< امثال 31 >
سخنان الهام بخش مادر لموئیلِ پادشاه به او: | 1 |
Weche mag Ruoth Lemuel, ma gin weche matut ma min mare nopuonje.
ای پسر من، ای پسری که تو را در جواب دعاهایم یافتهام، | 2 |
Yaye wuoda, yaye wuoda mane anywolo! Winja, in wuoda mane anywolo bangʼ ka Nyasaye osewinjo lemo mane atimonego singruok.
نیروی جوانی خود را صرف زنان نکن، زیرا آنها باعث نابودی پادشاهان شدهاند. | 3 |
Kik iket tekri kuom mon, kata nyalo mari kuom jogo maketho ruodhi.
ای لموئیل، شایستهٔ پادشاهان نیست که میگساری کنند، | 4 |
Ok en gima owinjore ne ruodhi, yaye Lemuel, mondo ruodhi omadh math makech, kata jotelo ogomb kongʼo gi chunygi duto,
چون ممکن است قوانین را فراموش کرده نتوانند به داد مظلومان برسند. | 5 |
nono ka gimetho to wigi diwil gi gima chik ochiko, ma gihiny joma ok nyal ka gitamogi e ratichgi.
شراب را به کسانی بده که در انتظار مرگند و به اشخاصی که دلتنگ و تلخکام هستند، | 6 |
Chiw kongʼo ne jogo ma chunygi ool, to math makech ne jogo ma chunygi lit.
تا بنوشند و فقر و بدبختی خود را فراموش کنند. | 7 |
Wegi mondo gimethi mondo wigi owil gi chan-gi kendo kik gichak gipar chandruokgi kendo.
دهان خود را باز کن و از حق کسانی که بیزبان و بیچارهاند دفاع کن. | 8 |
Wuo ka ichwako joma ok nyal wacho wachgi gin giwegi, ka ichwako jogo maonge nyalo.
دهان خود را باز کن و به انصاف داوری نما و به داد فقیران و محتاجان برس. | 9 |
Wuo kendo ngʼad bura kare, chwak ratich jogo ma jochan kod jogo mochando.
زن خوب را چه کسی میتواند پیدا کند؟ ارزش او از جواهر هم بیشتر است! | 10 |
Dhako ma kite longʼo en ngʼa manyalo nwangʼo? Nengone oloyo kite ma nengogi tek.
او مورد اعتماد شوهرش میباشد و نمیگذارد شوهرش به چیزی محتاج شود. | 11 |
Chwore ogenogo chutho kendo onge gima oreme.
در تمام روزهای زندگی به شوهرش خوبی خواهد کرد، نه بدی. | 12 |
Okelone mana ber, ok hinyruok ndalo duto mar ngimane.
پشم و کتان میگیرد و با دستهای خود آنها را میریسد. | 13 |
Oyiero yie rombe kod tworo kendo otiyo matek gi lwete.
او برای تهیه خوراک، مانند کشتیهای بازرگانان به راههای دور میرود. | 14 |
Ochalo gi yiedhi mag ohala, kokelo chiemo moa kuma bor.
قبل از روشن شدن هوا، بیدار میشود و برای خانوادهاش خوراک آماده میکند و دستورهای لازم را به کنیزانش میدهد. | 15 |
Ochiewo aa e nindo ka pod piny mudho, ochiwo chiemo ne joode to moko omiyo nyiri matiyone.
مزرعهای را در نظر میگیرد و پس از بررسیهای لازم آن را میخرد و با دسترنج خود تاکستان ایجاد میکند. | 16 |
Omanyo puodho maber mi ongʼiew, kendo kuom ohala moloko opidhogo puothe mag olembe.
Otiyo tijene gi teko duto; kendo oratego e tije motiyo.
به امور خرید و فروش رسیدگی مینماید و شبها تا دیر وقت در خانه کار میکند. | 18 |
Oneno ni gik moloso miye ohala to tache ok tho gotieno.
با دستهای خود نخ میریسد و پارچه میبافد. | 19 |
Ei lwete otingʼo yie rombe kendo omako gir chwecho gi lith lwetene.
او دست و دل باز است و به فقرا کمک میکند. | 20 |
Oyawo bade ne joma jochan kendo otero lwete ne jogo mochando.
از برف و سرما باکی ندارد، چون برای تمام اهل خانهاش لباس گرم بافته است. | 21 |
Ka piny ngʼich, oonge luoro ne joode, nikech giduto girwakore gi nengni mapichni.
برای خود نیز لباسهای زیبا از پارچههای نفیس میدوزد. | 22 |
Oloso raum ne kitandane, orwakore gi lewni marep-rep maralik ma nengogi tek.
او لباس و کمربند تهیه میکند و به تاجرها میفروشد. شوهر چنین زنی در میان بزرگان شهر مورد احترام خواهد بود. | 23 |
Chwore imiyo luor e dhoranga dala maduongʼ, kama obedoe e dier jodongo mag gwengʼ.
Oloso lewni marep-rep mi ousgi, kendo omiyo johala gik moko.
او زنی است قوی و باوقار و از آینده نمیترسد. | 25 |
Orwakore gi teko kod dimbruok; omiyo onyalo bedo mamor e ndalo mabiro.
سخنانش پر از حکمت و نصایحش محبتآمیز است. | 26 |
Owuoyo gi rieko kendo puonj mar adiera ni e lewe.
او تنبلی نمیکند، بلکه به احتیاجات خانوادهاش رسیدگی مینماید. | 27 |
Orito weche mag ode to ok ocham chiemb mifwadhi.
فرزندانش او را میستایند و شوهرش از او تمجید نموده، میگوید: | 28 |
Nyithinde chungo kendo luonge ni en ngʼat mogwedhi, chwore bende pake, kawacho niya,
«تو در میان تمام زنانِ خوب، بینظیر هستی!» | 29 |
“Mon mangʼeny timo gik mabeyo, to in iloyogi duto.”
زیبایی فریبنده و ناپایدار است، اما زنی که خداترس باشد قابل ستایش است. | 30 |
Ber mar wangʼ wuondo ji, to chia bende rumo; to dhako moluoro Jehova Nyasaye yudo pak.
پاداش کارهایش را به او بدهید و بگذارید همه او را تحسین کنند. | 31 |
Miye pak moromo kode mondo onwangʼ kendo we mondo tijene okelne pak e dhorangach mar dala maduongʼ.