امثال 30

1 سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

Paroles d'Agur, fils de Jaqué, prophétie, oracle donné par l'Homme à Ithiel, à Ithiel et à Uchal.

2 من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

Oui, je suis plus stupide que personne, et je n'ai point l'intelligence d'un humain;

3 حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

et je n'ai ni appris la sagesse, ni connu la science des saints.

4 آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

Qui monta au ciel, et en redescendit? Qui enserra le vent dans ses mains? Qui enveloppa les eaux dans sa robe? Qui plaça toutes les bornes de la terre? Quel est son nom et le nom de son fils, si tu le sais?

5 سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

Toute parole de Dieu est pure. Il est un bouclier pour ceux qui se confient en Lui.

6 به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

N'ajoute rien à ce qu'il a dit, de peur qu'il ne te châtie, et que tu ne sois convaincu de mensonge.

7 ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

Je Te demande deux choses: ne me les refuse pas, avant que je meure!

8 مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

Eloigne de moi la fausseté et le langage menteur; ne me donne ni pauvreté, ni richesse, nourris-moi du pain qui est pour moi le nécessaire;

9 چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

de peur que rassasié je ne te renie, et ne dise: « Qui est l'Éternel? » ou qu'appauvri je ne dérobe, et ne m'attaque au nom de mon Dieu!

10 هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

Ne calomnie pas le serviteur auprès de son maître, de peur qu'il ne te maudisse, et que tu ne sois puni!

11 هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

Il est une race qui maudit son père, et ne bénit point sa mère.

12 هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

Il est une race qui est pure à ses propres yeux, tandis que de sa souillure elle n'est point lavée.

13 هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

Il est une race… que ses yeux sont altiers, et ses paupières hautaines!

14 هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

Il est une race dont les dents sont des glaives, et les molaires des couteaux, pour dévorer le malheureux sur la terre, et les indigents, parmi les hommes.

15 زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

L'Aluca a deux filles: Donne! Donne! Trois choses sont insatiables, il en est quatre qui jamais ne disent: « C'est assez! »

16 دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

les Enfers, et la femme stérile, la terre jamais rassasiée d'eau, et le feu qui jamais ne dit: « C'est assez! » (Sheol h7585)

17 کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

L'œil qui se moque d'un père, et dédaigne l'obéissance envers une mère, les corbeaux de la vallée l'arracheront, et les petits de l'aigle le mangeront.

18 سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

Trois choses passent ma portée, il en est quatre que je ne pénètre pas:

19 پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

la trace de l'aigle dans les Cieux, la trace du serpent sur le rocher, la trace du navire au sein de la mer, et la trace de l'homme qui va vers une vierge.

20 همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

Telle est la manière de la femme adultère: elle mange, et s'essuie la bouche et dit: « Je n'ai point fait de mal. »

21 سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

Trois choses font trembler un pays, il en est quatre qu'il ne peut supporter:

22 برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

un esclave devenu roi, un insensé dans l'abondance,

23 زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

la femme dédaignée devenue épouse, et la servante qui a chassé sa maîtresse.

24 چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

Il y a sur la terre quatre animaux très petits, et pourtant sages et bien avisés:

25 مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

les fourmis, peuple qui n'est point fort, et pourtant en été elles font leurs provisions;

26 گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

les gerboises, peuple qui n'est point vigoureux, et pourtant dans les rochers elles pratiquent leur gîte;

27 ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

les sauterelles n'ont point de roi, et pourtant elles sortent toutes formées en bataillons;

28 و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

le lézard saisit avec ses mains, et se trouve dans les palais des rois.

29 سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

Trois ont une belle démarche, et quatre, une belle allure:

30 شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

le lion, héros entre les animaux, et qui ne recule devant personne;

31 طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

[le coursier] ceint aux reins du harnais, ou le bélier et le roi à qui l'on ne peut tenir tête.

32 اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

Si tu as été fou par orgueil, et si tu as pensé à mal…. la main sur la bouche!

33 از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.

Car la pression du lait produit du beurre, et la pression du nez produit du sang, et la pression de la colère produit la rixe.