امثال 4

1 ای پسرانم، به نصیحت پدر خود گوش دهید و به آن توجه کنید تا دانا شوید.

Hear, ye sons, the instruction of a father, and attend to know understanding.

2 پندهای من مفید است؛ آنها را به خاطر بسپارید.

For I give you good doctrine. Forsake ye not my law.

3 من هم زمانی جوان بودم؛ پدری داشتم و تنها فرزند عزیز مادرم بودم.

For I was a son to my father, tender and only beloved in the sight of my mother.

4 پدرم به من پند می‌داد و می‌گفت: «اگر سخنان مرا بشنوی و به آنها عمل کنی، زنده خواهی ماند.

And he taught me, and said to me, Let thy heart retain my words. Keep my commandments, and live.

5 حکمت و بصیرت را کسب کن. سخنان مرا فراموش نکن و از آنها منحرف نشو.

Get wisdom, get understanding. Do not forget, nor decline from the words of my mouth.

6 حکمت را ترک نکن، زیرا از تو حمایت خواهد کرد. آن را دوست بدار که از تو محافظت خواهد نمود.

Do not forsake her, and she will preserve thee. Love her, and she will keep thee.

7 حکمت از هر چیزی بهتر است؛ به هر قیمتی شده آن را به دست بیاور.

Wisdom is the principal thing. Get wisdom, yea, with all thy getting get understanding.

8 اگر برای حکمت ارزش قائل شوی، او نیز تو را سربلند خواهد نمود. اگر حکمت را در آغوش بگیری او به تو عزت خواهد بخشید

Exalt her, and she will promote thee. She will bring thee to honor when thou embrace her.

9 و تاج عزت و افتخار بر سرت خواهد نهاد.»

She will give to thy head a garland of grace, a crown of beauty she will deliver to thee.

10 پسرم به من گوش کن و آنچه به تو می‌گویم بپذیر تا عمری طولانی داشته باشی.

Hear, O my son, and receive my sayings, and the years of thy life shall be many.

11 من به تو حکمت آموختم و تو را به سوی راستی هدایت نمودم.

I have taught thee in the way of wisdom. I have led thee in paths of uprightness.

12 وقتی راه روی مانعی بر سر راهت نخواهد بود و چون بدوی پایت نخواهد لغزید.

When thou go, thy steps shall not be restricted. And if thou run, thou shall not stumble.

13 آنچه را که آموخته‌ای حفظ کن و آن را از دست نده؛ آن را نگه دار، زیرا حیات توست.

Take firm hold of instruction. Do not let her go. Keep her, for she is thy life.

14 به راه بدکاران نرو و از روش گناهکاران پیروی ننما.

Enter not into the path of the wicked, and walk not in the way of evil men.

15 از آنها دوری کن و روی خود را از آنان بگردان و به راه خود برو؛

Avoid it. Do not pass by it. Turn from it, and pass on.

16 زیرا ایشان تا بدی نکنند نمی‌خوابند و تا باعث لغزش و سقوط کسی نشوند آرام نمی‌گیرند.

For they do not sleep unless they do evil. And their sleep is taken away unless they cause to fall.

17 خوراک آنها ظلم و شرارت است.

For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.

18 راه درستکاران مانند سپیدهٔ صبح است که رفته‌رفته روشنتر می‌شود تا سرانجام به روشنایی کامل روز تبدیل می‌گردد،

But the path of the righteous is as the dawning light, that shines more and more to the perfect day.

19 اما راه بدکاران مثل سیاهی شب است. بدکاران می‌افتند و نمی‌دانند چه چیز باعث افتادنشان شده است.

The way of the wicked is as darkness. They know not at what they stumble.

20 ای پسرم، به آنچه که به تو می‌گویم به دقت گوش بده.

My son, attend to my words. Incline thine ear to my sayings.

21 سخنان مرا از نظر دور ندار، بلکه آنها را در دل خود حفظ کن،

Let them not depart from thine eyes. Keep them in the midst of thy heart.

22 زیرا سخنان من به شنونده حیات و سلامتی کامل می‌بخشد.

For they are life to those who find them, and health to all their flesh.

23 مراقب افکارت باش، زیرا زندگی انسان از افکارش شکل می‌گیرد.

Keep thy heart with all diligence, for out of it are the issues of life.

24 دروغ و ناراستی را از دهان خود دور کن.

Put away from thee a wayward mouth, and put perverse lips far from thee.

25 چشمان خود را به هدف بدوز و به اطراف توجه نکن.

Let thine eyes look right on, and let thine eyelids look straight before thee.

26 مواظب راهی که در آن قدم می‌گذاری باش. همیشه در راه راست گام بردار تا در امان باشی.

Make the path of thy feet level, and let all thy ways be established.

27 از راه راست منحرف نشو و خود را از بدی دور نگه دار.

Turn not to the right hand nor to the left. Remove thy foot from evil.