امثال 31

1 سخنان الهام بخش مادر لموئیلِ پادشاه به او:

Maneno ya mfalme Lemueli - mausia aliyofundishwa na mama yake.

2 ای پسر من، ای پسری که تو را در جواب دعاهایم یافته‌ام،

Mwanangu nini? Na ni nini mwana wa tumbo langu? Na ni nini mwana wa nadhiri zangu?

3 نیروی جوانی خود را صرف زنان نکن، زیرا آنها باعث نابودی پادشاهان شده‌اند.

Nguvu zako usiwape wanawake; au wenye kuharibu wafalme njia zako.

4 ای لموئیل، شایستهٔ پادشاهان نیست که میگساری کنند،

Lemueli, kunywa divai, siyo kwa ajili ya wafalme, wala kwa watawala kuuliza, “kileo kikali kiko wapi?”

5 چون ممکن است قوانین را فراموش کرده نتوانند به داد مظلومان برسند.

Kwa sababu kama watakunywa, watasahau sheria ni nini, na kupotosha haki za wote walioonewa.

6 شراب را به کسانی بده که در انتظار مرگند و به اشخاصی که دلتنگ و تلخکام هستند،

Wape kileo kikali watu wanaopotea na mvinyo kwa wale wenye kutaabika kwa uchungu.

7 تا بنوشند و فقر و بدبختی خود را فراموش کنند.

Atakunywa na kusahau umasikini wake na hataikumbuka taabu yake.

8 دهان خود را باز کن و از حق کسانی که بی‌زبان و بی‌چاره‌اند دفاع کن.

Ongea kwa ajili yao wasioweza kuongea, kwa madai ya wote wanaopotea.

9 دهان خود را باز کن و به انصاف داوری نما و به داد فقیران و محتاجان برس.

Ongea na uhukumu kwa vipimo vya haki na utetee dai la masikini na watu wahitaji.

10 زن خوب را چه کسی می‌تواند پیدا کند؟ ارزش او از جواهر هم بیشتر است!

Mke hodari ni nani anaweza kumpata? Thamani yake ni zaidi kuliko vito.

11 او مورد اعتماد شوهرش می‌باشد و نمی‌گذارد شوهرش به چیزی محتاج شود.

Moyo wa mume wake humwamini, na hatakuwa masikini.

12 در تمام روزهای زندگی به شوهرش خوبی خواهد کرد، نه بدی.

Humtendea mambo mema na wala si mabaya siku zote za maisha yake.

13 پشم و کتان می‌گیرد و با دستهای خود آنها را می‌ریسد.

Huchagua sufu na kitani, na hufanya kazi yake ya mikono kwa furaha.

14 او برای تهیه خوراک، مانند کشتیهای بازرگانان به راههای دور می‌رود.

Yupo kama meli za wafanyabiashara; huleta chakula chake kutoka mbali.

15 قبل از روشن شدن هوا، بیدار می‌شود و برای خانواده‌اش خوراک آماده می‌کند و دستورهای لازم را به کنیزانش می‌دهد.

Huamka wakati wa usiku na kuwapa chakula watu wa kaya yake, na kugawa kazi kwa watumishi wake wa kike.

16 مزرعه‌ای را در نظر می‌گیرد و پس از بررسیهای لازم آن را می‌خرد و با دسترنج خود تاکستان ایجاد می‌کند.

Hulifikiria shamba na kulinunua, kwa tunda la mikono yake hupanda shamba la mizabibu.

17 او قوی و پرکار است.

Yeye mwenyewe hujivika nguvu na kuimarisha mikono yake.

18 به امور خرید و فروش رسیدگی می‌نماید و شبها تا دیر وقت در خانه کار می‌کند.

Huangalia ni kipi kitaleta faida nzuri kwake; usiku wote taa yake haizimishwi.

19 با دستهای خود نخ می‌ریسد و پارچه می‌بافد.

Mikono yake huiweka kwenye mpini wa kisokotea nyuzi na hushikilia kisokotea nyuzi.

20 او دست و دل باز است و به فقرا کمک می‌کند.

Mkono wake huwafikia watu masikini; mikono yake huwafikia watu wahitaji.

21 از برف و سرما باکی ندارد، چون برای تمام اهل خانه‌اش لباس گرم بافته است.

Haogopi theluji kwa ajili ya kaya yake, kwa maana nyumba yake yote imevika kwa nguo nyekundu.

22 برای خود نیز لباسهای زیبا از پارچه‌های نفیس می‌دوزد.

Hutengeneza matandiko ya kitanda chake, na huvaa nguo za kitani ya dhambarau safi.

23 او لباس و کمربند تهیه می‌کند و به تاجرها می‌فروشد. شوهر چنین زنی در میان بزرگان شهر مورد احترام خواهد بود.

Mume wake anajulikana malangoni, anapoketi na wazee wa nchi.

24

Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza, na naleta mishipi kwa wafanyabiashara.

25 او زنی است قوی و باوقار و از آینده نمی‌ترسد.

Amevaa nguvu na heshima, na wakati ujao huucheka.

26 سخنانش پر از حکمت و نصایحش محبت‌آمیز است.

Anafumbua kinywa chake kwa hekima na sheria ya ukarimu ipo kwenye ulimi wake.

27 او تنبلی نمی‌کند، بلکه به احتیاجات خانواده‌اش رسیدگی می‌نماید.

Huangalia njia za nyumba yake na hawezi kula mkate wa uvivu.

28 فرزندانش او را می‌ستایند و شوهرش از او تمجید نموده، می‌گوید:

Watoto wake huinuka na kumwita heri na mume wake humsifia, akisema,

29 «تو در میان تمام زنانِ خوب، بی‌نظیر هستی!»

“Wanawake wengi wamefanya vizuri, lakini wewe umewapita wote.”

30 زیبایی فریبنده و ناپایدار است، اما زنی که خداترس باشد قابل ستایش است.

Madaha ni udanganyifu, uzuri ni ubatili; bali mwanamke amchaye Yehova, atasifiwa.

31 پاداش کارهایش را به او بدهید و بگذارید همه او را تحسین کنند.

Mpeni tunda la mikono yake na kazi zake zimsifu katika malango.