امثال 30

1 سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

Paroles d’Agur, fils de Jaké. Sentences prononcées par cet homme pour Ithiel, pour Ithiel et pour Ucal.

2 من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

Certes, je suis plus stupide que personne, Et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;

3 حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

Je n’ai pas appris la sagesse, Et je ne connais pas la science des saints.

4 آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

Qui est monté aux cieux, et qui en est descendu? Qui a recueilli le vent dans ses mains? Qui a serré les eaux dans son vêtement? Qui a fait paraître les extrémités de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils? Le sais-tu?

5 سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

Toute parole de Dieu est éprouvée. Il est un bouclier pour ceux qui cherchent en lui un refuge.

6 به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

N’ajoute rien à ses paroles, De peur qu’il ne te reprenne et que tu ne sois trouvé menteur.

7 ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

Je te demande deux choses: Ne me les refuse pas, avant que je meure!

8 مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

Éloigne de moi la fausseté et la parole mensongère; Ne me donne ni pauvreté, ni richesse, Accorde-moi le pain qui m’est nécessaire.

9 چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

De peur que, dans l’abondance, je ne te renie Et ne dise: Qui est l’Éternel? Ou que, dans la pauvreté, je ne dérobe, Et ne m’attaque au nom de mon Dieu.

10 هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître, De peur qu’il ne te maudisse et que tu ne te rendes coupable.

11 هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

Il est une race qui maudit son père, Et qui ne bénit point sa mère.

12 هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

Il est une race qui se croit pure, Et qui n’est pas lavée de sa souillure.

13 هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

Il est une race dont les yeux sont hautains, Et les paupières élevées.

14 هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

Il est une race dont les dents sont des glaives Et les mâchoires des couteaux, Pour dévorer le malheureux sur la terre Et les indigents parmi les hommes.

15 زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

La sangsue a deux filles: Donne! Donne! Trois choses sont insatiables, Quatre ne disent jamais: Assez!

16 دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

Le séjour des morts, la femme stérile, La terre, qui n’est pas rassasiée d’eau, Et le feu, qui ne dit jamais: Assez! (Sheol h7585)

17 کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

L’œil qui se moque d’un père Et qui dédaigne l’obéissance envers une mère, Les corbeaux du torrent le perceront, Et les petits de l’aigle le mangeront.

18 سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

Il y a trois choses qui sont au-dessus de ma portée, Même quatre que je ne puis comprendre:

19 پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

La trace de l’aigle dans les cieux, La trace du serpent sur le rocher, La trace du navire au milieu de la mer, Et la trace de l’homme chez la jeune femme.

20 همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

Telle est la voie de la femme adultère: Elle mange, et s’essuie la bouche, Puis elle dit: Je n’ai point fait de mal.

21 سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

Trois choses font trembler la terre, Et il en est quatre qu’elle ne peut supporter:

22 برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

Un esclave qui vient à régner, Un insensé qui est rassasié de pain,

23 زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

Une femme dédaignée qui se marie, Et une servante qui hérite de sa maîtresse.

24 چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

Il y a sur la terre quatre animaux petits, Et cependant des plus sages;

25 مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

Les fourmis, peuple sans force, Préparent en été leur nourriture;

26 گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

Les damans, peuple sans puissance, Placent leur demeure dans les rochers;

27 ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

Les sauterelles n’ont point de roi, Et elles sortent toutes par divisions;

28 و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

Le lézard saisit avec les mains, Et se trouve dans les palais des rois.

29 سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

Il y en a trois qui ont une belle allure, Et quatre qui ont une belle démarche:

30 شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

Le lion, le héros des animaux, Ne reculant devant qui que ce soit;

31 طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

Le cheval tout équipé; ou le bouc; Et le roi à qui personne ne résiste.

32 اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

Si l’orgueil te pousse à des actes de folie, Et si tu as de mauvaises pensées, mets la main sur la bouche:

33 از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.

Car la pression du lait produit de la crème, La pression du nez produit du sang, Et la pression de la colère produit des querelles.