امثال 31

1 سخنان الهام بخش مادر لموئیلِ پادشاه به او:

Lemuel siangpahrang ih palunghahaih lok, amno mah patuk ih lok loe hae tiah oh;

2 ای پسر من، ای پسری که تو را در جواب دعاهایم یافته‌ام،

aw ka capa, aw ka zok thung ih ka capa, aw lokkamhaih ka capa,

3 نیروی جوانی خود را صرف زنان نکن، زیرا آنها باعث نابودی پادشاهان شده‌اند.

na thacakhaih to nongpatanawk khaeah patoh hmah loe, siangpahrang hum koeh kaminawk caehhaih loklam to pazui hmah.

4 ای لموئیل، شایستهٔ پادشاهان نیست که میگساری کنند،

Aw Lemuel, siangpahrangnawk loe misurtui naek han om ai; angraengnawk loe misurtui paqui han amcuk ai;

5 چون ممکن است قوانین را فراموش کرده نتوانند به داد مظلومان برسند.

nihcae mah nae o nahaeloe, patukhaih lok to pahnet o ueloe, amtang kami han toenghaih hoiah lokcaekhaih to amkhraeng o taak ving moeng tih.

6 شراب را به کسانی بده که در انتظار مرگند و به اشخاصی که دلتنگ و تلخکام هستند،

Anghmaa angtaa kami hanah mu to paek oh loe, palungboeng kami hanah misurtui to paek oh.

7 تا بنوشند و فقر و بدبختی خود را فراموش کنند.

Anih mah amtanghaih hoi patangkhanghaih pahnet hanah nae nasoe.

8 دهان خود را باز کن و از حق کسانی که بی‌زبان و بی‌چاره‌اند دفاع کن.

Amtang kaminawk mah hak han koi hmuen to a hak o thai hanah, lokthui thai ai kaminawk to lokthuih abomh oh.

9 دهان خود را باز کن و به انصاف داوری نما و به داد فقیران و محتاجان برس.

Lok to thui ah loe, toenghaih hoiah lok to caek ah; amtang kami hoi mithoenawk mah hak han koi hmuen to paek oh.

10 زن خوب را چه کسی می‌تواند پیدا کند؟ ارزش او از جواهر هم بیشتر است!

Mi mah maw tuinuen kahoih zu to hnu thai tih? To nongpata loe atho kana thlung kathim pongah atho oh kue.

11 او مورد اعتماد شوهرش می‌باشد و نمی‌گذارد شوهرش به چیزی محتاج شود.

A sava mah anih to oep ueloe, amtanghaih hoiah loih tih.

12 در تمام روزهای زندگی به شوهرش خوبی خواهد کرد، نه بدی.

To baktih nongpata loe a sava hanah kasae hmuen to sah ai; a hing thung kahoih hmuen to a sinh pae.

13 پشم و کتان می‌گیرد و با دستهای خود آنها را می‌ریسد.

Anih loe tuumui hoi pathlah to pakrong moe, a koeh baktiah a ban hoiah tok to a sak.

14 او برای تهیه خوراک، مانند کشتیهای بازرگانان به راههای دور می‌رود.

Anih loe hmuenmae zawhaih palongpui baktiah oh moe, angthla parai ahmuen hoiah caaknaek to a phawh.

15 قبل از روشن شدن هوا، بیدار می‌شود و برای خانواده‌اش خوراک آماده می‌کند و دستورهای لازم را به کنیزانش می‌دهد.

Anih loe khodai ai naah angthawk moe, a imthung takoh hanah caaknaek to patoem pae, a tamna nongpatanawk hanah caaknaek to a paek.

16 مزرعه‌ای را در نظر می‌گیرد و پس از بررسیهای لازم آن را می‌خرد و با دسترنج خود تاکستان ایجاد می‌کند.

Anih loe poek het moe, lawk doeh a qanh; a toksakhaih atho hoiah misurkung to a tlingh.

17 او قوی و پرکار است.

Anih loe kaengkaeh to kacakah angzaeng moe, a ban to thacaksak.

18 به امور خرید و فروش رسیدگی می‌نماید و شبها تا دیر وقت در خانه کار می‌کند.

Anih mah zawh ih hmuenmae loe atho oh; anih ih hmaiim doeh aqum puek dueh mak ai.

19 با دستهای خود نخ می‌ریسد و پارچه می‌بافد.

A ban hoiah lahat to a kaeh moe, a ban hoiah kahni to a sak.

20 او دست و دل باز است و به فقرا کمک می‌کند.

Amtang kaminawk to a khetzawn, ue, mithoenawk to abomh.

21 از برف و سرما باکی ندارد، چون برای تمام اهل خانه‌اش لباس گرم بافته است.

Anih ih imthung takoh loe kahni kamling to angkhuk o boih pongah, dantui krah cadoeh tasoehhaih tawn ai.

22 برای خود نیز لباسهای زیبا از پارچه‌های نفیس می‌دوزد.

Angmah hanah kahni to a sak moe, rong kamling hup puu ngan laihaw to angkhuk.

23 او لباس و کمربند تهیه می‌کند و به تاجرها می‌فروشد. شوهر چنین زنی در میان بزرگان شهر مورد احترام خواهد بود.

Anih ih sava loe vangpui khongkhanawk ah prae thung ih kacoehtanawk hoi nawnto anghnut moe, ahmin amthang kami ah oh.

24

Anih loe puu ngan kahni to sak moe, a zawh; kaziinawk doeh hmuenmae zaw kami khaeah a zawh.

25 او زنی است قوی و باوقار و از آینده نمی‌ترسد.

Anih loe thacak moe, khingya koi khukbuen hoiah amthoep; anih loe angzo han koi atue ah anghoehaih hoiah khosah tih.

26 سخنانش پر از حکمت و نصایحش محبت‌آمیز است.

Anih loe palunghahaih hoiah lok to thuih, anih ih pahni ah tahmenhaih lok to oh.

27 او تنبلی نمی‌کند، بلکه به احتیاجات خانواده‌اش رسیدگی می‌نماید.

Anih loe angmah ih imthung takoh to kahoih ah khetzawn, thasethaih buh to caa ai.

28 فرزندانش او را می‌ستایند و شوهرش از او تمجید نموده، می‌گوید:

A caanawk loe angthawk o moe, amno to tahamhoihaih paek o; a sava mah doeh anih to pakoeh.

29 «تو در میان تمام زنانِ خوب، بی‌نظیر هستی!»

Paroeai kami ih canunawk mah kahoih hmuen to sak o; toe nang mah loe nihcae to na takrenh boih.

30 زیبایی فریبنده و ناپایدار است، اما زنی که خداترس باشد قابل ستایش است.

Lok kahoih loe alinghaih ah ni oh; kranghoihaih doeh azom pui ni; toe Angraeng zii nongpata loe, pakoehhaih hnu tih.

31 پاداش کارهایش را به او بدهید و بگذارید همه او را تحسین کنند.

To baktih nongpata hanah a toksakhaih tangqum to paek oh; a toksakhaih mah anih to vangpui khongkha ah pakoeh nasoe.