امثال 4

1 ای پسرانم، به نصیحت پدر خود گوش دهید و به آن توجه کنید تا دانا شوید.

Hear, ye children, the instruction of a father, and attend to know understanding.

2 پندهای من مفید است؛ آنها را به خاطر بسپارید.

For I give you good doctrine, forsake ye not my law.

3 من هم زمانی جوان بودم؛ پدری داشتم و تنها فرزند عزیز مادرم بودم.

For I was my father's son, tender and only [beloved] in the sight of my mother.

4 پدرم به من پند می‌داد و می‌گفت: «اگر سخنان مرا بشنوی و به آنها عمل کنی، زنده خواهی ماند.

He taught me also, and said to me, Let thy heart retain my words: keep my commandments, and live.

5 حکمت و بصیرت را کسب کن. سخنان مرا فراموش نکن و از آنها منحرف نشو.

Get wisdom, get understanding: forget [it] not; neither decline from the words of my mouth.

6 حکمت را ترک نکن، زیرا از تو حمایت خواهد کرد. آن را دوست بدار که از تو محافظت خواهد نمود.

Forsake her not, and she shall preserve thee: love her, and she shall keep thee.

7 حکمت از هر چیزی بهتر است؛ به هر قیمتی شده آن را به دست بیاور.

Wisdom [is] the principal thing; [therefore] get wisdom: and with all thy getting get understanding.

8 اگر برای حکمت ارزش قائل شوی، او نیز تو را سربلند خواهد نمود. اگر حکمت را در آغوش بگیری او به تو عزت خواهد بخشید

Exalt her, and she shall promote thee: she shall bring thee to honor, when thou dost embrace her.

9 و تاج عزت و افتخار بر سرت خواهد نهاد.»

She shall give to thy head an ornament of grace: a crown of glory shall she deliver to thee.

10 پسرم به من گوش کن و آنچه به تو می‌گویم بپذیر تا عمری طولانی داشته باشی.

Hear, O my son, and receive my sayings; and the years of thy life shall be many.

11 من به تو حکمت آموختم و تو را به سوی راستی هدایت نمودم.

I have taught thee in the way of wisdom; I have led thee in right paths.

12 وقتی راه روی مانعی بر سر راهت نخواهد بود و چون بدوی پایت نخواهد لغزید.

When thou goest, thy steps shall not be straitened; and when thou runnest, thou shalt not stumble.

13 آنچه را که آموخته‌ای حفظ کن و آن را از دست نده؛ آن را نگه دار، زیرا حیات توست.

Take fast hold of instruction; let [her] not go: keep her; for she [is] thy life.

14 به راه بدکاران نرو و از روش گناهکاران پیروی ننما.

Enter not into the path of the wicked, and go not in the way of evil [men].

15 از آنها دوری کن و روی خود را از آنان بگردان و به راه خود برو؛

Avoid it, pass not by it, turn from it, and pass away.

16 زیرا ایشان تا بدی نکنند نمی‌خوابند و تا باعث لغزش و سقوط کسی نشوند آرام نمی‌گیرند.

For they sleep not, except they have done mischief; and their sleep is taken away, unless they cause [some] to fall.

17 خوراک آنها ظلم و شرارت است.

For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.

18 راه درستکاران مانند سپیدهٔ صبح است که رفته‌رفته روشنتر می‌شود تا سرانجام به روشنایی کامل روز تبدیل می‌گردد،

But the path of the just [is] as the shining light, that shineth more and more to the perfect day.

19 اما راه بدکاران مثل سیاهی شب است. بدکاران می‌افتند و نمی‌دانند چه چیز باعث افتادنشان شده است.

The way of the wicked [is] as darkness: they know not at what they stumble.

20 ای پسرم، به آنچه که به تو می‌گویم به دقت گوش بده.

My son, attend to my words; incline thy ear to my sayings.

21 سخنان مرا از نظر دور ندار، بلکه آنها را در دل خود حفظ کن،

Let them not depart from thy eyes; keep them in the midst of thy heart.

22 زیرا سخنان من به شنونده حیات و سلامتی کامل می‌بخشد.

For they [are] life to those that find them, and health to all their flesh.

23 مراقب افکارت باش، زیرا زندگی انسان از افکارش شکل می‌گیرد.

Keep thy heart with all diligence; for out of it [are] the issues of life.

24 دروغ و ناراستی را از دهان خود دور کن.

Put away from thee a froward mouth, and perverse lips put far from thee.

25 چشمان خود را به هدف بدوز و به اطراف توجه نکن.

Let thy eyes look right on, and let thy eyelids look straight before thee.

26 مواظب راهی که در آن قدم می‌گذاری باش. همیشه در راه راست گام بردار تا در امان باشی.

Ponder the path of thy feet, and let all thy ways be established.

27 از راه راست منحرف نشو و خود را از بدی دور نگه دار.

Turn not to the right hand nor to the left: remove thy foot from evil.