< امثال 31 >
سخنان الهام بخش مادر لموئیلِ پادشاه به او: | 1 |
Ebigambo bya kabaka Lemweri bye yayogera, nnyina bye yamuyigiriza.
ای پسر من، ای پسری که تو را در جواب دعاهایم یافتهام، | 2 |
Ggwe mutabani wange, ggwe mutabani w’enda yange, ggwe mutabani w’obweyamo bwange.
نیروی جوانی خود را صرف زنان نکن، زیرا آنها باعث نابودی پادشاهان شدهاند. | 3 |
Tomaliranga maanyi go ku bakazi, newaakubadde amaanyi go ku abo abazikiriza bakabaka.
ای لموئیل، شایستهٔ پادشاهان نیست که میگساری کنند، | 4 |
Ggwe Lemweri, si kya bakabaka, si kya bakabaka okunywanga omwenge, so si kya balangira okwegombanga omwenge,
چون ممکن است قوانین را فراموش کرده نتوانند به داد مظلومان برسند. | 5 |
si kulwa nga bagunywa ne beerabira amateeka, ne batalamula mu bwenkanya abantu baabwe abatulugunyizibwa.
شراب را به کسانی بده که در انتظار مرگند و به اشخاصی که دلتنگ و تلخکام هستند، | 6 |
Ekitamiiza mukiwenga oyo ayagala okufa, n’omwenge oyo alina emmeeme eriko obuyinike.
تا بنوشند و فقر و بدبختی خود را فراموش کنند. | 7 |
Mumuleke anywenga yeerabire obwavu bwe, alemenga kujjukira nate buyinike bwe.
دهان خود را باز کن و از حق کسانی که بیزبان و بیچارهاند دفاع کن. | 8 |
Yogereranga abo abatasobola kweyogerera, otunulenga mu nsonga z’abo bonna abaasigala ettayo.
دهان خود را باز کن و به انصاف داوری نما و به داد فقیران و محتاجان برس. | 9 |
Yogera olamulenga n’obwenkanya, olwanirirenga abaavu n’abali mu bwetaavu.
زن خوب را چه کسی میتواند پیدا کند؟ ارزش او از جواهر هم بیشتر است! | 10 |
Omukazi omwegendereza ani ayinza okumulaba? Wa muwendo nnyo okusinga amayinja ag’omuwendo ennyo.
او مورد اعتماد شوهرش میباشد و نمیگذارد شوهرش به چیزی محتاج شود. | 11 |
Bba amwesiga n’omutima gwe gwonna, era bba talina kyonna kya muwendo ky’abulwa.
در تمام روزهای زندگی به شوهرش خوبی خواهد کرد، نه بدی. | 12 |
Aleetera bba essanyu so tamukola kabi, obulamu bwe bwonna.
پشم و کتان میگیرد و با دستهای خود آنها را میریسد. | 13 |
Anoonya ebyoya by’endiga n’anoonya ne ppamba, n’akola emirimu gye mu ssanyu eritayogerekeka.
او برای تهیه خوراک، مانند کشتیهای بازرگانان به راههای دور میرود. | 14 |
Ali ng’ebyombo by’abasuubuzi, aleeta emmere okuva mu nsi ezeewala.
قبل از روشن شدن هوا، بیدار میشود و برای خانوادهاش خوراک آماده میکند و دستورهای لازم را به کنیزانش میدهد. | 15 |
Agolokoka tebunnakya, n’awa ab’omu nnyumba ye ebyokulya, n’agabira abaweereza be abawala be abaweereza emirimu egy’okukola.
مزرعهای را در نظر میگیرد و پس از بررسیهای لازم آن را میخرد و با دسترنج خود تاکستان ایجاد میکند. | 16 |
Alowooza ku nnimiro n’agigula; asimba ennimiro ey’emizabbibu n’ebibala by’emikono gye.
Omukazi oyo akola n’amaanyi omulimu gwe, emikono gye gikwata n’amaanyi emirimu gye.
به امور خرید و فروش رسیدگی مینماید و شبها تا دیر وقت در خانه کار میکند. | 18 |
Ayiiya ebyamaguzi ebirimu amagoba n’abisuubula, era n’ettabaaza ye ekiro tezikira.
با دستهای خود نخ میریسد و پارچه میبافد. | 19 |
Anyweza omuti oguluka ppamba mu mukono gwe, engalo ze ne zikwata akati akalanga.
او دست و دل باز است و به فقرا کمک میکند. | 20 |
Ayanjululiza abaavu omukono gwe, n’agololera omukono gwe oyo ali mu bwetaavu.
از برف و سرما باکی ندارد، چون برای تمام اهل خانهاش لباس گرم بافته است. | 21 |
Mu biseera by’obutiti taba na kutya, kubanga ab’omu nnyumba ye bonna baba n’engoye ez’okwambala.
برای خود نیز لباسهای زیبا از پارچههای نفیس میدوزد. | 22 |
Yeekolera ebibikka obuliri bwe, era engoye ze za linena omulungi, za ffulungu.
او لباس و کمربند تهیه میکند و به تاجرها میفروشد. شوهر چنین زنی در میان بزرگان شهر مورد احترام خواهد بود. | 23 |
Bba amanyibbwa, y’omu ku bakulu abakulembera ensi, era ateeseza mu nkiiko enkulu.
Omukazi atunga ebyambalo ebya linena n’abitunda, n’aguza abasuubuzi enkoba.
او زنی است قوی و باوقار و از آینده نمیترسد. | 25 |
Amaanyi n’ekitiibwa bye byambalo bye, era tatya ebiro ebigenda okujja.
سخنانش پر از حکمت و نصایحش محبتآمیز است. | 26 |
Ayogera n’amagezi, era ayigiriza ebyekisa.
او تنبلی نمیکند، بلکه به احتیاجات خانوادهاش رسیدگی مینماید. | 27 |
Alabirira nnyo empisa z’ab’omu nnyumba ye, era talya mmere ya bugayaavu.
فرزندانش او را میستایند و شوهرش از او تمجید نموده، میگوید: | 28 |
Abaana be bagolokoka ne bamuyita wa mukisa, ne bba n’amutendereza ng’ayogera nti,
«تو در میان تمام زنانِ خوب، بینظیر هستی!» | 29 |
“Abakazi bangi abakola eby’ekitiibwa naye bonna ggwe obasinga.”
زیبایی فریبنده و ناپایدار است، اما زنی که خداترس باشد قابل ستایش است. | 30 |
Obubalagavu bulimba n’endabika ennungi teriiko kyegasa, naye omukazi atya Mukama anaatenderezebwanga.
پاداش کارهایش را به او بدهید و بگذارید همه او را تحسین کنند. | 31 |
Mumusasule empeera gy’akoleredde, n’emirimu gye gimuweesenga ettendo ku miryango gy’ekibuga.