vér után, rejtezzünk el az ártatlan ellen ok nélkül;

12 و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585)

Nyeljük el azokat, mint a sír elevenen, és egészen, mint a kik mélységbe szállottak; (Sheol h7585)

13 از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛

Minden drága marhát nyerünk, megtöltjük a mi házainkat zsákmánnyal;

14 هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!»

Sorsodat vesd közénk; egy erszényünk legyen mindnyájunknak:

15 پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛

Fiam, ne járj egy úton ezekkel, tartóztasd meg lábaidat ösvényüktől;

16 زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند.

Mert lábaik a gonoszra futnak, és sietnek a vérnek ontására.

17 یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند.

Mert hiába vetik ki a hálót minden szárnyas állat szemei előtt:

18 ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند.

Ezek mégis vérök árán is ólálkodnak, lelkök árán is leselkednek;

19 این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند.

Ilyen az útja minden kapzsi embernek: gazdájának életét veszi el.

20 حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد.

A bölcseség künn szerül-szerte kiált; az utczákon zengedezteti az ő szavát.

21 مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید:

Lármás utczafőkön kiált a kapuk bemenetelin, a városban szólja az ő beszédit.

22 «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟

Míglen szeretitek, oh ti együgyűek az együgyűséget, és gyönyörködnek a csúfolók csúfolásban, és gyűlölik a balgatagok a tudományt?!

23 بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت.

Térjetek az én dorgálásomhoz; ímé közlöm veletek az én lelkemet, tudtotokra adom az én beszédimet néktek.

24 «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید.

Mivelhogy hívtalak titeket, és vonakodtatok, kiterjesztém az én kezemet, és senki eszébe nem vette;

25 شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید.

És elhagytátok minden én tanácsomat, és az én feddésemmel nem gondoltatok:

26 من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد،

Én is a ti nyomorúságtokon nevetek, megcsúfollak, mikor eljő az, a mitől féltek.

27 آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد.

Mikor eljő, mint a vihar, az, a mitől féltek, és a ti nyomorúságtok, mint a forgószél elközelget: mikor eljő ti reátok a nyomorgatás és a szorongatás.

28 «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛

Akkor segítségül hívnak engem, de nem hallgatom meg: keresnek engem, de meg nem találnak.

29 زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند.

Azért hogy gyűlölték a bölcseséget, és az Úrnak félelmét nem választották.

30 نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند.

Nem engedtek az én tanácsomnak; megvetették minden én feddésemet.

31 بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید.

Esznek azért az ő útjoknak gyümölcséből, és az ő tanácsokból megelégednek.

32 زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد.

Mert az együgyűeknek pártossága megöli őket, és a balgatagoknak szerencséje elveszti őket.

33 ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.»

A ki pedig hallgat engem, lakozik bátorságosan, és csendes lesz a gonosznak félelmétől.

King Solomon in Old Age