امثال 4

1 ای پسرانم، به نصیحت پدر خود گوش دهید و به آن توجه کنید تا دانا شوید.

Ouvi, filhos, a correção do pai; e prestai atenção, para que conheçais o entendimento.

2 پندهای من مفید است؛ آنها را به خاطر بسپارید.

Pois eu vos dou boa doutrina; não deixeis a minha lei.

3 من هم زمانی جوان بودم؛ پدری داشتم و تنها فرزند عزیز مادرم بودم.

Porque eu era filho do meu pai; tenro, e único perante a face de minha mãe.

4 پدرم به من پند می‌داد و می‌گفت: «اگر سخنان مرا بشنوی و به آنها عمل کنی، زنده خواهی ماند.

E ele me ensinava, e me dizia: Que teu coração retenha minhas palavras; guarda meus mandamentos, e vive.

5 حکمت و بصیرت را کسب کن. سخنان مرا فراموش نکن و از آنها منحرف نشو.

Adquire sabedoria, adquire entendimento; [e] não te esqueças nem te desvies das palavras de minha boca.

6 حکمت را ترک نکن، زیرا از تو حمایت خواهد کرد. آن را دوست بدار که از تو محافظت خواهد نمود.

Não a abandones, e ela te guardará; ama-a, e ela te conservará.

7 حکمت از هر چیزی بهتر است؛ به هر قیمتی شده آن را به دست بیاور.

O principal é a sabedoria; adquire sabedoria, e acima de tudo o que adquirires, adquire entendimento.

8 اگر برای حکمت ارزش قائل شوی، او نیز تو را سربلند خواهد نمود. اگر حکمت را در آغوش بگیری او به تو عزت خواهد بخشید

Exalta-a, e ela te exaltará; quando tu a abraçares, ela te honrará.

9 و تاج عزت و افتخار بر سرت خواهد نهاد.»

Ela dará a tua cabeça um ornamento gracioso; ela te entregará uma bela coroa.

10 پسرم به من گوش کن و آنچه به تو می‌گویم بپذیر تا عمری طولانی داشته باشی.

Ouve, filho meu, e recebe minhas palavras; e elas te acrescentarão anos de vida.

11 من به تو حکمت آموختم و تو را به سوی راستی هدایت نمودم.

Eu te ensino no caminho da sabedoria; [e] te faço andar pelos percursos direitos.

12 وقتی راه روی مانعی بر سر راهت نخواهد بود و چون بدوی پایت نخواهد لغزید.

Quando tu andares, teus passos não se estreitarão; e se tu correres, não tropeçarás.

13 آنچه را که آموخته‌ای حفظ کن و آن را از دست نده؛ آن را نگه دار، زیرا حیات توست.

Toma a correção para si, e não [a] largues; guarda-a, porque ela [é] tua vida.

14 به راه بدکاران نرو و از روش گناهکاران پیروی ننما.

Não entres pela vereda dos perversos, nem andes pelo caminho dos maus.

15 از آنها دوری کن و روی خود را از آنان بگردان و به راه خود برو؛

Rejeita-o! Não passes por ele; desvia-te dele, e passa longe.

16 زیرا ایشان تا بدی نکنند نمی‌خوابند و تا باعث لغزش و سقوط کسی نشوند آرام نمی‌گیرند.

Pois eles não dormem se não fizerem o mal; e ficam sem sono, se não fizerem tropeçar [a alguém].

17 خوراک آنها ظلم و شرارت است.

Porque comem pão da maldade, e bebem vinho de violências.

18 راه درستکاران مانند سپیدهٔ صبح است که رفته‌رفته روشنتر می‌شود تا سرانجام به روشنایی کامل روز تبدیل می‌گردد،

Mas o caminho dos justos é como a luz brilhante, que vai, e ilumina até o dia [ficar claro] por completo.

19 اما راه بدکاران مثل سیاهی شب است. بدکاران می‌افتند و نمی‌دانند چه چیز باعث افتادنشان شده است.

O caminho dos perversos é como a escuridão; não sabem nem em que tropeçam.

20 ای پسرم، به آنچه که به تو می‌گویم به دقت گوش بده.

Filho meu, presta atenção às minhas palavras; e ouve as minhas instruções.

21 سخنان مرا از نظر دور ندار، بلکه آنها را در دل خود حفظ کن،

Não as deixes ficarem longe de teus olhos; guarda-as no meio de teu coração.

22 زیرا سخنان من به شنونده حیات و سلامتی کامل می‌بخشد.

Porque são vida para aqueles que as encontram; e saúde para todo o seu corpo.

23 مراقب افکارت باش، زیرا زندگی انسان از افکارش شکل می‌گیرد.

Acima de tudo o que se deve guardar, guarda o teu coração; porque dele [procedem] as saídas da vida.

24 دروغ و ناراستی را از دهان خود دور کن.

Afasta de ti a perversidade da boca; e põe longe de ti a corrupção dos lábios.

25 چشمان خود را به هدف بدوز و به اطراف توجه نکن.

Teus olhos olhem direito; tuas pálpebras estejam corretas diante de ti.

26 مواظب راهی که در آن قدم می‌گذاری باش. همیشه در راه راست گام بردار تا در امان باشی.

Pondera o curso de teus pés; e todos os teus caminhos sejam bem ordenados.

27 از راه راست منحرف نشو و خود را از بدی دور نگه دار.

Não te desvies nem para a direita, nem para a esquerda; afasta teus pés do mal.