امثال 30

1 سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

Agurs, Jakes sønns ord og utsagn. Så talte mannen til Itiel, til Itiel og Ukkal:

2 من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

Jeg er for ufornuftig til å kalles menneske; manns forstand har jeg ikke.

3 حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

Jeg har ikke lært visdom og har ikke kunnskap om den Hellige.

4 آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

Hvem fór op til himmelen og fór ned? Hvem samlet været i sine never? Hvem bandt vannet i et klæde? Hvem satte alle jordens grenser? Hvad er hans navn, og hvad er hans sønns navn? Du vet det jo.

5 سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

Alt Guds ord er rent; han er et skjold for dem som tar sin tilflukt til ham.

6 به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

Legg ikke noget til hans ord, forat han ikke skal straffe dig, og du stå som en løgner!

7 ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

To ting beder jeg dig om, nekt mig dem ikke, før jeg dør:

8 مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

La falskhet og løgnens ord være langt borte fra mig! Gi mig ikke armod og heller ikke rikdom! La mig ete mitt tilmålte brød,

9 چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

forat jeg ikke når jeg blir mett, skal fornekte dig og si: Hvem er Herren? og ikke når jeg blir fattig, stjele og forbanne min Guds navn!

10 هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

Baktal ikke en tjener for hans herre, forat han ikke skal banne dig, og du dra skyld over dig!

11 هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

Der er en ætt som banner sin far og ikke velsigner sin mor,

12 هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

en ætt som er ren i sine egne øine og dog ikke har tvettet sig for sitt eget skarn,

13 هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

en ætt - hvor stolte er ikke dens øine, og dens øielokk, hvor hever de sig ikke! -

14 هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

en ætt hvis tenner er sverd, og hvis jeksler er kniver, som eter arminger ut av landet og fattige ut av menneskenes tall.

15 زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

Blodiglen har to døtre: Gi hit! Gi hit! Der er tre som aldri blir mette, fire som aldri sier: Nok!

16 دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

Det er dødsriket og det ufruktbare morsliv, jorden, som aldri blir mett av vann, og ilden, som aldri sier: Nok! (Sheol h7585)

17 کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

Et øie som spotter far og forakter lydighet mot mor, det skal ravnene ved bekken hakke ut, og ørneunger skal ete det.

18 سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

Det er tre ting som er mig for underlige, og fire som jeg ikke skjønner:

19 پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

Ørnens vei på himmelen, ormens vei over stenen, skibets vei på havet og en manns vei til en jomfru.

20 همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

Slik bærer en horkvinne sig at: Hun eter og tørker sin munn og sier: Jeg har ikke gjort noget ondt.

21 سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

Under tre skjelver jorden, og under fire kan den ikke holde ut:

22 برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

under en træl når han blir konge, og en dåre når han blir mett av brød,

23 زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

under en forsmådd kvinne når hun blir gift, og en tjenestepike når hun arver sin frue.

24 چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

Det er fire som er små på jorden og allikevel overvettes vise:

25 مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

Maurene er ikke noget sterkt folk, og enda lager de sin føde om sommeren;

26 گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

fjellgrevlingene er ikke noget kraftig folk, og enda bygger de sitt hus i berget;

27 ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

gresshoppene har ingen konge, og enda drar de alle ut, skare efter skare;

28 و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

firfislen kan du gripe med hendene, og allikevel finnes den i kongelige palasser.

29 سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

Det er tre som skrider vakkert frem, og fire som har en vakker gang:

30 شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

Løven, som er en helt blandt dyrene, og som ikke vender om for nogen,

31 طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

hesten med gjord om lendene, bukken, og en konge i spissen for sitt folk.

32 اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

Har du vært så uforstandig at du har ophøiet dig, eller har du tenkt på ondt, da legg hånden på din munn!

33 از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.

For trykk på melk gir smør, og trykk på nese gir blod, og trykk på vrede gir trette.