امثال 4

1 ای پسرانم، به نصیحت پدر خود گوش دهید و به آن توجه کنید تا دانا شوید.

Escucha, mis hijos, a la enseñanza de un padre; presta atención para que puedas tener conocimiento:

2 پندهای من مفید است؛ آنها را به خاطر بسپارید.

Porque te doy una buena enseñanza; no renuncies al conocimiento que recibes de mí.

3 من هم زمانی جوان بودم؛ پدری داشتم و تنها فرزند عزیز مادرم بودم.

Porque yo era un hijo para mi padre, un gentil y único para mi madre.

4 پدرم به من پند می‌داد و می‌گفت: «اگر سخنان مرا بشنوی و به آنها عمل کنی، زنده خواهی ماند.

Y me dio enseñanza, diciéndome: Guarda mis palabras en tu corazón; guarda mis reglas para que puedas tener vida:

5 حکمت و بصیرت را کسب کن. سخنان مرا فراموش نکن و از آنها منحرف نشو.

Obtén sabiduría, obtén verdadero conocimiento; guárdelo en la memoria, no se aparte de las palabras de mi boca.

6 حکمت را ترک نکن، زیرا از تو حمایت خواهد کرد. آن را دوست بدار که از تو محافظت خواهد نمود.

No la abandones, y ella te guardará; dale tu amor, y ella te hará a salvo.

7 حکمت از هر چیزی بهتر است؛ به هر قیمتی شده آن را به دست بیاور.

El primer signo de sabiduría es obtener sabiduría; ve, da todo lo que tienes para obtener el verdadero conocimiento.

8 اگر برای حکمت ارزش قائل شوی، او نیز تو را سربلند خواهد نمود. اگر حکمت را در آغوش بگیری او به تو عزت خواهد بخشید

Ponla en un lugar alto, y serás levantado por ella; Ella te dará honor cuando le des tu amor.

9 و تاج عزت و افتخار بر سرت خواهد نهاد.»

Ella pondrá una corona de gracia en tu cabeza, dándote un tocado de gloria.

10 پسرم به من گوش کن و آنچه به تو می‌گویم بپذیر تا عمری طولانی داشته باشی.

Escucha, hijo mío, y deja que tu corazón se abra a mis palabras; y larga vida será tuya.

11 من به تو حکمت آموختم و تو را به سوی راستی هدایت نمودم.

Te he dado la enseñanza en el camino de la sabiduría, guiando tus pasos en el camino recto.

12 وقتی راه روی مانعی بر سر راهت نخواهد بود و چون بدوی پایت نخواهد لغزید.

Cuando vayas, tu camino no será estrecho, y al correr no tendrás una caída.

13 آنچه را که آموخته‌ای حفظ کن و آن را از دست نده؛ آن را نگه دار، زیرا حیات توست.

Toma el aprendizaje en tus manos, no la dejes ir: mantenla, porque ella es tu vida.

14 به راه بدکاران نرو و از روش گناهکاران پیروی ننما.

No sigas el camino de los pecadores, ni andes en el camino de los hombres malos.

15 از آنها دوری کن و روی خود را از آنان بگردان و به راه خود برو؛

Aléjate de él, no te acerques; se apartado de eso, y sigue tu camino.

16 زیرا ایشان تا بدی نکنند نمی‌خوابند و تا باعث لغزش و سقوط کسی نشوند آرام نمی‌گیرند.

Porque no descansan hasta que hayan hecho lo malo; se les quita el sueño si no han sido la causa de la caída de alguien.

17 خوراک آنها ظلم و شرارت است.

El pan del mal es su alimento, el vino de los actos violentos su bebida.

18 راه درستکاران مانند سپیدهٔ صبح است که رفته‌رفته روشنتر می‌شود تا سرانجام به روشنایی کامل روز تبدیل می‌گردد،

Pero el camino de los justos es como la luz de la mañana, cada vez más brillante hasta el día completo.

19 اما راه بدکاران مثل سیاهی شب است. بدکاران می‌افتند و نمی‌دانند چه چیز باعث افتادنشان شده است.

El camino de los pecadores es oscuro; ellos no ven la causa de su caída.

20 ای پسرم، به آنچه که به تو می‌گویم به دقت گوش بده.

Hijo mío, presta atención a mis palabras; deja que tu oído se vuelva a mis dichos.

21 سخنان مرا از نظر دور ندار، بلکه آنها را در دل خود حفظ کن،

No deja que se aparten de tus ojos; mantenlos en lo profundo de tu corazón.

22 زیرا سخنان من به شنونده حیات و سلامتی کامل می‌بخشد.

Porque ellos son vida para el que los recibe, y fortaleza para toda su carne.

23 مراقب افکارت باش، زیرا زندگی انسان از افکارش شکل می‌گیرد.

Y guarda tu corazón con todo cuidado; entonces tendrás vida.

24 دروغ و ناراستی را از دهان خود دور کن.

Aparta de ti una lengua mala, y que los labios falsos estén lejos de ti.

25 چشمان خود را به هدف بدوز و به اطراف توجه نکن.

Mantén tus ojos en lo recto, en lo que está frente a ti, mirando directamente hacia ti.

26 مواظب راهی که در آن قدم می‌گذاری باش. همیشه در راه راست گام بردار تا در امان باشی.

Vigila tu comportamiento; deja que todos tus caminos sean ordenados correctamente.

27 از راه راست منحرف نشو و خود را از بدی دور نگه دار.

No haya vuelta a la derecha ni a la izquierda, aparten sus pies del mal.