امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Min son, förgät icke min undervisning, och låt ditt hjärta bevara mina bud.

2

Ty långt liv och många levnadsår och frid, mer och mer, skola de bereda dig.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Låt godhet och sanning ej vika ifrån dig; bind dem omkring din hals, skriv dem på ditt hjärtas tavla;

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

så skall du finna nåd och få gott förstånd, i Guds och i människors ögon.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Förtrösta på HERREN av allt ditt hjärta, och förlita dig icke på ditt förstånd.

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

På alla dina vägar må du akta på honom, så skall han göra dina stigar jämna.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Håll dig icke själv för vis; frukta HERREN, och fly det onda.

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

Det skall vara ett hälsomedel för din kropp och en vederkvickelse för benen däri.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Ära HERREN med dina ägodelar! och med förstlingen av all din gröda,

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

så skola dina lador fyllas med ymnighet, och av vinmust skola dina pressar flöda över.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Min son, förkasta icke HERRENS tuktan, och förargas icke, när du agas av honom.

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Ty den HERREN älskar, den agar han, likasom en fader sin son, som han har kär.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Säll är den människa som har funnit visheten, den människa som undfår förstånd.

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Ty bättre är att förvärva henne än att förvärva silver, och den vinning hon giver är bättre än guld.

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

Dyrbarare är hon än pärlor; allt vad härligt du äger går ej upp emot henne.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Långt liv bär hon i sin högra hand, i sin vänstra rikedom och ära.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Hennes vägar äro ljuvliga vägar, och alla hennes stigar äro trygga.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Ett livets träd är hon för dem som få henne fatt, och sälla må de prisa, som hålla henne kvar.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

Genom vishet har HERREN lagt jordens grund, himmelen har han berett med förstånd.

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

Genom hans insikt bröto djupens vatten fram, och genom den låta skyarna dagg drypa ned.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Min son, låt detta icke vika ifrån dina ögon, tag klokhet och eftertänksamhet i akt;

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

så skola de lända din själ till liv bliva ett smycke för din hals.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Då skall du vandra din väg fram i trygghet, och din fot skall du då icke stöta.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

När du lägger dig, skall intet förskräcka dig, och sedan du har lagt dig, skall du sova sött.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Du behöver då ej frukta för plötslig skräck, ej för ovädret, när det kommer över de ogudaktiga.

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

Ty HERREN skall då vara ditt hopp, och han skall bevara din fot för snaran.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Neka icke den behövande din hjälp, är det står i din makt att giva den.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Säg icke till din nästa: "Gå din väg och kom igen; i morgon vill jag giva dig", fastän du kunde strax.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Stämpla intet ont mot din nästa, när han menar sig bo trygg i din närhet.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

Tvista icke med någon utan sak, då han icke har gjort dig något ont.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Avundas icke den orättrådige, och finn ej behag i någon av hans vägar.

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Ty en styggelse för HERREN är den vrånge, men med de redliga har han sin umgängelse.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

HERRENS förbannelse vilar över den ogudaktiges hus, men de rättfärdigas boning välsignar han.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Har han att skaffa med bespottare, så bespottar också han; men de ödmjuka giver han nåd.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

De visa få ära till arvedel, men dårarna få uppbära skam.