امثال 1
| امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: | 1 |
[the] proverbs of Solomon [the] son of David [the] king of Israel.
| این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. | 2 |
To learn wisdom and discipline to teach words of understanding.
| آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. | 3 |
To receive correction of insight righteousness and justice and uprightness.
| این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت. | 4 |
To give to naive people prudence to a youth knowledge and discretion.
| با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. | 5 |
Let him listen a prudent [one] and let him increase insight and a discerning [one] wise directions let him get.
| 6 |
To understand a proverb and an enigma [the] words of learned ones and parables their.
| ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. | 7 |
[the] fear of Yahweh [is the] beginning of knowledge wisdom and discipline fools they despise.
| ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، | 8 |
Listen to O son my [the] correction of father your and may not you reject [the] instruction of mother your.
| زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. | 9 |
For - [will be] a wreath of favor they for head your and necklaces for neck your.
| وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. | 10 |
O son my if they will entice you sinners may not you be willing.
| اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم | 11 |
If they will say come! with us let us lie in wait for blood let us lie hidden for an innocent [one] without cause.
| و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585) | 12 |
Let us engulf them like Sheol alive and complete like [those who] go down of [the] pit. (Sheol h7585)
| از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ | 13 |
All wealth prized we will find we will fill houses our plunder.
| هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» | 14 |
Lot your you will cast in midst of us a bag one it will belong to all of us.
| پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ | 15 |
O son my may not you walk in [the] way with them restrain foot your from pathway their.
| زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. | 16 |
For feet their to evil they run and they may make haste to shed blood.
| یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. | 17 |
For in vain [is] spread out the net in [the] eyes of every owner of a wing.
| ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. | 18 |
And they for own blood their they lie in wait they lie hidden for own life their.
| این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند. | 19 |
[are] thus [the] paths of Every [one who] gains unjustly unjust gain [the] life of owners its it will take.
| حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. | 20 |
Wisdom in the street it cries aloud in the open places she gives voice her.
| مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید: | 21 |
At [the] top of noisy [places] she calls out at [the] entrances of [the] gates in the city sayings her she utters.
| «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ | 22 |
Until when? - O naive people will you love naivete and mockers mockery do they delight in? themselves and fools will they hate? knowledge.
| بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. | 23 |
You will turn back to rebuke my here! I will pour out to you spirit my let me declare words my you.
| «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. | 24 |
Because I called and you refused I offered hand my and there not [was] an attentive [one].
| شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. | 25 |
And you ignored all advice my and rebuke my not you yielded to.
| من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، | 26 |
Also I at calamity your I will laugh I will mock when comes dread your.
| آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. | 27 |
When comes (like devastation *Q(K)*) dread your and calamity your like a storm-wind it will arrive when comes on you trouble and distress.
| «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ | 28 |
Then they will call to me and not I will answer they will earnestly seek me and not they will find me.
| زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. | 29 |
Because for they hated knowledge and [the] fear of Yahweh not they chose.
| نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. | 30 |
Not they yielded to advice my they spurned all rebuke my.
| بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. | 31 |
So they may eat from [the] fruit of way their and from own schemes their they will be surfeited.
| زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. | 32 |
For [the] waywardness of naive people it will ruin them and [the] ease of fools it will destroy them.
| ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» | 33 |
And [one who] listens to me he will dwell security and he will be at ease from dread of trouble.
